Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

Pwenunga Lika naLufwelelo muVyuma Mwatalilila

Pwenunga Lika naLufwelelo muVyuma Mwatalilila

“Lufwelelo lwapwa kuvandamina namuchima wakukunyuka vyuma vize twatalilila.”—HEPE. 11:1.

MYASO: 81, 134

1, 2. (a) Uno vyuma vatalilila vaka-kulishitu vyalihandununa ngachilihi navyuma vatalilila vaka-kaye? (b) Vihula muka natushimutwila muchihande chino?

VAKA-KULISHITU vamuchano vakwechi lutalililo muka lwamwaza? Etu vosena, numba twapwa vakuwavisa chipwe ‘mikoko veka,’ twatalilila kukamona omu vyuma ajinyine Kalunga hakavanga navikatesamo, nomu lijina lyenyi navakalijilika. (Yowa. 10:16; Mateu 6:9, 10) Ngocho mutu himutu atela kumona vyuma kana kupwa vyavilemu. Twatalilila nawa lushiko luze atushika Kalunga lwakukayoya haya myaka yosena, twatalilila “melu amahya” chipwe ‘mavu amahya.’ (Petu. 2, 3:13) Oholyapwa twafwelela ngwetu, vangamba jaKalunga navatwalaho lika kufukila kushipilitu.

2 Vaka-kaye navakiko vatwama nalutalililo, oloze veji kuhuhwasananga nge vyuma vafwelela navikatesamo nyi chiku. Chakutalilaho, vaka-kulitapa vanahase kufwelela ngwavo navatapa vakwavo nakulya jimbongo jajivulu, nakufwelela chikupu ngwavo navatokwa. Chochimwe nawa, lufwelelo lwamwenemwene lwapwa “hiunjiho wakusolola hatoma” lutalililo lwetu. (Hepe. 11:1) Oloze munahase kulihulisa ngwenu, uno vyuma ngwafwelela navikatesamo tahi? Kaha nganyo muka yatwama hakuvandamina vyuma twatalilila?

3. Vyuma muka vinahase kukafwa vaka-kulishitu vapwenga nalufwelelo?

3 Hakuwana nge yetu vatu katwakupukako, ngocho katwasemuka nalufweleloko, kaha nawa kalweshi kuhasa kulijila luveneko. Oloze shipilitu yaKalunga yikiko yeji kukafwanga vangamba jaKalunga vapwenga nalufwelelo. (Ngale. 5:22) Mbimbiliya kayavuluka ngwayo Yehova atwama nalufwelelo chipwe asaka kupwa nalwoko. Mwomwo Yehova apwa wakulitulaho kaha nawa atwama namangana chikuma, shikaho kakweshi chuma chinahase kumulingisa ahone kutesamo jishiko jenyiko. Setu wamwilu atachikiza kanawa ngwenyi jishiko jenyi najikatesamo, kaha kuli ikiye chinafwane nge jinatesamo lyehi. Amba ngwenyi: “Vinalingiwa lyehi!” (Tangenu Kusoloka 21:3-6.) Vaka-Kulishitu vafwelela ngwavo Yehova apwa “hiKalunga wakushishika,” uze eji kutesangamo jishiko jenyi.—Lushi. 7:9.

LINANGULENU KUVYAKUTALILAHO VYAVAZE VAPWILE NALUFWELELO

4. Uno lutalililo muka vapwile nalwo malunga namapwevo vakushishika shimbu kanda Yesu ezenga?

4 Mumukanda WavaHepeleu kapetulu 11 vavulukamo malunga namapwevo 16 vaze vapwile nalufwelelo. Muka-kusoneka ahanjikile havatu kana naveka vavavulu vaze “vatambwile unjiho ngwavo vevwishile Kalunga kuwaha mwomwo yalufwelelo lwavo.” (Hepe. 11:39) Vosena vavandaminyine “namuchima wakukunyuka” ngwavo Kalunga mwakahakako ‘muka-tanga’ uze mwakanongesa Satana nakutesamo vyuma ajinyine Yehova hakavanga. (Kupu. 3:15) Ava vatu vakushishika vafwile shimbu kanda “muka-tanga,” Yesu Kulishitu ezenga nakusokolola jila yakuya nakuyoyela mwilu. (Ngale. 3:16) Chipwe ngocho, Yehova mwakatesamo jishiko jenyi, kaha mwakavasangula nakukapwa nakuyoya chakukupuka mupalachise hano hamavu.—Samu 37:11; Isa. 26:19; Hoze. 13:14.

5, 6. Vyuma muka atalilile Apalahama natanga yenyi, kaha vyuma muka vyavakafwile vazamise lufwelelo lwavo? (Talenu muvwimbimbi wakulivanga.)

5 Mukanda WavaHepeleu 11:13 wavuluka nawa vangamba jaKalunga vamwe vakushikulu ngwawo: “Vosena ava vafwile nalufwelelo lwavo numba tuhu kavatambwile vyuma vize vavashikileko, oloze vavimwene omu vyapwile kwakusuku, kaha vavitambwile nakuwahilila.” Umwe hali ava apwile Apalahama. Uno ashinganyekelenga halutalililo lwamwaza luze vashikile kutalisa kuli “muka-tanga” tahi? Yesu akumbulwile hatoma chihula kanechi omu alwezele vaka-kole jenyi ngwenyi: “Senu Apalahama awahililile chikuma hakutalilila kukamona likumbi lyami. Kaha alimwene, ngocho awahililile.” (Yowa. 8:56) Omu mukiko valingile vaSala, naIsaka, naYakova naveka vavavulu vaze vapwile nakutalilila Wangana uze, “vatakile nakutunga kuli Kalunga ivene.”—Hepe. 11:8-11.

6 Uno Apalahama natanga yenyi vazamishile ngachilihi lufwelelo lwavo? Valinangwilenga vyaKalunga kuli vakulwane vakushishika, nakumona vyakumwenesa, nakutanganga mikanda yajila yakushikulu. Vanukilenga vyuma valinangwilenga nakumona vyuma avashikile Kalunga navize asaka kupwa vyavilemu, nakuvishinganyekanga mukuyoya chavo. Ava malunga namapwevo vomikile hakuhita muvyeseko nakulama kulonga chavo kuli Kalunga mwomwo vapwile nalufwelelo lwamwenemwene.

7. Vyuma muka vize eji kutuhananga Yehova vize navitukafwa tuzamise lufwelelo lwetu, kaha vyuma muka twatela kulinga?

7 Yehova atuhana Mazu enyi, Mbimbiliya aze nawatukafwa tuzamise lufwelelo lwetu. Twatela kufwila kutanganga Mazu aKalunga hakumbi hakumbi mangana ‘tuwahilile’ nakupwa ‘vakufukila.’ (Samu 1:1-3; tangenu Vilinga 17:11.) Twatela kushinganyekanga havyuma atushika Yehova nakukavangiza vyuma mwatulweza ngana muze valingilenga vangamba jenyi vakushikulu. Yehova eji kutuhananga nawa kulya chakushipilitu chachivulu chize vanakutuwahishila kuli “ndungo wakushishika wakuzangama.” (Mateu 24:45) Shikaho nge natumonga vyuma vyakushipilitu anakutuhana Yehova kupwa vyavilemu, kaha natupwa ngana mwavangamba jaKalunga vakushikulu vaze ‘vavandaminyine’ Wangana “namuchima wakukunyuka.”

8. Kulomba chinahase kutukafwa ngachilihi tuzamise lufwelelo lwetu?

8 Kulomba chakafwile nawa vangamba jaKalunga vakushikulu kuzamisa lufwelelo lwavo. Lufwelelo lwavo lwazamine chikuma omu Kalunga akumbulwilenga kulomba chavo. (Nehe. 1:4, 11; Samu 34:4, 15, 17; Ndanye. 9:19-21) Nayetu twatela kulwezanga Yehova ukalu wetu nakufwelela ngwetu mwatukafwa tutwaleho lika kumika nakupwa vakuwahilila. Kaha nge kulomba chetu vanachikumbulula, lufwelelo lwetu naluzama. (Tangenu WaYowano 1, 5:14, 15.) Hakuwana nge lufwelelo lwapwa muhako wakushipilitu, shikaho twatela ‘kulombanga lika’ shipilitu yaKalunga yitukafwe ngana muze atulweza Yesu.—Luka 11:9, 13.

9. Uno veya twatela kulombelako?

9 Katwatela kulomba kaha Kalunga atukafwe muvyuma tuli nakusakako. Oloze twatela nawa kumusakwilila nakumwalisa hakumbi hakumbi mwomwo vyuma atulingila “vinavulu chikuma,” kaha ‘milimo yenyi yakukomwesa yayivulu.’ (Samu 40:5) Kaha nawa mukulomba chetu twatela ‘kwanukanga vaze vanakase mukamenga, kwijiva nge vanatukashila navakiko hamwe.’ Twatela nawa kulombelangako vandumbwetu mukaye kosena mangana Kalunga avakafwe, chikumanyi ‘vaze vali nakututwaminyina.’ Tweji kuwahililanga chikuma hakumona omu Kalunga eji kukumbululanga kulomba chetu.—Hepe. 13:3, 7.

VAKANYINE KUHOKOLA JISHIMBI JAKALUNGA

10. Vyuma muka natulinangula kuli vangamba jaKalunga vaze vakanyine kuhokola jishimbi jaKalunga, kaha vyuma muka vyavakafwile vomike?

10 Mumukanda WavaHepeleu kapetulu 11, kaposetolo Paulu avulukamo ukalu vahichilemo vangamba jaKalunga vamwe vaze kavavuluka majina avoko. Chakutalilaho, kaposetolo Paulu avulukamo mapwevo vakushishika vaze vafwishile vana vavo, oloze kutwala muze Kalunga avasangwile. Kaha avulukamo nawa veka vaze “kavetavilile kuvasokola nandando yakusokolako mangana vakamone kusanguka chamwenemwene.” (Hepe. 11:35) Numba tuhu katwatachikijiile kanawa vatu kanako, oloze vatu vakufwana nge Navote naZekaliya vavashile malolwa nakuvajiha, mwomwo yakwononoka Kalunga nakulinga mwaya muchima wenyi. (Vamya. 1, 21:3, 15; Miji. 2, 24:20, 21) Ndanyele namasepa jenyi vapwile nalisesa ‘lyakwitavila kuvasokola’ hakuhokola jishimbi jaKalunga. Oloze kufwelela ngwavo Kalunga mwavakafwa chavakafwile vomike, kulumbununa nge ‘vasokele kutunwa twavandumba nakujima kakahya.’—Hepe. 11:33, 34; Ndanye. 3:16-18, 20, 28; 6:13, 16, 21-23.

11. Vapolofweto vamwe vomikile hakuhita muvyeseko muka?

11 Kapolofweto Mikaya naYelemiya, ‘vahichile muvyeseko hakuvahulamisa nakuvakasa mumalenge,’ mwomwo yalufwelelo lwavo. Veka nawa vakufwana nge Elija, “valumbwangililenga mujipambo nakujipili namumena akusendeveka namena eka.” Vosena vomikile mwomwo ‘vavandaminyine namuchima wakukunyuka vyuma vize twatalilila.’—Hepe. 11:1, 36-38; Vamya. 1, 18:13; 22:24-27; Yele. 20:1, 2; 28:10, 11; 32:2.

12. Iya asolwele chakutalilaho chamwaza chakumika muvyeseko, kaha chuma muka chamukafwile?

12 Hanyima yakuhanjika hamapwevo namalunga vakushishika, Paulu ahanjikile nawa hali Mwata Yesu Kulishitu mutu wamulemu uze twatela kulondezaza tuvosena. Hali WavaHepeleu 12:2 ngwavo: “Mwomwo yakuwahilila chize vamuvulukilile ngwavo mwakevwa kulutwe, omikile hachitondo chakuyanjishila, alumbilishile sonyi, kaha natwame lyehi kuchilyo kulitanda lyaKalunga.” Chikupu vene, twatela ‘kushinganyeka chikuma’ hachakutalilaho chaYesu uze omikile hakumuyanjisa. (Tangenu WavaHepeleu 12:3.) Vaka-Kulishitu vakulivanga vaze vajihile mwomwo yalufwelelo lwavo vakufwana nge kambaji Andepa, vakanyine kuhokola jishimbi jaKalunga ngana muze alingile Yesu. (Kuso. 2:13) Vatwama nakutokwa chakusanguka nakuyoyela mwilu kuhambaka “kusanguka chamwenemwene” chize vatalilile vangamba jaKalunga vakushishika vakushikulu. (Hepe. 11:35) Kufuma haze Wangana waputukile kuyula mu 1914, vawavisa vakushishika vosena vaze vafwile, vavasangwile nakuya nakuyoyela mwilu mangana vakayule hamwe naYesu vatu hano hamavu.—Kuso. 20:4.

VYAKUTALILAHO VYAVANGAMBA JAKALUNGA VALUFWELELO MAKUMBI ANO

13, 14. Ukalu muka ahichilemo ndumbu Rudolf Graichen, kaha vyuma muka vyamukafwile omike?

13 Vangamba jaKalunga vamakumbi ano navakiko veji kukavangizanga chakutalilaho chaYesu hakutalilila lika vyuma vavashika nakuhona kwechelela vyeseko vizeyese lufwelelo lwavo. Tutalenu chakutalilaho chandumbwetu Rudolf Graichen, uze asemukilile muGermany mu 1925. Anukile mivwimbimbi yavyuma vyamuMbimbiliya vize alamikile hajimbango jazuvo yenyi. Asonekele ngwenyi: “Muvwimbimbi umwe wasolwele kangunge ali hamwe namwanamukoko, mwanapembe nachisupa, mwanangombe nandumba, nakanyike wamundende anakuvatwaminyina mukuunda. . . . Mivwimbimbi kana yeji kungwivwisanga kuwaha.” (Isa. 11:6-9) Rudolf omikile hakufwelela kukayoyela hano hamavu mupalachise numba tuhu vamuyanjishile hamyaka yayivulu muchiyulo chaNazi nachiyulo chaCommunist Stasi chakuEast Germany.

14 Rudolf amwene ukalu ukwavo wakufwisa naye kumusongo vavuluka ngwavo typhus (musongo wamutwe, nachishika navimbulu) mukamenga kaRavensbrück. Ukalu ukwavo nawa shina omu ise asonekele lipapilo lyakukana lufwelelo lwenyi kupwa Chinjiho chaYehova. Omu afumine mukamenga, Rudolf alivwishile kuwaha kuzata mwakalama wakujinguluka, kaha kutwala muze vamusanyikile kuya kuShikola yaNgileyate. Vamutumine kuChile kupwa kamishonali, kaha kutwala muze vamutongwele cheka kupwa kalama wakujinguluka. Chipwe ngocho achipwile lika nakumona ukalu. Ambachile Patsy mukwavo kamishonali, oloze omu mwahichile mwaka umwe vafwishile kemba wapwevo. Kutwala muze, puwenyi uze azangile chikuma afwile omu apwile namyaka yakusemuka 43. Ndumbu Rudolf omikile muukalu wosena ahichilemo. Numba tuhu ashinakajiwile nakuviza oloze atwalilileho lika kupwa payiniya washimbu yosena nakupwa kalama muchikungulwilo. Mujimbu wakuyoya chenyi vausoneka muKaposhi Kakutalila waChingeleshi waAugust 1, 1997, mafwo 20-25. [1]

15. Vyakutalilaho muka vyamakumbi ano vyaVinjiho jaYehova vaze vapwa vakuwahilila chamokomoko nakuvayanjisa?

15 Vinjiho jaYehova veji kutalilila lika vyuma vavashika namuchima wakuwahilila chamokomoko nakuvayanjisa. Chakutalilaho, vandumbwetu vavavulu vanavakase mutumenga mumafuchi akufwana nge Eritrea, naSingapore, naSouth Korea, mwomwo yakukavangiza mazu aYesu aze ahanjikile ngwenyi kanda kukwata kupoko yamukwaleko. (Mateu 26:52) Vandumbwetu vaIsaac, naNegede, naPaulos, vavakasa mukamenga muEritrea hamyaka yakuzomboka 20. Numba tuhu ava vandumbwetu kavavahana lisesa lyakulama visemi javo vanashinakaja nakumbatako, oloze vapwa lika vakushishika kuli Yehova. Hakeyala yetu ya jw.org, hali mivwimbimbi yavandumbwetu yize yinasolola hatoma nge vakwechi lufwelelo lwakukola kaha nawa vapwa vakuwahilila. Echi chinalingisa vaka-kulama kamenga vavavumbike.

Uno muli nakunganyala kuvyakutalilaho vyavatu vamumakumbi ano vaze vali nalufwelelo muchikungulwilo chenu nyi? (Talenu palangalafu 15 na 16)

16. Kupwa nalufwelelo lwakukola nachitukinga ngachilihi?

16 Vangamba jaYehova vamwe kavahichile muukalu wakuvayanjisako. Oloze vanahichinga muukalu weka. Veka vanahichinga muukalu wakufwana nge uhutu, jijita, naukalu wakulijila uvene. Veka nawa vakufwana nge Mose navakakuluka jetu vakanyine kuyoya chiyoyelo chauhando chipwe kuya fuma. Vazachile nangolo hakuhonesa muchima wakufwila luheto nakuhona kulizakamina hachiyoyelo chavo. Vyuma muka vyavakafwile vahase kulinga ngocho? Kuzanga Yehova nakufwelela ngwavo mwakafumisako vilinga vyavipi vyosena, nakuhana vangamba jenyi vakushishika kuyoya chahaya myaka yosena mukaye kakahya muze namukapwa kwoloka.—Tangenu Samu 37:5, 7, 9, 29.

17. Vyuma muka muli nakufwila kulinga, kaha vyuma muka natushimutwila muchihande chinakavangizaho?

17 Muchihande chino, tunalinangula omu kushinganyekanga havyuma atushika Kalunga nakulombanga shimbu yosena chinahase kuzamisa lufwelelo lwetu. Nachitukafwa nawa tumike muvyeseko hakupwa nalufwelelo lwamwenemwene luze lwapwa, “kuvandamina namuchima wakukunyuka” lutalililo lwetu. Chipwe ngocho, Mbimbiliya yahanjika havyuma vikwavo kutalisa kulufwelelo vize natulinangula muchihande chinakavangizaho.

^ [1] (palangalafu 14) Talenu nawa mujimbu wakuyoya chandumbu Andrej Hanák wakuSlovakia mumangazini yaTonenu! yaChingeleshi yaApril 22, 2002 hachihande chakwamba ngwavo “Despite Trials, My Hope Has Remained Bright.”