Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Ntshinyi tshidi Bible wamba bua dipangila dia mâyi pa buloba?

Ntshinyi tshidi Bible wamba bua dipangila dia mâyi pa buloba?

 Tuetu bonso tudi dijinga ne mâyi a kazeze bua kuikala ne muoyo. António Guterres sekretere wa Bulongolodi bua matunga masanga wakadimuija ne: “Bu mudi bantu badi dijinga ne mâyi benda anu bavula pa buloba bujima, tudi ne lutatu lua dipangila dia mâyi.” Bantu miliyare ya bungi pa buloba bujima bakadi mu lutatu lua dipangila mâyi a kazeze.

Strdel/AFP via Getty Images

 Netuikalaku ne mâyi makumbane bua bantu bonso dimue dituku anyi? Peshi netuikale anu ne lutatu lua dipangila mâyi? Ntshinyi tshidi Bible wamba?

Tshidi Bible ulaya bua dikalaku dia mâyi

 Bible udi uleja ne: dikepela dia mâyi nedijike. Nunku, nekuikale mâyi mimpe a kazeze mapite bungi.

 “Mâyi neapatuke mu tshipela, ne tusulu tua mâyi mu mpata wa tshipela. Buloba budi buosha kudi munya nebulue dijiba didi ne malenge, ne buloba budi kabuyi ne mâyi nebulue mishimi ya mâyi.”​—Yeshaya 35:6, 7.

 Bua tshinyi mbimpe tuetu kuitaba mulayi wa mu Bible eu? Mona tshidi Bible wamba bua bumue bualu bua muvua buloba buetu ebu buenjibue.

Tshidi Bible wamba bua buloba ne bua dinyunguluka dia mâyi

 “[Nzambi] uvua kayi mubufuke [buloba] anu bua tshianana, kadi uvua mubuenze bua bantu basombelapu.”​—Yeshaya 45:18.

 Bu muvua Nzambi mufuke buloba bua bantu ne bintu kuikalapu, mmubufuke mu mushindu wa buikale butupatuila mâyi a kazeze mapite bungi.

 “[Nzambi] udi ukoka mamata a mâyi muulu; adi afumina ku dibungi akuatakana alua mvula; pashishe matutu adi amuitshikija; adi alokela bantu.”​—Yobo 36:27, 28.

 Mvese eyi idi yumvuija mu miaku mipepele mudi Nzambi mufuke bintu, ne mudi dinyunguluka dia mâyi ne bintu bikuabu dikale bualu bulelela. Mâyi a pa buloba ne a mbuu adi abanda mu muulu, akuatakana ne alua kuloka bu mvula, uvudijija kabidi mâyi mimpe bua bantu ne bua nyama.​—Muambi 1:7; Amosa 5:8.

 “Meme nennulokeshile mvula mu tshikondo tshiayi, buloba nebukuamishe bintu biabu ne mitshi ya mu mpata neyikuame bimuma.”​—Lewitiki 26:4.

 Tshisamba tshia Isalele wa kale tshivua tshienza ne babidime, Nzambi wakalaya bua kubabenesha ne bimuma bia bungi pavuaye wenza bua kuikale mâyi a bungi. Mmumanye ne: bua biakudia kukolabi bimpe, anu mvula yeye uloka mudibi bikengela.

 Tshivua Nzambi muenzele bena Isalele wa kale atshi, neatshienze pa buloba bujima mu katupa kîpi emu. (Yeshaya 30:23) Bua mpindieu, dipangila dia mâyi didi dienda anu divula miaba ya bungi pa buloba. Dibenga kuloka dia mvula mbumue bua ku malu adi enza bua kakuikadi mâyi to. Nsthinyi tshidi Bible wamba kabidi bua kujikija lutatu lua dipangila mâyi didiku lelu edi?

Muajika dipangila dia mâyi

 Bible udi uleja ne: Nzambi neajikije ntatu idi itatshisha bantu pa buloba too ne lutatu lua dipangila mâyi kudiambuluisha dia Bukalenge buende. (Matayi 6:9, 10) Bukalenge bua Nzambi mbulamatadi wa mu diulu wakokesha pa buloba bujima. (Danyele 2:44; Buakabuluibua 11:15) Nanku, Bukalenge bua Nzambi nebuenze malu adi mbulamatadi ya bana ba bantu kayiyi mikokeshe bua kuenza mmumue ne: nebujikije lutatu ludi lukebesha dipangila dia mâyi.

 Lutatu: Dinyanguka dia mivu didi dienza padi bua kuikale lutatu lua dinyunguluka dia mâyi. Bualu ebu budi bukebesha minanga mikole, dipasalala dia mâyi, ne mvula mikole ya tshipupu idi ikebesha diuwula dia mbuu.

 Muajikalu: Bukalenge bua Nzambi nebulongolole bintu bionso bidi binyanguke bua buloba bulue buimpe. Nzambi mmulaye ne: “Tangilayi! Ndi ngenda mvuija bintu bionso bipiabipia.” (Buakabuluibua 21:5) Buloba bume nebuikale ne mâyi a kazeze a bungi, bua bantu ne bintu bikale ne muoyo nansha miaba idibi bikole lelu. (Yeshaya 41:17-20) Bukalenge bua Nzambi budi Yezu Kristo ukokesha nebuikale kabidi ne bukole pa makole onso a mu bufuki.

 Pavua Yezu pa buloba uvua mubatamije tshipepele tshikole; bualu abu buvua anu kadiosha ka bukole buvua Nzambi mumupeshe. (Mâko 4:39, 41) Bipupu nebijike mu bukokeshi bua Kristo, Mukalenge wa Bukalenge bua Nzambi. Bantu nebikale mu ditalala dilelela ne mu bukubi, kabatshiyi ne buôwa bua bipupu to.

 Lutatu: Bantu badi kabayi bela meji bua bipeta bia bienzedi biabu, ne biapu bidi ne lukuka bidi binyanga misulu, majiba manene, ne mâyi a muinshi mua buloba, ke bualu kayi kudi kabidi dikepela dia mâyi a kazeze.

 Muajikalu: Nzambi neasukule buloba ne nealongole mâyi a misulu, majiba manene, mbuu, ne buloba budibu banyange. Buloba nebulue Mparadizu. Bible udi wamba mu ngakuilu wa mu kasala ne: “Tshipela ne buloba bume nebisanke bikole, ne mpata wa tshipela neikale ne disanka ne neele bilongo bu bilongo bia safran.”​—Yeshaya 35:1.

 Ntshinyi tshiafikila bantu badi kabayi batabalela bintu bia pa buloba ne bantu nabu? Nzambi mmulaye bua “kubutula badi babutula buloba.”​—Buakabuluibua 11:18, dimanyisha; Nsumuinu 2:21, 22.

 Lutatu: Bantu badi benza mudimu bibi ne mâyi; ke bualu budi bukebeshe kabidi dikepela dia mâyi pa buloba.

 Muajikalu: Ku diambuluisha dia Bukalenge bua Nzambi, ‘disua dia Nzambi nedienzeke pa buloba,’ ki ndia bantu bena budinangi to. (Matayi 6:9, 10) Bukalenge bua Nzambi nebulongeshe bantu mu mushindu muimpe mutambe. Yeshaya 11:9 udi wamba ne: “Buloba nebuwule tente bushuwa ne dimanya dia Yehowa.” a Bantu nebikale ne dimanya ditambe buimpe ne nebanange Nzambi bikole ne bifukibua biende bionso. Nunku nebatabalele buloba buetu bulenga ebu ne bintu bidipu bimpe menemene.

  •    Bua kumanya malu makuabu a tshienza Bukalenge bua Nzambi, bala tshiena-bualu tshia “Bukalenge bua Nzambi nebuenze tshinyi?

  •    Bala mukanda wa Yeshaya nshapita wa 35, bua udimuene mualua buloba Mparadizu.

  •    Tangila filme wa Bua tshinyi Nzambi uvua mufuke buloba? bua kumanya disua dia Nzambi bua buloba ne bua bantu.

a Yehowa ke dîna menemene dia Nzambi. (Misambu 83:18) Bala tshiena-bualu tshia “Yehowa nnganyi?