Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

Vihula Vyakufuma Kuli Vaka-Kutanga

Vihula Vyakufuma Kuli Vaka-Kutanga

Uno chapwa chakutamo kuli muka-Kulishitu kupwa nauta wakulikinga nawo tahi?

Numba tuhu muka-Kulishitu nahase kulingako vyuma vimwe mangana apwenga wakukingiwa, oloze atela kukavangiza jindongi jamuMbimbiliya. Tutalenu hajindongi jize jakanyisa vaka-Kulishitu kuzachisa mata hakulikinga kuvatu vaze navavalukuka.

Yehova amona kuyoya chamutu kupwa chachilemu. Muka-kwimba jisamu Ndavichi atachikijile ngwenyi kuli Yehova “kukiko kwafuma kuyoya.” (Samu 36:9) Shikaho, nge muka-Kulishitu mwasaka kuwana jila yakulikingilamo yivene chipwe kukinga vikumba vyenyi, atela kulihenda kuvyuma vize navimulingisa apwenga namulonga wamanyinga.—Lushi. 22:8; Samu 51:14.

Numba tuhu mutu nahase kulemeka uze mwamulukuka hakuzachisa vitwa vyakulisezaseza, oloze nge ali nauta, kaha nachipwa chachashi kujiha mutu. * Kaha nawa nge uze neza nakulukuka mukwavo mwamona ngwenyi mukwavo ali nauta, kaha mwazata nangolo jenyi josena mangana alikinge, ngocho chinahase kuneha kufwa.

Omu Yesu alwezele vaka-kumukavangiza ngwenyi vambate jipoko jamikwale haufuku wamakumishilo wakuyoya chenyi hano hamavu, kapwile nakushinganyeka vyakulikinga najoko. (Luka 22:36, 38) Yesu avalwezele vambate vyuma kana mangana avanangule chishina chamwaza chamwakulihendela kuulyanyi numba nge vanavalukuka kuli vaka-kole. (Luka 22:52) Omu Petulu alemekele ndungo yakapilishitu wakulitulaho, Yesu amulwezele ngwenyi: “Kindulwisa poko yove yamukwale muchindalo chayo.” Kufumaho ahanjikile mazu aze veji kukavangizanga vaka-kumukavangiza vosena ngwenyi: “Vosena vaze navakwata poko yamukwale navakanonga kupoko yamukwale.”—Mateu 26:51, 52.

Kweseka naMika 4:3, vatu jaKalunga vafululula ‘jipoko javo jamikwale kupwa matemo akulimisa, namakunga avo kupwa jipoko jakunongesa kumitondo.’ Mazu ahanjikile Yesu hali vaka-Kulishitu alifwana nawaze ahanjikile kaposetolo Paulu ngwenyi: “Kanda namuhilwisa upi kumutu namilingi mwamupiko. . . . Kachi nge chinahase, kweseka nomu namuhashila, twamenunga mukuunda navatu vosena.” (Loma 12:17, 18) Numba tuhu Paulu ahichile muukalu wakulisezaseza kuhakilako vene najiponde “kuli vihwanga,” oloze kalingile chuma chize chahokwele jindongi jamuVisonekako. (Koli. 2, 11:26) Afwelelele muli Kalunga namumangana atwama muMazu enyi, kaha mangana kana apwa amwaza “kuhambakana vitwa vyajita.”—Kwambu. 9:18.

Vaka-Kulishitu vamona kuyoya chamutu kupwa chachilemu kuhambakana kala luheto. Mbimbiliya yamba ngwayo: “Vyuma aheta [mutu] kavyeshi kumuhana kuyoyako.” (Luka 12:15) Nge muka-Kulishitu mwahanjika mukuunda, oloze uze chihwanga keshi nakumwivwililako, kaha nachiwaha kukavangiza mazu ahanjikile Yesu ngwenyi: “Kanda mukalipika namutu wakuhukako.” Ngocho nachipwa chakutamo kumuhana vyosena ali nakusaka. (Mateu 5:39, 40; Luka 6:29) * Chuma chachilemu atela kulinga mutu shina kulinga vyuma vize navimulingisa alihende kuponde kana. Nge natulihenda kumuchima ‘wakutembesa vyuma twatwama navyo mukuyoya chetu,’ kaha nawa nge vakwetu twatunga navo vatutachikiza kupwa tuvatu vakuunda, nachitukinga kukutulukuka kuvihwanga.—Yowa. 1, 2:16; Vishi. 18:10.

Vaka-Kulishitu veji kuvumbikanga vivezu vyavakwavo. (Loma 14:21) Nge chikungulwilo nachitachikiza ngwavo ndumbwavo ali nauta wakulikinga nawo kuvihwanga, vamwe vanahase kulikomokela hachuma kana, chipwe kuvahukanyisa. Zangi yikiko yeji kutulingisanga tuhakenga vyuma vasaka vakwetu kulutwe keshi vyuma twasaka etu vavene kahako, numba tuhu vyuma kana kavavikanyisa kufulumendeko.—Koli. 1, 10:32, 33; 13:4, 5.

Vaka-Kulishitu vasaka kuhana chakutalilaho chamwaza kuli vandumbwavo. (Koli. 2, 4:2; Petu. 1, 5:2, 3) Nge muka-Kulishitu mwatwalaho kulama uta wakulikingisa kuvihwanga hanyima yakumuhanjikila kuli vakulwane, kaha keshi kuhana chakutalilaho chamwaza kuli vandumbwenyiko. Ngocho kaveshi kumutongola kuzata milimo yamuchikungulwilo, chipwe milimo yeka yakulipwilako. Omu mukiko chatela kupwa nakuli ndumbwetu uze azata milimo yize yasakiwa kuzachisa uta. Shikaho nachiwaha nge mwatondako milimo yeka. *

Muka-Kulishitu atela kulisakwila ivene jila atela kulikingilamo chipwe kukinga tanga yenyi chipwe vikumba vyenyi, chipwe kulisakwila milimo atela kuzata. Oloze hakusakula vyuma kana, atela kukavangiza jindongi jamuMbimbiliya. Jindongi kaneji vatuhanajo kuli Kalunga wamangana kaha nawa wazangi, mangana jitukafwe. Shikaho vaka-Kulishitu vakuhya kushipilitu kavasaka kupwa nauta wakulikinga nawo kuvihwangako mwomwo vavumbika jindongi kana. Vatachikiza ngwavo vatu vaze vafwelela Kalunga nakuyoya kweseka najindongi jamuMbimbiliya vapwa vakukingiwa.—Samu 97:10; Vishi. 1:33; 2:6, 7.

Haluyando lwalunene, vaka-Kulishitu navakapendamina hali Yehova, kaha kaveshi kukafwila kulikinga vaveneko.

^ par. 3 Muka-Kulishitu nahase kulanda uta mangana ajihise tunyama vakulya chipwe wakulikingisa kutunyama vaukenya. Oloze nge keshi nakuuzachisako, kaha atela kufumisamo vilyanga chipwe kuusokojola nakuutulika. Kaha mulifuchi muze fulumende kayetavisa mutu kupwa nautako, chipwe muze vetavisa kaha nge mutu mwausonekesa, muka-Kulishitu eji kukavangizanga jishimbi kana.—Loma 13:1.

^ par. 2 Hakusaka muwane mwakulikingila nge vanakusaka kumipika, talenu chihande chakwamba ngwavo, “How to Prevent Rape” muTonenu! yaMarch 8, 1993.

^ par. 4 Nge muli nakusaka mijimbu yikwavo yasolola nge mutu nahase kwitavila milimo yize yakundwiza kuzachisa uta nyi chiku, kaha talenu Kaposhi Kakutalila waNovember 1, 2005, li. 31; naJuly 15, 1983, mafwo 25-26.