Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

CHIHANDE CHAKULINANGULA 32

Zamisenunga Lufwelelo Lwenu Muli Tengi

Zamisenunga Lufwelelo Lwenu Muli Tengi

“Lufwelelo lwapwa . . . hiunjiho wakusolola hatoma vyuma vivene vize katwamweneko.”—HEPE. 11:1.

MWASO 11 Vyuma Vyakutenga Vyeji Kwalisanga Kalunga

VYUMA NATUSHIMUTWILA *

1. Vyuma muka vaminangwile hali Tengi?

KACHI nge mwakolela mutanga yaVinjiho jaYehova, pamo mwalinangwile hali Yehova kufuma vene kuunyike. Vaminangwile ngwavo Yehova ikiye Tengi, atwama navilinga vyamwaza, kaha nawa mwakalingila vatu vyuma vyamwaza kulutwe.—Kupu. 1:1; Vili. 17:24-27.

2. Uno vatu vamwe vamona ngachilihi vatu vaze vafwelela muli Tengi?

2 Vatu vavavulu vafwelela ngwavo kakwatwama Kalungako, kaha nawa ngwavo keshi ikiye atengele vyumako. Oloze vafwelela ngwavo vyuma vyakuyoya vyalijilile vivene. Vyafuma kutuvyuma twakuyoya twatundende tuze twalitungulwile nakupwa vyuma vyakuyoya vyavinene vyavivulu. Vatu vamwe vaze vatanga chikuma vafwelela muvyuma kanevi. Veji kuhanjikanga ngwavo sayasi yasolola hatoma nge Mbimbiliya yahanjika vyuma vyamakuli, kaha nawa ngwavo vatu vaze veji kufwelelanga muli Tengi vapwa vakusalila, vakuhona mangana, kaha nawa kavatangako.

3. Mwomwo ika chapwila chachilemu kuzamisa lufwelelo lwetu?

3 Uno vyuma vize veji kuhanjikanga vaze vatanga chikuma vinahase kutulingisa tuhuhwasane ngwetu Yehova kapwa Tengiko tahi? Kukumbulula chihula kana chapendamina havyuma vyatulingisa tufwelele ngwetu Yehova ikiye Tengi. Uno twafwelela ngwetu Yehova ikiye Tengi mwomwo yakutulweza kaha kuvatu tahi, nyi mwomwo yakukekesa etu vavene unjiho wakutamo? (Koli. 1, 3:12-15) Chamokomoko namyaka tunazachila Yehova, tuvosena twatela kutwalaho lika kuzamisa lufwelelo lwetu. Nge natulinga ngocho, kaha kaveshi kutuhungumwisa “namangana autu, nakutangisa chamokomoko” veji kunangulanga kuvatu vaze kavafwelela muMbimbiliyako. (Kolo. 2:8; Hepe. 11:6) Muchihande chino, natushimutwila (1) ovyo vatu vavavulu kavafwelela muli Tengiko, (2) omwo munahase kuzamisa lufwelelo lwenu muli Yehova uze apwa Tengi yenu, kaha (3) omwo munahase kutwalaho lika kupwa nalufwelelo lwakukola.

MWOMWO IKA VATU VAVAVULU KAVAFWELELA MULI TENGIKO

4. Kweseka namukanda WavaHepeleu 11:1 nakwinyikila chamwishi, uno lufwelelo lwamwenemwene lwazama haka?

4 Vatu vamwe vashinganyeka ngwavo kupwa nalufwelelo chalumbununa kufwelela chuma chakuzeneka kupwa naunjiho. Oloze kweseka naMbimbiliya, elu kalwapwa lufwelelo lwamwenemweneko. (Tangenu WavaHepeleu 11:1 nakwinyikila chamwishi.) Mbimbiliya yalumbununa ngwayo, lufwelelo lwazama haunjiho. Shikaho numba tuhu katwamona Yehova, naYesu naWanganako, oloze kuli unjiho wakutamo watukafwa tufwelele ngwetu Yehova naYesu kuvatwama, kaha nawa Wangana kuwatwama. (Hepe. 11:3) Muka-sayasi umwe uze ejile nakupwa Chinjiho chaYehova ambile ngwenyi: “Vyuma vafwelela Vinjiho jaYehova vyazama haunjiho wakutamo. Kaha nawa veji kukekesanga vyuma vize vanangula vaka-sayasi.”

5. Mwomwo ika vatu vavavulu vafwelela ngwavo vyuma vyalijilile vivene?

5 Tunahase kulihulisa ngwetu, ‘Kachi nge kuli unjiho wakutamo uze wasolola nge Kalunga kwatwama, kaha mwomwo ika vatu vavavulu kavafwelela ngwavo, Kalunga ikiye atengele vyumako?’ Vatu vamwe kavakekesa vawane unjihoko. Robert, uze apwa jino Chinjiho chaYehova ambile ngwenyi: “Hakuwana nge kushikola kavatunangwilenga ngwavo, vyuma valingile vyakutengako, ngocho ngwashinganyekelenga ngwami, vyuma vyalijilile vivene. Omu ngwapwile namyaka 22, ngwaliwanyine naVinjiho jaYehova. Halwola kana hakiko jino ngwalinangwile nge muMbimbiliya mwatwama unjiho wakwoloka uze wasolola nge Kalunga ikiye atengele vyuma vyosena.” *—Talenu lipwata lyakwamba ngwavo “ Mazu Kuli Visemi.”

6. Mwomwo ika vatu vamwe kavafwelela ngwavo kakwatwama Tengiko?

6 Vatu vamwe kavafwelela muli Tengiko, mwomwo veji kuhanjikanga ngwavo veji kufwelelanga muvyuma vize veji kumonanga nameso. Chipwe ngocho, vatu kana vafwelela namuvyuma vize kavamona namesoko. Chakutalilaho vafwelela ngwavo, peho kuyatwama mwomwo vakwechi unjiho uze wavakafwa vetavile chuma kana. Chochimwe nawa, lufwelelo luze vavuluka muMbimbiliya lwazama nawa haunjiho ‘wavyuma vivene vize katwamonako.’ (Hepe. 11:1) Chasakiwa lwola nakuzata nangolo hakulinangula numba twijive unjiho kana, oloze vatu vavavulu kavasaka kuzata nangolo mangana vejive unjiho kanako. Mutu uze keshi kulinangula awane unjiho, nahase kukukulula ngwenyi kakwatwama Kalungako.

7. Uno vaka-sayasi vosena vetavila ngwavo Kalunga keshi ikiye atengele vyuma vyosenako tahi? Lumbununenu.

7 Hanyima yakuwana unjiho wakutamo, vaka-sayasi vamwe vanetavila jino ngwavo Kalunga ikiye atengele vyuma vyosena. * Ngana muze chapwile kuli Robert uze twavulukanga hakavanga, vatu vamwe vashinganyeka ngwavo kakwatwama Tengiko mwomwo kumashikola kavavanangula ngwavo Kalunga ikiye atengele vyumako. Chipwe ngocho, vaka-sayasi vavavulu vanatachikiza jino Yehova nakumuzanga. Ngana muze chapwile kuli ava vaka-sayasi, tuvosena twatela kuzamisa lufwelelo lwetu muli Kalunga numba twatanga chikuma chipwe chiku mwomwo kakweshi mutu mwatuzamishila lufwelelo lwetuko.

OMWO MUNAHASE KUZAMISA LUFWELELO LWENU MULI TENGI

8-9. (a) Chihula muka natushimutwila? (b) Uno kulinangula havyuma vyakutenga nachimikafwa ngachilihi?

8 Uno munahase kuzamisa ngachilihi lufwelelo lwenu muli Tengi? Tutalenu hajijila jiwana munahase kulingilamo ngocho.

9 Linangulenu havyuma vyakutenga. Munahase kuzamisa lufwelelo lwenu muli Tengi hakutala tunyama, namitondo navatanganyika. (Samu 19:1; Isa. 40:26) Nge namulinangula chikuma havyuma kana, kaha namukunyuka ngwenu Yehova ikiye Tengi. Kakavulu mumikanda yetu mwatwama vihande vize vyeji kuhanjikanga havyuma vyakutenga. Mwatela kutanga vihande kana numba nge vyeji kumikaluhwilanga kuvivwishisa. Esekenu kutanga vihande kana kweseka noho hakumina ngolo jenu. Kaha nawa mwatela kutala cheka jivindiyo jize jili hakeyala yetu ya jw.org, jize jinakuhanjika havyuma vyakutenga, jize vanapunga nakulovola hakukunguluka chetu changalila mumyaka yakalinwomu.

10. Hanenu chakutalilaho chize chasolola nge kwatwama Tengi. (Wavaka-Loma 1:20)

10 Omu namulinangulanga havyuma vyakutenga, fwilenu kuwana vyuma vize namulinangula hali Tengi yetu. (Tangenu Wavaka-Loma 1:20.) Chakutalilaho, kulikumbi kweji kufumanga musana nakuzuma vize vyasakiwa kuvyuma vyakuyoya, oloze kweji kufumanga nawa miteleleji yize yinahase kwenyeka vyuma vyakuyoya. Shikaho etu vatu vatela kutukinga kumiteleleji kana. Uno veji kutukinganga ngachilihi? Yino pulaneti yetu yamavu yatwama napeho vavuluka ngwavo ozone gas yize yeji kutukinganga kumiteleleji kana. Omu miteleleji yakufuma kulikumbi yeji kuzumanga chikuma, eyi peho nayikiko yeji kuvulilangako mangana yitukinge kumiteleleji yalikumbi. Chikupu vene twafwelela ngwetu hakusaka vyuma kana vizachiwe mujila kana, kwatela kupwa Tengi wamangana, kaha nawa wazangi uze avitengele.

11. Kulihi munahase kuwana mijimbu yize nayimikafwa mufwelele vyuma vyakutenga? (Talenu lipwata lyakwamba ngwavo “ Vinoma Navimikafwa Mufwelele Muli Tengi.”)

11 Munahase kuwana mijimbu yayivulu yakumikafwa mufwelele muvyuma vyakutenga hakutala muChinoma Chakukafwa Vinjiho jaYehova Kuhehwojola nakuya ha jw.org. Munahase kuputuka kutanga vihande chipwe kutala jivindiyo vize vyatwama hachihanda chakwamba ngwavo “Uno Valingile Vyakutenga Tahi?” Evi vihande najivindiyo vyeji kuhanjikanga hatunyama nahavyuma vyeka vyakutenga. Vyeji kuhanjikanga nawa omwo vaka-sayasi vaneseka kulondezeza vyuma vyakutenga.

12. Omu natulinangula Mbimbiliya, vyuma muka vize twatela kushinganyekaho?

12 Linangulenu Mbimbiliya. Hakavanga muka-sayasi uze twavulukanga mupalangalafu 4 kafwelelele muli Tengiko. Oloze mukuhita chalwola, afwelelele ngwenyi Tengi kwatwama. Ambile ngwenyi: “Lufwelelo lwami kalwazamine kaha hachinyingi chasayasiko, oloze mwomwo yakulinangula naMbimbiliya.” Pamo mwatachikiza lyehi vyuma yanangula Mbimbiliya. Chipwe ngocho, mwatela kutwalaho lika kulinangula Mazu aKalunga numba muzamise lufwelelo lwenu muli Tengi. (Yoshu. 1:8; Samu 119:97) Chakutalilaho, omu namulinangula Mbimbiliya shinganyekenu omwo yahanjika mwakwoloka havyuma vize vyasolokele kunyima. Shinganyekenu omwo vyuma vyosena vize Mbimbiliya yahanjikilile chimweza vinatesamo nomwo vatu vaze vasonekele Mbimbiliya kavalimbalakako. Kulinangula mujila kana nachizamisa lufwelelo lwenu nakutachikiza ngwenu Tengi wazangi, wamangana ikiye atutengele, kaha nawa ikiye mwenya Mbimbiliya. *Chimo. 2, 3:14; Petu. 2, 1:21.

13. Lundongi lumwe muka lwamuMbimbiliya lunahase kutukafwa?

13 Nge muli nakulinangula Mbimbiliya, shinganyekenunga omwo jindongi jatwamamo jinahase kumikafwa. Chakutalilaho, Mbimbiliya yatuhuhumuna ngwayo kuzanga jimbongo chapwa chachipi, kaha nawa cheji kunehanga “makava amavulu.” (Chimo. 1, 6:9, 10; Vishi. 28:20; Mateu 6:24) Uno lundongi kana lunahase kutukafwa namakumbi ano tahi? Mukanda waThe Narcissism Epidemic wamba ngwawo: “Kakavulu vatu vaze veji kushinganyekanga ngwavo kupwa najimbongo chikiko chapwa chuma chachilemu chikuma mukuyoya kavapwa vakuwahililako, kaha nawa vapwa vakuhomba. Navatu vene vaze vatwama najimbongo jajivulu kavapwa vakuwahililako kaha nawa kavapwa vakulikangula kumujimba namuvishinganyekako.” Shikaho, chapwa chamwaza kukavangiza lundongi lwamuMbimbiliya lwakwamba ngwavo, kanda kuzanga chikuma jimbongoko. Kutala muli nakwanukako jindongi jikwavo jamuMbimbiliya jize jinamikafwe mukuyoya chenu tahi? Nge natushinganyeka hajindongi josena jamwaza jamuMbimbiliya, kaha natumona ngwetu Tengi yetu atachikiza vyuma twasakiwa, kaha natupendaminanga hali ikiye lwola lwosena. (Yako. 1:5) Nge natulinga ngocho, kaha natupwa vakuwahilila mukuyoya.—Isa. 48:17, 18.

14. Vyuma muka namulinangula hakutanga Mbimbiliya?

14 Omu namulinangula Mbimbiliya, fwilenu kutachikiza Yehova. (Yowa. 17:3) Namulinangula vilinga atwama navyo, kaha vilinga kana vikiko vize mweji kulinangulanga hakutala vyuma vyakutenga. Kulinangula vilinga atwama navyo Yehova cheji kutukafwa tufwelele ngwetu chikupu vene kwatwama. (Kulo. 34:6, 7; Samu 145:8, 9) Omu namutachikiza kanawa Yehova, namuzamisa lufwelelo lwenu, nakumuzanga chikuma, kaha nawa namuzamisa usepa wenu naikiye.

15. Kulwezako vakwenu vyuma mwatachikiza hali Kalunga nachimikafwa ngachilihi?

15 Lwezenuko vakwenu vyuma mwatachikiza hali Kalunga. Kulinga ngocho nachizamisa lufwelelo lwenu. Namulinga ngachilihi nge mutu munakunangula mwahuhwasana numba nge Kalunga kwatwama, kaha enu kamwejivile mwakumukumbulwilako? Esekenu kuhehwojola mumikanda yetu muwane mwakukumbulwila chihula mwahulisa, kufumaho shimutwilenu nenyi. (Petu. 1, 3:15) Munahase nawa kuhulisa ndumbwenu wakulindunuka mangana amikafwe. Numba nge uze mutu mwetavila chipwe chiku, oloze vyuma munahehwojola navizamisa lufwelelo lwenu. Kulinga ngocho nachimikinga vahone kumihungumwisa kuvatu vaze vatanga chikuma vaze veji kwambanga ngwavo kakwatwama Tengiko.

TWALENUHO LIKA KUZAMISA LUFWELELO LWENU

16. Chuma muka chinahase kusoloka nge katweshi kutwalaho lika kuzamisa lufwelelo lwetuko?

16 Chamokomoko namyaka tunazachila Yehova, twatela kutwalaho lika kuzamisa lufwelelo lwetu. Mwomwo ika? Mwomwo nge katwazangamineko, lufwelelo lwetu lunahase kuzeya. Tachikizenu ngwenu lufwelelo lwazama haunjiho wavyuma vize katwamonako. Tweji kuvulyamanga washi vyuma vize katwamonako. Shikaho, Paulu avulukilile kuhona lufwelelo ngwenyi ‘shili yize yeji kutulimbanga.’ (Hepe. 12:1) Jino vyuma muka navitukafwa tutwaleho lika kuzamisa lufwelelo lwetu?—Teso. 2, 1:3.

17. Chuma muka nachitukafwa tutwaleho lika kuzamisa lufwelelo lwetu?

17 Chatete, lombenunga Yehova amihane shipilitu yenyi yajila. Mwomwo ika? Mwomwo lufwelelo lwapwa muhako washipilitu. (Ngale. 5:22, 23) Katweshi kuhasa kutwalaho lika kuzamisa lufwelelo lwetu muli Tengi chakuzeneka kutukafwa kushipilitu yenyi yajilako. Kachi nge natutwalaho lika kulomba Yehova atuhane shipilitu yenyi yajila, kaha mwatuhanayo. (Luka 11:13) Twatela kulomba nawa ngwetu: “Tukafwe tupwenga nalufwelelo lwalunene.”—Luka 17:5.

18. Kweseka naSamu 1:2, 3, kutokwa muka twatwama nacho?

18 Chamuchivali, pwenunga nachilongesa chauka lwola lwosena. (Tangenu Samu 1:2, 3.) Halwola vasonekele eyi samu, vaIsalele vavandende kaha vakiko vapwile namukanda wamuundu uze wapwile naJishimbi jaKalunga. Oloze mwangana navapilishitu vapwile nalisesa lyakutanga mikanda kaneyi. Kahomu mwahichilenga myaka 7, “malunga namapwevo, navanyike, navamwiza,” vavakungulwilenga mangana vevwilile kuJishimbi jaKalunga. (Lushi. 31:10-12) Mumakumbi aYesu, vatu vavandende kaha vakiko vapwile namikanda yakuvunga yaVisoneka, kaha mikanda yayivulu vayilaminyinyinenga musunangonga. Oloze makumbi ano, vatu vavavulu vali nakutokwa chakutanga Mbimbiliya yosena yamuundu chipwe yachihanda. Chikupu vene, Mbimbiliya hiwana wamwaza. Tunahase kusolola ngachilihi ngwetu twamona Mbimbiliya kupwa yayilemu?

19. Vyuma muka twatela kulinga numba tuzamise lufwelelo lwetu?

19 Nge natutanganga Mbimbiliya hakumbi hakumbi, kaha natusolola ngwetu twasakwilila hakupwa nayo. Twatela kunonekanga lwola lwakupwa nachilongesa chauka keshi kupwanga nacho kuvanga kaha nge katweshi navyakulingako. Nge natulinangula Mbimbiliya lwola lwosena, kaha natuzamisa lufwelelo lwetu.

20. Vyuma muka twatela kufwila kulinga?

20 Etu katwapwa ngana ‘mwavaka-mangana navaze vananguka’ vamuno mukayeko, mwomwo lufwelelo lwetu lwazama haMazu aKalunga. (Mateu 11:25, 26) Kulinangula Mbimbiliya chinatukafwe tutachikize ovyo vinakulingisa vyuma mukaye vipihileko, navyuma mwakalinga Yehova kuukalu kana. Tutwalenuho lika kuzamisa lufwelelo lwetu nakukafwa vatu vavavulu vafwelele Tengi. (Chimo. 1, 2:3, 4) Shikaho, tutwalenuho lika kutalilila kulwola luze vatu vosena hano hamavu navakalisa Yehova nakuhanjika mazu ahali Kusoloka 4:11 akwamba ngwavo: “Ove Yehova Kalunga ketu, ove watamo kutambula upahu . . . mwomwo ove yove watangile vyuma vyosena.”

MWASO 2 Lijina Lyove Yove Yehova

^ par. 5 Mbimbiliya yanangula ngwayo Yehova Kalunga ikiye Tengi. Oloze vatu vavavulu kavafwelela ngochoko. Veji kuhanjikanga ngwavo kuyoya chalijilile chivene. Oloze vyuma veji kuhanjikanga kavyeshi kutuzeyesako kachi nge natuzata nangolo tuzamise lufwelelo lwetu muli Kalunga nakufwelela vyuma yanangula Mbimbiliya. Chihande chino nachilumbununa omwo tunahase kulinga ngocho.

^ par. 5 Hamashikola amavulu, milongeshi kavanangula ngwavo Kalunga ikiye atengele vyumako. Vamwe veji kushinganyekanga ngwavo, kachi nge navalweza vaka-shikola vafwelele ngwavo Kalunga ikiye atengele vyuma, kaha nachilumbununa nge vali nakushinjila vaka-shikola vafwelele muli Kalunga.

^ par. 7 Mijimbu yavatu vaze valinangula chikuma vakuhambakana 60 kuhakilako navaka-sayasi, vaze vafwelela ngwavo Kalunga ikiye atengele vyuma, namuyiwana muWatch Tower Publications Index yakalinwomu. Yenu hamutwe wakwamba ngwavo “Science,” nakutala kamutwe kakandende kakwamba ngwavo “scientists expressing belief in creation.” Mijimbu yimwe munahase kuyiwana nawa muChinoma Chakukafwa Vinjiho jaYehova Kuhehwojola. Yenu hamutwe wakwamba ngwavo “Sayasi naChinyingi Chakutunga Makina,” nakutala hakamutwe kakwamba ngwavo “‘Kwihwojola’ (Vihande vyamuTonenu!).”

^ par. 12 Chakutalilaho, talenu chihande chakwamba ngwavo “Are Science and the Bible Compatible?” muTonenu! yaChingeleshi yaFebruary 2011, nachihande chakwamba ngwavo “Vyuma Eji Kuhanjikanga Yehova Vyeji Kutesangamo” muKaposhi Kakutalila waJanuary 1, 2008.