CHIHANDE CHAKULINANGULA 20
Omu Yehova Eji Kuzakamanga Vatu Vaze Vali naKuyanda
“Kalunga muka-kuvendejeka chosena . . . eji kutuvendejekanga muvyeseko vyetu vyosena.”—KOLI. 2, 1:3, 4.
MWASO 134 Kulela Vana hiMulimo Atuhana Kalunga
VYUMA NATUSHIMUTWILA *
1-2. (a) Chakutalilaho muka chasolola nge vatu vavatenga namuchima wakusaka kuvavendejeka, kaha nawa vakwechi uhashi wakuvendejeka vakwavo? (b) Ukalu muka veji kumonanga vanyike vamwe?
VATU vavatenga namuchima wakusaka kuvavendejeka, kaha nawa Kalunga avahana uhashi wakuhasa kuvendejeka vakwavo. Chakutalilaho, kachi nge kanyike uze ali nakuhema mwalimbuka nakulipwesula mulimbuli, kaha eji kulahilanga kuli Naye chipwe kuli Ise oku ali nakulila. Numba tuhu visemi kaveshi kuka yize mbanduko, oloze vanahase kumuvendejeka. Vanahase kumuhulisa avalweze ovyo ali nakulilila nakumuhunda masoji, nakumulembejeka. Kufumaho vanahase kumukasa hambandu chipwe kumuhakaho vitumbo. Nakushimbula chiku, mwecha kulila nakuputuka cheka kuhema. Mukuhita chamakumbi, yize mbandu jino yeji kukangukanga.
2 Lwola lumwe, vanyike veji kumonanga ukalu waunene kuhambakana ou tunavuluka. Ukalu kana shina wakuvasavala. Vamwe veji kuvasavalanga kamwe, kaha veka mapapa kakavulu. Kusavala kanyike cheji kulingisanga kanyike apwenga wakuhomba lwola lwosena. Vatu vamwe vaze veji kusavalanga vanyike veji kuvakwatanga nakuvazangamisa. Kaha veka kavavazangamisako. Numba tuhu mutu kana navamukwata nakumuzangamisa, oloze kanyike uze vanasavala mwapwanga lika wakuhomba nomu mwakola.
3. Kweseka nachisoneka chaWavaka-Kolinde 2, 1:3, 4, Yehova afwila kulinga ika, kaha vihula muka natushimutwila?
3 Vyuma muka vinahase kukafwa ndumbwetu uze vasavalile kuunyike, uze achili lika nakuhomba? (Tangenu Wavaka-Kolinde 2, 1:3, 4.) Mazu tunatange asolola chikupu nge, Yehova asaka kusolwela vangamba jenyi zangi nakuvavendejeka halwola lwakutamo. Tushimutwilenu havihula vino vitatu: (1) Mwomwo ika vatu vaze vapikile nakuvasavala kuunyike vasakiwa kuvavendejeka? (2) Veya vanahase kuvavendejeka? (3) Tunahase kuvavendejeka ngachilihi?
MWOMWO IKA VASAKIWILA KUVAVENDEJEKA?
4-5. (a) Mwomwo ika twatela kwanukanga ngwetu vanyike valihandununa navakulwane? (b) Ukalu muka nahase kukapwa nawo kanyike kachi nge navamusavala?
4 Vandumbwetu vamwe vaze vapikile nakuvasavala kuunyike vasakiwa kuvavendejeka numba tuhu hanahichi myaka yayivulu. Mwomwo ika? Mwomwo twatachikiza ngwetu vanyike valihandununa chikuma navakulwane. Ukalu veji kumonanga vanyike nge vanavasavala walihandununa nauze veji kumonanga vakulwane nge vanavalingi mwamupi. Tutalenu havyakutalilaho vimwe.
5 Vanyike vasaka kulikata chikuma navaze vali nakuvalela nakuvafwelela nawa. Echi cheji kulingisanga vanyike valivwe kupwa vakukingiwa nakufwelela vaze vavazanga. (Samu 22:9) Chaluvinda, vanyike vavavulu veji kuvasavalanga kuli vausoko wavo namasepa. Kachi nge kanyike navamusavala kuli mutu uze afwelela chikuma, kaha nachimukaluhwilanga kufwelela vatu veka.
6. Mwomwo ika kusavala kanyike chapwila hiulyanyi?
6 Vanyike kavahasa kulikinga vaveneko, kaha nawa kusavala vanyike chapwa hiulyanyi. Kusavala vanyike okunyi kanda vakole nakuheta haseteko yakwingila muulo cheji kuvanehelanga ukalu kumujimba nakwenyeka vishinganyeka vyavo. Echi chinahase kuvalingisa vamone kulisavala chalunga napwevo mujila yayipi, nakulivwa kupwa vamokomoko nakuhona kufwelela kala mutu uze mwasaka kulikata navo.
7. (a) Mwomwo ika chapwila chachashi kwonga kanyike mangana vamusavale? (b) Makuli kana anahase kulingisa kanyike ashinganyeke ika?
7 Vanyike kavatachikiza kanawa mwakulihendela kuponde namwakusakwila kanawa vyakulingako. (Koli. 1, 13:11) Echi chikiko cheji kulingisanga vatu vaze vasaka kupika vanyike vachiwane kupwa chachashi kwonga vanyike nakuvasavala. Veji kuvonganga vashinganyeke ngwavo vavene vakiko vanalingisa numba vavasavale, nakuvalweza nge kavatela kulweza kala mutu mwomwo nou mwafwelela vyuma navahanjika wauchi, chipwe ngwavo, chapwa chakutamo kanyike kumusavala kuli mukulwane nge vanamuzange. Makuli kana anahase kulingisa kanyike ahone kushinganyeka kanawa, anahase kumulingisa nawa ahone kutachikiza washi ngwenyi vamwongele. Vanyike vaze vapikile nakuvasavala veji kushinganyekanga ngwavo vapwa vamokomoko, kaha kavatela kuvazanga kuli vakwavo chipwe kuvafwelelako.
8. Mwomwo ika twafwelela ngwetu Yehova eji kuvendejekanga vaze vali muukalu?
8 Katwatela kulikomokela hakutachikiza ngwetu vandumbwetu vaze vapikile nakuvasavala kuunyike vanahase kumona lika ukalu numba tuhu hanahichi myaka yayivulu. Kusavala vanyike wapwa himulonga waunene chikuma. Tato kana yinakusolola nge tuli nakuyoyela mumakumbi akukuminyina, muze vatu vavavulu “kavazanga vakwavoko,” kaha nawa “vatu vakuhuka navaka-kuhungumwisa vakwavo navayanga nakupihilako lika.” (Chimo. 2, 3:1-5, 13) Vilinga vyaSatana vyapwa vyavipi sulumunu, kaha Satana eji kwivwanga kuwaha kachi nge vatu navalinga vyuma vyavipi vize asaka. Chipwe ngocho, Yehova atwama nangolo chikuma kuhambakana Satana navatu vaze veji kulinganga vyuma vyavipi. Yehova eji kumonanga tufuta eji kuzachisanga Satana. Twafwelela ngwetu Yehova atachikiza ukalu tuli nakuhitamo, kaha nawa twafwelela ngwetu mwatuvendejeka. Twapwa vakutokwa chikuma hakuzachila “Kalunga muka-kuvendejeka chosena, uze eji kutuvendejekanga muvyeseko vyetu vyosena, mangana nayetu nawa tuhase kuvendejeka vaze vali muvyeseko vyakulisezaseza nakuvendejeka chize veji kutuvendejekanga kuli Kalunga.” (Koli. 2, 1:3, 4) Uno Yehova eji kuzachisanga vatu muka mangana vavendejeke vangamba jenyi?
VEYA VANAHASE KUVAVENDEJEKA?
9. Kweseka namazu aMwangana Ndavichi atwama hali Samu 27:10, Yehova mwalinga vyuma muka kuli vatu vaze vanayanjisanga kuli vausoko wavo?
9 Vanyike vaze vapikile nakuvasavala mwomwo yakuhona kuvakinga kuli visemi javo chipwe vaze vapikile nakuvasavala kuli venyembo vasakiwa kuvavendejeka. Muka-kwimba jisamu Ndavichi atachikijile ngwenyi, Yehova ikiye muka-kuvendejeka wamunene. (Tangenu Samu 27:10.) Ndavichi atachikijile ngwenyi Yehova eji kuzakamanga vatu vaze vanayanjisanga kuli vausoko wavo. Uno Yehova eji kuvazakamanga ngachilihi? Eji kuzachisanga vangamba jenyi vakushishika. Ngocho vandumbwetu muchikungulwilo vapwa tanga yakushipilitu. Chakutalilaho, Yesu ahanjikile kuli vatu vaze valemeselenga Yehova hamwe naikiye ngwenyi vandumbwenyi vamalunga, vandumbwenyi vamapwevo, kaha nawa ngwenyi visemi jenyi.—Mateu 12:48-50.
10. Kaposetolo Paulu alumbunwine ngachilihi mulimo wenyi waulama?
10 Achishinganyekenu hausoko twatwama nawo navandumbwetu muchikungulwilo. Kaposetolo Paulu apwile samalikita, kaha nawa kalama wakushishika. Ahanyine chakutalilaho chamwaza kuli vakwavo, kaha vamuhwiminyinyine akolezezele vakwavo mangana vamulondezezenga ngana muze apwile nakulondezeza Kulishitu. (Koli. 1, 11:1) Talenu omu Paulu alumbunwine mulimo wenyi waulama. Ambile ngwenyi: “Twapwile tuvavavwovu muli enu, nganomu pwevo ali nakwamwisa eji kuzakamanga kanawa vana venyi.” (Teso. 1, 2:7) Makumbi ano, tulama vanahase kuzachisa mazu amwaza, akukokweza halwola vali nakuvendejeka ndumbwavo ali muukalu kuzachisa Visoneka.
11. Vyuma muka vyasolola nge keshi tulama kaha vakiko vatela kuvendejeka vaze vali muukaluko?
11 Uno tulama kaha vakiko vatela kuvendejeka vandumbwetu vaze vali muukalu tahi? Nduma. Tuvosena tukwechi mulimo ‘wakulivendejeka navakwetu.’ (Teso. 1, 4:18) Vandumbwetu vamapwevo vakuhya kushipilitu vanahase kuvendejeka vandumbwetu vamapwevo vaze vali muukalu. Echi chikiko chalingisa Yehova Kalunga alifwanyise lyavene kuchisemi wapwevo uze eji kuvendejekanga mwanenyi. (Isa. 66:13) MuMbimbiliya vavulukamo mapwevo vaze vavendejekelenga vakwavo vaze vapwile muukalu. (Yopa 42:11) Yehova eji kwivwanga kuwaha hakumona vandumbwetu vamapwevo vali nakuvendejeka vandumbwavo vamapwevo vaze vali muukalu. Lwola lumwe tulama vanahase kulweza ndumbwetu wapwevo wakuhya kushipilitu numba nge nahase kuvendejeka ndumbwetu wapwevo ali muukalu. *
TUNAHASE KUVAVENDEJEKA NGACHILIHI?
12. Chuma muka chize katwatela kulingako nge tuli nakukafwa ndumbwetu?
12 Nge tuli nakukafwa ndumbwetu ali muukalu, kaha katwatela kumuhulisa atulweze vyuma vize keshi nakusaka kutulwezako. (Teso. 1, 4:11) Tunahase kukafwa ngachilihi vandumbwetu vaze navasakiwa kuvendejeka? Tushimutwilenu hajijila jitanu jamuVisoneka jize najitukafwa twijive mwakuvendejekela vakwetu.
13. Ngana muze vasoneka hali Vamyangana 1, 19:5-8, vyuma muka vize kangelo alingililile Elija, kaha tunahase kumulondezeza ngachilihi?
13 Vakafwenu kumujimba. Omu kapolofweto Elija apwile nakuchina vaka-kole jenyi vaze vasakile kumujiha, ahombele chikuma kaha ahanjikile ngwenyi chinawahe nakufwa. Ngocho Yehova atumine kangelo wangolo kwiza nakukafwa Elija. Ahanyine Elija vyakulya nakumukolezeza alyenga. (Tangenu Vamyangana 1, 19:5-8.) Mujimbu kana watunangula chishina chino: Lwola lumwe tunahase kuvendejeka mutu kuhichila mukumukafwa kumujimba. Pamo tunahase kumusanyika tulyenga nenyi vyakulya chipwe kumuhana wana, chipwe kumusonekela mukanda. Kulinga vyuma kana nachimukolezeza chikuma nakumukafwa amone ngwenyi twamuzanga. Numba tuhu nachipwa chachikalu kuhanjika nandumbwetu haukalu wenyi, oloze tunahase kumukafwa kumujimba.
14. Chishina muka tunahase kulinangula kumujimbu waElija?
14 Kafwenu vaze vanahombo valivwe kupwa vakukingiwa. Kuli chishina chikwavo chize tunahase kulinangula kumujimbu waElija. Yehova akafwile kapolofweto kenyi mujila yakukomwesa mangana ahase kuya kuPili yaHoleve. Chasoloka nge Elija alivwile kupwa wakukingiwa omu apwile kuchihela kuze, Yehova alishikile lushiko navatu jenyi makulukaji amyaka kunyima. Pamo ashinganyekele ngwenyi vanamunehe jino kuchihela chakwakusuku navaka-kole jenyi vaze vasakile kumujiha. Chishina muka tunahase kulinangulako? Shimbu kanda tuvendejeke vandumbwetu vaze vapikile nakuvasavala kuunyike, twatela kuvangila kuvakafwa valivwe kupwa vakukingiwa. Chakutalilaho, tulama vatela kwanuka ngwavo ndumbwavo umwe wapwevo nahase kupwa wakukasunuka kushimutwila nenyi kachi nge navamukatukila kuzuvo yenyi nakushimutwila nenyi oku vali nakunwa milava, kuhambakana kushimutwila nenyi muZuvo yaWangana. Kaha weka nawa nahase kupwa wakukasunuka kushimutwila natulama muZuvo yaWangana kuhambakana kumukatukila kuzuvo yenyi.
15-16. Vyuma muka vyasakiwa numba tusolole ngwetu tuvaka-kwivwilila kanawa?
15 Pwenunga vaka-kwivwilila kanawa. Mbimbiliya yatulweza ngwayo: “Mutu himutu anguhwenga kwivwilila, ashipwokelenga kuhanjika.” (WaYakova 1:19) Uno tweji kwivwililanga kanawa nge vakwetu vali nakuhanjika tahi? Pamo tunahase kushinganyeka ngwetu kwivwilila kanawa chalumbununa kuhola kaha kulu, oku tunatale mutu ali nakuhanjika. Oloze kwivwilila kanawa chasakiwa vyuma vyavivulu. Chakutalilaho, omu Elija alwezele Yehova ukalu wenyi, Yehova evwililile kanawa. Yehova atachikijile ngwenyi Elija apwile nakwivwa woma, nakushinganyeka ngwenyi milimo azachile yayile mwangana vene. Shikaho amukafwile ahonese vishinganyeka kanevi vyakuhenga. Yehova asolwele nge chikupu vene evwililile kanawa kuvyuma ahanjikile Elija.—Vamya. 1, 19:9-11, 15-18.
16 Uno natuhasa kusolola ngachilihi muchima wakeke kachi nge ndumbwetu ali nakutulweza ukalu wenyi? Lwola lumwe kuhanjika mazu akukokweza mujila yakuzangama, chinahase kusolola omu tuli nakwivwa hachihande kana. Tunahase kuhanjika ngwetu. “Chinapihi chikuma haukalu uli nakuhitamo. Vanyike kavatela kuvalinga ngochoko.” Pamo tunahase kuhulisa ndumbwetu ali muukalu chihula chimwe chipwe vivali mangana twivwishise vyuma ali nakuhanjika. Kumusolwela zangi nachimukafwa amone ngwenyi chikupu vene tuli nakwivwilila kanawa kuvyuma ali nakuhanjika nakufwila kuvivwishisa.—Koli. 1, 13:4, 7.
17. Mwomwo ika twatela kupwa tuvaka-kutalilila chikoki ‘nakushipwokela kuhanjika’?
17 Mwatela kupwa nawa ‘muvaka-kushipwokela kuhanjika.’ Kanda kulusuka kumuvatwijiza mangana mumulweze vyuma atela kulinga chipwe kwolola vishinganyeka vyenyiko. Oloze mutalililenu chikoki. Hanyina yakulweza Yehova ukalu wenyi, Elija ahanjikile mazu asolola omwo apwile nakwivwa. Kahomu alingile Yehova hanamukolezeza lyehi, Elija ahanjikile cheka mazu wowamwe kuli Yehova. (Vamya. 1, 19:9, 10, 13, 14) Chishina muka natulinangulaho? Lwola lumwe vandumbwetu vaze vanahombo vanahase kutulweza ukalu wavo mapapa kakavulu. Shikaho tulondezezenunga Yehova hakwivwililanga kanawa nakuvatalilila chikoki. Muchishishisa chakuvalweza mwakukumishila ukalu wavo, twatela kuvevwila keke.—Petu. 1, 3:8.
18. Uno kulombela hamwe nandumbwetu uze nahombo chinahase kumuvendejeka ngachilihi?
18 Lombelenunga hamwe navakiko. Vaze vanahombo cheji kuvakaluhwilanga kulomba. Yako. 5:16.
Vanahase kushinganyeka ngwavo kavatelemo kuhanjika naYehovako. Shikaho hakusaka tuvendejeke mutu kana, tunahase kulomba nenyi hamwe nakuvuluka lijina lyenyi. Tunahase nawa kulweza Yehova ngwetu ndumbwetu kana vamumona kupwa wamulemu kuli vandumbwenyi muchikungulwilo. Tunahase kulomba Yehova mangana avendejeke ngamba yenyi uze nahombo. Kulomba mujila kaneyi nachivendejeka uze nahombo.—19. Vyuma muka navitukafwa tupwenga vakulizanga kuvendejeka vandumbwetu?
19 Sakulenunga mazu akuvendejeka. Vangilenunga kushinganyeka shimbu kanda muhanjike. Kuhanjika chakulusuka chinahase kwivwisa vandumbwetu kupihya kumuchima. Oloze kuhanjika chalikoji cheji kuhindulanga. (Vishi. 12:18) Shikaho vangilenunga kulomba kuli Yehova amikafwe muwane mazu alikoji, akukokweza, akuvendejeka aze namukazachisa hakushimutwila nandumbwenu. Oloze anukenu ngwenu, mazu aYehova amuMbimbiliya akiko atwama chikuma nangolo jakuvendejeka mutu.—Hepe. 4:12.
20. Vyuma muka veji kushinganyekanga vatu vamwe haukalu vahichilemo, kaha twasaka kuvanukisa chishina muka?
20 Mutu uze vasavalile kuunyike nahase kushinganyeka ngwenyi wamajilo, wamokomoko kaha nawa kavamuzangako. Vishinganyeka kana vyamakuli. Shikaho zachisenunga Visoneka vize navivakafwa vamone ngwavo Yehova avamona kupwa vavalemu. (Talenu lipwata lyakwamba ngwavo, “ Visoneka Vize Vinahase Kumivendejeka.”) Achishinganyekenu omu kangelo akolezezele kapolofweto Ndanyele halwola ahombele. Yehova asakile ngamba yenyi atachikize ngwenyi apwile wamulemu. (Ndanye. 10:2, 11, 19) Chochimwe nawa navandumbwetu vaze vali nakulyonyinga vapwa vavalemu kuli Yehova.
21. Chuma muka nachikasoloka kuli vaze kaveshi kupihilila nakwalumukako, oloze vyuma muka twatela kulinga etu tuvosena?
21 Kachi nge natuvendejeka vandumbwetu, kaha navamona ngwavo Yehova avazanga. Kaha nawa twatela kwanuka ngwetu Yehova apwa Kalunga wachiyulo. Atachikiza omwo veji kwivwanga vangamba jenyi vaze vapikile nakuvasavala kuunyike. Yehova eji kumonanga vyuma vyosena, kaha mwakazangamisa vatu vakuzeneka kupihilila nakwalumuka. (Kula. 14:18) Oholyapwa, tuzatenu nangolo mangana tusolwele zangi vandumbwetu vaze vapikile nakuvasavala kuunyike. Kaha nawa cheji kutuvendejekanga hakutachikiza ngwetu Yehova mwakakisula vatu vosena vanayanjisanga kuli Satana nakaye kenyi. Shikaho vyuma vyosenevi vyavipi, kalinwomu vavivulyame nakuhona kuvivezuka mumichima yavo.—Isa. 65:17.
MWASO 109 Lizangenunga naVakwenu naMuchima Wosena
^ par. 5 Vatu vaze vapikile nakuvasavala kuunyike, vanahase kumona ukalu nge vanakolo lyehi. Chino chihande nachitukafwa tutachikize ovyo vatu kana veji kumwenanga ukalu kana. Natushimutwila nawa hali vatu vaze vanahase kuvavendejeka. Kufumaho, natushimutwila hajijila jimwe tunahase kuvavendejekelamo.
^ par. 11 Mutu uze ali muukalu mwomwo yakumusavala kuunyike, atela kulisakwila ivene kuya kuli ndotolo amukafwe chipwe nduma.
^ par. 76 MAZU AKULUMBUNUNA MUVWIMBIMBI: Ndumbwetu wapwevo wakuhya kushipilitu ali nakuvendejeka ndumbwetu wapwevo uze nahombo.
^ par. 78 MAZU AKULUMBUNUNA MUVWIMBIMBI: Tulama vavali vanakatukila ndumbwetu wapwevo uze nahombo. Kaha ou ndumbwetu nasanyikako ndumbwetu weka wapwevo wakuhya kushipilitu.