1, 2. a) Bua tshinyi udi wela meji ne: disambila ndipa dia pa buadi? b) Bua tshinyi tudi ne bua kumanya tshidi Bible ulongesha bua disambila?

BULOBA nkantu kakese patudi tubufuanyikija ne tshibuashibuatshi tshionso. Padi Yehowa utangila pa buloba udi umona bantu bonso ba mu bisamba bionso anu bu dimata dikese dia mâyi difuma mu mbeketshi. (Misambu 115:15; Yeshaya 40:15) Nansha mutudi bu kantu kakese padibu batufuanyikija ne tshibuashibuashi, Misambu 145:18, 19 udi wamba ne: “Yehowa udi pabuipi ne bonso badi bamubila, ne bonso badi bamubila mu bulelela. Udi ukumbaja dijinga dia bonso badi bamutshina; udi umvua muadi wabu wa dilomba diambuluisha, ne udi ubasungila.” Edi ndiakalenga dia pa buadi ditudi nadi! Yehowa, Mufuki wa bukole buonso, mmusue bua tuikale nende mu malanda makole, ne mmusue kuteleja masambila etu. Eyowa, disambila ndiakalenga, ndipa dia pa buadi didi Yehowa mupeshe yonso wa kutudi.

² Kadi Yehowa neatuteleje anu tuetu tumusambila mu mushindu udiye wanyisha. Mmunyi mutudi mua kuenza nanku? Tumone tshidi Bible wamba bua disambila.

3. Bua tshinyi udi ne bua kusambila Yehowa?

³ Yehowa mmusue bua wikale umusambila anyi umuambila malu. Mmunyi mutudi bamanye bualu ebu? Suaku ubale Filipoyi 4:6, 7. Ela meji bua dilomba dimpe edi. Mukokeshi wa diulu ne buloba udi ukutabalela bikole ne mmusue bua wikale umuleja muudi udiumvua ne umuambila malu ebe.

4. Kusambila Yehowa pa tshibidilu kudi kukolesha bulunda buebe nende. Mushindu kayi?

 ⁴ Disambila didi dituambuluisha bua kudia bulunda bukole ne Yehowa. Padi balunda bikale ne tshibidilu tshia kuambilangana malu abu, ntatu yabu, ne mushindu udibu badiumvua, bulunda buabu budi bukola menemene. Ke mudibi kabidi patudi tusambila Yehowa. Udi ukuambila ku diambuluisha dia Bible malu ende, mudiye udiumvua, ne tshikalaye mua kuenza mu matuku atshilualua. Wewe pebe udi mua kumuambila muudi udiumvua munda muebe menemene paudi umusambila pa tshibidilu. Paudi wenza nunku, bulunda buebe ne Yehowa budi bukola bikole.—Yakobo 4:8.

5. Mmunyi mutudi bamanye ne: Yehowa katu uteleja masambila onso?

⁵ Yehowa utu uteleja masambila onso anyi? Tòo. Mu matuku a muprofete Yeshaya, Yehowa wakambila bena Isalele ne: “Nansha munudi nuenza masambila a bungi,  tshiena nteleja to; bianza bienu mbiuwule tente ne mashi.” (Yeshaya 1:15) Nunku tuetu katuyi badimuke, tudi mua kuenza malu adi anyingalaja Yehowa, bimusaka bua kubenga kuteleja masambila etu.

6. a) Bua tshinyi ditabuja didi ne mushinga wa bungi? b) Mmushindu kayi uudi mua kuleja ne: udi ne ditabuja?

⁶ Tuetu basue bua Yehowa ateleje masambila etu, tudi ne bua kuikala ne ditabuja kudiye. (Mâko 11:24) Mupostolo Paulo udi wamba ne: “Kuoku kakuyi ditabuja kakuena mushindu wa kusankisha Nzambi bimpe to, bualu muntu yonso udi usemena kudi Nzambi udi ne bua kuitaba ne: yeye udi ne udi ulua mufutshi wa badi bamukeba ne muoyo mujima.” (Ebelu 11:6) Kadi ki mbimpe kuamba anu patupu ne: tudi ne ditabuja to. Tudi ne bua kuleja patoke ditabuja dietu patudi tutumikila Yehowa dituku dionso.—Bala Yakobo 2:26.

7. a) Bua tshinyi tudi ne bua kuikala ne budipuekeshi ne kanemu patudi tusambila Yehowa? b) Mmunyi mutudi mua kuleja ne: tudi tuamba malu mudiwu patudi tusambila?

⁷ Tudi ne bua kuikala ne budipuekeshi ne kanemu patudi tusambila Yehowa. Bua tshinyi? Tuetu basue kuakula ne mfumu kampanda, netuakule ne kanemu. Bu mudi Yehowa muikale Nzambi wa Bukole Buonso, katuenaku mua kuikala ne kanemu ka bungi ne budipuekeshi bua bungi patudi tuakula nende anyi? (Genese 17:1; Misambu 138:6) Tudi kabidi ne bua kumuambila mu disambila malu anu mudiwu ne muoyo mujima, katuyi tuambulula mêyi amue amue au misangu ne misangu to.—Matayi 6:7, 8.

8. Tuetu tusambila bua bualu kampanda, ntshinyi tshikuabu tshitudi ne bua kuenza?

⁸ Ndekelu wa bionso patudi tusambila bua bualu kampanda, tudi ne bua kuenza malu mu diumvuangana ne disambila dietu. Tshilejilu, tuetu tusambila bua Yehowa atupeshe biakudia bia ku dituku, katuena ne bua kuvunga maboko tuindila bua Yehowa atupeshe tshintu tshionso nansha tuetu ne makanda a kuenza mudimu bua kutshipeta  to. Tudi ne bua kuenza mudimu mukole ne kuitaba mudimu wonso utudi mua kuenza. (Matayi 6:11; 2 Tesalonike 3:10) Peshi tuetu tusambila Yehowa bua atuambuluishe bua tulekele kuenza bualu kampanda bubi, tudi ne bua kuepuka nsombelu yonso idi mua kutufikisha ku dienza bualu abu. (Kolosayi 3:5) Tumone mpindieu imue nkonko itu bantu badiela bua disambila.

9. a) Tudi ne bua kusambila nganyi? b) Yone 14:6 udi utulongesha tshinyi bua disambila?

⁹ Tudi ne bua kusambila nganyi? Yezu wakalongesha bayidi bende bua kusambila “Tatu wetu udi mu diulu.” (Matayi 6:9) Wakamba kabidi ne: “Meme ndi njila ne bulelela ne muoyo. Muntu kena mua kulua kudi Tatu kayi mupitshile kundi to.” (Yone 14:6) Nunku tudi ne bua kusambila anu Yehowa mu dîna dia Yezu. Kusambila mu dîna dia Yezu kudi kumvuija tshinyi? Bua Yehowa kuteleja masambila etu, tudi ne bua kuleja kanemu bua muaba wa pa buawu udi Yehowa mupeshe Yezu. Anu mutukadi balonge, Yezu wakalua pa buloba bua kutusungila ku mpekatu ne ku lufu. (Yone 3:16; Lomo 5:12) Yehowa mmuteke kabidi Yezu bua ikale Muakuidi Munene ne Mulumbuluishi.—Yone 5:22; Ebelu 6:20.

10. Tudi ne bua kuikala mu mushindu kampanda wa pa buawu patudi tusambila anyi? Umvuija.

¹⁰ Tudi ne bua kuikala mu mushindu kampanda wa pa buawu patudi tusambila anyi? Tòo, Yehowa kena utulomba bua kutua binu, kusomba, anyi kuimana patudi tusambila to. Kadi Bible udi utulongesha ne: tudi mua kusambila Yehowa mu mushindu wonso udi uleja kanemu. (1 Kulondolola 17:16; Nehemiya 8:6; Danyele 6:10; Mâko 11:25) Tshidi ne mushinga wa bungi kudi Yehowa nkumusambila ne meji mimpe, ki mmushindu utudi patudi tusambila to. Tudi mua kusambila ne dîyi dikole anyi mundamunda muaba wonso utudi ne dîba dionso, mu munya anyi butuku. Patudi tusambila Yehowa, tuikale ne dishindika dia  ne: neatuteleje nansha muntu mukuabu kayi ututeleja to.—Nehemiya 2:1-6.

11. Tudi mua kusambila Yehowa bua malu kayi?

¹¹ Tudi mua kusambila bua malu kayi? Tudi mua kusambila bua bualu buonso budi Yehowa wanyisha. Bible udi wamba ne: “Tshintu tshionso tshitudi tulomba bilondeshile disua diende, udi utumvua.” (1 Yone 5:14) Tudi mua kusambila bua malu etu nkayetu anyi? Eyowa. Kusambila Yehowa kudi ne bua kuikala anu bu kuyukila ne mulunda wetu munene. Tudi mua kuambila Yehowa bualu buonso budi mu meji etu ne mu muoyo wetu. (Misambu 62:8) Tudi mua kumulomba bua atupeshe nyuma wende muimpe udi ne bukole bua bungi bua atuambuluishe bua kuenza malu mimpe. (Luka 11:13) Tudi kabidi mua kulomba Yehowa bua atupeshe meji bua kuangata mapangadika mimpe, ne tudi mua kulomba bukole bua kutantamena ntatu. (Yakobo 1:5) Tudi ne bua kulomba Yehowa bua atufuile luse bua mpekatu yetu. (Efeso 1:3, 7) Tudi kabidi ne bua kusambila bua bantu bakuabu, bu mudi bena mu dîku dietu ne bana betu ba balume ne ba bakaji ba mu tshisumbu.—Bienzedi 12:5; Kolosayi 4:12.

12. Ntshinyi tshidi ne bua kuikala ne mushinga wa bungi mu masambila etu?

¹² Ntshinyi tshidi ne bua kuikala ne mushinga wa bungi mu masambila etu? Yehowa ne disua diende. Tudi ne bua kumuela tuasakidila ne muoyo mujima bua malu onso adiye mutuenzele. (1 Kulondolola 29:10-13) Tudi bamanye bualu ebu bualu pavua Yezu pa buloba, uvua mulongeshe bayidi bende bua kusambila. (Bala Matayi 6:9-13.) Wakamba ne: bavua ne bua kusambila tshia kumpala bua dîna dia Nzambi dijidibue, anyi badimone ne: ndia tshijila anyi dinsantu. Pashishe Yezu wakaleja ne: tudi ne bua kusambila bua Bukalenge bua Nzambi bulue ne bua disua dia Yehowa dienzeke pa buloba bujima. Yezu wakamba ne: anu panyima pa tuetu bamane kusambila bua malu a mushinga mukole aa ke patudi mua kusambila bua majinga etu. Patudi tuanji  kusambila bua Yehowa ne disua diende, tudi tuleja malu adi ne mushinga wa bungi kutudi.

13. Masambila etu adi ne bua kuikala bule kayi?

¹³ Masambila etu adi ne bua kuikala bule kayi? Bible ki mmuakule bua bule bua masambila to. Masambila etu adi mua kuikala male anyi mîpi bilondeshile nsombelu. Tshilejilu, tudi mua kuenza disambila dîpi kumpala kua kudia, kadi kuenza disambila dile patudi tuela Yehowa tuasakidila anyi tumuambila malu adi matutonde.  (1 Samuele 1:12, 15) Katuena ne bua kuenza masambila male anu bua kukemesha bantu bu muvua bantu ba mu matuku a Yezu benza to. (Luka 20:46, 47) Masambila a mushindu eu kaena ambila Yehowa bualu to. Tshidi ne mushinga kudi Yehowa nkumusambila ne muoyo mujima.

14. a) Tudi mua kusambila misangu bungi kayi? b) Bualu ebu budi butulongesha tshinyi bua Yehowa?

¹⁴ Tudi mua kusambila misangu bungi kayi? Yehowa udi utulomba bua tuikale tumusambila pa tshibidilu. Bible udi wamba ne: tudi ne bua ‘kutungunuka ne kusambila,’ ‘kusuminyina mu disambila,’ ne ‘kusambila misangu yonso.’ (Matayi 26:41; Lomo 12:12; 1 Tesalonike 5:17) Yehowa udi misangu yonso pabuipi bua kututeleja. Tudi mua kumuela tuasakidila dituku dionso bua mudiye mutunange ne mudiye utupesha bintu. Tudi kabidi mua kumulomba bua atuludike, atupeshe bukole, ne atusambe. Tuetu tuangata diakalenga ditudi nadi dia kusambila Yehowa ne mushinga,  netuikale tumusambila dîba dionso ditudi tumvua bua kumusambila.

15. Bua tshinyi tudi ne bua kuamba “amen” ku ndekelu kua disambila?

¹⁵ Bua tshinyi tudi ne bua kuamba “amen” ku ndekelu kua disambila? Muaku “amen” udi umvuija “eyowa” anyi “bikale nanku.” Mmushindu wa kuleja ne: malu atudi bambe mu disambila, tudi baambilamu, mmumue ne: tudi baambe ne muoyo mujima. (Misambu 41:13) Bible udi utulongesha kabidi ne: mbimpe kuamba “amen” mundamunda anyi ne dîyi dikole ku ndekelu kua disambila dienza kumpala kua bantu ba bungi bua kuleja ne: tudi bitabe malu adibu bambe au.—1 Kulondolola 16:36; 1 Kolinto 14:16.

16. Yehowa utu bushuwa wandamuna masambila etu anyi? Umvuija.

¹⁶ Yehowa utu bushuwa wandamuna masambila etu anyi? Eyowa, utu uandamuna. Bible udi umubikila ne: “Muteleji wa disambila.” (Misambu 65:2) Yehowa udi uteleja masambila adi bantu miliyo ne miliyo benza ne muoyo mujima ne uandamuna, ne udi uandamuna mu mishindu ya bungi.

17. Mmunyi mudi Yehowa wenza mudimu ne banjelu ne basadidi bende ba pa buloba bua kuandamuna masambila etu?

¹⁷ Yehowa utu wenza mudimu ne banjelu ne basadidi bende ba pa buloba bua kuandamuna masambila etu. (Ebelu 1:13, 14) Kudi bilejilu bia bungi bia bantu bavua basambile bua Nzambi abambuluishe bua kumvua Bible, ne mutantshi mukese pashishe Bantemu ba Yehowa kuluabu kubatangila. Bilejilu ebi bidi bileja ne: banjelu badi balombola diyisha dia “lumu luimpe” pa buloba bujima. (Bala Buakabuluibua 14:6.) Bualu bukuabu, ba bungi ba kutudi bakadi basambile Yehowa bua bualu kampanda busunguluke anyi dijinga kampanda, ne balue kupeta diambuluisha divuabu nadi dijinga kudi muena Kristo kampanda.—Nsumuinu 12:25; Yakobo 2:16.

18. Mmushindu kayi udi Yehowa wenza mudimu ne nyuma wende muimpe ne Bible bua kuandamuna masambila etu?

 ¹⁸ Yehowa udi wenza mudimu ne nyuma wende muimpe bua kuandamuna masambila etu. Patudi tumulomba diambuluisha bua kutantamena bualu kampanda, udi mua kuenza mudimu ne nyuma wende muimpe bua kutuludika ne kutupesha bukole. (2 Kolinto 4:7) Yehowa udi kabidi wenza mudimu ne Bible bua kuandamuna masambila etu ne kutuambuluisha bua kuangata mapangadika mimpe. Patudi tubala Bible, tudi mua kupeta mvese kampanda idi mua kutuambuluisha. Yehowa udi kabidi mua kusaka muena Kristo mukuabu udi wandamuna mu bisangilu bua kuamba bualu butudi nabu dijinga anyi kusaka mukulu kampanda wa mu tshisumbu bua kutuambuluisha ne bualu kampanda bua mu Bible.—Galatiya 6:1.

19. Bua tshinyi bidi mua kumueneka bu ne: Yehowa ki mmuandamune masambila etu?

¹⁹ Kadi misangu mikuabu tudi mua kudiebeja ne: ‘Bua tshinyi Yehowa ki mmuanji kuandamuna masambila andi muenze?’ Vuluka ne: mmumanye dîba dia kuandamuna masambila etu ne mushindu wa kuandamuna. Mmumanye tshitudi natshi dijinga. Bidi mua kutulomba bua kutungunuka ne kusambila bua tshikondo kampanda bua kuleja ne: tudi bulelela dijinga ne tshitudi bamulombe ne kumuleja kabidi ne: tudi bushuwa ne ditabuja kudiye. (Luka 11:5-10) Misangu mikuabu Yehowa utu wandamuna masambila etu mu mushindu utudi katuyi batekemene. Tshilejilu, tudi mua kuikala tusambila bua lutatu kampanda, kadi pamutu pa kulumbusha, udi mua kutupesha bukole bua kulutantamena.—Bala Filipoyi 4:13.

20. Bua tshinyi tudi ne bua kuikala ne tshibidilu tshia kusambila Yehowa?

²⁰ Tudi ne diakalenga dinene dia kusambila Yehowa! Tuikale bashindike ne: neatuteleje. (Misambu 145:18) Patudi ne tshibidilu tshia kusambila Yehowa ne muoyo mujima, bulunda buetu nende budi bukola pabu.