Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

NSHAPITA WA 24

Kakuena tshidi mua “kutupandulula ku dinanga dia nzambi

Kakuena tshidi mua “kutupandulula ku dinanga dia nzambi

1. Mmeji mabi kayi atu aluila bantu ba bungi, too ne bamue bena Kristo balelela?

 YEHOWA Nzambi mmukunange wewe anyi? Bantu bakuabu badi bitaba ne: Nzambi mmunange bantu bonso mu tshibungi anu bu mudibu bambe mu Yone 3:16. Kadi badi badiambila ne: “Nzambi kena mua kuikala munnange meme to.” Imue misangu, nansha bena Kristo badi mua kuikala ne meji a nunku. Muntu mukuabu ukavua mushikile wakamba ne: “Mbinkolele bua kuitaba ne: Nzambi udi uditatshisha bua bualu buanyi.” Meji a buena aa atu akuluila pebe imue misangu anyi?

2, 3. Nnganyi udi musue bua tuitabe ne: katuena ne mushinga ku mêsu kua Yehowa ne ki mmutunange? Mmunyi mutudi mua kuluisha lungenyi elu?

2 Satana mmusue bua tuitabe ne: Yehowa Nzambi ki mmutunange ne kena utuangata ne mushinga. Bulelela, misangu ya bungi Satana udi upambuisha bantu padiye ubasaka bua kudiangata ne mushinga wa bungi anyi bua kudisua. (2 Kolinto 11:3) Kadi udi kabidi usanka bua kudiatakaja mushinga udi nawu bantu bapuekele. (Yone 7:47-49; 8:13, 44) Udi utamba kuenza nunku nangananga mu “matuku a ku nshikidilu” adi makole aa. Lelu bantu ba bungi mbakolele mu mêku mudi bantu “kabayi banange bana babu.” Bakuabu pabu badi batuilangana ne bantu bena luonji, badinangi ne bena mutu mukole. (2 Timote 3:1-5) Bantu badibu bakengeshe munkatshi mua bidimu bia bungi nunku ne batate bua kansungasunga anyi lukinu, badi mua kudimona kabayi ne mushinga anyi kabayi bakumbane bua kubanangabu.

3 Biwikala ne meji a mushindu eu, kuteketshi mu mikolo to. Ba bungi ba kutudi batu badipisha kakuyi bualu ku misangu ne ku misangu. Kadi vuluka ne: Dîyi dia Nzambi didiku bua “kululamija malu” ne bua “kutonkola bintu bidi biele miji bikole menemene.” (2 Timote 3:16; 2 Kolinto 10:4) Bible udi wamba ne: “Netujadikile mioyo yetu kumpala kuende bua bualu buonso budi mioyo yetu mua kuikala itupisha nabu, bualu Nzambi mmunene kupita mioyo yetu ne mmumanye malu onso.” (1 Yone 3:19, 20) Tukonkononayi mishindu inayi idi Bible utuambuluisha bua “kujadikila mioyo yetu” ne: Yehowa mmutunange.

Yehowa udi ukuangata ne mushinga

4, 5. Mmunyi mudi tshilejilu tshia Yezu tshia mishamisha tshileja ne: tudi ne mushinga ku mêsu kua Yehowa?

4 Bualu bua kumpala, Bible udi uleja patoke ne: Nzambi udi wangata mutendeledi wende yonso ne mushinga. Tshilejilu, Yezu wakamba ne: “Batu bapana mishamisha ibidi ku dikuta dimue dia tshinjanja dia mushinga mukese, ki mmuomu anyi? Kadi nansha umue wa kudiyi kawakumata panshi Tatu wenu kayi mumanye to. Kadi nansha nsuki ya ku mutu kuenu mmibala yonso. Nunku kanutshinyi to; nudi ne mushinga wa bungi kupita mishamisha ya bungi.” (Matayi 10:29-31) Tumone tshivua mêyi a Yezu aa umvuija bua bantu bavua bamueteleje tshikondo atshi.

Nunku “kanutshinyi to; nudi ne mushinga wa bungi kupita mishamisha ya bungi”

5 Tudi mua kudiebeja tshivua muntu usumbila mushamusha. Mu tshikondo tshia Yezu, mushamusha nnyunyi uvua ne mushinga mukese kupita nyunyi yonso ivuabu basumba bua kudia. Bavua basumba mishamisha ibidi ne dikuta dimue dia mushinga mukese. Kadi Yezu wakaleja pashishe ne: muntu yeye mutule tukuta tubidi, bavua bamupesha mishamisha itanu pamutu pa inayi. Bavua basakidila mushamusha umue anu bu ne: kawuvua ne mushinga to. Pamuapa nyunyi ayi kayivua ne mushinga ku mêsu kua bantu, kadi mmunyi muvua Mufuki uyimona? Yezu wakamba ne: “Nansha umue wa kudiyi kawena upuibua muoyo kudi Nzambi [nansha uvuabu basakidila au].” (Luka 12:6, 7) Mpindieu tudi mua kumvua tshivua Yezu usua kuamba. Bikala Yehowa wangata mushamusha umue ne mushinga, nunku muntu udi ne mushinga wa bungi ku mêsu kuende. Anu bu muvua Yezu muambe, Yehowa mmumanye kalu ne kalu konso kadi katutangila. Udi ubala nansha nsuki idi ku mutu wetu.

6. Bua tshinyi tudi bashindike ne: mêyi avua Yezu muambe ne: Nzambi udi ubala nsuki ya ku mutu wetu mmalelela?

6 Nzambi ubala nsuki yetu? Bamue bantu badi mua kuela meji ne: Yezu uvua munekeshe muaba eu. Kadi anji ela meji bua ditekemena dia dibishibua dia bantu ku lufu. Yehowa udi ne bua kuikala mutumanye bimpe menemene bua kutufukulula. Udi utuangata ne mushinga mukole menemene, ke bua tshinyi udi uvuluka kalu ne kalu konso kadi katutangila, too ne tshitudi, ne malu onso atudi bamanye ne atudi balame mu meji etu mu bule bua bidimu. a Nunku, kubala nsuki yetu idi mua kuikala 100000 mbualu bukese kudiye.

Ntshinyi tshidi Yehowa umona kutudi?

7, 8. a) Nngikadilu kayi idi isankisha Yehowa padiye utangila mioyo ya bantu? b) Mmalu kayi atudi tuenza adi Yehowa wangata ne mushinga?

7 Bualu buibidi, Bible udi utuleja malu adi Yehowa wanyisha kudi batendeledi bende. Mu tshikoso, udi usanka bua ngikadilu mimpe itudi nayi ne mushindu utudi tudienzeja bua kumusankisha. Mukalenge Davidi wakambila muanende Solomo ne: “Yehowa udi ukonkonona mioyo yonso, ne udi ujingulula meji onso ne dijinga dionso.” (1 Kulondolola 28:9) Padi Nzambi utangila mioyo ya bantu binunu ne binunu mu buloba ebu budi buwule ne tshikisu ne lukinu, upeta nansha muntu umue udi munange ditalala, bulelela ne buakane udi umvua disanka. Ntshinyi tshidi tshienzeka padi Nzambi upeta muntu udi mumunange, udi ukeba kulonga malu ende ne kuambila bantu bakuabu? Yehowa udi utuambila ne: udi umona bantu badi bambila bakuabu malu ende. Udi mene ne “mukanda wa tshivulukilu” bua “aba badi batshina Yehowa ne bua aba badi belangana meji a dîna diende.” (Malaki 3:16) Ngikadilu ya mushindu eu idi imusankisha.

8 Mmalu kayi mimpe adi Yehowa wangata ne mushinga? Kakuyi mpata, udi wangata mushindu utudi tudienzeja bua kuidikija Muanende Yezu Kristo ne mushinga. (1 Petelo 2:21) Mudimu munene udi Nzambi wangata ne mushinga mmudimu wa kuyisha lumu luimpe lua Bukalenge buende. Lomo 10:15 udi wamba ne: “Mona mudi makasa a bantu badi bamanyisha lumu luimpe lua malu mimpe mikale malengele!” Pamuapa katuena mua kuangata makasa etu aa bu malengele to. Kadi muaba eu makasa adi aleja mushindu udi batendeledi ba Yehowa badienzeja bua kuyisha lumu luimpe. Didienzeja edi ndimpe ne didi ne mushinga ku mêsu kuende.—Matayi 24:14; 28:19, 20.

9, 10. a) Bua tshinyi tudi mua kuikala bashindike ne: Yehowa udi wangata ditantamena dietu dia ntatu ne mushinga? b) Mmalu mabi kayi adi Yehowa kayi wenzela batendeledi bende ba lulamatu?

9 Yehowa udi wangata kabidi dinanukila dietu ne mushinga. (Matayi 24:13) Vuluka ne: Satana mmusue bua wele Yehowa nyima. Dituku dionso diudi ushala ne lulamatu kudi Yehowa, udi umuambuluisha bua yeye kuandamuna Satana udi umuyobola. (Nsumuinu 27:11) Imue misangu kabitu bipepele bua kunanukila to. Masama, bupele, tunyinganyinga, ne malu makuabu bidi mua kuenza ne: dituku dionso dikale diteta dikole kutudi. Ditekemena dia malu adi kaayi akumbana didi kabidi mua kututekesha. (Nsumuinu 13:12) Ditantamena ntatu eyi didi ne mushinga wa bungi ku mêsu kua Yehowa. Ke bualu kayi mukalenge Davidi wakalomba Yehowa bua kuela binsonji biende mu “kalondo ka tshiseba,” wamba kabidi ne dishindika ne: “Ki mbifunda mu mukanda webe anyi?” (Misambu 56:8) Bulelela, Yehowa udi wangata binsonji bionso ne ntatu itudi tutantamena bua kushala ne lulamatu kudiye ne mushinga ne udi ubivuluka. Bidi pabi ne mushinga ku mêsu kuende.

Yehowa udi wangata ditantamena dietu dia ntatu ne mushinga

10 Kadi muoyo udi utupisha udi mua kubenga kumona bijadiki bidi bileja mutudi ne mushinga ku mêsu kua Nzambi. Muntu udi mua kuikala udiambila ne: “Kudi bantu ba bungi badi benza malu mimpe kumpita meme. Yehowa udi mua kuikala umvua bibi padiye umfuanyikija nabu!” Yehowa katu ufuanyikija bantu to; kena ne malu makole. (Galatiya 6:4) Udi ubala mu mioyo yetu ne busunguluji bua bungi ne udi wanyisha malu mimpe adiye upetamu, nansha wowu makese.

Yehowa udi usunguluja buimpe ku bubi

11. Ndilongesha kayi ditudi tupeta bua mushindu uvua Yehowa mukose tshilumbu tshia Abiya?

11 Bualu buisatu, padi Yehowa ututangila, udi utukonkonona bimpe, ukeba malu mimpe atudi nawu. Tshilejilu, pavua Yehowa muambe ne: bena mu dîku dia mukalenge mubi Yalobama bonso bavua ne bua kufua, wakatuma dîyi bua bajiike bimpe Abiya umue wa ku bana bende. Bua tshinyi? Bualu “Yehowa Nzambi wa Isalele musangane bualu buimpe munda muende.” (1 Bakalenge 14:1, 10-13) Mu kuamba kuimpe, Yehowa uvua mukonkonone muoyo wa nsongalume au ne mupetamu “bualu buimpe.” Nansha tshitupa atshi tshikale tshikese bishi, Yehowa wakamona ne: bivua ne mushinga bua kutshifundisha mu Dîyi diende. Wakasankisha too ne nsongalume wa mu dîku dia bantu babi au, kumumvuilaye luse.

12, 13. a) Mmunyi mudi bualu bua mukalenge Yehoshafata buleja mudi Yehowa ukeba malu etu mimpe nansha patudi benze bubi? b) Pa bidi bitangila malu etu ne ngikadilu yetu mimpe, mmunyi mudi Yehowa wenza malu bu muledi udi munange bana bende bikole?

12 Tshilejilu tshikuabu tshia pa buatshi ntshia bualu buvua Yehowa muenzele mukalenge muimpe Yehoshafata. Pavua mukalenge eu muenze bualu bubi, muprofete wa Yehowa wakamuambila ne: “Bua bualu ebu tshiji tshia Yehowa tshidi nebe.” Buvua bualu bukole be! Kadi dîyi dia Yehowa kadivua dimanyine muaba au to. Diakatungunuka diamba ne: “Nansha nanku, kudi malu mimpe adibu basangane kuudi.” (2 Kulondolola 19:1-3) Nansha muvua Yehowa ne tshiji bua bualu bubi buvua Yehoshafata muenze, tshiji atshi katshivua tshimupangishe bua kumona malu ende mimpe. Yehowa mmushilangane bikole ne bantu bapange bupuangane. Malu mabi adi bakuabu batuenzela adi mua kutupangisha bua kumona malu abu mimpe. Patudi tuetu bine tuenza bualu bubi, dibungama ditudi nadi, bundu ne didipisha bidi mua kutupangisha mua kumona malu etu mimpe. Kadi tuvuluke ne: tuetu banyingalale bua mibi yetu ne badienzeje bua kubenga kuyenzulula, Yehowa udi utubuikidila.

13 Padi Yehowa ukukonkonona, udi umbusha mibi ya mushindu eu anu bu mudi mumbudi wa or umbusha bisokasoka bia tshianana ubimansha. Netuambe tshinyi bua ngikadilu yebe ne malu ebe mimpe? Bidi anu bu “tubulu tua or” tudiye ulama. Ukadiku mumone mudi baledi badi banange bana babu balama bintu bidi bana babu bazole anyi benze mu kalasa, imue misangu babilama bidimu bia bungi panyima pa bana babu bamane kubipua ne muoyo anyi? Yehowa mmuledi udi munange bana bende bikole. Patudi tushala ne lulamatu kudiye, kakupua malu etu ne ngikadilu yetu mimpe muoyo nansha kakese. Buende yeye, kubipua muoyo nkupanga buakane, pabi yeye kena mua kupanga buakane nansha. (Ebelu 6:10) Udi kabidi ukeba malu mimpe atudi nawu mu mushindu mukuabu.

14, 15. a) Bua tshinyi mpekatu yetu kayena yipangisha Yehowa bua kumona malu etu mimpe? Fila tshilejilu. b) Yehowa neenze tshinyi ne malu etu mimpe? Mmunyi mudiye wangata batendeledi bende ba lulamatu?

14 Yehowa kena wimanyina pa mapanga etu, kadi udi umona kabidi malu mimpe atudi mua kuenza. Tshilejilu, bantu badi banange midimu ya dizola anyi disonga mpingu, badi mua kudienzeja bikole bua kulongolola tshintu kampanda tshivua tshizola anyi tshienza tshikadi tshinyanguke. Tshilejilu, mu tshimenga tshia Londres mu ditunga dia Angleterre, muntu mukuabu uvua muase masashi mu tablo uvua Léonard de Vinci muzole, uvua ne mushinga wa dolare mitue ku miliyo 30. Kakuvua muntu nansha umue uvua muambe bua bimanshe tablo au bualu bavua bamunyange to. Bakatuadija diakamue kulongolola tablo au ukavua muenze bidimu bitue ku 500. Bua tshinyi? Bualu uvua ne mushinga ku mêsu kua bantu badi banange midimu ya dizola. Wewe kuenaku ne mushinga mupite wa bintu bizola anyi? Ku mêsu kua Nzambi udi ne mushinga, nansha mudi dipanga bupuangane dikunyange. (Misambu 72:12-14) Yehowa Nzambi, Mufuki wa meji wa dîku dia bantu, neenze tshidi tshikengedibua bua kupingaja ku bupuangane bantu bonso badi bitaba mushindu udiye ubatabalela ne dinanga.—Bienzedi 3:21; Lomo 8:20-22.

15 Bushuwa, Yehowa udi umona malu etu mimpe atudi tuetu bine katuyi mua kuikala tumona. Patudi tutungunuka ne kumuenzela mudimu, neenze bua malu etu mimpe avulangane too ne mutuafika ku bupuangane. Nansha bena mu bulongolodi bua Satana batuenzele bualu kayi, Yehowa udi wangata batendeledi bende ba lulamatu ne mushinga, ubamona bu bintu bilengele.—Hagai 2:7.

Yehowa udi utuleja dinanga diende patoke

16. Ntshijadiki kayi tshinene tshidi tshileja mudi Yehowa mutunange? Mmunyi mutudi bamanye ne: mulambu eu udi mua kuambuluisha yonso wa kutudi?

16 Bualu buinayi, Yehowa udi wenza malu a bungi bua kuleja mudiye mutunange. Kakuyi mpata, mulambu wa Kristo wa kupikula nawu bantu ntshijadiki tshinene tshidi tshileja mudi Satana ushima padiye wamba ne: katuena ne mushinga anyi katuena bakumbanyine dinanga dia Nzambi. Katupu muoyo musangu nansha umue ne: mushindu uvua Yezu mukenge pa mutshi wa makenga ne muvuabi bitonde Yehowa bikole pavuaye mumone Muanende munanga ufua, udi uleja mudibu batunange. Diakabi, mbikolele bantu ba bungi bua kuitaba ne: mulambu eu udi mua kuambuluisha yonso wa kudibu. Badi badimona kabayi ne mushinga. Tuvuluke ne: mupostolo Paulo uvua kumpala mukengeshi wa bayidi ba Kristo. Kadi wakalua kufunda ne: “Muana wa Nzambi uvua munnange ne mudifile bua bualu buanyi.”—Galatiya 1:13; 2:20.

17. Yehowa udi utukoka kudiye ne kudi Muanende ku diambuluisha dia tshinyi?

17 Yehowa udi uleja mudiye mutunange padiye wenza bua mulambu wa Kristo wambuluishe yonso wa kutudi. Yezu wakamba ne: “Muntu kena mua kulua kundi padi Tatu udi muntume kayi mumukoke nansha.” (Yone 6:44) Yehowa udi ukoka yonso wa kutudi kudi Muanende ne udi utupesha ditekemena dia muoyo wa tshiendelele. Mushindu kayi? Ku diambuluisha dia diyisha dia lumu luimpe ludi lufike kudi yonso wa kutudi, ne ku diambuluisha dia nyuma muimpe udi Yehowa utuambuluisha nende bua kumvua bulelela ne kubutumikila, nansha mutudi katuyi tukokesha mua kuenza malu onso ne mutudi bapange bupuangane. Nunku Yehowa udi mua kuamba bua bualu buetu anu muvuaye muambe bua Isalele ne: “Ndi mukunange ne dinanga dia tshiendelele. Ke bualu kayi ndi mukukoke kundi ne dinanga dia lulamatu.”—Yelemiya 31:3.

18, 19. a) Mmushindu kayi udi Yehowa utuleja dinanga diende dikole? Ntshinyi tshidi tshileja ne: udi uditangidila nkayende bualu ebu? b) Mmunyi mudi Dîyi dia Nzambi ditujadikila ne: Yehowa udi uditeka pa muaba wetu ne ututeleja?

18 Pamuapa ku diambuluisha dia disambila ke kutudi tumona mudi Yehowa mutunange bikole. Bible udi ulomba yonso wa kutudi bua “kusambila Nzambi misangu yonso.” (1 Tesalonike 5:17) Nzambi udi ututeleja. Bible udi wamba mudiye “Muteleji wa disambila.” (Misambu 65:2) Ki mmupeshe muntu mukuabu bukokeshi bua kuteleja masambila, nansha Muanende muine. Anji elabi meji: Mufuki wa diulu ne buloba utulomba bua kumusambila badilekelele! Mmushindu kayi udiye ututeleja? Kena ututeleja bu muntu udi kayi musue kuteleja anyi bu udi kayi uditatshisha bua malu etu to.

19 Yehowa udi uditeka pa muaba wa bakuabu. Tudi mua kumona bualu ebu patudi tubala muvuaye mudiumvue pavuaye mumone bena Isalele bakenga. Bible udi wamba ne: “Mu makenga abu onso, uvua ukenga pende.” (Yeshaya 63:9) Yehowa kavua anu umona makenga a bantu bende to, kadi uvua ukenga nabu. Mushindu udi Yehowa udiumvua udi umueneka mu mêyi avuaye muambile basadidi bende ne: “Muntu yonso udi ukulenga udi ulenga kamonyi ka dîsu dianyi.” b (Zekâya 2:8) Bidi mua kusama bikole be! Bushuwa, Yehowa udi uditeka pa muaba wetu. Patudi tukenga, udi ukenga netu.

20. Ndungenyi kayi lubi lutudi ne bua kuepuka tuetu basue kutumikila mubelu udi mu Lomo 12:3?

20 Muena Kristo mushindame nansha umue kena mua kuditambisha bua mudi Nzambi mumunange ne umuangata ne mushinga to. Mupostolo Paulo wakafunda ne: “Ku diambuluisha dia ngasa udibu bampeshe ndi ngambila muntu yonso wa munkatshi muenu amu bua kedi meji ne: mmupite tshidiye atshi to; kadi ele meji bua ikale ne meji mimpe, muntu ne muntu bilondeshile bunene bua ditabuja didi Nzambi mumupeshe.” (Lomo 12:3) Nunku patudi tusanka bua mushindu udi Tatu wetu wa mu diulu mutunange, tuikale ne meji mimpe ne tuvuluke ne: katuena bakumbanyine dinanga dia Nzambi edi, anyi ki ndienze bu difutu to.—Luka 17:10.

21. Mmashimi kayi a Satana atudi ne bua kutungunuka ne kuluisha? Mmêyi kayi a mu Bible atudi mua kutungunuka ne kushindikila nawu mioyo yetu?

21 Yonso wa kutudi enze muende muonso bua kubenga kuitaba mashimi onso a Satana, bu mudi dia ne: katuena ne mushinga ku mêsu kua Nzambi anyi ki mmutunange to. Bikala malu adi makufikile makufikishe ku dimona ne: Nzambi kena mua kukunanga, anyi ku dimona ne: malu ebe mimpe kaena ne mushinga ku mêsu kuende, anyi ne: mibi yebe mminene bikole ne lufu lua Muanende munanga kaluena mua kuyibuikila, udi udishima. Kuitabi mashimi onso aa nansha kakese! Tutungunuke ne kushindikila mioyo yetu ne mêyi malelela adi Paulo muambe aa: “Ndi mutuishibue ne: ni ndufu, ni mmuoyo, ni mbanjelu, ni mmbulamatadi, ni mmalu a mpindieu, ni mmalu atshilualua, ni mmakokeshi, ni mbutumbuke, ni nndondo, ni ntshifukibua kayi tshikuabu tshionso, kabiena mua kutupandulula ku dinanga dia Nzambi didi mu Kristo Yezu Mukalenge wetu nansha.”—Lomo 8:38, 39.

a Bible udi uleja diumvuangana didi pankatshi pa ditekemena dia dibishibua dia bantu ku lufu ne malu adi Yehowa uvuluka. Muena lulamatu Yobo wakambila Yehowa ne: “Kaah!  . . . bu wewe nansha munkosele tshikondo, mulue kumvuluka!” (Yobo 14:13) Yezu wakakula bua dibishibua dia bantu badi mu “bantu bonso badi mu nkita ya tshivulukilu.” Bidi nanku bualu Yehowa udi uvuluka bimpe menemene bafue badiye musue kubisha ku lufu.—Yone 5:28, 29.

b Muaba eu Bible mikuabu idi yamba ne: muntu udi ulenga tshisamba tshia Nzambi udi udilenga mu dîsu diende nkayende anyi dia Isalele, kena ulenga dia Nzambi to. Bafundi bakuabu ke bavua bashintulule mvese eu ne babueje tshilema etshi bualu bavua bamona mvese eu bu uvua kayi uleja kanemu kudi Nzambi. Dishintulula diabu edi ndijimije lungenyi ludi luleja mudi Yehowa uditeka pa muaba wa bakuabu.