Kuputuka 41:1-57

  • Yosefwe mwalumbununa vilota vyaFwalo (1-36)

  • Fwalo mwazezula Yosefwe (37-46a)

  • Yosefwe mwalongesa vyakulya (46b-57)

41  Omu mwahichile myaka yivali yamuundu, Fwalo alotele+ nemana kuKalwiji Nyile.  Muze mukalwiji mwafumine vangombe 7 vamwaza, vakununa, kaha vapwile nakulya mwila kuchikulo chaNyile.+  Kaha munyima yavo mwakavile vangombe vakwavo 7 vaze vafumine nawa mukalwiji Nyile. Vangombe kana vapwile vavapi, vakuhokama, kaha vemanyine kwakamwihi navaze vakununa kungenge yaNyile.  Jino vaze vangombe vavapi, vakuhokama, vaputukile kulya vaze vangombe 7 vamwaza, vakununa. Kaha Fwalo atonene.  Fwalo ayile cheka mutulo, kaha alotele chilota chikwavo. Amwene mitwe yatiliku 7, yakununa yamwaza, yili nakusoka kuchishina chimwe.+  Kaha kwasokele nawa mitwe yatiliku 7 yakuhokama, yakuzuza napeho yizuma yakumututuko.  Yize mitwe yatiliku yakuhokama yaputukile kumina yize mitwe yatiliku yamwaza, yakununa. Fwalo atonene, kaha amwene ngwenyi hichilota kaha.  Jino lichako nachimene, alizakaminyine chikuma. Ngocho asanyikile vapilishitu vosena vaka-kulinga visava muEjipitu, navaka-mangana vosena. Kaha Fwalo avalwezele vilota vyenyi alotele, oloze kakwapwile mutu numba umwe ahashile kumulumbunwinavyoko.  Jino mukulwane wavaka-kuhana lupasa kuli mwangana ambile kuli Fwalo ngwenyi: “Lelo nangwambulula jishili jami. 10  Likumbi limwe ove mwata wami Fwalo wapihililile nayetu vangamba jove. Ngocho wangutwalile mukamenga, muzuvo yamukulwane wavaka-kulama mwangana, hohamwe namukulwane wavaka-kwocha jimbolo.+ 11  Tuvosena twalotele vilota ufuku woumwe. Kaha chilota chamutu himutu chapwile naulumbunwiso wacho.+ 12  Kaha twapwile namwanalunga wakaHepeleu, ngamba yamukulwane wavaka-kulama mwangana.+ Omu twamulwezele vilota vyetu,+ atulumbunwinyinevyo, mutu himutu nge muze mwayile chilota chenyi. 13  Kaha vyuma alumbunwine vyasolokele nge muze avihanjikile. Ami vangukindulwishile hachihela chami, oloze mukwetu vamusukikile.”+ 14  Fwalo atumine vatu vakasake Yosefwe+ mukamenga,* kaha vamunehele washiwashi.+ Yosefwe atewile wevu wenyi nakuvwala uvwalo weka, kaha ejile kuli Fwalo. 15  Fwalo ambile kuli Yosefwe ngwenyi: “Ngwalotanga vilota, kaha kakweshi mutu wakuvilumbununako. Oloze ngunevu ngwavo ove unahase kwivwilila kuvilota nakuvilumbununa.”+ 16  Yosefwe amukumbulwile ngwenyi: “Keshi nge yami nanguvilumbununako. Kalunga ikiye mwakulweza mujimbu wakupandama kukuyoya chove ove mwata wami Fwalo.”+ 17  Fwalo amwambulilile Yosefwe ngwenyi: “Ngwalotanga ngunemana kungenge yaKalwiji Nyile. 18  Kaha mukalwiji mwafumanga vangombe 7 vamwaza, vakununa, kaha vapwanga nakulya mwila+ kuchikulo chaNyile. 19  Jino munyima yavo mwakavanga vangombe vakwavo 7 vakuzeya, vavapi, vakuhokama. Kanda ngumonengaho lyehi vangombe vavapi ngana mulifuchi lyaEjipitu lyosenako. 20  Vaze vangombe vakuhokama, vavapi, vaputukanga kulya vaze vangombe vakulivanga 7 vakununa. 21  Kahomu valinganga hivanavali lyehi, kavasolokanga nge vanali vyuma vimweko, mwomwo vapwanga lika vakuhokama nge muze vapwanga hakavanga. Ngocho ngwatonanga. 22  “Kufumaho ngwalotanga nawa chilota chikwavo. Ngwamonanga mitwe yatiliku 7, yakununa yamwaza yili nakusoka kuchishina chimwe.+ 23  Kaha kwasokanga nawa mitwe yatiliku 7 yakuminyina, yakuhokama, yakuzuza napeho yizuma yakumututuko. 24  Yize mitwe yatiliku yakuhokama yaputukanga kumina yize mitwe yatiliku yamwaza. Ngocho ngwalwezanga vapilishitu vosena vaka-kulinga visava,+ oloze kakwapwanga mutu numba umwe ahasanga kungulumbunwinavyoko.”+ 25  Yosefwe ambile kuli Fwalo ngwenyi: “Evi vilota vyove vivali vili naulumbunwiso umwe kaha. Kalunga wamuchano nakulweze vyuma mwasaka kulinga.+ 26  Vaze vangombe vamwaza 7 vanapu myaka 7. Kaha yize mitwe yatiliku 7 yamwaza yinapu nawa myaka 7. Evi vilota vyove vili naulumbunwiso umwe kaha. 27  Vangombe 7 vakuhokama, vavapi vaze vezanga munyima vanapu myaka 7. Kaha yize mitwe yatiliku 7 yakuminyina, yakuzuza napeho yizuma yakumututuko, nayikapwa myaka 7 yazala yakalombolombo. 28  Omu mukiko vene ngwakulwezanga ove Fwalo ngwami: Kalunga wamuchano nakulweze vyuma mwasaka kulinga. 29  “Nakwiza myaka 7 yavyakulya vyakulisala mulifuchi lyaEjipitu lyosena. 30  Munyima yayo namukeza myaka 7 yazala yakalombolombo. Vyakulya vyakulisala vyosena vyamuEjipitu navakavivulyama, kaha yize zala yakalombolombo nayikenyeka lifuchi.+ 31  Vatu kaveshi kukanuka ngwavo halwola lumwe mulifuchi mwapwile vyakulya vyakulisalako, mwomwo zala yize nayikeza nayikatohwa chikuma. 32  Ove hakulota kavali, chili nakusolola nge vyuma walotanga vanavizamisa kuli Kalunga wamuchano, kaha kalinwomu avitesemo. 33  “Ngocho jino, ove Fwalo tondatonda mutu wakuzangama, wamangana, umuhane wata wakutala lifuchi lyaEjipitu. 34  Tongola tulama mulifuchi lino, kahomu nayiza myaka yavyakulya vyakulisala, ukakungulule chimbwa chimwe chakusokesa muvimbwa vitanu chavyakulya vyamuEjipitu.+ 35  Tulama kana vakakungulule kulya hamyaka yamwaza yize nayikeza, kaha vakachitulike mujinganda nakukulaminacho kanawa.+ 36  Kulya kana chikiko namukazachisa mulifuchi hamyaka 7 yazala yakalombolombo yize nayikeza mulifuchi lyaEjipitu mangana vatu navimuna vakazeneke kufwa kuzala.”+ 37  Vyuma ahanjikile Yosefwe vyawahile kuli Fwalo nakuli vangamba jenyi vosena. 38  Ngocho Fwalo ambile kuli vangamba jenyi ngwenyi: “Kutala kunahase kupwa mutu weka ali nashipilitu yaKalunga nge ou nyi?” 39  Jino ahanjikile kuli Yosefwe ngwenyi: “Hakuwana nge Kalunga nakulingisa utachikize vyuma vyosenevi, ngocho kakweshi mutu weka wakuzangama, wamangana nge oveko. 40  Ove yove mupwa nawata hazuvo yami, kaha vatu jami vosena navakwononokanga chikupu.+ Yami kaha nangukuhambakana ulemu hakupwa ngumwangana.” 41  Fwalo ambile cheka kuli Yosefwe ngwenyi: “Tala, nangukuhana wata wakutala lifuchi lyaEjipitu lyosena.”+ 42  Jino Fwalo azulile kazeya kakatachikijilo kulivoko lyenyi nakukahaka kulivoko lyaYosefwe. Kaha amuvwikile uvwalo walihina lyamwaza, nakumuvwika nawa lilenge lyaulu mushingo yenyi. 43  Amunyinyishile nawa halitemba lyenyi lyamuchivali kuulemu, kaha vatu vatambakanyine kulutwe lwenyi ngwavo “Avulyeki.”* Ngocho amuhanyine wata wakutala lifuchi lyaEjipitu lyosena. 44  Fwalo ambile cheka kuli Yosefwe ngwenyi: “Ami yami Fwalo. Ngocho naumwe wauchi mwalilingila chuma* mulifuchi lyaEjipitu lyosena chakuzeneka lisesa lyakufuma kuli ove.”+ 45  Kufumaho Fwalo alukile Yosefwe lijina ngwenyi Zafwenate-paneya. Kaha amuhanyine Asenate,+ mwanaPotefwela kapilishitu wakuOne* kupwa pwevo lyenyi. Ngocho aputukile kutwaminyina* lifuchi lyaEjipitu lyosena.+ 46  Yosefwe apwile namyaka yakusemuka 30+ omu ejile kumeso* aFwalo mwangana waEjipitu. Jino afumine kumeso aFwalo nakuya nakuhitangana mulifuchi lyaEjipitu lyosena. 47  Hamyaka 7 yavyakulya vyakulisala, hamavu hasokelenga vyakulya vyavivulu chikuma. 48  Yosefwe akungulwilenga vyakulya mumyaka yize 7 mulifuchi lyaEjipitu, kaha avitulikilenga mujinganda. Munganda hinganda atulikilemo vyakulya vyakufuma mumande amujinganda jize. 49  Yosefwe akungulwilenga lika tiliku yayivulu chikuma, kwijiva nge usekeseke wakukalungalwiji, palanga nomu valitwaminyine kuyilava, mwomwo kavahashile kuyilavako. 50  Shimbu kanda myaka yazala yakalombolombo yihete, Yosefwe+ asemene vana vamalunga vavali kuli Asenate mwanaPotefwela kapilishitu wakuOne.* 51  Mwanenyi watwatwa amulukile lijina ngwenyi Manase,*+ mwomwo alyambile ngwenyi, “Kalunga nangulingisa nguvulyame malwa ami osena, navakuzuvo yatata vosena.” 52  Mwanenyi wamuchivali amulukile lijina ngwenyi Efwalime,*+ mwomwo alyambile ngwenyi, “Kalunga nanguhane lusemo mulifuchi ngunayanjila.”+ 53  Jino myaka yavyakulya vyakulisala mulifuchi lyaEjipitu yakumine.+ 54  Kaha myaka 7 yazala yakalombolombo yaputukile, nge muze ahanjikile Yosefwe.+ Kumafuchi osena kwapwile zala yakalombolombo, oloze mulifuchi lyaEjipitu lyosena mwapwile vyakulya.+ 55  Kutwala muze, zala yakalombolombo yengilile mulifuchi lyaEjipitu lyosena, kaha vatu vaputukile kumulembelela Fwalo avahane vyakulya.+ Fwalo ambile kuli vaEjipitu vosena ngwenyi: “Yenu kuli Yosefwe, kaha kalingenu vyeshovyo mwamilweza.”+ 56  Zala yakalombolombo yatwalilileho lika kumavu kwosena.+ Kaha Yosefwe aputukile kusokolola visete vyosena vize vyapwile mulifuchi lyavo nakulanjisa tiliku kuli vaEjipitu,+ mwomwo zala yakalombolombo yatohwele chikuma mulifuchi lyaEjipitu. 57  Vatu vakumafuchi osena vejilenga kuEjipitu nakulanda tiliku kuli Yosefwe, mwomwo zala yakalombolombo yatohwele chikuma kumavu kwosena.+

Kwinyikila Chamwishi

Hepe., “mulishima; muwina.”
Hilizu lyakusolola kavumbi naulemu.
Hepe., “naumwe wauchi mwazundula livoko lyenyi chipwe lihinji lyenyi.”
Ikiko Helyopolise.
Chipwe “kuhitangana.”
Chipwe “omu aputukile kuzata milimo.”
Ikiko Helyopolise.
Ulumbunwiso, “Muka-kuvulyamisa.”
Ulumbunwiso, “Kusemunwina.”