Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

Omu Kusanguka chaYesu Chinahase Kutunganyalisa

Omu Kusanguka chaYesu Chinahase Kutunganyalisa

“Vanamusangula lyehi.”—MATEU 28:6.

1, 2. (a) Vyuma muka vatwamine vamukwitava vasakile kutachikiza, kaha kaposetolo Petulu avakumbulwile ngachilihi? (Talenu muvwimbimbi wakulivanga.) (b) Chuma muka chakafwile Petulu ahamuke nakuhanjika halwola kanelu?

OMU mwahichile vyalumingo vyavindende kufuma hakufwa chaYesu, kaposetolo Petulu aliwanyine navatwamina vangolo vamukwitava chavaYuleya. Ava vatwamina vakiko vajihile Yesu. Vapihililile hakumona Petulu nalunga uze kapwilenga nakutambukako kufuma kukusemuka chenyi. Vahulishile Petulu ngwavo: “Uno chuma kana enu munachilingi nangolo muka chipwe mulijina lyeya?” Kaha kaposetolo Petulu ahamukile nakuvakumbulula ngwenyi: “Mulijina lyaYesu Kulishitu muka-Nazaleta uze mwasukikile enu hachitondo, uze Kalunga asangwile kuvafu, muli ikiye mukiko napwila ou mutu walambwe nakwimana kumeso enu.”—Vili. 4:5-10.

2 Hakavanga Petulu apwile nakwivwa woma mwomwo akanyine Yesu mapapa katatu. (Mako 14:66-72) Oloze halwola kanelu, Petulu kevwile woma wakwimana kumeso avatwamina vamukwitavako. Mwomwo ika? Shipilitu yajila yikiko yamukafwile oloze numba tuhu ngocho Petulu afwelelele ngwenyi Yesu nasanguka. Chuma muka chalingishile kaposetolo Petulu afwelele ngwenyi Yesu nasanguka? Kaha mwomwo ika nayetu twatela kufwelela ngocho?

3, 4. (a) Kusanguka muka chize chapwileko shimbu kanda vaposetolo jaYesu vapwengako? (b) Uno veya vaze Yesu asangwile?

 3 Vaposetolo vejivile ngwavo vafu navakasanguka. Shimbu kanda vaposetolo vasemuke, Kalunga ahanyine kapolofweto Elija naElisha ngolo jakusangula vafu. (Vamya. 1, 17:17-24; Vamya. 2, 4:32-37) Lunga uze afwile vamufunjile muchimbumbe muze vafunjile Elisha, kaha omu mujimba wenyi waliwanyine navifuwa vyaElisha asangukile. (Vamya. 2, 13:20, 21) Vaka-Kulishitu vakulivanga vafwelelele mujimbu kana nganomu tweji kufwelelanga ngwetu mazu aKalunga apwa amuchano.

4 Chikupu vene tuvosena cheji kutuvendejekanga hakutanga mijimbu yavatu vaze asangwile Yesu. Chakutalilaho, achishinganyekenu omu evwile uze tuliwe omu Yesu asangwile mwanenyi umwe kaha. (Luka 7:11-15) Achishinganyekenu cheka omu Yesu asangwile kanyike wapwevo wamyaka yakusemuka 12. Achishinganyekenu kuwahilila vevwile visemi jenyi hakumona mwanavo wapwevo nasanguka! (Luka 8:49-56) Achishinganyekenu nawa omu vatu vevwile hakumona Lazalu nasanguka!—Yowa. 11:38-44.

OVYO KUSANGUKA CHAYESU CHAPWILE CHAKULIPWILA

5. Uno kusanguka chaYesu chalihandununa ngachilihi nakusanguka chakavanga?

5 Vaposetolo vatachikijile ngwavo kusanguka chaYesu chapwile chakulihandununa nakusanguka chakavanga. Vafu vaze vasangwilenga kunyima vasangukilenga namijimba yautu kaha kutwala muze hinavafwa cheka. Oloze Yesu asangukile namujimba washipilitu wakuhona kufwa. (Tangenu Vilinga 13:34.) Petulu asonekele ngwenyi Yesu “ikiye vamujihile kumusonyi, oloze vamuyoyesele mushipilitu.” Kaha nawa “Ikiye ali kulivoko lyachilyo lyaKalunga, mwomwo ayile mwilu; kaha vangelo, navaka-mawata, navaka-ngolo vavalingishile valiluule kuli ikiye.” (Petu. 1, 3:18-22) Kusanguka chakavanga chapwile chakwivwisa kuwaha kaha nawa chakukomwesa oloze kachalyeseka nechi chaYesuko mwomwo chapwa chakulitulaho.

6. Kusanguka chaYesu chakolezezele ngachilihi tumbaji twenyi?

6 Kusanguka chaYesu chakolezezele chikuma tumbaji twenyi. Kapwile lika mufuka ngana muze vafwelelele vaka-kole jenyiko. Yesu asangukile nakupwa mutu wangolo wakushipilitu uze navahona kujiha kuli kala mutu. Kusanguka chenyi chasolola nge apwile MwanaKalunga. Kwijiva ngwavo Yesu apwile wamutonyi chakafwile tumbaji twenyi vahone kulinyenga chipwe kwivwa woma. Oloze vapwile vakumika. Nge Yesu kasangukileko kachi kujina chaKalunga kachateselemoko, kaha nawa kachi mujimbu wamwaza kawapwile nanganyoko.

7. Vyuma muka ali nakulinga Yesu makumbi ano, kaha vihula muka natulihulisa?

7 Hakupwa tuvangamba jaYehova, twafwelela ngwetu Yesu kapwile mutu wamokomokoko. Apwa wamutonyi oholyapwa kaha nawa ali nakutwaminyina mulimo wakwambulula mujimbu wamwaza mukaye kosena. Hakupwa Mwangana waWangana waKalunga wamwilu, Yesu Kulishitu kalinwaha anongese kupihya chosena nakwalumuna mavu kupwa palachise haze nahakayoyelanga vatu haya myaka yosena. (Luka 23:43) Nge Yesu kasangukileko kachi vyuma vyosena tunavuluka kavyeshi kukatesamoko. Vyuma muka vyatulingisa tufwelele ngwetu Yesu vamusangwile? Uno kusanguka chaYesu chatunganyalisa ngachilihi?

 NGOLO ATWAMA NAJO YEHOVA KUTALISA KUKUFWA

8, 9. (a) Mwomwo ika vatwamina vamukwitava chavaYuleya vatondele chimbumbe chaYesu chipwenga chakulama? (b) Vyuma muka vyasolokele omu mapwevo vavali vayile kuchimbumbe?

8 Omu Yesu vamujihile, vapilishitu vavalemu navaFwaliseu vejile kuli Pilatu nakwamba ngwavo: “Ove mwata, tunanuka ngwetu uze muka-kuhungumwisa vatu omu apwile wamutonyi ambile ngwenyi, ‘Omu namuhita makumbi atatu navakangusangula.’ Shikaho hana lushimbi mangana fuka yize vayikinge kanawa palanga nakulikumbi lyamuchitatu, kuchina tumbaji twenyi naveza nakumwiva nakulweza vatu ngwavo, ‘Vanamusangula lyehi kuvafu!’ ngocho makuli kana awa akukuminyina nawasweza chikuma kuhambakana akulivanga.” Pilatu ambile kuli vakivo ngwenyi: “Mbatenu vaka-kulama. Yenu mukakinge kanawa fuka kweseka nomu mwatachikijila enu vavene.” Omu mukiko valingile.—Mateu 27:62-66.

9 Mujimba waYesu vauhakile muchimbumbe chamalolwa nakufwikako lilolwa lyalinene. Vatwamina vamukwitava chavaYuleya vasakile Yesu atwamenga lika muchimbumbe chakuhona kusanguka. Oloze Yehova apwile navishinganyeka vyeka. Omu mwahichile makumbi atatu, tumbaji vavali Maliya wakuMangatala naMaliya mukwavo vayile kuchimbumbe. Vawanyine lilolwa vanalifumisa kuchimbumbe kaha kangelo natwameho. Kangelo alwezele vaze mapwevo vatale muchimbumbe oloze mwapwile mwamupolongwa. Avalwezele ngwenyi. “Kuno wauchiko, mwomwo vanamusangula lyehi.” (Mateu 28:1-6) Yesu apwile wamutonyi.

10. Uno Paulu asolwele ngachilihi nge Yesu asangukile?

10 Vyuma vyasolokele mumakumbi 40 akavangijileho asolwele nge chikupu vene Yesu vamusangwile. Kaposetolo Paulu asonekelele vaka-Kolinde ngwenyi: “Vyuma vyatete vize ngwamihanyine vikiko ngwatambwile nayami nawa, vyakuvuluka ngwavo, Kulishitu afwililile jishili jetu nganomu vyahanjika Visoneka, kaha vamufunjile, kaha vamusangwile halikumbi lyamuchitatu nganomu vyahanjika Visoneka, kaha alisolwele kuli Kefwase nakuli vaze 12. Kufumaho asolokele kuli vandumbwetu vakuhambakana 500 halwola lumwe kaha, kaha vavavulu kuvachili nakulelo lino, numba tuhu vamwe vanasavala lyehi tulo twakufwa. Kufumaho asolokele kuli Yakova, nakuli vaposetolo vosena, kaha kukuminyinako asolokele kuli ami nawa kwijiva nge kumutu wakusemuka uvisu.”—Koli. 1, 15:3-8.

VYUMA VIWANA VIZE VYATELA KUTULINGISA TUFWELELE NGWETU YESU VAMUSANGWILE

11. Uno kusanguka chaYesu chasolokele ngachilihi “nganomu vyahanjika Visoneka”?

11 Chatete, kusanguka chenyi chasolokele “nganomu vyahanjika Visoneka.” Mazu aKalunga ahanjikile chimweza vyakusanguka chaYesu. Chakutalilaho, Ndavichi asonekele ngwenyi, Kalunga keshi kukaseza ou wenyi ‘wakushishika’ mufukako. (Tangenu Samu 16:10.) Halikumbi lyaPendekoseta 33 C.E., kaposetolo Petulu alumbunwine mazu aupolofweto kutalisa kuli Yesu ngwenyi: “Ngocho Ndavichi amwene chimweza vyuma vyakulutwe, kaha ahanjikile vyakusanguka chaKulishitu ngwenyi, kavamusezele muHeteseko, kaha nawa ngwenyi musonyi wenyi kawapoleleko.”—Vili. 2:23-27, 31.

12. Veya vamwene Yesu uze vasangwile?

12 Chamuchivali, kusanguka chaYesu vachimwene kuvinjiho vavavulu. Omu mwahichile makumbi 40 kufuma hakusanguka chenyi, Yesu asolokele kutumbaji twenyi mulitepa lize lyapwile kwakamwihi nafuka yenyi, kaha namujila yakuya kuEmau navihela vyeka. (Luka 24:13-15) Ahanjikile kuli Petulu nakulizavu lyavatu. Kaha nawa asolokele kuvatu vakuhambakana 500. Katweshi kuhasa kukakasana ngwetu vinjiho vavavulu kavamwene kusanguka chaYesuko.

13. Uno tumbaji hakwambulula natwima chasolwele ngachilihi nge Yesu asangukile?

 13 Chamuchitatu, tumbaji twaYesu vambulwile natwima vyakusanguka chaYesu. Kwambulula natwima vyakusanguka chaYesu chalingishile tumbaji twaYesu vavayanjise kaha vamwe nakuvajiha. Achishinganyekenu nge Yesu kasangukileko, kutala kachi Petulu atwalilileho kwambulula vyakusanguka chaYesu kuli vatwamina vamukwitava vaze vajinjile Yesu nakumujiha tahi? Petulu natumbaji vakwavo vafwelelele chikupu ngwavo Yesu wamutonyi kaha nawa apwile nakutwaminyina mulimo wakwambulula. Kaha nawa kusanguka chaYesu chazamishile lufwelelo lwavaka-kumukavangiza nakufwelela ngwavo navakivo navakasanguka nge vanafu. Chakutalilaho, omu Setefwano afwile afwelelele ngwenyi mwakasanguka.—Vili. 7:55-60.

14. Mwomwo ika twafwelela ngwetu Yesu wamutonyi?

14 Chamuchiwana, twafwelela ngwetu Yesu anakuyula kaha nawa apwa mutwe wachikungulwilo chavaka-Kulishitu. Echi chikiko cheji kulingisanga chikungulwilo chavaka-Kulishitu chitwaleho lika kuzovoloka. Nge Yesu kasangukileko kachi chikungulwilo kacheshi nakuzovolokako. Kaha nawa nge Yesu kasangukileko kachi katwamutachikizako. Oloze tukwechi unjiho wauvulu uze watulingisa tufwelele ngwetu Yesu wamutonyi kaha nawa ali nakutwaminyina mulimo wakwambulula mujimbu wamwaza mukaye kosena.

OMU TUNAHASE KUNGANYALA KUKUSANGUKA CHAYESU

15. Mwomwo ika kusanguka chaYesu cheji kutukafwanga twambulule nakumika?

15 Kusanguka chaKulishitu cheji kutukafwanga twambulule mujimbu wamwaza natwima. Kufuma vene mumakumbi aYesu, vaka-kole jaKalunga vanazachisanga jijila jakulisezaseza mangana vahonese mulimo wakwambulula. Jijila kana shina kusosoloka kulufwelelo, kutoleka, ulyanyi, kuhonesa mulimo wetu, luyanjisa nakujiha. Oloze Mbimbiliya yahanjikile chimweza ngwayo: “Vyeshovyo vitwa navakafula nakole nayove kavyeshi kukafukilako.” (Isa. 54:17) Katweshi kwivwa woma vatu vaze veji kuzachisanga kuli Satanako. Yesu eji kutukafwanga ngana muze atushikile. (Mateu 28:20) Twafwelela chikupu ngwetu numba nge vaka-kole navafwila kuhonesa mulimo wetu, oloze kaveshi kufukilako.

Kusanguka chaYesu cheji kutukafwanga twambulule natwima (Talenu palangalafu 15)

16, 17. (a) Uno kusanguka chaYesu chateselemo ngachilihi vyuma vyosena vize anangwilenga? (b) Kweseka nachisoneka chaYowano 11:25, ngolo muka jize Kalunga ahana Yesu?

16 Kusanguka chaYesu chatesamo vyuma vyosena vize ahanjikile. Paulu asonekele ngwenyi nge Kulishitu kasangukileko, kachi kwambulula mujimbu wamwaza nalufwelelo lwavaka-Kulishitu kachi vyapwa vyamokomoko. Muka-kulinangula Mbimbiliya umwe asonekele ngwenyi, nge Kulishitu kasangukileko kachi vaka-Kulishitu vapwa vatu vaze vafwelela vyuma vyamakuli. Nge Yesu kasangukileko kachi mikanda yamujimbu wamwaza kachi yapwa kaha mijimbu yaushona yamutu wamangana wamwaza uze vajihile kuli vaka-kole jenyi. Oloze Kulishitu vamusangwile nakupwa unjiho wakusolola nge vyuma vyosena vize anangwile vyapwile vyamuchano.—Tangenu Wavaka-Kolinde 1, 15:14, 15, 20.

17 Yesu ambile ngwenyi: “Ami yami kusanguka, yami kuyoya. Ou mwasolola lufwelelo muli ami, numba mwafwa tuhu, mwakayoya cheka.” (Yowa. 11:25) Chikupu vene lushiko kanelu nalukatesamo. Yehova ahana Yesu jingolo jakukasangula vafu vosena vaze vatwama nalutalililo lwakukayoyela mwilu navaze navakayoyela hano hamavu haya-myaka yosena. Kulihana chaYesu mwachimuna wakuvatula nakusanguka chenyi chalumbununa nge kufwa kacheshi kukapwako chekako. Vyuma kana vyatela kutujikijisa nakumika mukala vyeseko nakufwelela ngwetu numba nge natufwa oloze natukasanguka.

18. Kusanguka chaYesu chatufwelelesa vyuma muka?

 18 Kusanguka chaYesu chatulingisa tufwelele ngwetu Kalunga mwakasopesa vatu muzangi yenyi. Paulu alwezele lizavu lyamalunga namapwevo muAtene ngwenyi: “[Kalunga] najinyi kukasopesa mukwoloka kumavu kwatwama vatu, kuhichila muli lunga uze atongola, kaha nafwelelesa nawa vatu vosena hakuwana nge namusangula lyehi kuvafu.” (Vili. 17:31) Yehova atongola Yesu kupwa muka-kusopesa, kaha twafwelela ngwetu mwakasopesa mujila yazangi kaha nawa yakwoloka.—Tangenu Isaya 11:2-4.

19. Kufwelela mukusanguka chaKulishitu cheji kutulingisanga tulinge vyuma muka?

19 Kufwelela mukusanguka chaYesu cheji kutulingisanga tulinge mwaya muchima waKalunga. Nge Yesu kafwile nakusangukako kachi twatwama lika muundungo washili nakufwa. (Loma 5:12; 6:23) Kachi katweshi nalutalililoko nakwamba ngwetu: “Tulyenu nakunwa, mwomwo hamene natufwa.” (Koli. 1, 15:32) Katweshi kuhaka muchima kuviseke vyamukuyoyako. Oloze twahaka mangana kulutalililo lwakusanguka nakukavangizanga jishimbi jaYehova.

20. Kusanguka chaYesu chasolola ngachilihi ngolo jaKalunga?

20 Kusanguka chaYesu chasolola ngolo jaYehova, uze “muka-kufweta vaze vali nakumutondatonda chikuma.” (Hepe. 11:6) Yehova azachishile ngolo namangana enyi hakusangula Yesu nakupwa nakuyoya chakuzeneka kufwa mwilu. Kaha nawa azachishile ngolo jenyi hakutesamo jishiko jenyi josena. Kalunga ashikile “muka-tanga” uze mwakakumisa chihande chawata. Hakusaka lushiko kana lutesemo, ou “muka-tanga” Yesu atelelele kufwa nakusanguka.—Kupu. 3:15.

21. Uno lutalililo lwakusanguka nalukaminganyalisa ngachilihi?

21 Tweji kusakwililanga chikuma Yehova hakutuhana lutalililo lwakusanguka. Mbimbiliya yatufwelelesa ngwayo: “Talenu! Mbalaka yaKalunga yili navatu hamwe, kaha mwakatwamanga navo, vakivo navakapwanga vatu jenyi. Kaha ivene Kalunga mwakapwanga navakivo hamwe. Kaha mwakahunda masoji osena kumeso avo, kufwa kacheshi kukapwako chekako, kaha nawa kakweshi kukapwa cheka kulishona, chipwe miteto, chipwe kukolako. Vyuma vyakulivanga vinafumuko lyehi.” Mazu kana vawalwezele kaposetolo Yowano uze valwezele ngwavo: “Soneka, mwomwo mazu awa atela kuwafwelela kaha amuchano.” Iya alwezele Yowano asoneke mazu kana awa? Kulishitu Yesu uze asangukile ikiye amulwezele mazu kana.—Kuso. 1:1; 21:3-5.