Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

Uno Mwatachikiza Tahi?

Uno Mwatachikiza Tahi?

Hakuwana nge Yesu vamusukikile hachitondo, uno vaLoma navetavila kumufunda mujila yamwaza tahi?

VATU vavavulu vatachikiza mujimbu waYesu wakumusukika hachitondo hakachi kavihwanga vavali. (Mateu 27:35-38) Chipwe ngocho vatu vamwe vafwelela ngwavo Mbimbiliya kayahanjika muchanoko hakwamba ngwayo mujimba waYesu vauwahishile nakuuhaka muchimbumbe.—Mako 15:42-46.

Vaka-kufwefulula Mikanda yaMujimbu Wamwaza vamwe vahuhwasanyinenga numba nge vatu vaze vasukikilenga hachitondo vavafunjilenga kanawa, chikumanyi kuvafunda muvimbumbe. Oloze ava vatu vashinganyeka nawa ngwavo chasoloka nge vihwanga vamwe vaze vasukikile vavafunjilenga mujila yamwaza. Muka-kusoneka mijimbu Ariel Sabar asonekele mumangazini yakwamba ngwavo Smithsonian nakulumbununa ovyo vatu vamwe vashinganyekela ngocho. Ambile ngwenyi: “Vatu vaze vamwenenga kupwa vamokomoko mungalila vavapapalililenga hakulusu kusolola jila yakuvazangamishilemo. Kaha nawa vatu vaze valinangula chikuma vahanjikile ngwavo, nachipwa chakuhenga kushinganyeka ngwetu vaLoma vanahase kufunda mutu mujila yamwenemwene, uze navamona kupwa wamokomoko.” Shikaho vaLoma vasakilenga kusaula vihwanga hakuseza mijimba yavo hachitondo mangana vavalye kutunyama. Kaha vifuwa navyuma vyeka vize vyasalilengaho vavimbililenga muwina muze vambililenga vivimbi veka.

Oloze vaka-kuvumbwojola vanasolola vyuma vyeka kutalisa kuvifuwa vyavaYuleya vamwe vaze vajihilenga kuvatu. Mu 1968, vawanyine vifuwa vyalunga umwe uze vajihile mulikulukaji lyamyaka lyakulivanga. Vawanyine vifuwa kana muchimbumbe chatanga yimwe yavaYuleya kwakamwihi naYelusalema. Evi vifuwa vyapwile muchikasha. Havifuwa kana hapwile nachifuwa chakukakukunya. Echi chifuwa vachipapalilile haliliva lyakusuhwa jisendimita 11.5. Sabar ambile nawa ngwenyi, “Kakukunya kaze vawanyine kapwile kaYehochanan. Aka kakukunya kasolwele nge mijimbu yaYesu yamuMikanda yaMujimbu Yamwaza yakumufunda muchimbumbe, yinahase kupwa yamuchano.” Shikaho “kakukunya kaYehochanan kahanyine unjiho wakusolola nge vaLoma vetavishile kufunda uze lunga mujila yamwaza, uze vasukikile mumakumbi aYesu.”

Echi chifuwa chakukakukunya kaYehochanan chalingisa vatu vapwenga navishinganyeka vyakulihandununa kutalisa kujila vasukikililemo Yesu hachitondo. Oloze tachikizenu ngwenu, vihwanga vamwe vaze vajihilenga vavafunjilenga mujila yamwaza, kavavambililenga muwina muze vambililenga vifuwako. Chikupu vene, vyuma yahanjika Mbimbiliya kutalisa kumujimbu wakufunda kanawa Yesu muchimbumbe vyapwa vyamuchano. Vyuma vawanyine vyakundwiza vyuma yahanjika Mbimbiliya.

Chuma chachilemu twatela kutachikiza shina echi: Yehova ahanjikililile chimweza ngwenyi Yesu navakamufunda muchimbumbe chalunga muka-luheto. Shikaho, kakweshi mutu mwahasa kuhonesa mazu aKalunga kutesamoko.—Isa. 53:9; 55:11.