Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

Uno Muli Nakwitavila Muka-Kutenga Wamunene Amitunge Tahi?

Uno Muli Nakwitavila Muka-Kutenga Wamunene Amitunge Tahi?

“Talenu, nganomu unapu unonga mulivoko lyamuka-kutenga vyuma vyaunonga, mukiko munapu nayenu mulivoko lyami.”—YELEMIYA 18:6.

MYASO: 60, 22

1, 2. Mwomwo ika Kalunga alwezelele Ndanyele ngwenyi “mutu wamulemu chikuma,” kaha natulondezeza ngachilihi Ndanyele?

OMU vaYuleya vavatwalile muMbavilone, vaputukile kuyoya navatu vaze valemeselenga tuponya navashipilitu vavapi. Oloze vaYuleya vakushishika vakufwana nge Ndanyele namasepa jenyi vatatu vakanyine kuvafungulula kuli vaka-Mbavilone. (Ndanyele 1:6, 8, 12; 3:16-18) Ndanyele namasepa jenyi vetavilile Yehova avatunge nakutwalaho lika kumulemesa. Numba tuhu Ndanyele atwaminenga navatu kanava vavapi hamyaka yayivulu, oloze kangelo kaKalunga amulwezele ngwenyi apwile “mutu wamulemu chikuma.”—Ndanyele 10:11, 19.

2 Kushikulu vaka-kutenga vyuma vyaunonga vachikilenga kanawa unonga nakutenga chuma vasakilenga. Makumbi ano, vaka-kulemesa vamuchano vatachikiza ngwavo Yehova ikiye Muka-kuyula vyuma vyosena, kaha nawa akwechi ngolo jakutunga vatu vapwenga navilinga vyamwaza. (Tangenu Yelemiya 18:6.) Kalunga atwama nangolo jakutunga vatu vosena, oloze keshi kushinjila vatu valumukeko. Asaka tulisuule mangana atwalumune. Muchihande chino natushimutwila omu tunahase kupwa ngana mwaunonga wauvwovu mulivoko lyaKalunga. Natushimutwila havihula vitatu: (1) Natulihenda ngachilihi kuvilinga vyavipi vize navitulingisa tupwenga nge unonga wakukola nakuhona jino kwitavila kuhuhumuna chaKalunga? (2) Vyuma muka navitukafwa tupwenga navilinga vyamwenemwene vize navitulingisa twononoke nakupwa nge unonga wauvwovu? (3) Visemi vaka-Kulishitu vanahase kuzachila ngachilihi hamwe naKalunga mangana volole vana vavo?

LIHENDENU KUVILINGA VINAHASE KUKALUHWISA MICHIMA YENU

3. Vilinga muka vize vinahase kukaluhwisa michima yetu? Hanenu chakutalilaho.

3 Hali Vishimo 4:23 vamba ngwavo: “Lamanga muchima wove kuhambakana vyuma vyosena weji kulamanga, mwomwo kuyoya chove chapendamina hamuchima.” Twatela kulihenda kuvilinga vyavipi vyakufwana nge kulivwimba, kwazana muvilinga vyashili, nakuhona lufwelelo mangana tuhone kukaluhwisa michima yetu. Nge katwazangamineko, vilinga kana vinahase kutulingisa tulikange nakulipambula kuli Yehova. (Ndanyele 5:1, 20; WavaHepeleu 3:13, 18, 19) Evi vikiko vyasolokele kuli Mwangana Ujiya wamuYuta. (Tangenu Mijimbu 2, 26:3-5, 16-21.) Hakavanga Ujiya ononokelenga Kalunga nakupwa nausoko wamwaza nayikiye, kaha Kalunga amuhanyine ngolo. Oloze “omu Ujiya alingile nakwate lyehi ngolo, aputukile kulivwimba.” Kaha ochele vyuma vyalivumba lyamwaza hatembele, mulimo uze wapwile kaha wavapilishitu. Omu vapilishitu vamulwezele ngwavo nalimbenje, Ujiya apihililile chikuma. Kufumaho Yehova amuzangamishile hakumuveta namusongo wambumba palanga nakukufwa chenyi.—Vishimo 16:18.

4, 5. Hanenu chakutalilaho chavyuma vinahase kusoloka nge natulivwimba.

4 Nge natupwa namuchima wakulivwimba, tunahase kuputuka kushinganyeka ngwetu twapwa vavalemu kuhambakana vakwetu, kahechi nachitulingisa tukane vyuma vyamuMbimbiliya navatuhuhumuna vakwetu. (Vishimo 29:1; Wavaka-Loma 12:3) Omu mukiko chapwile kuli Jim, mukulwane muchikungulwilo. Kalivwasanyine navakwavo vakulwane muchikungulwilo havyuma vimwe vahanjikileko. Jim ambile ngwenyi, “Ngwavalwezele ngwami kavatwama nazangiko, kaha ngwavasezele nakuya.” Omu mwahichile tukweji 6 alukilile kuchikungulwilo cheka, oloze kavamutongwele kupwa mukulwaneko. Chuma kana chamwivwishile kupihya chikuma. Ngocho alitwaminyine kuzachila Yehova hamyaka 10. Ahanjikile nawa ngwenyi muchima wenyi wakulivwimba wamulingishile ahane mulonga Yehova havyuma vyasolokele. Hamyaka yayivulu vandumbwetu vamutambukililenga mangana vamukafwe, oloze akanyinenga.

5 Jim ahanjikile ngwenyi, “Ngwatwalileho lika kushinganyeka ngwami vakwetu valimbejele.” Chakutalilaho chenyi chinasolola nge kulivwimba chinahase kutulingisa tuhone kumona upi wetu. Nge natupwa namuchima kana, kaha katweshi kupwa ngana mwaunonga wauvwovuko. (Yelemiya 17:9) Kutala vamifutwisaho lyehi kuli vandumbwetu tahi? Nge vamitambwile milimo yimwe muchikungulwilo, kutala mwapihililile tahi? Mwalingile ngachilihi hachuma kana? Uno mwalivwimbile tahi, nyi mwamwene ngwenu kushishika kuli Yehova nakutwama mukuunda navandumbwenu chikiko chachilemu?—Tangenu Samu 119:165; Wavaka-Kolose 3:13.

6. Vyuma muka navisoloka nge natutwalaho kulinga shili?

6 Nge mutu mwatwalangaho kulinga vyuma vyavipi nakuvisweka, kaha chinahase kumukaluhwila kwitavila kuhuhumuna chaYehova. Kutwala muze nahase kwijilila kulinganga lika shili. Chakutalilaho, ndumbwetu umwe uze alingilenga vilinga vyavipi ahanjikile ngwenyi mukuhita chamakumbi vilinga kana avimwene kupwa vyakwoloka. (Muka-kwambulula 8:11) Ndumbwetu mukwavo uze apwilenga natato yakutalanga mivwimbimbi yauselesele ambile ngwenyi, “Ngwamwenenga vakulwane muchikungulwilo kupwa vaka-kutondela vakwavo tutenga.” Kutwala muze tato yenyi yenyekele usoko wenyi naYehova. Omu vandumbwenyi vatachikijile vilinga vyenyi vyavipi valwezele vakulwane vamukafwe. Numba tuhu tuvosena katwakupukako, oloze nge natulihakwilanga muchishishisa chakulomba Kalunga atukonekele nakutukafwa, kaha michima yetu nayimbumbula.

VaIsalele vamwe vafwililile mupambo mwomwo yakukakamisa michima yavo nakuhona lufwelelo

7, 8. (a) VaIsalele vasolwele ngachilihi muchima wakuhona lufwelelo? (b) Vyuma muka natulinangulaho?

7 Omu vaIsalele vavasokwele muEjipitu, vamwene vyuma vyakukomwesa alingile Yehova. Chamokomoko navyuma kana, vakakamishile michima omu vahetele kwakamwihi nakwingila muLifuchi lyaLushiko. Mwomwo ika? Mwomwo kavapwile nalufwelelo lwakukola muli Kalungako. Muchishishisa chakupendamina hali Yehova, vevwile woma nakuputuka kutatwokesa Mose. Vasakile nakukinduluka kuEjipitu kuze vapwilenga vandungo. Yehova evwile kupihya chikuma kaha ambile ngwenyi: “Ava vatu navazenekanga kunguvumbika palanga nakumwaka uka?” (Kulava 14:1-4, 11; Samu 78:40, 41) Vaze vaIsalele vafwililile mupambo mwomwo yakukakamisa michima yavo nakuhona lufwelelo.

8 Makumbi ano tuli hakamwihi nakwingila mulifuchi lyalihya, kaha nawa lufwelelo lwetu vali nakulweseka. Ngachize twatela kukekesa kanawa omu luli lufwelelo lwetu. Tunahase kutachikiza ngachilihi ngwetu tuli nalufwelelo lwakukola? Twatela kukekesa mazu aYesu ahali Mateu 6:33. Lihulisenu ngwenu: ‘Uno vyuma ngwafwila kulinga navize ngwasaka, vyasolola nge ngwetavila mazu aYesu tahi? Kutala ngweji kuya nakutonda jimbongo muchishishisa chakuya nakukunguluka chipwe muwande tahi? Vyuma muka ngwatela kulinga kachi nge milimo ngwazata yinakunguzeyesa chikuma nakungulila lwola lwaluvulu? Kutala nguli nakwitavila lifuchi lingufungulule mangana nguhone kuzachila Yehova tahi?’

9. Mwomwo ika twatela ‘kwesekanga’ lufwelelo lwetu, kaha tunahase kulinga ngachilihi ngocho?

9 Nge natuhona kukavangiza vyuma yakanyisa Mbimbiliya vyakufwana nge kulikata navatu vavapi, navaze vafumisa muchikungulwilo, nakulihizumuna chachipi, kaha michima yetu nayimbumbula. Mwatela kulinga ngachilihi nge munakulinga vyuma kana? Mwatela kukekesa washiwashi lufwelelo lwenu. Mbimbiliya yahanjika ngwayo: “Lyesekenunga enu vavene mumone numba nge muli mulufwelelo, lishishikenunga enu vavene mumone omu mwapwa.” (Wavaka-Kolinde 2, 13:5) Mwatela kwitavila ukalu wenu nakukekesanga Mazu aKalunga mangana olole vishinganyeka vyenu.

TWALENUHO KUPWA NGE UNONGA WAUVWOVU

10. Vyuma muka navitukafwa tupwenga nge unonga wauvwovu mumavoko aYehova?

10 Kalunga atuhana Mazu enyi, nachikungulwilo, namulimo wakwambulula mangana tuhase kutwalaho lika kupwa nge unonga wauvwovu. Nge natutanganga Mbimbiliya hakumbi hakumbi nakushinganyekaho, kaha nachitukafwa tupwenga tuvavavwovu mulivoko lyaYehova mangana ahase kututunga. Yehova alwezele vamyangana vavaIsalele vasoneke Jishimbi jaKalunga nakujitanganga hakumbi hakumbi. (Lushimbi lwamuchivali 17:18, 19) Vaposetolo vatachikijile ngwavo chapwa chachilemu kutanganga nakushinganyeka haVisoneka, mangana chivakafwe mumulimo wakwambulula. Mumikanda yize vasonekelenga, vazachishilenga Visoneka VyachiHepeleu mapapa kakavulu, kaha vakolezezele vatu vaze vambulwililenga vatangenga Visoneka. (Vilinga 17:11) Nayetu nawa twatela kumona ngwetu chapwa chachilemu kutanganga Mazu aKalunga hakumbi hakumbi nakuwashinganyekanga. (WaChimoteu 1, 4:15) Echi nachitukafwa tupwenga vakulinyisa, nakulingisa Yehova atutunge.

Zachisenu vyuma natuwahishila Kalunga mangana vimikafwe mupwenga nge unonga wauvwovu (Talenu palangalafu 10-13)

11, 12. Yehova ali nakuzachisa ngachilihi chikungulwilo chavaka-Kulishitu mangana atutunge kweseka naukalu wamutu himutu? Hanenu chakutalilaho.

11 Yehova atachikiza vyuma asaka mutu himutu, kaha eji kuzachisanga chikungulwilo chavaka-Kulishitu mangana chitutunge. Ndumbwetu Jim uze twavulukanga hakavanga alumwine muchima wenyi omu mukulwane umwe ejile nakumukafwa. Ambile ngwenyi: “Uze mukulwane kangufwefulwile nakungutoleka havyuma ngwamulwezeleko. Oloze angukafwile namazu amwaza.” Omu mwahichile tukweji vatatu, uze mukulwane amulwezele ayenga nakukunguluka. Jim ambile ngwenyi, vandumbwenyi vamutambwile kanawa nakumusolwela likoji. Echi chamukafwile alumune vishinganyeka vyenyi. Jim amwene jino ngwenyi vishinganyeka apwile navyo kunyima kavyapwile vyavilemuko. Vakulwane vamuze muchikungulwilo napuwenyi vamukafwile, kaha aputukile cheka kuzachila Yehova. Jim anganyalile nawa hakutanga vihande vyamuKaposhi Kakutalila waNovember 15, 1992 vyakwamba ngwavo “Jehovah Is Not to Blame,” “[na]Serve Jehovah Loyally.”

12 Omu mwahichile tukweji, Jim vamutongwele kupwa mukulwane. Kufuma vene haze, nakafwenga vandumbwenyi vaze vanapunga naukalu kana nakujikijisa lufwelelo lwavo. Ahanjikile ngwenyi amwene nge apwile nausepa wakukola naYehova, kumananyi chiku. Aliveyele hakuwana nge kulivwimba chamulingishile awanyine vakwavo milonga muchishishisa chakutala havyuma vyavilemu.—Wavaka-Kolinde 1, 10:12.

Nge natulondezeza Kulishitu, vatu navevwilila kumujimbu tweji kwambululanga, kaha vanahase kwalumuna vilinga vyavo

13. Mulimo wamuwande unahase kutukafwa tupwenga navilinga muka, kaha nganyo muka nayifumamo?

13 Mulimo wamuwande unahase kututunga tupwenga vatu vamwenemwene. Mujila muka? Mwomwo nge tuli nakwambulula mujimbu wamwaza, twatela kusolola vilinga vyakufwana nge kulinyisa namihako yashipilitu yaKalunga. (Wavaka-Ngalesha 5:22, 23) Shinganyekenu havilinga vyamwaza muli navyo mwomwo yakwambulula mujimbu wamwaza. Nge natulondezeza Kulishitu, vatu vanahase kwivwilila kumujimbu tweji kwambululanga, kaha vanahase kwalumuna vilinga vyavo. Chakutalilaho, Vinjiho vavali muAustralia vambulilile pwevo umwe, kaha apihililile chikuma nakuhanjika mazu amapi. Oloze vaze vandumbwetu kavahanjikile lizu numba limweko. Kutwala muze uze pwevo amwene ngwenyi nalimbenje, ngachize asonekele mukanda nakuutuma kuofesi yamutango. Alikonekelele hamuchima wenyi wakulivwimba asolwele. Ambile ngwenyi, “Ngwasolwele uleya hakutenukila vatu vaze vapwile nakutandakanyisa Mazu aKalunga nakuvahanga mujila yayipi.” Chakutalilaho kana chinasolola ovyo chapwila chachilemu kuunda muchima nge tuli muwande. Enga, mulimo wakwambulula weji kukafwanga vatu nayetu vavene mangana tupwenga navilinga vyamwaza.

ZACHILENU HAMWE NAKALUNGA HAKWOLOLA VANA VENU

14. Vyuma muka vatela kulinga visemi numba vahase kwolola kanawa vana vavo?

14 Kakavulu, vanyike vavandende vapwa vakulinyisa, kaha vafwila kulinangula. (Mateu 18:1-4) Shikaho chapwa chachilemu kuli visemi kunangula vana vavo muchano shimbu vachili vavandende. (WaChimoteu 2, 3:14, 15) Hakusaka vatesemo mulimo wavo, visemi vatela kuzanga muchano nakukavangiza vyuma yahanjika Mbimbiliya mukuyoya chavo chosena. Nge navalinga ngocho, kaha nachipwa chachashi kuli vana vavo kuzanga muchano. Kaha nawa omu navavahuhumuna navamona ngwavo visemi javo naYehova vavazanga.

15, 16. Visemi vanahase kusolola ngachilihi ngwavo vafwelela Kalunga nge mwanavo vanamufumisa muchikungulwilo?

15 Vana vamwe veji kusezanga Yehova chipwe kuvafumisa muchikungulwilo numba tuhu visemi javo vavanangwile muchano kuunyike. Chuma kana cheji kwivwisanga tanga kupihya. Ndumbwetu umwe wapwevo muSouth Africa ambile ngwenyi: “Omu ndumbwami walunga vamufumishile muchikungulwilo, ngwevwile kwijiva nge nafu. Mujimbu kana wapihile chikuma.” Oloze vyuma muka alingile navisemi jenyi? Vakavangijile jindongi jamuMbimbiliya. (Tangenu Wavaka-Kolinde 1, 5:11, 13.) Visemi jenyi vatachikijile ngwavo kwononoka jishimbi jaKalunga nachikafwa vosena mutanga. Vatachikijile nawa ngwavo kufumisa mutu muchikungulwilo chasolola nge Yehova atuzanga. Ngocho vahanjikilenga namwanavo kuvanga kaha nge kuli chihande chachilemu chamutanga.

16 Uno uze mwanavo walunga evwile ngachilihi? Ahanjikile ngwenyi, “Ngwejivile ngwami tanga yami kayangujinjileko, oloze vononokele Yehova naliuka lyenyi.” Ambile nawa ngwenyi, “Nge vanakuzangamisa nakukulweza ngwavo ulombenga kuli Yehova mangana akukonekele, hakiko mumona jino kuwaha chaYehova.” Tanga yenyi yevwile kuwaha chikuma omu akindulukile kuli Yehova. Chapundu vene, natuwahilila chikuma nakuzovoloka nge natwononokanga Kalunga lwola lwosena.Vishimo 3:5, 6; 28:26.

Nge natulinyisa nakwononoka Yehova, kaha mwatumona kupwa vatu vavalemu

17. Mwomwo ika twatela kwononoka Yehova mukuyoya chetu chosena, kaha natunganyala ngachilihi?

17 Kapolofweto Isaya ahanjikilile chimweza vyavaYuleya muMbavilone ngwenyi navakapihilila nakwalumuka. Asonekele ngwenyi: “Ove Yehova, ove unapu uSetu. Etu tunapu tuunonga, kaha ove unapu uTengi yetu. Tuvosena tunapu tumilimo yamavoko ove.” Kaha valembelelele Yehova ngwavo: “Kanda nawanuka kuhenga chetu haya myaka yosenako. Tala, etu tunapu tuvatu jove.” (Isaya 64:8, 9) Nge natulinyisa nakwononoka Yehova kaha mwatumona kupwa vavalemu ngana mwaNdanyele. Yehova mwatwalaho lika kututunga namazu enyi, nashipilitu yenyi, naliuka lyenyi mangana kulutwe tukapwe ‘vana vaKalunga’ vakukupuka.—Wavaka-Loma 8:21.