Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

CHIHANDE CHAKULINANGULA 44

Mwomwo Ika Zangi yaYehova Yakwilila Yapwila Yayilemu Kuli Enu?

Mwomwo Ika Zangi yaYehova Yakwilila Yapwila Yayilemu Kuli Enu?

“Zangi [yaYehova] yakwilila kuyatwama haya myaka yosena.”—SAMU 136:1.

MWASO 108 Zangi yaKalunga Yakwilila

VYUMA NATUSHIMUTWILA *

1. Uno Yehova atulweza tulinge ika?

ZANGI yakwilila yapwa yayilemu chikuma kuli Yehova. (Hoze. 6:6) Kaha asaka navangamba jenyi vayimonenga kupwa yayilemu chikuma. Yehova atulweza kuhichila muli kapolofweto Mika ngwenyi, twatela “kuzanga zangi yakwilila.” (Mika 6:8, kwinyikila chamwishi) Oloze chuma chatete twatela kulinga shina kutachikiza kanawa omwo yapwa zangi yakwilila.

2. Uno zangi yakwilila yapwa yika?

2 Uno zangi yakwilila yapwa yika? Vulukiso yakwamba ngwavo “zangi yakwilila,” yasoloka kafwe mapapa 157 muMbimbiliya yaVisoneka vyaKaye Kakahya. Uno zangi yakwilila yapwa yika? Kweseka ‘naMukana waMazu amuMbimbiliya,’ vulukiso yakwamba ngwavo zangi yakwilila, yatalisa “kuzangi yize yapendamina havilinga vyakufwana nge kulihana, nakulonga, nakulyononona, nakukakachila. Kakavulu yatalisa kuzangi yize Kalunga eji kusolwelanga vatu, oloze lwola lumwe yatalisa nawa kuzangi veji kulisolwelanga vatu vavene.” Yehova ikiye eji kusololanga chikuma zangi kaneyi. Muchihande chino natushimutwila jila Yehova eji kusolwelangamo vatu zangi yakwilila. Kaha muchihande chinakavangizaho natukashimutwila omwo tunahase kulondezeza Yehova hakusolwela vakwetu zangi yakwilila.

YEHOVA IKIYE AHANA CHAKUTALILAHO CHAMWAZA HAKUSOLOLA “ZANGI YAKWILILA”

3. Uno Yehova alijimbwile ngachilihi kuli Mose?

3 Omu hahichile kashimbu kakandende kufuma haze vaIsalele vafumine muEjipitu, Yehova alijimbwile kuli Mose hakumulweza lijina lyenyi navilinga vyenyi. Ambile ngwenyi: “Yehova, Yehova, Kalunga wakeke nakutetela, wakushipwokela kukwata utenu, wazangi yakwilila, wamuchano, apwa muka-kusolola zangi yakwilila kuvatu vavavulu, muka-kukonekela vatu milonga, navaka-kuzombwojoka jishimbi, navaka-shili.” (Kulo. 34:6, 7) Yehova azachishile mazu kana awa amwaza hakulumbunwina Mose zangi yenyi yakwilila.

4-5. (a) Uno Yehova alilumbununa ngachilihi? (b) Vihula muka natushimutwila?

4 Yehova alilumbunwine ivene ngwenyi katwama kaha nazangi yakwililako oloze atwama nawa “nazangi yakwilila yayinene.” Mbimbiliya yavuluka mapapa kafwe 6 ngwayo Yehova atwama nazangi yakwilila yayinene. (Kula. 14:18; Nehe. 9:17; Samu 86:15; 103:8; Yowe. 2:13; Yona 4:2) Vulukiso kana vayizachisa kaha kuli Yehova keshi kuvatuko. Mwomwo ika Yehova alivulukila ngwenyi atwama nazangi yakwilila? Mwomwo zangi yakwilila ayimona kupwa yayilemu chikuma. * Echi chikiko chalingishile Mwangana Ndavichi ahanjike ngwenyi: “Ove Yehova, zangi yove yakwilila yaheta namumelu . . . Ove Kalunga, zangi yove yakwilila omwo yalema! Vana vavatu veji kuchinyinanga mumuvule wamavava ove.” (Samu 36:5, 7) Kutala nayetu twamona zangi yaKalunga yakwilila kupwa yayilemu ngana muze ayimwene Ndavichi tahi?

5 Tushimutwilenu havihula vivali mangana chitukafwe kwivwishisa kanawa omwo yapwa zangi yakwilila. Chihula chatete, Uno vatu muka vaze Yehova eji kusolwelanga zangi yakwilila? Chamuchivali, uno tweji kunganyalanga ngachilihi kuzangi yaYehova yakwilila?

UNO VATU MUKA VAZE YEHOVA EJI KUSOLWELANGA ZANGI YAKWILILA?

6. Vatu muka vaze Yehova eji kusolwelanga zangi yakwilila?

6 Uno vatu muka vaze Yehova eji kusolwelanga zangi yakwilila? Mbimbiliya yasolola ngwayo tunahase kuzanga vyuma vyavivulu. Vyuma vimwe shina, “kulima,” “navinyo namaji,” “nakunangula,” “nachinyingi,” “namangana.” (Miji. 2, 26:10; Vishi. 12:1; 21:17; 29:3) Zangi yakwilila yeji kuzatanga kaha kuvatu keshi kuvyumako. Chipwe ngocho Yehova eji kusololanga eyi zangi kuvatu vamwe kaha. Vatu kana shina vaze vatwama nausepa wakulipwila naikiye. Kalunga ketu apwa wakushishika kuli masepa jenyi. Ajina kuvangila vyuma vyamwaza, kaha nawa mwatwalangaho lika kuvazanga.

Yehova eji kuhananga vatu vosena vyuma vyamwaza kuhakilako vene navaze kavamulemesako (Talenu palangalafu 7) *

7. Uno Yehova asolwela ngachilihi vatu vosena zangi?

7 Yehova asolwela vatu vosena zangi. Yesu alwezele lunga umwe walijina lyaNyikotemu ngwenyi: “Kalunga azangile chikuma [vatu mukaye] ngocho ahanyine Mwanenyi umwe kaha wakulipwila, mangana ngwenyi weshowo mwamufwelela vakahone kumunongesa, oloze akapwe nakuyoya chahaya myaka yosena.”—Yowa. 3:1, 16; Mateu 5:44, 45.

Kweseka namazu ahanjikile Mwangana Ndavichi nakapolofweto Ndanyele, Yehova eji kusololanga zangi yenyi yakwilila kuli vaze vamutachikiza, vamwivwa woma, vamuzanga, kaha nawa vaze veji kulamanga jishimbi jenyi (Talenu palangalafu 8-9)

8-9. (a) Mwomwo ika Yehova eji kusolwelanga vambanga jenyi zangi yakwilila? (b) Vyuma muka natushimutwila?

8 Ngana muze tunavuluka lyehi, Yehova eji kusololanga zangi yenyi yakwilila kuli vatu vaze vatwama nausepa wamwenemwene naikiye. Chishina kana vachisolola hatoma kuli Mwangana Ndavichi nakapolofweto Ndanyele. Chakutalilaho, Ndavichi ambile ngwenyi: “Sololanga lika zangi yove yakwilila kuli vaze vakutachikiza.Ambile nawa ngwenyi: “Zangi yakwilila yize eji kusololanga Yehova kuli vaze vamwivwa woma kuyatwama haya myaka yosena.” Ndanyele naikiye ambile ngwenyi: ‘Ove Yehova Kalunga wamuchano, weji kusololanga zangi yakwilila kuli vaze vakuzanga nakulama jishimbi jove.’ (Samu 36:10; 103:17; Ndanye. 9:4) Evi Visoneka vyasolola nge, Yehova eji kusololanga zangi yakwilila kuli vangamba jenyi mwomwo vamutachikiza, nakumwivwa woma, nakumuzanga, nakulama jishimbi jenyi. Yehova eji kusololanga zangi yakwilila kuli vatu vaze veji kumulemesanga mujila yakwoloka.

9 Yehova asolwela vatu vosena zangi, kaha zangi kana yikiko atusolwelelele nayetu shimbu kanda tuputuke kumuzachila. (Samu 104:14) Oloze omu tweji kupwanga jino vangamba jenyi, tweji kunganyalanga kuzangi yenyi yakwilila. Yehova afwelelesa vangamba jenyi ngwenyi: “Zangi yami yakwilila kayeshi kukafuma hali [enuko].” (Isa. 54:10) Ndavichi ambile ngwenyi, “Yehova mwazakama vatu jenyi vakushishika mujila yakulipwila.” (Samu 4:3) Uno echi chatela kutulingisa tulinge vyuma muka? Muka-kwimba jisamu ahanjikile ngwenyi: “Weshowo akwechi mangana mwanyingilila vyuma kanevi. Mwahunanana kanawa havilinga vyaYehova vyazangi yakwilila.” (Samu 107:43) Echi nachitulingisa tushimutwile hajijila jitatu jize vangamba jaYehova veji kunganyalilangamo kuzangi yakwilila eji kuvasolwelanga Yehova.

UNO TWEJI KUNGANYALANGA NGACHILIHI KUZANGI YAYEHOVA YAKWILILA?

Yehova eji kulingilanga vaze veji kumulemesanga vyuma vyavivulu chikuma (Talenu palangalafu 10-16) *

10. Uno kutachikiza ngwetu zangi yaKalunga yakwilila kuyatwama haya myaka yosena nachitukafwa ngachilihi? (Samu 31:7)

10 Zangi yaKalunga yakwilila kuyatwama haya myaka yosena. Mazu akwamba ngwavo Zangi yaKalunga yakwilila kuyatwama haya myaka yosena, vawasoneka mumukanda waSamu 136 mapapa 26. Muvesi 1 vasonekamo ngwavo: “Musakwililenunga Yehova, mwomwo apwa wamwaza. Zangi yenyi yakwilila kuyatwama haya myaka yosena.” (Samu 136:1) Kaha kufuma muvesi 2 nakuheta muvesi 26 mwatwama mazu owamwe akwamba ngwavo, “zangi yenyi yakwilila kuyatwama haya myaka yosena.” Omu tweji kutanganga eyi samu, tweji kuwahililanga chikuma hakumona jijila jajivulu jize Yehova eji kusolwelangamo zangi yenyi yakwilila lwola lwosena. Muka-kwimba samu hakuzachisa mazu owamwe akwamba ngwavo, “mwomwo zangi yenyi yakwilila kuyatwama haya myaka yosena,” asolola nge Kalunga mwatwalangaho lika kuzanga vatu jenyi. Tweji kwivwanga kuwaha chikuma hakutachikiza ngwetu, Yehova eji kutwalaho lika kuzanga vangamba jenyi! Kaha eji kupandamanga chikuma kuli vakiko chikumanyi nge vali nakuhita muukalu. Uno echi chatunganyalisa ngachilihi? Kutachikiza ngwetu Yehova eji kupandamanga chikuma kuli etu cheji kutukafwanga tupwenga vakuwahilila, nakupwa vakumika mukala ukalu, nakutwalaho lika kutambuka mujila yakuya kukuyoya chahaya myaka yosena.—Tangenu Samu 31:7.

11. Kweseka namukanda waSamu 86:5, chuma muka cheji kulingisanga Yehova akonekele?

11 Kalunga eji kukonekelanga mwomwo yazangi yenyi yakwilila. Nge Yehova namono ngwenyi muka-shili napihilila nakwalumuka nakuseza vilinga vyenyi vyashili, kaha zangi yenyi yakwilila yeji kumulingisanga amukonekele. Muka-kwimba jisamu Ndavichi ahanjikile hali Yehova ngwenyi: “Katulingile kweseka najishili jetuko, katushishishililemo kweseka nakuhenga chetuko.” (Samu 103:8-11) Ndavichi atachikijile kanawa omu cheji kukolanga kumuchima kachi nge chivezu chili nakukuhana mulonga hashili unalingi. Oloze atachikijile nawa ngwenyi, Yehova “eji kukonekelanga.” Uno chuma muka cheji kulingisanga Yehova akonekele? Kukumbulula chili hamukanda waSamu 86:5. (Tangenu.) Chikupu vene ngana muze alombele Ndavichi, Yehova eji kukonekelanga mwomwo yazangi yenyi yakwilila yize eji kusolwelanga vaze veji kumulombanga avakonekele.

12-13. Chuma muka nachitukafwa kachi nge tunahombo mwomwo yavyuma vyavipi twalingile kunyima?

12 Nge tunalingi shili, chapwa chakutamo kwivwa kupihya hashili tunalingi. Mwomwo chinahase kutulingisa tulombe Kalunga atukonekele nakuseza vilinga vyetu vyavipi. Oloze vangamba jaKalunga vamwe veji kulihananga chikuma milonga havyuma vyavipi valingile kunyima. Kaha echi cheji kuvalingisanga vamone ngwavo Yehova keshi kukavakonekelako, numba vene nge navapihilila nakwalumuka. Kachi nge mukiko mweji kwivwanga nayenu, kaha kutachikiza ngwenu Kalunga afwila kusolwela vangamba jenyi zangi yakwilila nachimikafwa chikuma.

13 Uno echi chatunganyalisa ngachilihi? Chamokomoko natutenga twetu, tunahase kuzachila Yehova nakuwahilila nachivezu chitoma. Tunahase kumuzachila mujila kana mwomwo, “manyinga aMwanenyi Yesu nawatutomesa kushili yosena.” (Yowa. 1, 1:7) Kachi nge munahombo mwomwo yatutenga twenu, kaha mwatela kwanuka ngwenu Yehova afwila kukonekela vaze navapihilila nakwalumuka. Achitalenu mazu amwe ahanjikile Ndavichi aze asolola omwo zangi yakwilila yatambukila hamwe nakukonekela, ambile ngwenyi: “Nganomu melu ajindama helu lyamavu, mukiko yatohwa nazangi yenyi yakwilila yize eji kusolwelanga vaze vamwivwa woma. Nganomu mututuko wasosoloka kumulauko, mukiko atusosolwela milonga yetu yakuzombwojoka jishimbi.” (Samu 103:11, 12) Chikupu vene Yehova afwila ‘kukonekela namuchima wosena.’—Isa. 55:7.

14. Uno Ndavichi alumbunwine ngachilihi omwo zangi yaKalunga yakwilila yeji kutukinganga?

14 Zangi yaKalunga yakwilila yeji kutukinganga kushipilitu. Ndavichi alombele kuli Yehova ngwenyi: “Ove yove chiswamo chami naungukinga kuluyando. Naungujingulwisa jingunda mwomwo yakunguyovola. . . . Ou afwelela Yehova veji kumusolwelanga zangi yakwilila.” (Samu 32:7, 10) Ngana muze jikembwe jajinganda jakushikulu jakingilenga vatu, mukiko nazangi yaYehova yakwilila yeji kutujingilikanga nakutukinga kukala chuma chize chinahase kutulingisa tuhone kupwa vakushishika kuli Yehova. Kaha nawa zangi yakwilila yikiko yeji kulingisanga Yehova atupandamise kuli ikiye.—Yele. 31:3.

15. Uno zangi yaYehova yakwilila yalifwanyina halihi nauchinyino nachihela chakukola?

15 Ndavichi azachishile nawa chakutalilaho chikwavo chakusolola omwo Kalunga eji kukinganga vatu jenyi. Asonekele ngwenyi: “Kalunga ikiye uchinyino wami wakukola, ikiye eji kungusolwelanga zangi yenyi yakwilila.” Ndavichi ahanjikile cheka hali Yehova ngwenyi: “Ikiye eji kungusolwelanga zangi yakwilila, ikiye chihela chami chakukola, ikiye uchinyino wami wakukola, ikiye muka-kungupululula, ikiye kepwe yami, muli ikiye mukiko ngweji kuswamanga.” (Samu 59:17; 144:2) Mwomwo ika Ndavichi afwanyishilile zangi yaYehova yakwilila kuuchinyino wakukola nachihela chakukola? Chamokomoko nakukala chihela natupwa, Yehova mwatukinganga lika mangana tupwenga lika nausoko wamwenemwene naikiye. Mazu kana awa akutufwelelesa vawasoneka nahali Samu 91. Muka-kusoneka samu kana ambile ngwenyi: “Nangwamba kuli Yehova ngwami: ‘Ove yove uchinyino wami, yove chihela chami chakukola.’” (Samu 91:1-3, 9, 14; 90:1) Mose naikiye azachishile chakutalilaho chakulifwanako hakuvuluka chihela chakutwamamo. (Samu 90:1, kwinyikila chamwishi) Omu kwasalile makumbi amandende nakufwa chenyi, ahanjikile chakutalilaho chikwavo chamwaza chikuma. Asonekele ngwenyi: “Kalunga apwa uchinyino wove kufuma kushikulu, mwakakukwachilila namavoko enyi ahaya myaka yosena.” (Lushi. 33:27) Uno mazu akwamba ngwavo, “mwakakukwachilila namavoko enyi ahaya myaka yosena” atukafwa tutachikize chuma muka hali Yehova?

16. Mujijila muka jivali twanganyalilamo? (Samu 136:23)

16 Kufwelela ngwetu Yehova apwa uchinyino wetu, cheji kutulingisanga tulivwe kupwa vakukingiwa. Oloze shimbu jimwe tunahase kulimbuka nakuhona kukatuka. Uno Yehova nahase kutukafwa ngachilihi halwola lwakufwana ngana? (Tangenu Samu 136:23.) Mwatukwachilila namavoko enyi, nakutuhindula, nakutukafwa twimane cheka. (Samu 28:9; 94:18) Uno echi chatunganyalisa ngachilihi? Kutachikiza ngwetu tunahase kupendamina hali Yehova atukafwe chatunganyalisa mujijila jivali. Yatete, Yehova mwatukinganga lika chamokomoko nokwo twatwama. Yamuchivali, Yehova mwatuzakamanga chikuma.

YEHOVA MWATWALAHO LIKA KUTUSOLWELA ZANGI YAKWILILA

17. Uno zangi yaYehova yakwilila yatulingisa tufwelele vyuma muka? (Samu 33:18-22)

17 Ngana muze tunalinangula, kachi nge natumona ukalu, kaha twatela kufwelela ngwetu Yehova mwatukafwa tupwenga lika vakushishika kuli ikiye. (Koli. 2, 4:7-9) Kapolofweto Yelemiya asonekele ngwenyi: “Katwanongele ndolokotoko mwomwo yazangi yaYehova yakwilila. Keke yenyi kayakumako.” (Lungu. 3:22) Twafwelela chikupu ngwetu, Yehova mwatusolwelanga lika zangi yenyi yakwilila ngana muze ahanjikile muka-kwimba jisamu ngwenyi, “Meso aYehova eji kutalanga vaze vamwivwa woma, vaze vavandamina zangi yenyi yakwilila.”—Tangenu Samu 33:18-22.

18-19. (a) Chuma muka twatela kwanuka? (b) Chuma muka natukashimutwila muchihande chinakavangizaho?

18 Chuma muka twatela kwanuka? Twatela kwanuka ngwetu, Yehova asolwela vatu vosena zangi, kaha zangi kana yikiko atusolwelelele nayetu shimbu kanda tuputuke kumuzachila. Oloze hakupwa tuvangamba jenyi tweji kunganyalanga kuzangi yenyi yakwilila. Eyi zangi yakwilila yikiko yeji kulingisanga Yehova atukinge. Mwatwalaho lika kupandama kuli etu nakutesamo nawa jishiko jize atushika. Asaka tupwenga tumasepa jenyi lwola lwosena. (Samu 46:1, 2, 7) Shikaho, chamokomoko nakala ukalu natumona, Yehova mwatukafwa tupwenga lika vakushishika kuli ikiye.

19 Tunamono jino omwo Yehova eji kusolwelanga vangamba jenyi zangi yakwilila. Kaha asaka nayetu tusolwelenga vakwetu zangi yakwilila. Uno tunahase kulinga ngachilihi ngocho? Chihande chinakavangizaho nachikahanjika hachuma kanechi.

MWASO 136 “Fweto Yakukupuka” yaKuli Yehova

^ par. 5 Zangi yakwilila yapwa yika? Uno vatu muka vaze Yehova eji kusolwelanga zangi yakwilila, kaha zangi kana yeji kuvakafwanga ngachilihi? Vihula kanevi navavikumbulula muchihande chino nechi nachikavangizaho.

^ par. 4 Zangi yaKalunga yakwilila vayivuluka namujivesi jikwavo jamuMbimbiliya.—Talenu Nehemiya 13:22; Samu 69:13; 106:7 naLungungu 3:32.

^ par. 54 MAZU AKULUMBUNUNA MUVWIMBIMBI: Yehova eji kusolwelanga zangi vatu vosena kuhakilako vene navangamba jenyi. Mivwimbimbi yize yili helu lyalizavu lyavatu yinasolola jijila jize Yehova eji kusolwelangamo zangi yenyi. Jila yakulipwila chikuma asolwelamo zangi yenyi shina kutuhana ndando yakusokola.

^ par. 62 MAZU AKULUMBUNUNA MUVWIMBIMBI: Vatu vaze veji kupwanga vangamba jaYehova nakufwelela mundando yakusokola veji kuvasolwelanga zangi kuli Yehova mujila yakulipwila. Yehova keshi kuvasolwela kaha zangi yize eji kusolwelanga vatu vosenako oloze eji kuvasolwelanga zangi yakwilila. Jijila jimwe eji kuvasolwelangamo zangi yakwilila vanajisola mumuvwimbimbi.