Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

Pandama Kuli Kalunga muKulomba

Pandama Kuli Kalunga muKulomba

Kapetulu 17

Pandama Kuli Kalunga muKulomba

Mwomwo ika twatela kulomba kuli Kalunga?

Vyuma muka twatela kulinga numba Kalunga evwenga kulomba chetu?

Kalunga eji kukumbululanga ngachilihi kulomba chetu?

1, 2. Mwomwo ika twatela kumwena kulomba kupwa hikutokwa, kaha mwomwo ika twatela kwijivila vyuma yanangula Mbimbiliya kutalisa kukulomba?

MAVU apwa amandende chikuma hakuwesekesa kuvyuma vyeka vyakutenga vyosena. Yehova “uze atengele lilu namavu,” amona vaka-mafuchi kupwa nge limata lyameya mumbekete. (Samu 115:15; Isaya 40:15) Oloze Mbimbiliya yamba ngwayo: “Yehova ali hakamwihimwihi navosenava navamusanyika, navosenava navamusanyika mwamuchano. Mwavalingilava vamwivwa woma nganomu vanevwila kuwaha, mwevwa nawa omu navatwa kawelele.” (Samu 145:18, 19) Achishinganyeke omu chalumbunukila chuma kana! Tengi wangolo josena ali hakamwihimwihi nayetu kaha mwatwivwa nge ‘natumusanyika mwamuchano.’ Ocho kutokwa kana twatwama nacho hakulombanga kuli Kalunga!

2 Nge tuli nakusaka Kalunga evwilile kukulomba chetu, kaha twatela kumulomba mujila ize etavila. Natuhasa kulinga ngocho nge natwivwishisa vyuma yanangula Mbimbiliya kutalisa kukulomba. Twatela chikupu kwijiva omwo vyahanjika Visoneka hachihande kanechi, mwomwo kulomba cheji kutulingisanga tupandame kuli Yehova.

MWOMWO IKA TWATELA KULOMBA KULI YEHOVA?

3. Chuma chimwe muka chachilemu chatela kutulingisa tulombenga kuli Yehova?

3 Chuma chimwe chachilemu twatela kulombela kuli Yehova shina mwomwo ivene Yehova atulweza tulingenga ngocho. Mazu enyi atukolezeza ngwawo: “Kanda mukalizakaminanga chuma nachimweko, oloze muvyuma vyosena mulwezenunga Kalunga evi munasake, nakulomba nakulembelela nakusakwilila. Kaha kuunda chaKalunga, chikiko chahambakana kunangakana chosena, nachilamanga michima yenu navishinganyeka vyenu muli Kulishitu Yesu.” (Wavaka-Fwilipi 4:6, 7) Chikupu vene, katweshi kusaka kuhombwanyisa chuma natuhane ou Muka-kuyula Wakulitulaho eji kuyulanga vyuma vyosena vyakutengako.

4. Kulombanga kuli Yehova lwola lwosena nachizamisa ngachilihi usoko wetu naIkiye?

4 Chuma chikwavo chatela kutulingisa tulombenga kuli Kalunga shina chakuwana nge kulombanga lwola lwosena kuli Yehova cheji kuzamisanga usoko wetu naIkiye. Masepa vamuchano kavalihanjikisa kaha nge vali nakusaka vyuma vimweko. Oloze masepa vamwaza valizanga umwe namukwavo, kaha usepa wavo nawa weji kuzamanga hakushimutwilanga vyuma vali nakushinganyeka navize vanalizakamina kaha nomu vanakwivwa havyuma vimwe. Chuma kana chalifwana nausoko wetu naYehova Kalunga. Mukanda uno unakunangula vyuma vyavivulu vize vanangula muMbimbiliya hali Yehova, nomu apwa, navyuma ajina. Unamwijiva jino kupwa himutu chikupu. Ngocho, kulomba nachikulingisa ulwezenga Iso wamwilu vyuma vili kumuchima wove. Hakulinga ngocho, mupandama jino chikuma kuli Yehova.—WaYakova 4:8.

VYUMA MUKA TWATELA KUTESAMO?

5. Chuma muka chasolola nge Yehova keshi kwivwilila kukulomba chosenako?

5 Kutala Yehova eji kwivwililanga kukulomba chosena nyi? Achitale havyuma alwezele vaIsalele vakulikanga mumakumbi akapolofweto Isaya. Ambile ngwenyi: “Omu namuvulisa kulomba kuli Ami kangweshi kumivwililako. Kumavoko enu kuli manyinga lika, shikaho.” (Isaya 1:15) Ngachize, vilinga vyetu vimwe vinahase kulingisa Kalunga ahone kwivwilila kukulomba chetu. Shikaho hakusaka Kalunga evwenga kulomba chetu, twatela kutesamo vyuma vimwe vyavilemu.

6. Chuma muka chachilemu twatela kutesamo numba Kalunga evwilile kukulomba chetu, kaha natuhasa kuchitesamo ngachilihi?

6 Chuma chachilemu twatela kutesamo shina kupwa nalufwelelo. (Mako 11:24) Kaposetolo Paulu asonekele ngwenyi: “Chikeshi kwitava, kachi mutu keshi kuhasa kumwivwisa [Kalunga] kuwahako, mwomwou mwapandama kuli Kalunga, kuvanga netava ngwenyi, Kalunga kwali, ngwenyi, Ikiye Muka-kuvafwetava navamusakasaka.” (WavaHepeleu 11:6) Kupwa nalufwelelo lwamuchano kachakumina kaha hakwijiva ngwetu Kalunga kwatwama, kaha nawa ngwetu eji kwivwanga nakukumbulula kulomba chavatuko, nduma. Oloze navilinga vyetu vyatela kusolola lufwelelo kana. Chiyoyelo chetu chahakumbi hakumbi chatela kusolola chikupu nge tukwechi lufwelelo.—WaYakova 2:26.

7. (a) Mwomwo ika twatela kupwa vakavumbi hakulomba kuli Yehova? (b) Hakulomba kuli Kalunga, natuhasa kusolola ngachilihi nge twalinyisa nakupwa nakashishi?

7 Yehova asaka nawa vaze navamulomba vapwenganga nakumulomba mukulinyisa kaha nawa nakashishi. Twatela chikupu kupwa vakulinyisa hakuhanjika naYehova. Vatu hakuhanjika namwangana chipwe natwamina walifuchi veji kuhanjikanga nakavumbi hakwijiva ngwavo mutu kana apwa wamulemu. Ngocho, twatela kuhambakanyisaho chikuma kusolola kavumbi hakulomba kuli Yehova. (Samu 138:6) Yehova apwa ‘Kalunga ukwechi ngolo josena.’ (Kuputuka 17:1) Hakulomba kuli Kalunga, twatela kulinyisa nakusolola nge twapwa vakukuminamo kuli ikiye. Kulinyisa kana nachitulingisa tulombenga nakashishi kuzachisa mazu akufuma kumichima yetu, nakuhona kuhanjikanga mazu wowamwe kuswa kumwe.—Mateu 6:7, 8.

8. Natuhasa kulinga ngachilihi vyuma kweseka nomu tunalombo?

8 Twatela kulinga vyuma kweseka nomu tunalombo numba Kalunga evwenga kulomba chetu. Yehova asaka etu kulinga vyuma vyosena vize natuhasa kulinga mungolo jetu havyuma vize tunalombo. Chakutalilaho, nge natulomba ngwetu, “Tuhane lelo kulya chetu chalikumbi lyalelo lino,” kaha twatela kuzata chikuma nangolo kala milimo natuzata. (Mateu 6:11; Wavaka-Tesolonyika 2, 3:10) Nge natulomba Kalunga atukafwe tuhonese tutenga twetu, kaha twatela kulihenda kukala vyuma navitwingisa muvyeseko kana. (Wavaka-Kolose 3:5) Kufuma hakushimutwila vyuma vize twatela kutesamo, kuli vihula vyakupandama kukulomba vize twatela kwijiva omu vavikumbulula.

KUKUMBULULA VIHULA VIMWE VYAKUPANDAMA KUKULOMBA

9. Twatela kulomba kuli iya, kaha nawa kuhichila muli iya?

9 Twatela kulomba kuli iya? Yesu alwezele vaka-kumukavangiza valombenga kuli ‘Setu ali mwilu.’ (Mateu 6:9) Ngachize, twatela kulomba kaha kuli Yehova Kalunga. Oloze Yehova asaka ngwenyi twijive chihela atwama nacho Mwanenyi umwe kaha lyamunwe, Yesu Kulishitu. MuKapetulu 5 twalinangwile nge Yesu vamutumine kwiza hano hamavu nakupwa ndando yakutusokola kushili nakukufwa. (Yowano 3:16; Wavaka-Loma 5:12) Vamutongola kupwa Kapilishitu Wakulitulaho, kaha nawa Muka-kuyula. (Yowano 5:22; WavaHepeleu 6:20) Ngocho, Visoneka vyatulweza tulombenga kuhichila muli Yesu. Ivene Yesu ambile ngwenyi: “Ami yami Jila, yami Muchano, yami Kuyoya. Mutu naumwe pimbi mweza kuli Tata kuvanga hali Ami kaha.” (Yowano 14:6) Twatela kulomba kaha kuli Yehova kuhichila muli Mwanenyi, numbanyi kulomba chetu vachivwe.

10. Mwomwo ika katwatela kulinganga mumwe mwakulipwila hakulombako?

10 Uno twatela kulinganga mumwe mwakulipwila hakulomba nyi? Nduma. Yehova kasaka etu kulinganga mumwe mwakulipwila kuzachisa mavoko chipwe mujimbako. Mbimbiliya yanangula ngwayo chapwa chakutamo kulomba mujijila jakulisezaseza. Tunahase kutwama, kunongama, kufukama, chipwe kwimana. (Mijimbu 1, 17:16; Nehemiya 8:6; Ndanyele 6:10; Mako 11:25) Chuma chachilemu shina kupwa namuchima wamwaza, keshi kulomba mujila yakulipwila yize navamona kuvatuko. Enga, muvikilikita vyetu vyahakumbi hakumbi, chipwe omu natumona ukalu wakukasumuna, tunahase kulomba uholela kweshokwo tuli. Yehova eji kwivwanga kulomba kana numba tuhu vatu vaze vali kwakamwihi nayetu kaveshi nakutwivwako.—Nehemiya 2:1-6.

11. Vyuma vimwe muka twalizakamina vize twatela kulomba?

11 Vyuma muka tunahase kulomba? Mbimbiliya yamba ngwayo: “Kachi nge natumulomba chuma nge mwaya muchima wenyi, [Yehova] mwatwivwilila.” (WaYowano 1, 5:14) Ngocho tunahase kulomba kala vyuma vize vinayi mwaya muchima waKalunga. Uno Kalunga asaka ngwenyi tulombenga navyuma tunalizakamina tahi? Eyo. Kulomba kuli Yehova chalifwana nakuhanjika kuli sepa lyetu. Tunahase kuhanjika chakuhona kuhita mutenga, ‘nakuhingununa michima yetu’ kuli Kalunga. (Samu 62:8) Nachipwa chamwaza kulomba Kalunga atuhane shipilitu yajila, mwomwo nayitukafwa tulingenga vyuma vyakwoloka. (Luka 11:13) Tunahase nawa kulomba atutwaminyine muvyuma natusakula kulinga nakulomba ngolo jakuhasa kumika muvyeseko. (WaYakova 1:5) Nge tunavulumuna mulonga washili, kaha twatela kulomba kutukonekela kuhichila mundando yakusokola yaKulishitu. (Wavaka-Efwesu 1:3, 7) Oloze katwatela kulombanga vyuma vyayetu vavene kahako. Twatela kulombelangako najitanga jetu nawa, navakwetu vaka-kufwelela.—Vilinga 12:5; Wavaka-Kolose 4:12.

12. Natuhasa ngachilihi kuhaka kulutwe vyuma vyakupandama kuli Setu wamwilu mukulomba chetu?

12 Mukulomba chetu twatela kuzakamanga chatete vyuma vyakupandama kuli Yehova Kalunga. Twatela kumwalisa Yehova nakumusakwilila hakuwaha chenyi chosena. (Mijimbu 1, 29:10-13) Yesu ahanjikile kulomba chenyi chakutalilaho chize vasoneka hali Mateu 6:9-13, chize atulweza tulombenga ngwetu lijina lyaKalunga valijilile, kulumbununa nge vatela kulimona kupwa lyajila. Kaha nawa twatela kulomba Wangana waKalunga wizenga namwaya muchima wenyi vakalingemo hamavu nganomu veji kulingilangamo mwilu. Hakukumisa kuhanjika vyuma kanevi vyavilemu vyakupandama kuli Yehova, hakiko jino Yesu avulukile kulomba vyuma tunalizakamina. Shikaho, nge nayetu natuhaka kulutwe vyuma vyavilemu vyakupandama kuli Kalunga mukulomba chetu, kaha natusolola nge katwasaka kaha vyuma vyayetu vaveneko.

13. Visoneka vyasolola vyuma muka kutalisa kukusuhwa chakulomba chize etavila Kalunga?

13 Uno kulomba chetu chatela kusuhwa ngachilihi? Mbimbiliya kayahanjika oho hatela kukumina kulomba chakupenge chipwe chalikungumbuwako. Kulomba chetu chinahase kupwa chachihi hakulomba halwola lwakulya chipwe chachisuku nge tuli nakulomba kwauka wetu nakusaka tumulweze Yehova vili kumichima yetu. (Samwele 1, 1:12, 15) Oloze Yesu afwefulwile vatu valimwenenga kupwa vaka-kwoloka vaze valombelenga hatando yayisuku mangana vavamone kuli vatu. (Luka 20:46, 47) Kulomba kana kacheshi kwivwisa Yehova kuwahako. Chuma chachilemu shina kulomba chakufuma kumichima yetu. Ngocho, kusuhwa chakulomba chize etavila Kalunga chalihandununa handununa kweseka nalwola navyuma mwasaka mutu.

14. Uno Mbimbiliya yatalikisa mulihi hakutulweza ngwayo ‘tulombenga,’ kaha mwomwo ika chapwila chakutuvendejeka?

14 Uno twatela kulomba mapapa kangahi? Mbimbiliya yatukolezeza ‘tulombenga,’ ‘tujikenga michima yetu kukulomba,’ ‘nakulombanga chakuzeneka kulitwamina.’ (Mateu 26:41; Wavaka-Loma 12:12; Wavaka-Tesolonyika 1, 5:17) Mazu kana kawalumbununa nge twatela kutokesanga likumbi lyosena nakulomba kuli Yehovako. Oloze Mbimbiliya yili nakutukolezeza tulombenga, nakumusakwilila Yehova havyuma vyamwaza atuhana, nakupendamina hali ikiye atutwaminyine nakutuvendejeka nakutujikijisa. Kutala kacheshi kutuvendejeka hakwijiva ngwetu Yehova katuhana tando chipwe mapapa twatela kuhanjika nayikiyeko nyi? Nge twasakwilila chikuma hachuma kanechi, kaha natuwana lwola lwaluvulu lwakulombanga kuli Setu wamwilu.

15. Mwomwo ika twatela kwambila ngwetu “Amene” hakukumisa kulomba chetu chipwe chize chalikungumbuwa?

15 Mwomwo ika twatela kwambila ngwetu “Amene” hakukumisa kulomba? Lizu “amene” lyalumbununa “mukiko vene,” chipwe ngwetu “chipwenga vene ngocho.” Vyakutalilaho vyamuVisoneka vyasolola nge chapwa chakutamo kwamba ngwetu “Amene” hakukumisa kulomba chaha uka chipwe chalikungumbuwa. (Mijimbu 1, 16:36; Samu 41:13) Hakwamba ngwetu “Amene” hakukumisa kulomba chetu, tweji kusololanga ngwetu tunahanjika vyuma kana nakashishi. Nge natwambila mwishi chipwe kutambakana helu ngwetu “Amene” hakukumisa kulomba chalikungumbuwa, kaha tunetavila vyuma vanahanjika mukulomba kana.—Wavaka-Kolinde 1, 14:16.

OMWO KALUNGA EJI KUKUMBULULANGA KULOMBA CHETU

16. Vyuma muka twatela kufwelela kutalisa kukulomba?

16 Uno Yehova eji kukumbululanga kulomba tahi? Eyo! Twatela kufwelela chikupu ngwetu Ou ‘Muka-kwivwilila kukulomba’ eji kukumbululanga kulomba chavatu vavavulu. (Samu 65:2) Yehova nahase kukumbulula kulomba chetu mujijila jakulisezaseza.

17. Mwomwo ika tunahase kwambila ngwetu Kalunga eji kuzachisanga vangelo navangamba jenyi vahamavu hakukumbulula kulomba chetu?

17 Yehova eji kukumbululanga kulomba kuzachisa vangelo navangamba jenyi vahamavu. (WavaHepeleu 1:13, 14) Kuli vyakutalilaho vyavivulu vyavatu vaze valombele kuli Kalunga avakafwe vevwishise Mbimbiliya, kaha hakuhita chakatando kakandende, vavatambukilile kuli vangamba jaYehova. Vyuma kanevi vyasolola nge mulimo wakwambulula Wangana veji kuutwaminyinanga kuli vangelo. (Kusoloka 14:6) Yehova hakukumbulula kulomba chetu halwola tunakalikiza chikuma, nahase kulingisa muka-Kulishitu ezenga nakutukafwa.—Vishimo 12:25; WaYakova 2:16.

18. Yehova eji kuzachisanga ngachilihi shipilitu yenyi yajila naMazu enyi hakukumbulula kulomba chavangamba jenyi?

18 Yehova Kalunga eji kuzachisanga nawa shipilitu yenyi yajila naMazu enyi Mbimbiliya, hakukumbulula kulomba chavangamba jenyi. Nahase kutuhana shipilitu yenyi yajila yitutetekele nakutuhana ngolo nge natumulomba atukafwe tumike muvyeseko. (Wavaka-Kolinde 2, 4:7) Yehova kakavulu eji kuzachisanga Mbimbiliya hakutukumbulula nge natumulomba atutwaminyine tuwane mwakusakwila vyuma vyamwaza. Natuhasa kuwana visoneka vyakutukafwa omu natulinangulanga chilongesa chaMbimbiliya chaha uka nahakutanganga mikanda yauKulishitu, yakufwana nge mukanda uno. Vishina vyamuVisoneka vize natusaka vanahase kuvihanjika hakukunguluka chetu chauKulishitu chipwe havyuma mwahanjika mukulwane wamuchikungulwilo uze nasake kutukafwa haukalu wetu.—Wavaka-Ngalesha 6:1.

19. Vyuma muka twatela kwijiva nge tunamono ngwetu kulomba chetu kavachikumbulwileko?

19 Nge tunamono ngwetu Yehova nachelewa kukumbulula kulomba chetu, kaha katwatela kushinganyeka ngwetu pamo nahono kutukumbululako, nduma. Oloze twatela kwanuka ngwetu Yehova eji kukumbululanga kulomba kweseka namwaya muchima wenyi nahalwola mwatongola Ivene. Ejiva vyuma vyasakiwa kuli etu namwakuvizakamina kuhambakana nomu twavijivila etu vavene. Kakavulu eji kutwecha mangana ‘tulombenga, nakusakasakanga, nakungongomwezanga.’ (Luka 11:5-10) Kukakachila kana hakulomba cheji kusololanga nge tunasake chikupu vyuma kana kaha nawa tukwechi lufwelelo lwamuchano. Yehova nahase nawa kukumbulula kulomba chetu mujila yize katweshi kuhasa kwijivako. Chakutalilaho, nahase kukumbulula kulomba chetu chakutalisa kucheseko chimwe, keshi nge hakufumisako cheseko kanako, oloze mwejiva kutuhana kaha ngolo jakuhasa kumika mucheseko kana.—Wavaka-Fwilipi 4:13.

20. Mwomwo ika twatela kulombelanga lwola lwosena kuli Kalunga?

20 Twatela kusakwilila chikuma hakwijiva ngwetu Tengi atengele vyuma vyosena ali kwakamwihi navosena vaze navamusanyika mujila yambwende kuhichila mukulomba. (Samu 145:18) Ngocho twatela kulombanga lwola lwosena kuli ikiye mwomwo echi chapwa hikutokwa chikupu. Nge natulinga ngocho, kaha natukahasa kupandama chikuma kuli Yehova uze apwa Muka-kwivwilila kukulomba.

VYUMA YANANGULA MBIMBILIYA

▪ Kulombanga lwola lwosena kuli Yehova nachitukafwa tupandame chikuma kuli ikiye.—WaYakova 4:8.

▪ Hakusaka Kalunga evwenga kulomba chetu, twatela kupwa nalufwelelo, nakulinyisa nawa nakashishi.—Mako 11:24.

▪ Twatela kulomba kaha kuli Yehova kuhichila muli Mwanenyi.—Mateu 6:9; Yowano 14:6.

▪ Yehova uze apwa ‘Muka-kwivwilila kukulomba’ eji kuzachisanga vangelo jenyi, navangamba jenyi vahamavu, nashipilitu yenyi yajila, naMazu enyi hakukumbulula kulomba chetu.—Samu 65:2.

[Vihula vyaChilongesa]

[Mivwimbimbi halifwo 165]

“Uze atengele melu namavu” asaka kwivwilila kukulomba chetu

[Mivwimbimbi halifwo 171]

Kulomba chove vanahase kuchivwa kala lwola

[Muvwimbimbi halifwo 172, 173]

Yehova nahase kulingisa muka-Kulishitu ezenga nakutukafwa hakusaka kukumbulula kulomba chetu