Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

Kushimutwila shimbu kuchili lwola chapwa chachilemu

Nge Mutu Mwazanga Naviji Chikuma

Nge Mutu Mwazanga Naviji Chikuma

DOREEN alizakaminyine chikuma omu lunga lyenyi Wesley wamyaka yakusemuka 54 vamuwanyine namusongo wakuwongo. * Vandotolo vamulwezele ngwavo mwayoya kaha tukweji vavandende. Ambile ngwenyi: “Kangwapwile nakwivwishisa vyuma vapwile nakuhanjika vandotoloko. Kaha nawa ngwalikomokelele chikuma. Ngwevwile nge vyuma kana vili nakulingiwa kuvatu veka keshi nge kuli etuko. Kangwashinganyekele nge ukalu kana nausolokako.”

Ukalu amwene Doreen ukiko vali nakumona navatu vosena. Misongo yayinene yinahase kukwata kala mutu kaha nawa hakala lwola. Vatu vavavulu veji kulisuulanga mangana vazakame kausoko kavo uze ali namusongo waunene. Oloze kuzakama muveji himulimo waukalu chikuma. Vyuma muka vatela kulinga vaka-tanga mangana vazakame nakuvendejeka kausoko kavo uze ali nakuviza? Vyuma muka vinahase kukafwa vaze vali nakuzakama muveji vomike halwola vali nakuvijisa kausoko kavo? Omu misongo yili nakutohwelako lika, vyuma muka vatela kulizanga kulinga? Chatete tuchitalenu ovyo chapwila chachikalu makumbi ano kuzakama mutu ali namisongo yayinene.

UKALU VALI NAKUMONA VATU MAKUMBI ANO

Vitumbo vali nakutunga vaka-sayasi vili nakulingisa vatu vahone kufwa washi. Hamakulukaji amyaka anahichimo, namumafuchi aze akwechi luheto chikuma vatu vanayoyonga myaka yayindende. Vatu vafwilenga washi mwomwo yamisongo chipwe nge vali muponde. Kakwapwilenga vipatela vyavivuluko, ngocho vatu vavavulu vavazakaminenga kuli vausoko wavo kaha nawa vafwilililenga hamembo.

Makumbi ano, vatu vanazovoloka mukutunga vitumbo vize vinakulingisa vandotolo vokenga vaveji nakuvalingisa vayoye tando yayisuku. Misongo yize yajihilenga washi vatu kunyima kayeshi nakuhasa kujiha washi vatu makumbi anoko mwomwo yavitumbo viliko. Numba tuhu navavahana vitumbo hatando yayisuku, oloze shimbu jimwe kaveshi nakuyoyako. Kakavulu vaveji vanakupwanga muluuta nakuvalingisa jino vahone kulizakama vavene. Kuzakama vaveji kanava chapwa chachikalu kaha nawa chasakiwa lwola.

Ngocho vatu vavavulu vali nakufwila kuvipatela muchishishisa chakufwila hembo. Kaha makumbi ano, vatu vavandende kaha vakiko vanakumonanga oho veji kufwilanga vaveji javo. Woma unahase kuhombesa mutu nakumulingisa ahone kuzakama kausoko kenyi ali nakuviza. Vyuma muka vinahase kukafwa?

KULIWAHISHILA CHIMWEZA VYAKULUTWE

Ngana muze evwile Doreen, vatu vavavulu veji kuhombanga nge kausoko kavo vanamuwane namusongo waunene. Woma weji kulingisanga mutu alizakamine chikuma, nakuhomba, vyuma muka vinahase kumikafwa mupwenga vakulizanga? Ngamba yaKalunga wakushishika alombele ngwenyi: “Tunangule mwakulavila makumbi etu mangana tupwenga namuchima wamangana.” (Samu 90:12) Chikupu vene, lembelelenu Yehova Kalunga amilweze ‘mwakulavila makumbi enu’ mangana mutachikize mwakuwazachishila kanawa.

Chuma kana chasakiwa kunoneka kanawa vyuma. Kachi nge kausoko kenu achili nangolo jakuhanjika kaha nawa ali nakusaka kumilwezako vyuma vimwe, muhulisenu amilweze owo mwakamwimanyinako kachi nge ivene keshi kukapwa nangolo jakuhanjikako. Kushimutwila nenyi hatoma nachimikafwa mutachikize numba nge mwakasaka kukamuhaka kumakina amuchipatela, chipwe kumuka mujila yeka, echi chinahase kukakehesa vikokojola kuli vausoko wenyi nakuli vaze navakamuzakama kuchina kukamuka mujila yize kazangile iveneko. Kushimutwila shimbu kuchili lwola nachikafwa tanga yiwane mwakuzakamina muveji. Mbimbiliya yamba ngwayo: “Kachi nge vatu kavatwamine pungako, vyuma vanajinyi kulinga vyeji kukuminamo.”—Vishimo 15:22.

MWAKUKAFWILA VAVEJI

Kakavulu vaze veji kuzakamanga vaveji vatwama namulimo wakuvendejeka vaveji. Muveji uze ali namisongo yakufwa nakuyoya asakiwa kumufwelelesa nge mwamuzanga chikuma. Uno munahase kulinga ngachilihi ngocho? Munahase kumutangilako mijimbu yimwe chipwe kumwimbilako myaso yize azanga. Vaveji vavavulu veji kwivwanga kuwaha nge kausoko kavo mwavakwata halihye oku ali nakumuhanjikisa nalizu lyalivwovu.

Chapwa chachilemu kumenekelanga muveji. Mujimbu umwe wamba ngwawo: “Numba tuhu muveji uze ali mumisongo yakufwa nakuyoya mwecha kumona, nakuhona kwivwa kuyema chavyakulya, nakuhona kuhumbika, oloze nahase kutwalaho lika kwivwa vyuma navahanjika vatu palanga nomu mwafwa. Muveji nahase kutwalaho lika kwivwa vyuma namuhanjika numba tuhu nasavala, shikaho kamwatela kuhanjika vyuma vize kamweshi kuhasa kuhanjika kachi nge natonoko.”

Kachi nge chinahase, kaha lombelenu hamwe. Mbimbiliya yasolola ngwayo shimbu jimwe kaposetolo Paulu namasepa jenyi vapwile muukalu waunene chikuma, kaha kavatachikijile numba nge navahasa kuyovokako. Vyuma muka vyavakafwile? Paulu alembelelele masepa jenyi ngwenyi: “Nayenu nawa munahase kutukafwako nakulembelela chenu.” (Wavaka-Kolinde 2, 1:8-11) Kulomba chakufuma kumuchima cheji kukafwanga chikuma halwola natumona ukalu chipwe nge tuli mumisongo yayinene.

ITAVILENUNGA VYUMA NAVISOLOKA

Kumona haze mwafwila mutu twazanga cheji kutuhombesanga. Evi vikiko vyalingisa kufwa kupwa chaungeji. Kavatutengele tufwengangako. (Wavaka-Loma 5:12) Mazu aKalunga avuluka kufwa kupwa “muka-kole.” (Wavaka-Kolinde 1, 15:26) Ngocho shimbu jimwe tunahase kusuvilila namisongo yize yinahase kujiha mutu uze twazanga mwomwo Kalunga katutengele tufwengangako.

Shikaho kushinganyekelanga chimweza vyuma navisoloka chinahase kukafwa vausoko jauze ali nakuviza vahone kulizakamina chikuma nakufwila jino kulongesa vyuma mujila yakulonga. Vyuma vimwe vize vinahase kusoloka vanavisoneka mulipwata lyakwamba ngwavo “ Makumbi Amakumishilo aKuyoya chaMutu.” Vyuma kana kavyasoloka kuli vaveji vosena chipwe kulingiwa kweseka nomu vinalikavangijilako. Oloze kuvaveji vavavulu vyuma kana vyeji kusolokanga.

Nge mutu mwapwanga nakuvijisa nafu, kaha mwatela kulwezako sepa lyenu uze amifwelelesele kumikafwa. Chipwe ngocho, vatu vaze vapwanga nakulama muveji navausoko wenyi vatela kuvavendejeka hakuvafwelelesa ngwavo mutu uze nafu keshi cheka nakumona vyeseko chipwe kuyandako. Tengi yetu atufwelelesa ngwenyi “vafu kavatachikiza chuma numba chimweko.”—Muka-kwambulula 9:5.

MUKA-KUZAKAMA WAMUNENE

Twatela kwitavilanga vyuma navatukafwa vakwetu

Twatela kupendamina chikuma hali Kalunga halwola tuli nakuvijisa kausoko uze ali namisongo yayinene, nahalwola natupwa naushona wakufwisa. Kalunga nahase kumikafwa kuhichila mumazu akumivendejeka navahanjika vatu navyuma navamilingila. Doreen ambile ngwenyi: “Ngwetavililenga kungukafwa, kaha vyuma vatukafwilenga vakwetu vyatusuulwishile. Vyuma kana vyalingishile ami nalunga lyami tutachikize ngwetu Yehova ikiye apwile nakuhanjika kuli etu ngwenyi, ‘Nguli nayenu, kaha nangumikafwa halwola muli muukalu.’ Kangweshi kukavulyama vyuma kanako.”

Chikupu vene, Yehova Kalunga ikiye Muka-kuzakama vatu wamunene. Hakuwana nge ikiye atutengele, ngocho atachikiza kanawa kukola naushona tweji kwivwanga nge tunafwisa. Ngocho nahase kutukafwa nakutuvendejeka nge tuli muukalu. Kaha nawa atufwelelesa ngwenyi kalinwomu afumiseko kufwa haya myaka yosena nakusangula mayevuyevu avatu vaze vali muvishinganyeka vyenyi. (Yowano 5:28, 29; Kusoloka 21:3, 4) Kaha vatu vosena navakahanjika mazu akaposetolo Paulu akwamba ngwavo: “Ove kufwa, kufungulula chove chilihize? Ove kufwa, mumunyi wove ulihize?”—Wavaka-Kolinde 1, 15:55.

^ par. 2 Majina vanawalumuna.