Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

Kutala Tuli Nakuyoyela ‘muMakumbi Akukuminyina’ Tahi?

Kutala Tuli Nakuyoyela ‘muMakumbi Akukuminyina’ Tahi?

Kapetulu 9

Kutala Tuli Nakuyoyela ‘muMakumbi Akukuminyina’ Tahi?

Vyuma muka vili nakusoloka makumbi ano vize vahanjikile chimweza muMbimbiliya?

Mazu aKalunga ahanjika ika hachiyoyelo chavatu ‘mumakumbi akukuminyina’?

Vyuma muka vyamwaza yahanjika Mbimbiliya kutalisa ‘kumakumbi akukuminyina’?

1. Uno kulihi natulinangwila vyuma navikasoloka kulutwe?

WEVWILILAHO lyehi kumijimbu yayipi hachisaji chipwe hatelevijini nakushinganyeka ngwove, ‘Uno kano kaye kanatale kulihi’ nyi? Vyuma vyavipi vyeji kusolokanga mujila yakukasumuna kaha, ngocho kakweshi mutu mwahasa kuhumikiza vyuma navikasoloka hameneko. (WaYakova 4:14) Oloze Yehova ejiva vyuma navikasoloka kulutwe. (Isaya 46:10) Mazwenyi Mbimbiliya avulukile chimweza vyuma vyavipi vize vili nakusoloka makumbi ano navyuma vyamwaza navisoloka kalinwaha.

2, 3. Chihula muka tumbaji vahulishile Yesu, kaha avakumbulwile ngachilihi?

2 Yesu Kulishitu ahanjikile vyaWangana waKalunga uze naukakumisa upi wosena nakuneha palachise hamavu. (Luka 4:43) Vatu vasakile kwijiva lwola naukeza Wangana kana. Kaha tumbaji twaYesu vamuhulishile ngwavo: “Chinjikizo chakutachikijila kwiza chove nakukuma chamyaka yino, chika?” (Mateu 24:3) Yesu avakumbulwile ngwenyi, Yehova Kalunga kaha ikiye atachikiza lwola natukakuma tulingilo twamyaka yino. (Mateu 24:36) Kaha Yesu avalwezele jino vyuma navikasoloka hamavu shimbu kanda Wangana unehe kuunda namukingo kuvatu. Vyuma avalwezele vili nakusoloka chikupu!

3 Shimbu kanda tukekese vyuma vili nakusolola nge tuli nakuyoyela ‘kukukuma chamyaka yino,’ tuchishimutwile hajita yapwileko yize kavahashile kumona kuvatuko. Jita kana vayizungililile mwilu, kaha vyuma vyasolokele hakukuma chayo vyakwata nahali etu.

JITA YIZE YEPUKILE MWILU

4, 5. (a) Vyuma muka vyasolokele mwilu kufuma hakuswanyisa Yesu kupwa Mwangana? (b) Kweseka namukanda waKusoloka 12:12, vyuma muka vambile ngwavo navikapwako hanyima yajita yamwilu?

4 Mukapetulu nafumuho mumukanda uno valumbununanga nge Yesu Kulishitu ejile nakupwa Mwangana mumwaka wa 1914. (Ndanyele 7:13, 14) Kufuma vene hakumuswanyisa kupwa Mwangana, Yesu aputukile kutesamo milimo yenyi. Mbimbiliya ngwayo: “Mwilu mwapwile jita, Mikayele [lijina likwavo lyaYesu] navangelo jenyi valwile jita nayauze chazangombe [Satana Liyavolo], kaha uze chazangombe navangelo jenyi valwile navo nawa.” * Satana navangelo jenyi vakuhuka chipwe ngwetu vandemone, vavafungulwile nakuvambila hamavu. Vangelo jaKalunga vakushishika vawahililile mwomwo Satana navandemone jenyi kavapwileko chekako. Oloze vatu kavatelelele kuwahililako. Mbimbiliya yambile chimweza ngwayo: “Mama lelo hamavu . . . mwomwo liyavolo nahete lyehi kuli enu, ali namatoto amanene, mwomwo natachikiza ngwenyi, ali nakashimbu kakandende kaha, shikako.”—Kusoloka 12:7, 9, 12.

5 Achitale jino vyuma vyejile nakupwako hanyima yakulwa jita mwilu. Satana apwile namatoto nakuneha ukalu kuvatu. Kulutwe mumona chikupu nge tuli jino nakuyoyela mumyaka yayikalu. Oloze myaka kana nayipwa kaha ‘yakashimbu kakandende.’ NaSatana ejiva vene ngocho. Mbimbiliya yavuluka lwola kanelu ngwayo, “makumbi akukuminyina.” (WaChimoteu 2, 3:1) Ocho kuwaha kana hakwijiva ngwetu kalinwomu Kalunga afumise vilinga vyavipi vyaLiyavolo hano hamavu! Tuchishimutwile jino vyuma vimwe vavulukile chimweza muMbimbiliya vize vili nakusoloka oholyapwa. Vyuma kanevi vili nakusolola nge tuli nakuyoyela mumakumbi akukuminyina kaha nawa kalinwomu Wangana waKalunga unganyalise vaze vazanga Yehova. Chatete, tukekese vyuma viwana vize avulukile Yesu ngwenyi navikasoloka mumakumbi tuli nakuyoyelamo.

VYUMA VYAVINENE VINASOLOJOKA MUMAKUMBI ANO AKUKUMINYINA

6, 7. Mazu ahanjikile Yesu hajijita najizala jakalombolombo ali nakutesamo ngachilihi makumbi ano?

6 “Vaka-lifuchi limwe navakafumbukila vaka-lifuchi likwavo, vaka-wangana umwe nawa navakafumbukila vaka-wangana ukwavo.” (Mateu 24:7) Jijita vanazungunga mulikulukaji lyamyaka linakumu ngana jinajihi vatu vavavulu chikuma. Lunga umwe alinangula vyakushikulu wakuBritain asonekele ngwenyi: “Mulikulukaji lyamyaka lyakusokesa 20 mukiko mwafwanga chikuma vatu kuhambakana mumyaka yeka yosena yakunyima. . . . Mulikulukaji kaneli kafwe kavahwiminenga kuzunga jijitako, mwomwo mumafuchi akulisezaseza vapwilenga nakulwa jijita shimbu yosena.” Liuka lyaWorldwatch Institute lyahanjikile ngwalyo: “Kuvula chavatu vafwile mujijita japwileko kufuma mulikulukaji lyamyaka lyakulivanga AD kuheta namumwaka wa 1899 nachingila mapapa katatu mukuvula chavatu vafwanga mujijita [jamulikulukaji lyamyaka lyakusokesa 20].” Vatu vanafunga kujijita kufuma mumwaka wa 1914, vanahambakana hajimiliyoni 100. Ngocho, chapwa chachikalu kwivwishisa chinyengo veji kwivwanga vatu vavavulu hakufwisa vausoko wavo mujijita.

7 “Nakukapwa myaka yazala yakalombolombo.” (Mateu 24:7) Vaka-kuhehwojola vamba ngwavo mumyaka 30 yinahichimo vyakulya vinavulilangako chikuma. Chipwe ngocho, vatu vavavulu vachili nakufwa kuzala mwomwo yakuhona jimbongo jakutamo jakulanda vyakulya chipwe musenge wakulimamo. Mumafuchi avaka-kuhutwa, vatu vavavulu vali nakulyanga tuvyakulya twatundende kaha halikumbi twakufwika kafwe mu-dollar imwe kaha yakuUnited States, kaha echi chinalingisa vavavulu vapwenga muzala yayinene chikuma. Liuka lyaWorld Health Organization lyamba ngwalyo vanyike vakuheta kafwe kujimiliyoni 5 vali nakufwanga kumusongo wazala mwaka himwaka.

8, 9. Vyuma muka vyasolola nge mazu ahanjikile Yesu hamindenda namisongo yavihita ali nakutesamo?

8 “Nakukapwa mindenda yayinene.” (Luka 21:11) Liuka lyaU.S. Geological Survey lyavulukile ngwalyo kuputuka mu 1990, kunapunga kafwe mindenda yayinene 17 mwaka himwaka yize yinahase kwenyeka jizuvo nakupula myaji hamavu. Kaha mindenda yimwe yinapunga nakusoloka mwaka himwaka yayinene chikuma ngocho yeji kuchika jizuvo chikichiki. Mujimbu ukwavo wamba ngwawo: “Hamyaka 100 yinahichimo, mindenda yinajihi vatu vavavulu chikuma kaha jijila vanakuzachisa jakukingilamo mindenda makumbi ano jinakehesako chindende kufwa.”

9 “Nakukapwa . . . misongo yavihita.” (Luka 21:11) Numba tuhu vanakutunga vitumbo vyangolo chikuma, oloze vatu chivaviza lika misongo yamwaka neyi yayihya. Mujimbu umwe wamba ngwawo misongo 20 yize vejiva kuvatu, yakufwana nge musongo watulo, nou wachishikashika, nawou wakapwele yinalisale chikuma myaka yino, kaha yeka yili nakukaluhwa jino kuyuka. Kuneza nawa misongo yeka yayihya yakuheta kafwe ku 30. Hamisongo kana, hali yimwe yika-kujiva vatu yize kavejiva mwakuyukilako.

VATU VAMUMAKUMBI AKUKUMINYINA

10. Tato muka vahanjikile chimweza hali WaChimoteu 2, 3:1-5 yize unakumona kuvatu makumbi ano?

10 Mbimbiliya kayakumina kaha hakuhanjika vyuma vinakusoloka mukaye kupwa vinjikizo vyamakumbi akukuminyinako, oloze yamba nawa ngwayo nachiyoyelo chavatu nachikalumuka. Kaposetolo Paulu alumbunwine munavakapwa vatu. Hali WaChimoteu 2, 3:1-5 tweji kutangangaho ngwavo: “Hamakumbi akukuminyina nahakeza myaka yayikalu.” Paulu ahanjikile ngwenyi vatu navakapwa

▪ vaka-kulizanga vavene

▪ vaka-kuzanga jimbongo

▪ vaka-kulikanga kuli visemi vyavo

▪ vaka-kujiluluka

▪ vaka-ukenya, kaveshi kutetela vakwavoko

▪ vaka-kuhona kulyononona

▪ vaka-kutenuka chikuma

▪ vaka-kuzanga chiseke, kavamuzanga Kalungako

▪ vakwechi kufwana chakumukomoka Kalunga, oloze ngolo jachonyi navakachihamika

11. Samu 92:7 yalumbununa ngachilihi vyuma navikasoloka kuli vaka-kuhuka?

11 Uno omu mukiko vapwa vatu vamungalila yove tahi? Eyo mukiko. Kaye kosena kanazale navatu vakwechi vilinga vyavipi. Echi chili nakusolola nge kalinwomu Kalunga avanongese, mwomwo naMbimbiliya yamba ngwayo: “Omu navasoka vaka-kuhuka nge mwila, omu navafukila vaka-kuzata mwakuhenga vosena, navalinga mangana vakavanongese haya myaka yosena.”—Samu 92:7.

VYUMA VYAMWAZA VIZE VILI NAKUSOLOKA!

12, 13. Uno “chinyingi [chamuchano]” chinavulu ngachilihi ‘mumyaka yino yakusongo’?

12 Myaka yino yakukuminyina yinazale to navihuli nganomu yambile chimweza Mbimbiliya. Oloze vaka-kulemesa Yehova vali nakulivwisa kuwaha vyuma vimwe vyamwaza mulifuchi lino lyalamba.

13 Mukanda wamuMbimbiliya waNdanyele wahanjikile chimweza ngwawo, “Chinyingi [chamuchano] nachikavula.” Uno chuma kana nachikasoloka mwaka uka? Nachikasoloka “hamyaka yakusongo.” (Ndanyele 12:4) Kuputuka mu 1914, Yehova nakafwenga vatu vaze vasaka kumuzachila vevwishise kanawa Mbimbiliya. Vatu kana vanejiva kanawa muchano halijina lyaKalunga navyuma ajina, nahandando yakusokola yaYesu Kulishitu, nahavyuma vyeji kusolokanga kumutu nge nafu, nahachihande chakusanguka. Kaha nawa vaka-kulemesa Yehova vanalinangula kuyoya mujila yize nayivanehela nganyo nakwalisa Kalunga. Vanevwishisa nawa kanawa vyuma naukalinga Wangana waKalunga nomu naukolola vyuma hamavu. Uno veji kuzachisanga ngachilihi chinyingi kanechi? Chihula kana nachituneha jino kuupolofweto ukwavo uze uli nakutesamo mumakumbi ano akusongo.

14. Mulimo wakwambulula mujimbu wamwaza waWangana unatande ngachilihi makumbi ano, kaha veya vali nakuwambulula?

14 Yesu Kulishitu ambile muupolofweto wenyi wakutalisa “[ku]kukuma chamyaka yino” ngwenyi: “Kahou mujimbu kana wamwaza wawangana navakawambulula kumafuchi osena.” (Mateu 24:3, 14) Mujimbu wamwaza waWangana, chipwe ngwetu wakuvuluka omu wapwa ou Wangana, navyuma naukalinga, navize twatela kulinga numba tukanganyale, vali nakuwambulula mukaye kosena mumafuchi akuhambakana 230, mumalimi akuhambakana 400. Vinjiho jaYehova vavavulu veji kwambululanga mujimbu wamwaza waWangana natwima. Vafuma ‘kumafuchi osena nakumiyachi yosena nakuli vatu veka naveka vosena nakuli vaka-malimi osena.’ (Kusoloka 7:9) Vinjiho veji kunangulanga Mbimbiliya hawana wakanyombo kuvatu vaze vali nakusaka chikupu kwijiva vyuma yanangula Mbimbiliya. Ocho kuwana kana tunakwivwanga hakumonomu upolofweto kana unakutesamo, chikumanyi hakwijiva ngwetu vaka-Kulishitu vamuchano ‘vanakuvahunganga kuli vatu vosena,’ ngana muze ambile Yesu!—Luka 21:17.

VYUMA MUKA WATELA KULINGA?

15. (a) Uno wetavila ngwove tuli nakuyoyela mumakumbi akukuminyina nyi, kaha mwomwo ika? (b) Uno “kukuma” nachikalumbununa ika kuli vaze veji kwimanyinanga Yehova nakole nakuli vaze veji kwononokanga kuchiyulo chaWangana waKalunga?

15 Kutala kaweshi kwitavilako ngwove tuli nakuyoyela mumakumbi akukuminyina hakumona omu upolofweto wauvulu wamuMbimbiliya uli nakutesamo makumbi ano nyi? “Kukuma” nachikeza chikupu hanyima yakwambulula mujimbu wamwaza kweseka nomu nasake Yehova. (Mateu 24:14) “Kukuma” kana chapwa hilwola luze Kalunga mwakafumisako vaka-kuhuka hamavu. Yehova mwakazachisa Yesu navangelo vangolo nakunongesa vosena vaze veji kumwimanyinanga nakole. (Wavaka-Tesolonyika 2, 1:6-9) Satana navandemone jenyi kaveshi kukahungumwisa cheka vaka-mafuchiko. Kufumaho, ou Wangana waKalunga wakwoloka naukakisula vosena vaze veji kuwononokanga.—Kusoloka 20:1-3; 21:3-5.

16. Vyuma muka vyamwaza watela kulinga?

16 Hakwijiva jino ngwetu kukuma chatulingilo twaSatana chili hakamwihi, twatela kulihulisa etu vavene ngwetu, ‘Uno ngwatela kulinga vyuma muka?’ Nachipwa chamangana kutwalaho kulinangula vyuma vyavivulu hali Yehova navyuma asaka kuli etu. (Yowano 17:3) Haka mangana kukulinangula Mbimbiliya. Likatenga navatu vaze vasaka kulinga mwaya muchima waYehova. (WavaHepeleu 10:24, 25) Linangule chinyingi chakumbwambumuka chize Yehova Kalunga nalongesela vatu mukaye kosena, nakwalumuna kuyoya chove mangana Kalunga akwivwile uselewa.—WaYakova 4:8.

17. Mwomwo ika kwenyeka vatu vakuhuka nachikeza mukukasumuna kuvatu vavavulu?

17 Yesu ambile ngwenyi vatu vavavulu navakahumbula vyuma vili nakusolola nge tuli nakuyoyela mumakumbi akukuminyina. Vaka-kuhuka navakavanongesa mujila yakukasumuna, chakuzeneka kutachikiza. Vatu vavavulu navakavakasumuna nganomu eji kwizanga mwiji naufuku. (Wavaka-Tesolonyika 1, 5:2) Yesu ahuhumwine ngwenyi: “Nge muze chapwile hamakumbi aNowa, mukiko vene munachikapwa kwiza chaMwanamutu. Mwomwo nge muze chapwile hamakumbi aze akulivanga, kutala livaji kanda lize, vatu valilenga, vanwinenga, vambachilenga mapwevo, vahangishilenga mapwevo, palanga nakulikumbi lize engilile Nowa muwato, kavachitachikijileko palanga nomu lyejile livaji nakuvanongesa vosena, ngachize munachikapwa kwiza chaMwanamutu.”—Mateu 24:37-39.

18. Mazu muka ahuhumwine Yesu aze twatela kulama?

18 Ngocho, Yesu alwezele vaka-kumwivwilila ngwenyi: “Lilamenunga kuchina michima yenu nayikalema hakuchakwa kulya nakupenda nakuzakamina vyuma vyahakaye, kuchina likumbi lize nalikamikasumuna nge kusovoka chamuheto, mwomwo ngocho vene munalikeza kuli vosenava vatwama kwilu lyamavu kwosena. Oloze vangulukenunga myaka yosena, lembelelenunga mangana mukahase kuchina vyuma vyosena vize naviza kusoloka, mukemane [muvakwalisa] kumeso aMwanamutu.” (Luka 21:34-36) Chapwa chamwaza kukavangiza mazu awa aYesu. Mwomwo ika? Mwomwo vaze mwetavila Yehova Kalunga “[na]Mwanamutu,” Yesu Kulishitu, vali nalutalililo lwakukayovoka kukuma chatulingilo twaSatana nakukayoya myaka yosena mulifuchi lyamwaza lyalihya lize lili hakamwihi!—Yowano 3:16; WaPetulu 2, 3:13.

[Kwinyikila chamwishi]

^ par. 4 Tala Vihande Vyakuhakilako hamafwo 218-19 haze vanavuluka Yesu Kulishitu ngwavo ikiye Mikayele.

VYUMA YANANGULA MBIMBILIYA

▪ Jijita, najizala jakalombolombo, namindenda, namisongo yavihita vyasolola makumbi akukuminyina.—Mateu 24:7; Luka 21:11.

▪ Hamakumbi ano akukuminyina, vatu vavavulu valizanga vavene, nakuzanga jimbongo nakuzanga viseke, oloze kavamuzanga Kalungako.—WaChimoteu 2, 3:1-5.

▪ Mumakumbi ano akukuminyina, mujimbu wamwaza waWangana vali nakuwambulula mukaye kosena.—Mateu 24:14.

[Vihula vyaChilongesa]

[Mivwimbimbi halifwo 93]

“Kahou mujimbu kana wamwaza wawangana navakawambulula kumafuchi osena.”—Mateu 24:14