Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

Uno Muli Nakuzachisa Makina Amakumbi Ano Mujila Yamwaza Tahi?

Uno Muli Nakuzachisa Makina Amakumbi Ano Mujila Yamwaza Tahi?

Jenni andupukila chikuma mukuhema chahamakina. Ambile ngwenyi, “Ngweji kuhemesanga likina kana hajola 8. Kahechi chinangunehela ukalu waunene.”

Dennis katwaminenga makumbi 7 chakuzeneka kuhemesa kopyutako. Ahemeselenga kopyuta hajola 40.

Jenni naDennis kavapwa vanyikeko. Jenni apwa chisemi wapwevo uze ali navana 4, ali namyaka yakusemuka 40. Kaha Dennis ali namyaka yakusemuka 49.

UNO MWEJI kuzachisanga makina amakumbi ano tahi? * Vatu vavavulu vanahase kukumbulula chihula kana ngwavo, eyo, mwomwo veji kuwazachisanga mujila yamwaza. Makina amakumbi ano apwa amalemu, anahase kutukafwa kumilimo, mukuyoya chetu, namukulihizumuna.

Chipwe ngocho, ngana mwaJenni naDennis vatu vavavulu vanandupukila chikuma mukuzachisa makina kana. Chakutalilaho, pwevo walijina lyaNocale wamyaka yakusemuka 20 ambile ngwenyi: “Numba tuhu kangwasaka kulweza vatuko, oloze ami nashinga yami twapwa tuvasepa namutu. Lwola lwosena ngwasaka kupwa nayo mwakamwihi. Ngweji kwivwanga kupihya nge nguli kuchihela kuze kangweshi kuhasa kutumina mutu shingako. Kangwasaka kutwama chakuhona kutala mijimbu hashinga halwola lwalusukuko. Echi cheji kungusololanga uleya.”

Vatu vamwe veji kutalanga mijimbu hashinga naufuku. Veji kwivwanga nge vali nakuviza nge kaveshi nashinga mwakamwihiko. Vaka-kuhehwojola vamwe vavuluka muchima kana ngwavo musongo—numba yipwa shinga, chipwe kopyuta. Oloze vatu vamwe kavasaka kuzachisa lizu “musongoko,” vasaka kuzachisa mazu akufwana nge ukalu.

Kuzachisa makina amakumbi ano mujila yayipi chinahase kuneha ukalu. Echi chili nakuneha chimbalanganyi mujitanga. Chakutalilaho, mukweze wapwevo wamyaka yakusemuka 20 ambile ngwenyi: “Tata katachikiza vyuma vili nakusoloka mukuyoya chamiko. Eji kutwamanga muzuvo nakusoneka mijimbu hashinga oku ali nakunguhanjikisa. Eji kuhonanga kutumbika shinga yenyi hamavu. Tata eji kunguzakamanga vene, oloze lwola lumwe chasoloka nge kanguzakamako.”

“Vyuma Vize Navikafwa Mutu Ambile Tato Kana”

Hakusaka ukalu kana ukume, mafuchi akufwana nge China, South Korea, United Kingdom, naUnited States vanawahisa vihela vize vyatwama “navyuma vyakukafwa mutu ambile tato kana” kuchina mutu mwatalanga haInternet hamakumbi amavulu. Chakutalilaho, mukweze walijina lyaBrett ambile ngwenyi lwola lumwe apwilenga nakuhemesa makina kana hajola 16 halikumbi. Ambile ngwenyi, “Omu ngwahemeselenga makina kana, ngwevwilenga kwijiva nge ngunapende. Omu Brett ayile kuchihela chize chatwama navyuma vyakukafwa mutu ambile tato kana, vamufumishile hamilimo, apwilenga nakusoloka uhayi, kaha masepa jenyi vamuchinyine. Munahase kuhonesa ngachilihi ukalu kana?

LIKEKESENU MUMONE NGE MULI NAKUZACHISA KANAWA MAKINA KANA. Kekesenu mumone omu makina kana ali nakwalumuna kuyoya chenu. Kaha lihulisenu ngwenu:

  • Uno ngweji kwivwanga kupihya nge kangwazachishile Internet chipwe shinga yamiko tahi?

  • Kutala ngweji kuzachisanga Internet chipwe shinga yami halwola luze ngwanoneka tahi?

  • Uno ngweji kuhonanga kusavala tulo mwomwo yakutalanga mijimbu hashinga lwola lwosena tahi?

  • Kutala kuzachisa makina kana chili nakungulingisa nguhone kuzakama tanga yami tahi? Uno tanga yami nayitavila mujila nangukumbulwilamo chihula kanechi tahi?

Nge kuzachisa makina amakumbi ano chili nakumilingisa muliule “vyuma vyavilemu,” vyakufwana nge kuzakama tanga namilimo yeka, kaha mwatela kuzachila haukalu kana. (Wavaka-Fwilipi 1:10) Mujila muka?

KANDA KUNDUPUKILAMO CHIKUMAKO. Kundupukila chikuma namuvyuma vyamwaza chinahase kwingisa mutu muukalu. Ngocho, nge muli nakuzachisa makina amakumbi ano muvyakusekasana chipwe kukulihizumuna, kaha kamwatela kundupukilamo chikumako.

Vyuma vize navimikafwa: Sonekenu mutu wamutanga chipwe sepa lyenu uze mwamikafwanga nge munaputuka kundupukila muvyuma kana. Mbimbiliya yahanjika ngwayo: “Vavali vanawahe kuhambakana umwe, . . . Mwomwo nge navalimbuka, umwe mwamuhindula mukwavo.”—Muka-kwambulula 4:9,10.

Kanda kwechelela vyuma kana vipwenga “musongoko”

Kwashiwa chakuzachisa makina amakumbi ano chili nakulingisa vatu vawazachise mujila yakuhenga. Oloze kanda kwechelela vyuma kana vipwenga “musongoko.” Nge namuzachisanga kanawa lwola lwenu, kaha namulihenda kukuzachisanga makina amakumbi ano mujila yayipi.—Wavaka-Efwesu 5:16.

^ par. 5 Lizu lyakwamba ngwavo “makina amakumbi ano” lyatalisa kuvyuma vize veji kuzachisanga vatu hakulitumina mijimbu, jishinga, jivindiyo, myaso, vyakuhemahema, najifwato.