Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

Kuwaha—Uno Munahase Kupwa Ngachilihi naMuhako Kana?

Kuwaha—Uno Munahase Kupwa Ngachilihi naMuhako Kana?

TUVOSENA twasaka vatu vatutachikize ngwavo twatwama namuchima wamwaza. Oloze makumbi ano chinapu chachikalu kupwa namuchima wamwaza mwomwo vatu vavavulu “kavazanga vyuma vyamwazako.” (Chimo. 2, 3:3) Veji kukavangizanga jishimbi javo, kaha “veji kuvulukanga kuwaha ngwavo kupihya, kaha kupihya ngwavo kuwaha.” (Isa. 5:20) Kaha nawa chapwa chachikalu kupwa namuchima wamwaza mwomwo yachisemwa chetu kaha nawa mwomwo yakuhona kukupuka. Ngocho tunahase kwivwa ngana muze evwile Anne * uze nazachila Yehova hamyaka yayivulu. Ambile ngwenyi, “kangwatachikiza numba nge ngunahase kupwa namuchima wamwazako.”

Chuma chachilemu twatela kwijiva shina ngwetu tuvosena tunahase kupwa namuchima wamwaza. Kuwaha wapwa muhako washipilitu yajila yaKalunga, kaha shipilitu kana yatwama nangolo chikuma kuhambakana kala chuma chize chinahase kutuhonesa kupwa namuhako kana. Tushimutwilenu jino omu wapwa ou muhako kana nomu tunahase kuusolola.

UNO KUWAHA CHAPWA CHIKA?

Kuwaha chalumbununa kupwa namuchima wamwaza. Mukuwaha mwaliweza nawa kupwa navilinga vyamwaza, vitoma. Mutu uze atwama namuchima wamwaza eji kufwilanga kukafwa vakwavo nakuvalingila vyuma vyamwaza.

Kupwa namuchima wamwaza kachalumbununa kulingila kaha masepa jetu navausoko wetu vyuma vyamwazako. Shimbu jimwe chapwa chachikalu kupwa namuchima wamwaza mwomwo Mbimbiliya yamba ngwayo, “kakweshi mutu wakwoloka hano hamavu uze eji kulinganga lika vyamwaza chakuzeneka kulinga shiliko.” (Kwambu. 7:20) Kaposetolo Paulu naikiye etavilile hatoma ngwenyi: “Ngunatachikiza ngwami muli ami, mokomoko ngwami, mumujimba wami, kamwatwama chuma chamwazako.” (Loma 7:18) Shikaho tunamono chikupu ngwetu hakusaka tupwenga vamwaza twatela kupendamina hali Yehova mwomwo ikiye mwenya muhako kana.

“YEHOVA APWA WAMWAZA”

Yehova ikiye ahakako jishimbi jize atela kukavangiza mutu numba apwenga namuchima wamwaza. Mbimbiliya yahanjika hali Yehova ngwayo: “Ove wapwa uwamwaza, milimo yove nawa yapwa yamwaza. Ngunangule jindongi jove.” (Samu 119:68) Tukekesenu jino hakuwaha chaYehova nahakuwaha chamilimo yenyi vanavuluka muli eyi vesi.

Yehova apwa wamwaza. Yehova apwa wamwaza chikuma, kaha shimbu yosena eji kulinganga vyuma vyamwaza lika. Achishinganyekenu vyuma vyasolokele omu Yehova alwezele Mose ngwenyi: “Nangukakulingisa ukamone kuwaha chami.” Omu Mose amwene upahu waYehova nakuwaha chenyi evwile lizu nalihanjika ngwalyo: “Yehova, Yehova, Kalunga wakeke nakutetela, wakushipwokela kukwata utenu, wazangi yakwilila, wamuchano, apwa muka-kusolola zangi yakwilila kuvatu vavavulu, muka-kukonekela vatu milonga, navaka-kuzombwojoka jishimbi, navaka-shili. Oloze keshi kukahona kuzangamisa vatu vakuzeneka kupihilila nakwalumukako.” (Kulo. 33:19; 34:6, 7) Mazu kana atukafwa tutachikize chikupu ngwetu Yehova apwa wamwaza muvyuma vyosena. NaYesu etavilile mazu kana, numba tuhu apwile mutu wamwaza chikuma havatu vosena oloze ambile ngwenyi: “Naumwe wauchi apwa wamwaza, kuvanga umwe kaha, ivene Kalunga.”—Luka 18:19.

Kuwaha chaYehova tweji kuchimwenanga kuvyuma atenga

Milimo yaYehova yapwa yamwaza. Vyuma vyosena eji kulinganga Yehova vyapwa vyamwaza. Mbimbiliya yamba ngwayo: “Yehova apwa wamwaza kuvyuma vyakuyoya vyosena, keke yenyi yasoloka hatoma mumilimo yenyi yosena.” (Samu 145:9) Hakuwana nge Yehova apwa wamwaza kaha nawa katala kumesoko, ngocho ahana vatu kuyoya nakuvahana nawa vyuma vyasakiwa mukuyoya. (Vili. 14:17) Kuwaha chaYehova nawa cheji kusolokanga hatoma hakutukonekela shili. Muka-kwimba jisamu asonekele ngwenyi: “Ove Yehova wapwa uwamwaza, kaha weji kukonekelanga.” (Samu 86:5) Ngocho twafwelela chikupu ngwetu “Yehova keshi kukamina vyuma vyamwaza vaze veji kutambukanga mukulongako.”—Samu 84:11.

“LINANGULENU KULINGA MWAMWAZA”

Etu vatu vatutenga muchifwanyisa chaKalunga, ngocho nayetu tunahase kupwa vamwaza nakulinga nawa vyuma vyamwaza. (Kupu. 1:27) Oloze kupwa vamwaza kachalijila tuhuko, shikaho Mbimbiliya yatulwezela ngwayo, “linangulenu kulinga mwamwaza.” (Isa. 1:17) Jino chuma muka nachitukafwa tulingenga vyuma vyamwaza? Tushimutwilenu havyuma vitatu vize navitukafwa.

Chatete, twatela kulombanga Kalunga atuhane shipilitu yajila. Shipilitu yajila yinahase kukafwa muka-Kulishitu apwenga wamwaza kumeso aKalunga. (Ngale. 5:22) Chikupu vene, shipilitu yaKalunga yinahase kutukafwa tuzange vyuma vyamwaza nakuhunga vyuma vyavipi. (Loma 12:9) Mbimbiliya nawa yamba ngwayo, Yehova nahase ‘kutujikijisa muvilinga vyamwaza vyosena namumazu osena.’—Teso. 2, 2:16, 17.

Chamuchivali, twatela kutanganga Mazu aKalunga. Kachi nge natutanganga Mazu aKalunga, kaha Yehova nahase kutunangula “jijila jamwaza josena” nakutukafwa tuzate “milimo yamwaza yosena.” (Vishi. 2:9; Chimo. 2, 3:17) Muchima wetu wapwa ngana mwachikasha muze tunahase kulamina luheto lwamwaza, shikaho nge natutanganga Mbimbiliya nakushinganyekanga havyuma natutanga, kaha nachipwa kwijiva nge tuli nakuhaka luheto lwamwaza muchikasha kana nakukaluzachisa halwola lweka.—Luka 6:45; Efwe. 5:9.

Chamuchitatu, twatela kukilikita mangana ‘tulondezezenga vyuma vyamwaza.’ (Yowa. 3, 11) MuMbimbiliya vavulukamo vatu vamwe vaze tunahase kulondezeza. Oloze twatachikiza ngwetu Yehova naYesu vakiko vatuhana chakutalilaho chamwenemwene. Tunahase kushinganyeka nawa hali vatu vamwe vaze vatachikijile kuvatu mwomwo yavilinga vyavo vyamwaza. Vatu vavali tunahase kuvulukako shina Tavita naMbalanape. (Vili. 9:36; 11:22-24) Munahase kunganyala chikuma kumijimbu yavo kachi nge namukekesa vyuma yahanjika Mbimbiliya hali vakiko. Shikaho omu namutanga mijimbu yavo muMbimbiliya, shinganyekenu havyuma valingilenga mangana vakafwe vakwavo, nomu munahase kuvalondezeza. Mwatela kushinganyekanga havyuma munahase kulinga mangana mukafwe vaka-tanga yenu chipwe vandumbwenu muchikungulwilo. Kaha nawa shinganyekenunga havyuma vanganyalile vaTavita naMbalanape mwomwo yakupwa namuchima wamwaza. Nayenu munahase chikupu kunganyala kachi nge namuvalondezeza.

Tunahase nawa kushinganyeka havatu vaze veji kulinganga vyuma vyamwaza makumbi ano. Chakutalilaho munahase kushinganyeka hali tulama muvikungulwilo vaze ‘vazanga kulinga vyuma vyamwenemwene.’ Kaha nawa munahase kushinganyeka hali vandumbwetu vamapwevo vakushishika vaze vapwa “vaka-kunangula vyuma vyamwaza.” (Chitu. 1:8; 2:3) Ndumbwetu wapwevo Roslyn ambile ngwenyi: “Sepa lyami eji kuhananga mawana vandumbwetu muchikungulwilo nakuvakolezeza. Eji kushinganyekanga haukalu wavo, ngocho eji kuvahananga mawana nakuvakafwa nawa mujijila jeka. Muchima wenyi ngwauzanga chikuma.”

Yehova eji kukolezezanga vatu jenyi ‘vatondetondenga vyuma vyamwaza.’ (Amo. 5:14) Kachi nge natulinganga vyuma kana, kaha nachitukafwa tuzange chikuma jishimbi jenyi nakutukafwa nawa tufwile kulinga vyuma vyakwoloka.

Tweji kufwilanga kupwa vamwaza nakulinga nawa vyuma vyamwaza

Kupwa namuchima wamwaza kachalumbununa kulingila vakwetu vyuma vyakulipwila chipwe kuhana vakwetu wana wandando yayineneko. Chakutalilaho, nge mutu natumbu jitemo, keshi kutukumwinako meya amavulu likumbi limwe kahako, oloze eji kutukumwinangako meya amandende hakumbi hakumbi. Chochimwe nawa nge natulingilanga vakwetu vyuma vimwe numba vene vyavindende, navatumona kupwa vatu vamwaza michima.

Mbimbiliya yatulweza ‘tuliwahisenga’ nakupwa nawa ‘vakulizanga’ kulinganga vyuma vyamwaza. (Chimo. 2, 2:21; Chitu. 3:1) Kachi nge natufwilanga kutachikiza ukalu vali nakuhitamo vakwetu, kaha nachitukafwa tufwile ‘kuvalingilanga vyuma vyamwaza vyakuvatunga.’ (Loma 15:2) Kulumbununa nge tunahase kuhanangako vakwetu vyuma tuli navyo. (Vishi. 3:27) Chakutalilaho, tunahase kusanyikangako vakwetu mangana tulyenga navo vyakulya chipwe tulikolezeze navo. Kachi nge munatachikiza ngwenu mutu umwe ali nakuviza, kaha munahase kuya nakumumenekela, chipwe kumutumina shinga chipwe kumusonekela mukanda. Chikupu vene tunahase kuwana jijila jajivulu tunahase kuhanjikilamo mazu ‘amwaza, akutunga vakwetu halwola navasakiwa kuvakafwa, mangana ahase kunganyalisa vaka-kwivwilila.’—Efwe. 4:29.

Twatela kufwilanga kulingilanga vatu vosena vyuma vyamwaza mangana tulondezeze Yehova. Shikaho katwatela kutalanga vatu kumesoko. Jila yakulipwila yakulingilamo vyuma vyamwaza kuvatu vosena shina kuvambulila mujimbu wamwaza waWangana. Ngana muze ambile Yesu, twatela kulingilanga vatu vyuma vyamwaza numba nge vatu kana navatuhunga. (Luka 6:27) Twatachikiza ngwetu chapwa chamwaza kulingilanga vakwetu vyuma vyamwaza mwomwo “lushimbi lwakukanyisa vyuma vyangana lwauchiko.” (Ngale. 5:22, 23) Nge natulingilanga vatu vyuma vyamwaza numba tuhu veji kutulinganga mwamupi, nachikafwa vavavulu valinangule muchano nakutohwesa Kalunga.—Petu. 1, 3:16, 17.

KULINGANGA VYUMA VYAMWAZA CHEJI KUNEHANGA NGANYO

Mbimbiliya yamba ngwayo, “mutu wamwenemwene eji kwahanga vyuma vyamwaza kumilimo yenyi.” (Vishi. 14:14) Uno vyuma muka vyamwaza eji kuwanyinangaho? Kachi nge natulingilanga vakwetu vyuma vyamwaza, kaha navakiko vanahase kukatulingila vyuma vyamwaza. (Vishi. 14:22) Numba nge vakwetu kaveshi kutulinga mwamwazako, oloze twatela kutwalaho lika kulingilanga vatu vyuma vyamwaza mwomwo mukuhita chalwola vamwe vanahase kuvwovuwisa muchima nakutulisa matoto avo.—Loma 12:20 kwinyikila chamwishi.

Vandumbwetu vavavulu vananganyala chikuma hakulingila vakwavo vyuma vyamwaza nakulitwamina kulinga vyuma vyavipi. Tuchitalenu hachakutalilaho chaNancy, ambile ngwenyi: “Omu ngwapwile nakukola ngwapwilenga navilinga vyavipi, oloze omu ngwalinangwile Mbimbiliya nakulinga vyuma ngwalinangwilenga changukafwile ngupwenga wakuwahilila. Oholyapwa ngwatwama jino navilinga vyamwaza kaha nawa ngwapwa nguwakulilemesa.”

Chuma chachilemu chikuma chatela kutulingisa tufwile kupwa vamwaza shina kutachikiza ngwetu kulinga chuma kana nachivwisa Yehova kuwaha. Numba nge vatu navahona kumona vyuma vyamwaza tweji kulinganga oloze Yehova eji kumonanga vyuma vyosena tweji kulinganga. Atachikiza vilinga vyetu navishinganyeka vyetu. (Efwe. 6:7, 8) Uno Yehova eji kutukisulanga ngachilihi kachi nge natupwa namuchima wamwaza? Mbimbiliya yamba ngwayo: “Yehova eji kumwivwilanga mutu wamwaza uselewa.” (Vishi. 12:2) Shikaho tutwalenuho lika kupwa vamwaza. Yehova atushika nawa ngwenyi, “mutu himutu uze eji kulinganga vyuma vyamwaza, mwakapwa naupahu, naulemu, nakuunda.”—Loma 2:10.

^ par. 2 Majina amwe vanawalumuna.