Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

CHIHANDE CHAKULINANGULA 14

MWASO 56 Linangulenu Muchano Nakuwitavila

“Lihakenuho Mangana Mukule”

“Lihakenuho Mangana Mukule”

“Tulihakenuho mangana tukule.”HEPE. 6:1.

CHISHINA

Linangulenu omwo vaka-Kulishitu vakuhya veji kushinganyekanga nakulinga vyuma kweseka namwaya muchima waKalunga, nomwo nawa veji kusakulanga kanawa vyakulinga.

1. Uno Yehova asaka tulinge vyuma muka?

 CHUMA chimwe cheji kulingisanga vapwevo nalunga vawahilile chikuma shina nge mwana nasemuka. Chipwe ngocho, numba tuhu visemi vazanga mwanavo uze nasemuka, oloze kavasaka atwaleho lika kupwa kembako. Vanahase kulizakamina chikuma nge mwanavo mwahona kukola. Chochimwe nawa, Yehova kasaka tutwaleho lika kupwa tuvakemba kushipilituko oloze eji kwivwanga kuwaha nge natukilikita mangana tupwenga vaka-kukavangiza Yesu. (Koli. 1, 3:1) Shikaho atulweza tupwenga vaka-Kulishitu ‘vakula lyehi.’—Koli. 1, 14:20.

2. Vyuma muka natushimutwila muchihande chino?

2 Uno kupwa vaka-Kulishitu vakula lyehi chalumbununa ika? Vyuma muka twatela kulinga mangana tupwenga vaka-Kulishitu vakula lyehi? Uno kulya chakutafunya chakushipilitu cheji kutukafwanga ngachilihi tukule? Kaha mwomwo ika twatela kulihendela kumuchima wakulifwelela chikuma? Natukumbulula vihula kana muli chino chihande.

UNO KUPWA VAKA-KULISHITU VAKULA LYEHI CHALUMBUNUNA IKA?

3. Uno kupwa vaka-Kulishitu vakula lyehi chalumbununa ika?

3 MuMbimbiliya lizu lyachiHelase valumuna ngwavo “kukula lyehi” linahase kulumbununa nawa “kuhya,” “[na]kukupuka,” “[na]kuswa mwosena.” (Koli. 1, 2:6) Tweji kupwanga vaka-Kulishitu vakula lyehi chipwe vakuhya omu tweji kufumanga kuukemba wakushipilitu, nakupwa jino malunga namapwevo vakukola kushipilitu. Chipwe ngocho, twatela kutwalaho lika kuzovoloka numba tuhu tunakolo lyehi kushipilitu. (Chimo. 1, 4:15) Tuvosena kuhakilako navanyike, tunahase kupwa vakuhya kushipilitu. Uno vyuma muka vyeji kusololanga nge muka-Kulishitu napu wakuhya kushipilitu?

4. Uno tunahase kutachikiza ngachilihi muka-Kulishitu wakuhya?

4 Muka-Kulishitu wakuhya apwa mutu uze eji kuyoyanga kweseka navyuma vyosena vize eji kusakanga Kalunga tulinge. Keshi kusakulaho vimwe vize mwasaka yivene kukavangizako. Chipwe ngocho eji kulimbenjanga mwomwo kakupukako. Chamokomoko nachuma kana, eji kusololanga mukuyoya chenyi chosena ngwenyi, eji kushinganyekanga nakulinga vyuma kweseka namwaya muchima waKalunga. Mutu kana avwala mutu wamuhya kaha lwola lwosena, eji kufwilanga kushinganyeka ngana muze eji kushinganyekanga Kalunga. (Efwe. 4:​22-24) Alinangula kusakula vyakulinga kupendamina hajishimbi jaYehova nahajindongi jenyi. Ngocho, keshi kusakiwa mukana wajishimbi mangana jimukafwe kutalisa kuvyuma mwasakulako. Nge nasakula vyuma vyakulinga kaha eji kukilikitanga nakupwa namuchima wakulikanyisa mangana avitesemo.—Koli. 1, 9:​26, 27.

5. Uno muka-Kulishitu uze kapwa wakuhya kushipilituko nahase kumona ponde muka? (Wavaka-Efwesu 4:​14, 15)

5 Muka-Kulishitu uze eji kutwalangaho lika kupwa kemba kushipilitu apwa wamwashi kuhungumwisa “kutufuta twavatu, nakulunguluka chamakuli akuhungumwisa vatu nakuvishinganyeka vyautu,” nakuli vaka-kulikanga kuli Kalunga. a (Tangenu Wavaka-Efwesu 4:​14, 15.) Muka-Kulishitu kana, nahase kwivwila vakwavo lwiso nakulikokojwesa navo chipwe kusulakana washi chipwe kulinga vyuma vyavipi kachi nge ali mucheseko.—Koli. 1, 3:3.

6. Mwomwo ika kukola chamutu kushipilitu tunahase kuchifwanyishila kukukola chamwana wamundende? (Talenu nawa muvwimbimbi.)

6 Ngana muze twavulukanga hakavanga, Visoneka vyafwanyisa mutu uze ali nakukola kushipilitu kukemba uze ali nakukola kumujimba. Mwana wamundende, kapwa wakunangakanako. Ngocho asakiwa kumukinga nakumutwaminyina kuli mukulwane. Chakutalilaho chisemi wapwevo nahase kulweza mwanenyi wapwevo amukwate kulivoko omu vali nakuzomboka mukwakwa. Kaha omu ou mwana mwakola, ou chisemi nahase kumwitavisa alizombokelenga ivene mukwakwa. Chipwe ngocho ou chisemi mwalweza mwanenyi atalenga kujisali josena jivali jamukwakwa shimbu kanda auzomboke. Kaha nge ou mwana napu jino mukulwane mwatachikiza kanawa mwakulihendela kuponde yahamukwakwa yize yinahase kusoloka. Shikaho ngana muze mwana wamundende mwasakiwa kumukafwa kuli mukulwane mangana alihende kuponde, namuka-Kulishitu wakuhona kuhya kushipilitu asakiwa kumukafwa kuli muka-Kulishitu wakuhya, mangana alihende kuponde yakushipilitu nakusakula kanawa vyakulinga. Vaka-Kulishitu vakuhya kushipilitu veji kushinganyekanga hajindongi jamuMbimbiliya mangana vamone vishinganyeka vyaYehova, nakukavangiza jindongi kana hakusakula vyakulinga.

Vaka-Kulishitu vakuhona kuhya kushipilitu vasakiwa kulinangula mwakusakwila kanawa vyakulinga hakukavangiza jindongi jamuMbimbiliya (Talenu palangalafu 6)


7. Uno vaka-Kulishitu vakuhya kushipilitu vasakiwa kuvakafwa kuli vakwavo tahi?

7 Kutala muka-Kulishitu wakuhya kushipilitu kasakiwa kumukafwa kuli vakwavoko tahi? Nduma. Namuka-Kulishitu wakuhya kushipilitu shimbu jimwe, asakiwa kulwezako vakwavo vamukafwe. Mutu uze kanda ahyenga kushipilitu pamo mwasaka vakwavo vamulweze vyuma atela kulinga, chipwe kumusakwila vyuma vyakulinga vize atelanga kulisakwila ivene. Oloze muka-Kulishitu wakuhya kushipilitu eji kulisakwilanga ivene vyakulinga hakukavangiza vyuma vanamukafwe vakwavo vaze vali nachinyingi chakumuhambakana ikiye. kaha atachikiza nawa ngwenyi, Yehova amulweza alimbachile “vyuma vyenyi ivene.”—Ngale. 6:5.

8. Uno vaka-Kulishitu vakuhya veji kulihandununanga mujijila muka?

8 Ngana muze vatu vanakolo kaveshi kusoloka mwomumweko, navaka-Kulishitu vakuhya kushipilitu nawa vanahase kulihandununa muvilinga. Chakutalilaho vamwe vanahase kupwa vamangana chikuma, kaha veka vanahase kupwa vakuhamuka chikuma, veka nawa vanahase kupwa namuchima wakuhana chikuma, kaha vakwavo vanahase kupwa namuchima wakutetela chikuma. Kaha nawa nge vaka-Kulishitu vavali vakuhya kushipilitu navahita muukalu woumwe, vanahase kusakula vyuma vyakulinga vize kavyalimbalaka naVisonekako. Echi chavula kusoloka chikumanyi, nge vyuma kana vinatalikisa kuchivezu. Kutachikiza chuma kana cheji kuvakafwanga vahone kulisopesa havyuma vyakulihandununa vanasakula. Ngocho veji kushinganyekanga havyuma vize navivakafwa vatwaleho lika kulinunga.—Loma 14:10; Koli. 1, 1:10.

VYUMA MUKA NAVITUKAFWA TUPWENGA VAKA-KULISHITU VAKUHYA?

9. Uno kukola kushipilitu cheji kulijilanga chivene tahi? Lumbununenu.

9 Kukola chamutu kumujimba cheji kulijilanga chivene. Oloze kukola chamutu kushipilitu kachalijila chiveneko. Chakutalilaho vaka-Kulishitu muKolinde vetavilile mujimbu wamwaza, kaha vavambapachishile nakutambula shipilitu yajila. Kaha nawa, vanganyalile kuvyuma avanangwilenga kaposetolo Paulu. (Vili. 18:​8-11) Chipwe ngocho, vamwe vatwalileho lika kupwa vakemba kushipilitu, nomu mwahichile myaka yayivulu hanyima yakuvambapachisa. (Koli. 1, 3:2) Vyuma muka navitukafwa tukule washi kushipilitu?

10. Vyuma muka twatela kulinga mangana tukule kushipilitu? (WaYuta 20)

10 Hakusaka tukule kushipilitu, twatela kuvangila kupwa namuchima wakufwila kuhya kushipilitu. Vaze vazanga “kutwama chakuzeneka chinyingi,” kaha nawa vasaka kutwalaho lika kupwa vakemba kushipilitu, kavakolako. (Vishi. 1:22) Etu katwasaka kupwa ngana mwavatu vaze vanakolo kumujimba, oloze chivatwalaho lika kupendamina hali visemi javo, hakusakula vyakulingako. Oloze twasaka kukilikita etu vavene mangana tukule kushipilitu. (Tangenu WaYuta 20.) Shikaho, nge muli nakukilikita mangana mukule kushipilitu, kaha lombenu Yehova mangana amihane “muchima wakufwila kulinga vyuma nangolo jakulingamo nawa.”—Fwili. 2:13.

11. Uno Yehova eji kutukafwanga ngachilihi tukule kushipilitu? (Wavaka-Efwesu 4:​11-13)

11 Yehova asaka vakwetu vatukafwe tukule kushipilitu. Vaze vapwa tufunga kaha nawa vaka-kunangula muchikungulwilo chavaka-Kulishitu, valizanga kutukafwa tupwenga ‘vakukola lyehi’ kushipilitu, “nakuheta kuseteko yachivuvu chakuzala chize aheteleho Kulishitu.” (Tangenu Wavaka-Efwesu 4:​11-13.) Yehova atuhana nawa shipilitu yajila mangana yitukafwe tupwenga “navishinganyeka vyaKulishitu.” (Koli. 1, 2:​14-16) Kaha nawa, Kalunga ahwiminyinyine vatu vasoneke Mikanda yaMujimbu Wamwaza yiwana mangana asolole omu Yesu ashinganyekelenga, nakuhanjika, nakulinga vyuma omu apwile hano hamavu. Shikaho munahase kukula kushipilitu, hakulondezeza mujila Yesu apwile nakushinganyekelamo nakulingilamo vyuma.

OMWO KULYA CHAKUTAFUNYA CHAKUSHIPILITU CHEJI KUTUKAFWANGA

12. Uno “kunangula chamaputukilo chakuvuluka Kulishitu chapwa chika”?

12 Hakusaka tukule kushipilitu, katwatela kutachikiza kaha “kunangula chamaputukilo chakuvuluka kulishituko,” kulumbununa kunangula chamaputukilo chavaka-Kulishitu. Chakutalilaho, kunangula chimwe chamaputukilo shina kupihilila nakwalumuka, nalufwelelo, nalumbapachiso, nakusanguka. (Hepe. 6:​1, 2) Echi hikunangula chimwe chamaputukilo chize vaka-Kulishitu vosena vafwelela. Shikaho, kaposetolo Petulu ahanjikilile vyuma kana omu ambulilile liyongomena haPendekoseta. (Vili. 2:​32-35, 38) Ngocho twatela kwitavila kunangula kanechi chamaputukilo, mangana tupwenga tutumbaji twaKulishitu. Chakutalilaho, Paulu ahanjikile ngwenyi weshowo mwakana kunangula chakusanguka, kaha ali nakukana vyuma vyosena vafwelela vaka-Kulishitu. (Koli. 1, 15:​12-14) Chipwe ngocho, katwatela kusuuluka kaha nachinyingi chamuchano wamaputukiloko.

13. Vyuma muka twatela kulinga mangana tunganyale kukulya chakutafunya chakushipilitu chize vavuluka hali WavaHepeleu 5:14? (Talenu nawa muvwimbimbi.)

13 Kunangula chamaputukilo chalihandununako nakulya chakutafunya chakushipilitu, mwomwo kulya kana chapwa jishimbi jaYehova najindongi jenyi jize jeji kutukafwanga tutachikize vishinganyeka vyenyi. Shikaho twatela kulinangulanga Mazu aKalunga nakuhunananangaho, nakukavangiza vyuma tunalinangula mangana tunganyale kukulya kana. Nge natulinga ngocho kaha natusakula vyuma vyakulinga vize navivwisa Yehova kuwaha. bTangenu WavaHepeleu 5:14.

Kulya chakutafunya chakushipilitu cheji kutukafwanga tusakule kanawa vyakulinga vize navivwisa Yehova kuwaha (Talenu palangalafu 13) c


14. Uno Paulu akafwile ngachilihi vaka-Kolinde vakule kushipilitu?

14 Muka-Kulishitu wakuhona kuhya, cheji kumukaluhwilanga kushinganyeka hajindongi jamuMbimbiliya nakujikavangiza kachi nge ali muukalu. Vamwe vanahase kushinganyeka ngwavo, vanahase kulilingila kala vyuma vanasake kachi nge kakweshi lushimbi lwamuMbimbiliya lwahanjika havyuma kanako. Kaha veka nawa vanahase kutonda lushimbi naha vyuma vize kavyeshi nakusakiwa lushimbiko. Chakutalilaho, chasoloka nge vaka-Kulishitu muKolinde valwezele Paulu avalweze numba nge kuli lushimbi lwakuvetavisa kulya vyakulya vize vanahane kumakombelo. Hakuwana nge Paulu atachikijile kulema chachivezu kaha nawa ngwenyi mutu himutu akwechi ‘lisesa lyenyi lyakusakula vyuma,’ ngocho kavalwezele vyuma vatela kulingako. Ahanjikile hajindongi jize najilingisa mutu himutu apwenga nachivezu chitoma nakuhona kuhukanyisa vakwavo. (Koli. 1, 8:​4, 7-9) Shikaho Paulu akafwile vaka-Kolinde vakule kushipilitu mangana vazachise uhashi wavo wakushinganyeka, muchishishisa chakupendamina hali vakwavo, chipwe kutondatonda jishimbi hakala chihande.

15. Uno Paulu akafwile ngachilihi vaka-Kulishitu vavaHepeleu vazovoloke kushipilitu?

15 Tunahase kulinangula chishina chachilemu kuvyuma vize Paulu asonekelele vaka-Kulishitu vavaHepeleu. Vaka-Kulishitu vamwe kavatwalileho lika kukula kushipilituko oloze ‘vakindulukile cheka kunyima nakusaka mavele, keshi kulya [chakushipilitu] chakutafunyako.’ (Hepe. 5:12) Kavatwalileho lika kulinangula muchano uze vapwile nakuvasolwela chindende chindende kuhichila muchikungulwilo. (Vishi. 4:18) Chakutalilaho, vaYuleya vavavulu vaze vapwile vaka-Kwitava vatwalileho lika kukundwiza jishimbi jize vahanyine Mose numba tuhu mwahichile myaka kafwe 30, kufuma haze vafumishileko jishimbi kana kuhichila mundando yakusokola yaKulishitu. (Loma 10:4; Chitu. 1:10) Chikupu vene vaYuleya vapwile namyaka yayivulu yakwalumuna vishinganyeka vyavo. Vatu vaze vatangaho lyehi mukanda uze Paulu asonekelele vaHepeleu vanahase kuhanjika ngwavo, mumukanda kana, mwatwama kulya chakutafunya chakushipilitu. Vaka-Kulishitu kana vapwile nakusakiwa echi kulya, mangana vazamise lufwelelo lwavo muvyuma valongesa kutalisa kukulemesa chavaka-Kulishitu, nakuvakafwa vapwenga vakuhamuka mangana vatwaleho lika kwambulula chamokomoko nakuvafumbukila kuli vaYuleya.—Hepe. 10:​19-23.

LIHENDENU KUMUCHIMA WAKULIFWELELA CHIKUMA

16. Vyuma muka vikwavo twatela kulinga mangana tutwaleho lika kuzovoloka kushipilitu?

16 Twatela kukilikita mangana tutwaleho lika kuzovoloka kushipilitu. Echi chasakiwa kulihenda kumuchima wakulifwelela chikuma. (Koli. 1, 10:12) Shikaho twatela kutwalaho lika ‘kulyesekesa etu vavene’ mangana tumone numba nge tuli nakutwaleho lika kuzovoloka kushipilitu.—Koli. 2, 13:5.

17. Uno mukanda uze Paulu asonekelele vaka-Kolose wasolola ngachilihi kulema chakutwalaho lika kuzovoloka kushipilitu?

17 Paulu ashindakanyine cheka kulema chakutwalaho lika kupwa vakukula kushipilitu mumukanda wenyi asonekelele vaka-Kolose. Paulu avahuhumwine vapwenga vakuvanguluka kuchina navavahungumwisa navishinganyeka vyakaye, numba tuhu vapwile vaka-Kulishitu vakuhya kushipilitu. (Kolo. 2:​6-10) kaha nawa Epafwase uze atachikijile kanawa vatu vaze vapwile muchikungulwilo, avalombeleleko lika mangana ngwenyi pamo vakahase ‘kwimana vamuhwila,’ chipwe ngwetu kuzovoloka. (Kolo. 4:12) Vyuma muka natulinangulako? Paulu naEpafwase vatachikijile ngwavo chasakiwa mutu kukilikita nakumukafwa kuli Yehova numba atwaleho lika kuzovoloka kushipilitu. Vasakile vaka-Kolose vatwaleho lika kuzovoloka kushipilitu, chipwe ngwetu kupwa vaka-Kulishitu vakula lyehi, chamokomoko naukalu vapwile nakuhitamo.

18. Vyuma muka vinahase kusolokela muka-Kulishitu wakuhya kushipilitu? (Talenu nawa muvwimbimbi.)

18 Paulu ahuhumwine vaHepeleu ngwenyi nge muka-Kulishitu wakuhya kazangamineko, kaha nahase kulilingisa vahone kumwivwila cheka uselewa kuli Kalunga haya myaka. Nge mwakana kukavangiza vyuma navamulweza kaha mwasosoloka kuli Yehova. Oloze kutokwa vaHepeleu kavapwile ngochoko. (Hepe. 6:​4-9) Vyuma muka vyeji kusolokanga makumbi ano kuvatu vaze vazeya chipwe vaze vafumisa muchikungulwilo oloze kutwala muze hinavapihilila nakwalumuka? Muchima wavo wakupihilila nakwalumuka wasolola chihandwa chatwama hali vatu kana, nahali vatu vaze Paulu ahanjikileho. Shikaho, vatu kana nge vanakinduluka kuli Yehova vasakiwa kuvakafwa kuli ikiye. (Ezeke. 34:​15, 16) Vakulwane muchikungulwilo vanahase kulweza ndumbwetu walunga chipwe wapwevo wakuhya mangana akafwe mutu kana kushipilitu.

Yehova eji kukafwanga vatu vaze vali nakusaka kuzama cheka kushipilitu (Talenu palangalafu 18)


19. Chuma muka twatela kulitomena kulinga?

19 Shikaho nge namutwalaho lika kulihakaho mangana mukule, kaha namutesamo chuma kana. Twalenuho lika kulyanga kulya chakutafunya chakushipilitu nakushinganyekanga kanawa, ngana muze eji kushinganyekanga Yehova. Kaha nge munakulu lyehi, twalenuho lika kuzama mbe hakupwa muvaka-Kulishitu vakuhya.

NAMUKUMBULULA NGWENU NGACHILIHI?

  • Uno kupwa vaka-Kulishitu vakula lyehi chalumbununa ika?

  • Vyuma muka twatela kulinga mangana tupwenga vaka-Kulishitu vakula lyehi?

  • Mwomwo ika twatela kulihendela kumuchima wakulifwelela chikuma?

MWASO 65 Twalenuho Lika Kuzovoloka

a Talenu Chihande chakwamba ngwavo “Vyuma Navimikafwa Mulihende kuMijimbu yaMakuli,” chize chili hachihanda chakwamba ngwavo Vihande Vikwavo ha jw.org naha JW Library.®

b Talenu chihanda chakwamba ngwavo Vyuma Munahase Kulinangula chize chili mukaposhi uno.

c MAZU AKULUMBUNUNA MUVWIMBIMBI: Ndumbwetu walunga ali nakukavangiza jindongi nalinangula muMazu aKalunga hakusakula vyakuhemahema.