Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

“Ngunatachikiza Ngwami Mwakasanguka”

“Ngunatachikiza Ngwami Mwakasanguka”

“Sepa lyetu . . . nasavala, oloze nanguyako mangana ngukamuhindule.”—YOWA. 11:11.

MYASO: 142, 129

1. Malita afwelelele chuma muka hali ndumbwenyi? (Talenu muvwimbimbi wakulivanga.)

MALITA sepa lyaYesu uze nawa apwile kambaji kenyi, alishonene omu afwile ndumbwenyi Lazalu. Uno kwapwile vyuma vyakumuvendejeka tahi? Eyo. Yesu amufwelelesele ngwenyi: “Ndumbwove mwasanguka.” Echi kachakumishile ushona wenyi wosenako. Chipwe ngocho Malita afwelelele mazu ahanjikile Yesu, nakwamba ngwenyi: “Ngunatachikiza ngwami mwakasanguka omu nakukapwa kusanguka halikumbi lyakukuminyina.” (Yowa. 11:20-24) Afwelelele chikupu ngwenyi chuma kana nachikasoloka kulutwe. Oloze Yesu alingile chuma chakukomwesa. Asangwile Lazalu halikumbi vene lize.

2. Mwomwo ika mwatela kupwa nalufwelelo ngana luze apwile nalwo Malita?

2 Katweshi naunjiho wakutukafwa tufwelele ngwetu Yesu chipwe Ise navalinga vyuma vyakukomwesa oholyapwako. Kutala mwafwelela ngwenu kulutwe vausoko wenu navakasanguka ngana muze afwelelele Malita tahi? Pamo mwafwisa muka-mahyenu, chipwe chisemi chenu, chipwe kaka yenu chipwe mwanenu. Mwatalilila kukasambilila vatu kana nakushimutwila navo nakuseha navo. Ngana mwaMalita, nayenu munahase kwamba ngwenu: ‘Ngunatachikiza ngwami kausoko kami mwakasanguka omu nakukapwa kusanguka.’ Chipwe ngocho vaka-Kulishitu vosena vatela kushinganyekanga havyuma vyavalingisa vafwelele mukusanguka.

3, 4. Uno vyuma alingile Yesu vyazamishile ngachilihi lufwelelo lwaMalita?

3 Hakuwana nge Malita atwaminenga kwakamwihi naYelusalema, pamo kamwene omu Yesu asangwile mwana tuliwe uze apwile kwakamwihi naNane muNgalileyako. Oloze pamo evwile mujimbu kana. Yesu nawa asangwile mwana Yailu wapwevo. Vatu vaze vapwileko vatachikijile ngwavo, “nafu.” Chipwe ngocho Yesu amukwachile kulivoko nakumusanyika ngwenyi: “Ove kanyike, katuka!” Kaha hahaze vene akatukile. (Luka 7:11-17; 8:41, 42, 49-55) Malita nandumbwenyi Maliya vafwelelele ngwavo Yesu nahase kuka vaveji. Shikaho vashinganyekele ngwavo nge Yesu kwapwile kachi Lazalu kafwileko. Oloze hakuwana nge afwile, vyuma muka vatalililile kulutwe? Malita ambile ngwenyi Lazalu mwakasanguka kulutwe, “halikumbi lyakukuminyina.” Mwomwo ika afwelelele chuma kana? Kaha mwomwo ika mwafwelela ngwenu chikupu vene nakukapwa kusanguka chavafu?

4 Kuli vyuma vyavivulu vyamilingisa mufwelele mukusanguka. Omu natushimutwila havyuma kana, namuwana vishina vyamuMazu aKalunga vize pamo kanda mushinganyekengaho lyehi. Vishina kana navimikafwa mufwelele ngwenu chikupu vene vausoko wenu vaze vafwa navakasanguka.

VYUMA VIZE VYANEHA LUTALILILO

5. Vyuma vyeka muka vyalingishile Malita afwelele ngwenyi Lazalu mwasanguka?

5 Malita kambile ngwenyi: ‘Pamo ndumbwami mwakasangukako,’ oloze ambile ngwenyi: “Ngunatachikiza ngwami mwakasanguka.” Vyuma vyakukomwesa vize vyasolokele shimbu kanda Yesu aputuke kuzata mulimo wenyi vikiko vyalingishile Malita afwelele mukusanguka. Vyuma kana alinangwilengavyo hembo nakusunangonga omu apwile kanyike. Pamo munahase kwanukako mijimbu yitatu vasoneka muMbimbiliya.

6. Chuma muka chakukomwesa alingile Elija, kaha chakafwile ngachilihi Malita?

6 Kusanguka chatete chapwileko omu kapolofweto Elija vamuhanyine ngolo jakulinga vyuma vyakukomwesa kuli Kalunga. Mumbaka yaZalefwate muFwenyisha, mwapwile tuliwe uze atambwile Elija nachisambo. Ngocho Kalunga alingishile unga namaji apwile navyo vihone kukuma. (Vamya. 1, 17:8-16) Oloze kutwala muze mwana wayauze pwevo avijile, ngocho afwile. Kaha Elija amukafwile. Akwachile uze chivimbi nakulomba ngwenyi: “[Ove Kalunga kami,] achitave ou kanyike ayoye cheka.” Echi chikiko kusanguka chatete vasoneka muMbimbiliya. (Tangenu Vamyangana 1, 17:17-24.) Twafwelela ngwetu Malita ejivile mujimbu kana.

7, 8. (a) Lumbununenu vyuma alingile Elisha vize vyavendejekele pwevo umwe. (b) Uno chakukomwesa alingile Elisha chasolola vyuma muka hali Yehova?

7 Mujimbu wamuchivali wakusanguka vasoneka muMbimbiliya shina wamwana uze vasangwile kuli Elisha, swana yaElija. Pwevo umwe wamuShuneme asolwelelenga Elisha zumbu. Ngocho Kalunga akiswile ou pwevo wamumba nalunga lyenyi wakashinakaji hakuvahana mwana. Oloze kutwala muze uze mwana afwile. Achishinganyekenu ushona evwile ou pwevo. Hahaze vene alombele lisesa kuli lunga lyenyi, kaha atambukile tunda yajikilomita 30 nakuya kuPili yaKalamele kuze apwile Elisha. Ngocho Elisha atumine ngamba yenyi Ngehaze alivange kuShuneme. Kuheta kuze Ngehaze kahashile kusangula uze mwanako. Kufumaho naye yauze mwana naElisha vahetele.—Vamya. 2, 4:8-31.

8 Jino Elisha apandamine kuli uze chivimbi vasavalikile muzuvo muShuneme, kaha aputukile kulomba. Hahaze vene uze mwana asangukile, kaha amuhanyine kuli naye. (Tangenu Vamyangana 2, 4:32-37.) Ou pwevo pamo anukile mazu alombele Hana uze apwile mumba omu anehele mwanenyi Samwele azachilenga hatavanaku ngwenyi: “Yehova . . . eji kushikumwinanga vatu muFuka, kaha nawa eji kusangulanga vatu.” (Samwe. 1, 2:6) Enga, Yehova hakusangula uze mwana muShuneme asolwele ngwenyi akwechi ngolo jakusangula vafu.

9. Lumbununenu kusanguka chamuchitatu vasoneka muMbimbiliya.

9 Kwapwile chuma chikwavo chakukomwesa chasolokele omu alingile Elisha nafu lyehi. Elisha azachile mulimo waupolofweto hamyaka 50, kaha kutwala muze “avijile musongo uze wamutwalile nakukufwa.” Omu mwahichile myaka, mujimba wenyi wapolele muze mufuka, kaha asalile vifuwa kaha. Jino likumbi limwe vaIsalele vapwile nakufunda mufu. Kukasumuka vaka-kole vanahete, ngocho vambachile uze mufu nakumumbila mufuka yize vafunjile Elisha, kaha vachinyine. Mbimbiliya ngwayo: “Uze mufu akukile kuvifuwa vyaElisha, kaha ayoyele cheka, akatukile nakwimana.” (Vamya. 2, 13:14, 20, 21) Achishinganyekenu omu eyi mijimbu yakusanguka yavendejekele Malita. Chapundu vene, Kalunga akwechi ngolo jakusangula vafu. Nayenu nawa nge namushinganyekanga hamijimbu kana, kaha nayimivendejeka chikuma. Nayimikafwa nawa mutachikize ngwenu Kalunga akwechi ngolo jakukomwesa.

VYUMA VYASOLOKELE MULWOLA LWAVAPOSETOLO

10. Vyuma muka alingile Petulu omu afwile muka-Kulishitu umwe wapwevo?

10 MuVisoneka VyachiHelase vyaVaka-Kulishitu, tweji kutangangamo vyavatu vaze vasangwile kuli vangamba jaYehova vakushishika. Nganomu tunashimutwila lyehi, Yesu asangwile kanyike walunga kuweluka wanganda yaNane, namwana Yailu. Kaposetolo Petulu nayikiye asangwile muka-Kulishitu wapwevo Ndokase (Tavita). Petulu apandamine kuze vasavalikile Ndokase shimbu kanda vamufunde. Kaha alombele. Kufumaho ambile ngwenyi: “Ove Tavita, katuka!” Hahaze vene Tavita asangukile, kaha Petulu ‘amuhanyine wamutonyi’ kuli vakwavo vaka-Kulishitu. Chuma kana chakomwesele vatu, kaha “vavavulu valumukile nakupwa vaka-kwitava muli Mwata.” Ngocho ava tumbaji vavahya vahanyine unjiho hali Yesu, nakulweza vatu ngwavo Yehova akwechi ngolo jakusangula vafu.—Vili. 9:36-42.

11. Luka uze apwile chimbuke ahanjikile ika havyuma vyasolokele kuli mukweze walunga, kaha vatu vevwile ngachilihi hachuma kana?

11 Kwapwile kusanguka cheka nawa chize valimwenenene vatu vavavulu. Likumbi limwe kaposetolo Paulu apwile kukuliwana chize chapwilile muzuvo yahelu muTolowa, chihela chize chatwamina kumulauko walifuchi vanakuvuluka jino ngwavo Turkey. Paulu ahanjikile swi namukachi kaufuku. Jino mukweze umwe walunga Yutuku atwamine munjanena oku anakwivwilila. Kaha anongokele nakuholokela hamavu kufuma hazuvo yahelu yamuchitatu. Chasoloka nge, Luka uze apwile chimbuke ikiye alivangile kuheta kuze aholokelele Yutuku nakumupima, kaha awanyine nafu. Paulu asulukile hamavu, akumbachilile uze chivimbi, kaha atambakanyine ngwenyi: “Wamutonyi.” Chuma kana chakomwesele vatu vaze vapwileko. Omu vamwene ou mutu vanamusangula, “chavavendejekele chikuma.”—Vili. 20:7-12.

LUTALILILO LWAMWENEMWENE

12, 13. Kweseka namijimbu yakusanguka tunashimutwila, vihula muka twatela kulihulisa?

12 Mijimbu tunashimutwila yatela kumikafwa nganomu yakafwile Malita. Mwatela kufwelela ngwenu Kalunga uze apwa Muka-kuhana Kuyoya akwechi ngolo jakusangula vafu. Twawahilila chikuma hakuwana nge vangamba jaKalunga vakushishika vakufwana nge Elija, naYesu, naPetulu kuvapwile omu Yehova alingile vyuma vyakukomwesa. Nyi ngachilihi vatu vaze vafwile halwola luze Kalunga echele kulinga vyakukomwesa? Kachi nge halwola kana Kalunga kasangwilenga vatuko, kutala kachi vatu vakushishika vanahase kufwelela ngwavo kulutwe Kalunga mwakasangula vafu tahi? Kutala vanahase kupwa nalufwelelo ngana luze apwile nalwo Malita uze ambile ngwenyi: “Ngunatachikiza ngwami [ndumbwami] mwakasanguka omu nakukapwa kusanguka halikumbi lyakukuminyina” tahi? Malita afwelelele ngwenyi nakukapwa kusanguka, shikaho nayenu mwatela kufwelela chuma kana.

13 MuMbimbiliya mwatwama mijimbu yayivulu yize yasolola nge vangamba jaYehova vakushishika vafwelela ngwavo kulutwe nakukapwa kusanguka. Tushimutwilenu hamijimbu yimwe.

14. Vyuma muka natulinangula kuli Apalahama hamujimbu wakusanguka?

14 Achishinganyekenu vyuma vize Kalunga alwezele Apalahama kulinga kuli mwanenyi Isaka uze atelelele kupwa swana yenyi. Yehova amulwezele ngwenyi: “Mbata mwanove umwe kaha lyamunwe Isaka . . . mangana ukamuhane kupwa wana wakulumba.” (Kupu. 22:2) Chuma kana pamo chevwishile Apalahama kupihya. Yehova ashikile ngwenyi, kuhichila muli muka-tanga yaApalahama vaka-mafuchi osena navakavakisula. (Kupu. 13:14-16; 18:18; Loma 4:17, 18) Yehova ambile nawa ngwenyi, kukisula kana nachikeza kuhichila “muli Isaka.” (Kupu. 21:12) Uno chuma kana kachi chateselemo ngachilihi kachi nge Apalahama ahanyine mwanenyi kupwa wana wakulumba? Paulu vamuhwiminyinyine asoneke ngwenyi, Apalahama afwelelele ngwenyi Kalunga nahase kusangula Isaka kuvafu. (Tangenu WavaHepeleu 11:17-19.) Mbimbiliya kayahanjika ngwayo, Apalahama afwelelele ngwenyi mwanenyi navamusangula halikumbi vene lize chipwe muchalumingo vene chizeko. Apalahama kejivile lwola chipwe likumbi mwakasanguka mwanenyiko. Oloze afwelelele ngwenyi Yehova mwamusangula.

15. Lutalililo muka apwile nalwo Yopa?

15 Yopa nayikiye atalililile kusanguka chakulutwe. Ejivile ngwenyi, nge mutondo vanautete kaha weji kuchivikilanga cheka. Oloze omu keshi mukiko chapwa kuli mutuko. (Yopa 14:7-12; 19:25-27) Nge mutu nafu, keshi kuhasa kulisangula ivene nakutwalaho kuyoya chekako. (Samwe. 2, 12:23; Samu 89:48) Oloze echi kachalumbununa nge Kalunga keshi kuhasa kusangula mutuko. Yopa afwelelele ngwenyi, Yehova mwakamwanuka halwola atongola. (Tangenu Yopa 14:13-15.) Yopa kejivile lwola navakamusangulako. Chipwe ngocho afwelelele ngwenyi uze atengele vatu mwakamwanuka nakumusangula.

16. Vyuma muka vamufwelelesele kapolofweto Ndanyele kuli kangelo?

16 Ndanyele nawa apwile mutu wakushishika ngana muze vamusolola muVisoneka VyachiHepeleu. Azachililile Kalunga hamyaka yayivulu, kaha Yehova amukafwilenga. Halwola lumwe kangelo alwezele Ndanyele ngwenyi, ove “mutu wamulemu chikuma,” “kuunda chipwenga nayove” kaha “jikiza.”—Ndanye. 9:22, 23; 10:11, 18, 19.

17, 18. Ndanyele vamufwelelesele vyuma muka kulutwe?

17 Omu Ndanyele apwile kwakamwihi nakufwa apwile namyaka kafwe 100. Pamo apwile nakushinganyeka hachiyoyelo chenyi chakulutwe. Uno nayikiye navakamusangula tahi? Eyo. Kumakumishilo amukanda waNdanyele kwatwama mazu akumufwelelesa ngwavo: “Ove kakachila lika palanga nakusongo. Naunoka.” (Ndanye. 12:13) Ndanyele atachikijile ngwenyi vafu vali nakunoka mwomwo ‘mufuka kamwatwama kujina, chipwe chinyingi, chipwe manganako.’ Kaha nayikiye mukiko mwaya. (Kwambu. 9:10) Oloze echi keshi chikiko kukuma chakuyoya chenyiko. Vamushikile vyuma vyamwaza kulutwe.

18 Kalunga atwalileho kumulweza ngwenyi: “Naukahinduka nakutambula chazano chove kusongo yamakumbi kana.” Kavamulwezele likumbi chipwe lwola mwakamona vyuma kanako. Ndanyele atelelele kufwa nakunoka. Kalunga hakuhanjika ngwenyi, ‘mwakahinduka nakutambula chazano chenyi’ apwile nakumushika vyakumusangula. Chuma kana nachikapwako “halikumbi lyakukuminyina.” Mbimbiliya yaJerusalem yahanjika halushiko vashikile Ndanyele ngwayo: “Naukahinduka nakutambula chazano chove halwola lwamakumishilo.”

Nayenu munahase kufwelela mukusanguka ngana muze chapwile kuli Malita (Talenu palangalafu 19, 20)

19, 20. (a) Uno vyuma tunashimutwila vyalifwana ngachilihi namazu ahanjikile Malita kuli Yesu? (b) Vyuma muka natushimutwila muchihande nachikavangizaho?

19 Malita afwelelele chikupu ngwenyi ndumbwenyi Lazalu ‘navakamusangula omu nakukapwa kusanguka halikumbi lyakukuminyina.’ Lushiko vashikile Ndanyele namazu ahanjikile Malita hakukumbulula Yesu atela kukolezeza vaka-Kulishitu makumbi ano. Chikupu vene vafu navakasanguka.

20 Vyuma vyasolokele kunyima vyatukafwa tufwelele ngwetu, vafu navakasanguka nakuyoya cheka. Malunga napwevo vaze vanazachilanga Kalunga vafwelela ngwavo kulutwe nakukapwa kusanguka. Kutala kuliko unjiho wakutukafwa tushinganyeke ngwetu kusanguka nachikapwako tahi? Nge unjiho kana kuuli, kaha watela kutukafwa tufwelele chuma kana ngana muze chapwile kuli Malita. Uno chuma kana nachikalingiwa lwola muka? Natushimutwila havyuma kana muchihande nachikavangizaho.