Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

“Yehova Kalunga Ketu Ikiye Yehova Umwe Kaha”

“Yehova Kalunga Ketu Ikiye Yehova Umwe Kaha”

“Ivwililenu enu vaIsalele, Yehova Kalunga ketu ikiye Yehova umwe kaha.”—LUSHIMBI LWAMUCHIVALI 6:4.

MYASO: 138, 112

1, 2. (a) Mwomwo ika mazu ahali Lushimbi lwamuchivali 6:4 apwila awenyembo? (b) Mwomwo ika Mose ahanjikilile mazu kana?

HAMYAKA yayivulu vaYuleya vanazachisanga mazu ahali Lushimbi lwamuchivali 6:4 hakulomba chavo chakulipwila. Kulomba kana vachivuluka ngwavo Shema, lizu lize lyapwa lyatete muvesi yachiHepeleu. VaYuleya vavavulu veji kuvulukanga mazu kana mukulomba chavo chimene nachingoloshi hakusolola kulihana chavo kuli Kalunga.

2 Mazu kana apwile amakumishilo muchihande ahanjikile Mose kuli vaIsalele. Mumwaka wa 1473 shimbu kanda Kulishitu asemuke, vaIsalele vahetele mulifuchi lyaMowave, nakusaka jino kuzauka Kalwiji Yotau nakwingila muLifuchi lyaLushiko. (Lushimbi lwamuchivali 6:1) Halwola kana Mose te navatwaminyinanga hamyaka 40, kaha asakile vapwenga vakumika mangana vahase kufungulula kala ukalu navamona. Vatelelele kufwelela chikuma muli Yehova Kalunga nakushishika kuli ikiye. Echi chikiko chalingishile Mose avajikijise namazu enyi amakumishilo. Omu akumishile kuvuluka Jishimbi Likumi najishimbi jikwavo jakufuma kuli Yehova, Mose avanukishile mazu ahali Lushimbi lwamuchivali 6:4, 5. (Tangenu.)

3. Vihula muka natushimutwila muchihande chino?

3 VaIsalele vatachikijile ngwavo Yehova Kalunga kavo apwa “Yehova umwe kaha.” VaIsalele vakushishika valemeselenga ou Kalunga valemeselenga navakakuluka javo. Jino mwomwo ika Mose avanukishile ngwenyi Yehova Kalunga kavo apwa “Yehova umwe kaha”? Uno muchano kanou wazachila ngachilihi hamwe nakuzanga Kalunga namichima yetu yosena, namyono yetu yosena, nangolo jetu josena? Mazu ahali Lushimbi lwamuchivali 6:4, 5 nawatukafwa ngachilihi makumbi ano?

KALUNGA KETU APWA “YEHOVA UMWE KAHA”

4, 5. (a) Mazu akwamba ngwavo “Yehova umwe kaha” alumbununa ika? (b) Yehova alihandununa ngachilihi natulunga veka?

4 Apwa wakulipwila. Mazu akwamba ngwavo “Yehova umwe kaha” alumbununa nge Yehova apwa wakulipwila, kaha nawa kakweshi weka alifwana chipwe ateseka hamwe naikiyeko. Mwomwo ika Mose azachishilile mazu kana? Kapwile nakulumbununa chihande chatulunga vatatuko, mwomwo Yehova apwa Tengi walilu namavu, kaha nawa Muka-kuyula vyuma vyosena. Ikiye kaha apwa Kalunga wamuchano, kakweshi kalunga weka ateseka hamwe naikiyeko. (Samwele 2, 7:22) Mazu ahanjikile Mose alingishile vaIsalele vatachikize nge vatelele kulemesa Yehova kaha. Kavatelele kulemesa tulunga vamakuli ngana muze valingilenga vatu vamuchivulu vaze vafwelelele ngwavo tulunga kana vakiko vatambukishilenga kanawa vyuma.

5 Chakutalilaho, vaEjipitu valemeselenga kalunga walikumbi, nakalunga wautangatanga, nakalunga wamavu, nakalunga wakalwiji Nyile, natulunga veka vatunyama. Omu Yehova anehele vize vipupu likumi, asolwele hatoma kupwa wangolo chikuma kuhambakana vaze tulunga vamakuli. VaKanane valemeselenga chikuma kalunga kavo Mbale, uze vafwelelele ngwavo alingisa vyuma vyakuyoya vipwengako. Vamumwenenga nawa kupwa kalunga wamelu, navula nanyamanganda. Vatu vavavulu vafwelelele Mbale kupwa kalunga wakuvakinga. (Kulava 25:3) Ngachize vaIsalele vatelele kwanuka ngwavo ‘Kalunga kavo wamuchano’ apwile wakulipwila, ikiye “Yehova umwe kaha.”—Lushimbi lwamuchivali 4:35, 39.

Yehova kahanjika malimi avaliko, eji kuhanjikanga muchano nakutesamo vyuma eji kushikanga

6, 7. Mazu akwamba ngwavo “Yehova umwe kaha” alumbununa cheka ika, kaha mazu muka avalwezele?

6 Eji kuhanjikanga muchano nakutesamo vyuma nashiki. Mazu akwamba ngwavo “Yehova umwe kaha” alumbununa nawa nge eji kutesangamo vyuma vyosena eji kushikanga. Yehova Kalunga kahanjika malimi avaliko, oloze vyosena eji kuhanjikanga eji kuvitesangamo. Eji kuhanjikanga muchano lwola lwosena nakutesamo vyuma eji kushikanga. Chakutalilaho, Yehova ashikile Apalahama ngwenyi vana venyi navakaswana Lifuchi lyaLushiko. Kaha Yehova alingile vyuma vyakukomwesa vyavivulu mangana atesemo lushiko kana. Omu mwahichile myaka 430 kufuma haze ahanjikile lushiko kana, Yehova kalumwine vishinganyeka vyenyiko.—Kuputuka 12:1, 2, 7; Kulovoka 12:40, 41.

7 Kahomu mwahichile myaka 100 Yehova alwezele vaIsalele ngwenyi Vinjiho jenyi, ambile ngwenyi: “Ami kangwalumukako. Kunyima yami kakwapwile Kalunga wekako.” Kaha nawa asolwele hatoma nge keshi kukalumuna vishinganyeka vyenyiko hakwamba ngwenyi: “Ami kangwalumukako.” (Isaya 43:10, 13; 44:6; 48:12) Chapundu vene, vaIsalele vapwile nakutokwa chachinene hakuzachila Kalunga uze kalumukako. Nayetu nawa makumbi ano twapwa vakutokwa chikuma kuzachila Kalunga kanou.—Malaki 3:6; WaYakova 1:17.

8, 9. (a) Vyuma muka Yehova asaka kuli vangamba jenyi? (b) Yesu akundwijile ngachilihi mazu ahanjikile Mose?

8 Mose nawa anukishile vaIsalele ngwenyi Yehova mwatwalaho lika kuvasolwelanga zangi nakuvalama. Yehova asakile valihane kuli ikiye nakumuzanga namichima yavo yosena, namyono yavo yosena, nangolo javo josena. Visemi nawa vatelele kunangula vana vavo vyaYehova lwola lwosena mangana navakiko vazachile Yehova.—Lushimbi lwamuchivali 6:6-9.

9 Yehova keshi kwalumukako, ngocho keshi kwalumuna jishimbi jize vatela kukavangiza vangamba jenyiko. Nge tuli nakusaka Yehova evwile kuwaha kulemesa chetu, kaha twatela kumuzanga, nakumuzachila namuchima wosena, namwono wosena, navishinganyeka vyetu vyosena, nangolo jetu josena. Yesu ambile ngwenyi elu lwapwa hilushimbi lwalulemu. (Tangenu Mako 12:28-31.) Tushimutwilenu jino omu tunahase kusolola ngwetu twafwelela Yehova Kalunga ketu kupwa “ikiye Yehova umwe kaha.”

ZACHILENU YEHOVA NAMUCHIMA WENU WOSENA

10, 11. (a) Natusolola ngachilihi ngwetu tweji kulemesanga Yehova namichima yetu yosena? (b) Vakweze vavaHepeleu vononokele ngachilihi Yehova omu vapwile muMbavilone?

10 Yehova apwa Kalunga umwe kaha, uka wenyi. Twatela kumuzachila namuchima wetu wosena mangana tusolole ngwetu twalemesa ikiye kaha. Katwatela kulemesa Yehova hamwe kaha natulunga veka vamakuliko, mwomwo apwa wakulitulaho, kaha nawa kalyeseka hamwe natulunga kanako. Ikiye Kalunga wamuchano. Shikaho, evi vikiko vyatela kutulingisa tulemese Yehova kaha.—Tangenu Kusoloka 4:11.

11 Mumukanda waNdanyele, tweji kutangangamo vyavakweze vawana vavaHepeleu, Ndanyele, naHananyiya, naMishayele naAzaliya. Vasolwele ngwavo vononokele Yehova hakulihenda kuvyakulya vize kavatelele kulya vangamba jaYehovako. Ava masepa jaNdanyele vakanyine kulifukula kulikombelo lyaulu lize ajikile mwangana Nevukataneza. Vahakile Yehova kulutwe mukuyoya chavo hakumwononoka namichima yavo yosena.—Ndanyele 2:1–3:30.

Yehova ikiye twatela kuhaka kulutwe mukuyoya chetu

12. Twatela kulihenda kuvyuma muka, numba tuzachile Yehova namichima yetu yosena?

12 Yehova ikiye twatela kuhaka kulutwe mukuyoya chetu. Nge natusaka kumuzachila namichima yetu yosena, kaha twatela kulihenda kuvyuma vize vinahase kututangula. Uno vyuma muka vene evi? Jishimbi Likumi jize Yehova ahanyine vatu jenyi, Yehova alwezele vatu jenyi vahone kulemesa tulunga veka, chipwe kulifukula kutuponya. (Lushimbi lwamuchivali 5:6-10) Namakumbi ano kuli tulunga vamakuli vavavulu, kaha vamwe katweshi kuhasa kuvatachikiza kanawako. Oloze Yehova kalumuna jishimbi jenyiko, asaka tumulemesenga ikiye kaha, “Yehova umwe.” Tutalenu jino omu tunahase kulihenda kukulemesa makombelo makumbi ano.

13. Vyuma muka vize tunahase kuzanga chikuma kuhambakana Yehova?

13 Hali Wavaka-Kolose 3:5 (tangenu), vasonekaho vyuma vize vinahase kwenyeka usoko wetu naYehova. Chakutalilaho, vavuluka chipululu kupwa kulemesa makombelo. Mujila muka? Nge muchima wetu naufwila vyuma vyakufwana nge jimbongo chipwe kuyoya chauhando, kaha vinahase kutuhaka muundungo nakuvimona kupwa vyavilemu nge hikalunga. Vilinga vyosena vavuluka hali Wavaka-Kolose 3:5 vyakundwiza chipululu, chize chapwa kulemesa makombelo. Nge natufwila vyuma kana, kaha natuvizanga chikuma kuhambakana Kalunga. Echi nachitulingisa tuhone kumona Yehova kupwa ‘Yehova umwe kahako.’ Kanda natwitavila vyuma kana visoloke kuli etuko.

14. Kaposetolo Yowano atulweza tuzange ngachilihi Kalunga?

14 Kaposetolo Yowano nayikiye ahanjikile vyuma kana. Ambile ngwenyi nge mutu mwazanga chikuma vyuma vyamukaye vize vyapwa “kufwila chamujimba, nakufwila chameso, nakutembesa vyuma atwama navyo mutu mukuyoya chenyi,” kaha “zangi yakumuzanga Setu kayeshi muli ikiyeko.” (WaYowano 1, 2:15, 16) Shikaho, twatela kulikekesa etu vavene, mangana tumone numba nge twazanga vyuma vyamukaye nyi chiku. Pamo tunahase kuwana nge tunaputuka jino kufwila viseke, navwaliso yakukaye, nakulilenga chachipi chamyaka yino. Nyi pamo tunahase kuwana nge tuli “nakufwila vyuma vyavinene” vyakufwana nge kutanga mashikola ahelu. (Yelemiya 45:4, 5) Kaye kakahya kali hakamwihi, ngocho twatela kwanuka mazu ahanjikile Mose. Nge natufwelela ngwetu “Yehova Kalunga ketu ikiye Yehova umwe kaha,” natumuzachila namichima yetu yosena nakumuvumbika chikuma.—WavaHepeleu 12:28, 29.

TWALENUHO LIKA KULINUNGA NAVANDUMBWENU

15. Mwomwo ika Paulu anukishile vaka-Kulishitu ngwenyi Kalunga apwa “Yehova umwe kaha”?

15 Mazu akwamba ngwavo “Yehova umwe kaha,” atukafwa tutachikize ngwetu Yehova asaka vangamba jenyi valinunge hamwe hakumuzachila. Chakutalilaho, muchikungulwilo chavaka-Kulishitu vakulivanga, mwapwile vaYuleya, navaHelase, navaLoma, navatu vakumafuchi eka. Vafumine kuvisemwa nakumiyachi yakulihandununa. Ngocho vamwe vachiwanyine kupwa chachikalu kwecha muchima wakulimona ulumbi, mangana valinunge hamwe navandumbwavo nakuzachila Yehova. Echi chikiko chalingishile Paulu avanukise ngwenyi, vaka-Kulishitu vatwama naKalunga umwe kaha, Yehova.—Tangenu Wavaka-Kolinde 1, 8:5, 6.

Yehova asaka vangamba jenyi valinunge hamwe hakumuzachila

16, 17. (a) Upolofweto muka unakutesamo makumbi ano, kaha tunakunganyala ngachilihi? (b) Vyuma muka vinahase kwenyeka kulinunga chetu?

16 Nyi ngachilihi vikungulwilo vyavaka-Kulishitu makumbi ano? Kapolofweto Isaya ambile ngwenyi, “hamakumbi akukuminyina” vatu vakumafuchi osena navakeza nakwalisa Yehova. Navakamba ngwavo: “Mwakatunangula jijila jenyi, kaha natukatambukanga mujijila jenyi.” (Isaya 2:2, 3) Tunakuwahilila chikuma hakumona omu upolofweto kana unakutesamo oholyapwa. Vandumbwetu kanava vali nakufuma kuvihela vyakulisezaseza, namalimi, navisemwa vyakulihandununa. Oloze tuli nakulinunga hamwe hakuzachila Yehova. Chipwe ngocho lwola lumwe tunahase kulimbalaka navandumbwetu mwomwo yakufuma kuvisemwa vyakulihandununa.

Uno muli nakufwila kutwama hamwe mukuunda navandumbwenu muchikungulwilo tahi? (Talenu jipalangalafu 16-19)

17 Chakutalilaho, mweji kwivwanga ngachilihi hakumona vandumbwetu vakufuma kumafuchi eka? Vwaliso yavo, nalilimi vahanjika, navyakulya veji kulyanga, vinahase kulihandununa navize vyakungalila yetu. Kutala mweji kuvaliulanga nakulikata kaha navaze vakungalila yenu tahi? Uno mweji kumonanga ngachilihi vandumbwetu vavanyike vaze vapwa vakulwane muchikungulwilo, vaze vahanjika lilimi lyeka chipwe vafuma kumafuchi eka? Nge natusaka tupwenga vakulinunga hakulemesa Yehova, kaha twatela kumbila muchima wakumona vandumbwetu ulumbi.

18, 19. (a) Mazu muka akuhuhumuna atwama hali Wavaka-Efwesu 4:1-3? (b) Vyuma muka twatela kulinga numba chikungulwilo chipwenga mukuunda?

18 Tunahase kuhonesa ngachilihi ukalu kana? Paulu ahuhumwine vaka-Kulishitu vamuEfwesu, nganda yize yapwile navatu vakufuma kuvisemwa vyakulisezaseza. (Tangenu Wavaka-Efwesu 4:1-3.) Paulu avulukile ngwenyi kwatwama vilinga vize vyapwa ngana mwajipanda jakujikiza jize najimika zuvo. Vilinga kana shina kuvova, nakulinyisa, nakutalilila vakwetu chikoki, nazangi. Chakutalilaho, hakusaka zuvo yitwaleho lika kusoloka kanawa, chasakiwa kukilikita nangolo. Ngocho Paulu asakile vaka-Kulishitu muEfwesu vakilikite chikuma mangana ‘valame kulinunga chavo hamwe mushipilitu.’

19 Tuvosena twatela kukilikita chikuma numba chikungulwilo chosena chipwenga chakulinunga. Uno tunahase kulinga ngachilihi ngocho? Chatete, twatela kupwa navilinga vize avulukile Paulu vyakufwana nge, kuvova, nakulinyisa, nakutalilila vakwetu chikiko, nazangi. Chamuchivali, twatela kufwila kutwama “hamwe mukuunda” navandumbwetu. Kulimbalaka navandumbwetu chapwa ngana mwatumyaji twahazuvo tuze tunahase kuwahisa washiwashi. Ngocho twatela kukumisanga washi tuvihande navandumbwetu mangana tutwame kanawa mukuunda navakwetu.

20. Vyuma muka twatela kulinga mangana tusolole ngwetu “Yehova Kalunga ketu ikiye Yehova umwe kaha”?

20 Mazu akwamba ngwavo “Yehova Kalunga ketu ikiye Yehova umwe kaha,” apwa amalemu chikuma. Akolezezele vaIsalele vomike nakufungulula ukalu vamwene omu vengilile muLifuchi lyaLushiko. Mazu kana anahase kutukolezeza nayetu nawa omu tuli nakupandama hakamwihi naluyando lwalunene nakwingila muPalachise. Tutwalenuho lika kwononoka Yehova namuchima wetu wosena. Twatela kumuzanga namuchima wetu wosena, navishinganyeka vyetu vyosena, nangolo jetu josena, nakufwila kulinunga navandumbwetu nakutwama hamwe mukuunda. Nge natulinga vyuma kanevi, kaha Yesu mwakatumona kupwa tumikoko jenyi vaze mwakamba ngwenyi: “Twayenu, enu vanakisula kuli Tata, swanenu Wangana vamiwahishila kufuma kukwala chihela chakaye.”—Mateu 25:34.