Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

Vafu Vali Kulihi?

Vafu Vali Kulihi?

Kapetulu 6

Vafu Vali Kulihi?

Vyuma muka vyeji kusolokanga kuli etu nge tunafu?

Mwomwo ika tweji kufwilanga?

Uno kwijiva mwalumbunukila kufwa nachituvendejeka tahi?

1-3. Vatu veji kuhulisanga vihula muka kutalisa kukufwa, kaha mauka amavulu avaka-kwitava akumbulula ngachilihi?

EVI hivihula vize vanahulisanga vatu hamyaka yayivulu. Vihula kanevi vyapwa vyavilemu. Tuvosena twatela kwijiva muvakumbulwila vihula kanevi chamokomoko tuhu nomu twapwa chipwe kuchihela twatwama.

2 Mukapetulu nafumuho, twashimutwilanga omwo ndando yakusokola yaYesu Kulishitu yasokolola jila yakutwala kukuyoya chahaya myaka yosena. Twalinangulanga nawa omwo Mbimbiliya yahanjikile chimweza ngwayo kulutwe “kufwa kacheshi kukapwako chekako.” (Kusoloka 21:4) Oloze halwola luno, tuvosena tweji kufwanga. Mwangana wamangana Solomone ambile ngwenyi: “Vavatonyi vanatachikiza ngwavo, Natufwa.” (Muka-kwambulula 9:5) Tweji kukilikitanga mangana kachi tutwaleho lika nakuyoya. Oloze hanga lika tuchili nakuhuhwasana havyuma navikasoloka kuli etu nge tunafu.

3 Tweji kulishonanga nge tunafwisa vatu twazanga. Tunahase nakuhulisa ngwetu: ‘Uno vyuma muka vinasoloka kuli vakivo? Kutala vali nakuyanda tahi? Uno vali nakumona vyuma tuli nakulinga nyi? Kaha tunahase kuvakafwa tahi? Kutala natukavamona cheka nyi?’ Mauka avaka-kwitava amukaye akumbulula vihula kanevi mujijila jakulihandununa handununa. Mauka amwe anangula ngwawo nge watwama namuchima wamwaza kaha naukaya mwilu, oloze nge umutu wamupi kaha naukawema muchijiva chakakahya. Mauka eka anangula ngwawo, hakufwa vatu veji kuyanga mwilu nakuliwana navakakuluka javo. Kaha kuli mauka akwavo nawa aze anangula ngwawo, vafu veji kuyanga kuchihela chimwe chakwishi yamavu mangana vakavasopese nakukasemukila jino muvyuma vyeka.

4. Uno mauka amavulu avaka-kwitava afwelela ika kutalisa kukufwa?

4 Mauka avaka-kwitava aze anangula vyuma kanevi osena afwelela mwomumwe ngwavo, mumijimba yetu mwatwama vimwe vyeji kuyovokanga hakufwa. Mauka amavulu amukwitava akunyima nawawa oholyapwa, asolola nge tweji kutwalangaho lika nakuyoya haya myaka yosena nakuhasa kumona, nakwivwa, nakushinganyeka. Uno echi chinahase kupwa ngachilihi ngocho? Vishinganyeka vyetu namanganetu vyosena vyapendamina hawongo. Oloze nge mutu nafu, wongo weji kulitwaminanga kuzata. Vishinganyeka vyetu namangana etu kavyeshi kutwalaho kuzata hauka wavyo mujila yakukomwesako. Kavyeshi kutwalaho kuzata chakuzeneka wongoko.

UNO VYUMA MUKA CHIKUPU VYEJI KUSOLOKANGA KUMUTU NGE NAFU?

5, 6. Mbimbiliya yanangula ika havyuma vyeji kusolokanga kumutu nge nafu?

5 Yehova atachikiza vyuma vyeji kusolokanga kumutu nge nafu mwomwo ikiye atengele wongo. Ejiva vyuma vyosena, kaha alumbununa muMazu enyi Mbimbiliya vyuma vyeji kusolokanga kumutu nge nafu. Mbimbiliya yanangula hatoma ngwayo: Nge mutu nafu, kaha keshiko chekako. Kufwa chalihandununa nakuyoya. Vafu kaveshi kumona chipwe kwivwa chipwe kushinganyekako. Mumijimba yetu kamwatwama chuma chimwe cheji kuyovokanga hakufwako. Kaha nawa katwatwama namwono chipwe shipilitu yize kayeshi kufwakoko. *

6 Solomone hakwijiva ngwenyi vavatonyi vatachikiza ngwavo navakafwa, asonekele jino ngwenyi: ‘Vafu kavatachikiza chumako.’ Atwalileho lika nakulumbununa chishina kanechi ngwenyi, vafu kaveshi kuzanga chipwe kuhunga vatuko. Kaha nawa ngwenyi, ‘muchimbumbe kamweshi kulingako, chipwe kujina, chipwe chinyingiko.’ (Muka-kwambulula 9:5, 6, 10) Namukanda waSamu 146:4 naukiko wahanjika ngwawo nge mutu nafu kaha “vishinganyeka [vyenyi] navinonga.” Ngocho katweshi kupwa vavatonyi nge tunafuko. Kuyoya chetu chapwa nge mulangi wakakahya. Nge uze mulangi vanaujimi, kaha kaweshi kuya kumweko.Weji kujimanga kaha wi.

VYUMA AHANJIKILE YESU KUTALISA KUKUFWA

7. Yesu alumbunwine ngachilihi kufwa?

7 Yesu Kulishitu ahanjikile havyuma vyeji kusolokanga kumutu nge nafu. Ahanjikile ngocho kupandama kuli Lazalu lunga uze ejivile chikuma uze nawa afwile. Yesu alwezele tumbaji twenyi ngwenyi: “Sepa lyetu Lazalu nasavala lyehi tulo.” Tumbaji vashinganyekele ngwavo pamo Yesu ali nakulumbununa ngwenyi Lazalu nasavala kaha tulo nakulivwilila mwomwo yakuviza. Oloze omu keshi mukikoko. Yesu avalumbunwinyine ngwenyi: “Lazalu nafu.” (Yowano 11:11-14) Unamono ngwetu omu Yesu esekesele kufwa kukusavala tulo? Lazalu kapwile mwilu chipwe mukakahya kaheloko. Kayile nakuliwana navangelo chipwe navakakuluka jenyiko. Kaha nawa kayile nakusemuka mwamutu wekako. Oloze afwile, kwijiva nge ali mutulo chikuma. Kuli navisoneka vikwavo nawa vize vyesekesa kufwa kukusavala tulo. Chakutalilaho, omu kambaji Setefwano vamwashile malolwa nakufwa, Mbimbiliya ngwayo “asavalile tulo.” (Vilinga 7:60) Nakaposetolo Paulu asonekele vyavatu vamwe vamumakumbi enyi vaze ‘vasavalile tulo.’—Wavaka-Kolinde 1, 15:6.

8. Uno tunejiva ngachilihi ngwetu Kalunga kajinyine ngwenyi vatu vafwengangako?

8 Uno Kalunga ikiye ajinyine ngwenyi vatu vafwenganga tahi? Nduma! Yehova atengele vatu mangana vatwamenga hamavu haya myaka yosena. Twalinangwile mumukanda vene uno ngwetu Kalunga ahakile valunga napwevo vatete mupalachise yamwaza. Avahanyine kuyoya chamwaza chakulikangula. Yehova asakile kachi vayoyenga kanawa. Kutala chisemi wazangi nahase chikupu kwivwa kuwaha hakumona vana venyi vali nakuyanda mwomwo yaushinakaji nakufwa nyi? Nduma! Yehova azangile chikuma vana venyi nakusaka kachi valivwisenga kuwaha kuyoyela hamavu haya myaka yosena. Mbimbiliya yahanjika havatu ngwayo: “[Yehova] nahake nawa myaka yosena mumichima yavo.” (Muka-kwambulula 3:11) Kalunga atutengele namuchima wakufwila kuyoya haya myaka yosena. Kaha nalongesa nawa jila yakukapwilamo nakuyoya kanechi.

OVYO VEJI KUFWILANGA VATU

9. Alama vamuhanyine lushimbi muka kuli Yehova, kaha mwomwo ika lushimbi kana kalwapwile lwalukalu kulamako?

9 Mwomwo ika vatu veji kufwilanga? Hakukumbulula chihula kanechi, twatela kukekesa vyuma vyasolokele kuli Alama naEve omu vapwile uka wavo hano hamavu. Mbimbiliya yalumbununa ngwayo: “Kumavu Yehova Kalunga asokeseleko mitondo yosena yinawahe kutala, nakuwaha kulya.” (Kuputuka 2:9) Oloze kwapwile chuma chimwe avakanyishile. Yehova alwezele Alama ngwenyi: “Kumitondo yoseneyi yili mumilemba nauhasa kulyangako tuhu. Oloze kumutondo wakutachikijila kuwaha nakupihya kanda ukalyakoko, mwomwo halikumbi lize naukalyako naukafwa chakufwa.” (Kuputuka 2:16, 17) Lushimbi kana kalwapwile lwalukalu kulamako, mwomwo kwapwile mitondo yeka yayivulu ize vaAlama naEve vatelele kulya. Oloze vavahanyine lwola lwakulipwila lwakusolola nge vasakwililile chikuma Uze avahanyine vyuma vyosena, hohamwe vene nakuyoya chakukupuka mwosena. Kwononoka kulushimbi vavahanyine chatelelele kusolola nawa nge valemeselenga chiyulo chaSevo wamwilu nakusaka avatwaminyine.

10, 11. (a) Valunga napwevo vakulivanga valikangile ngachilihi kuli Kalunga? (b) Mwomwo ika kulikanga chaAlama naEve chapwilile chihande chachinene?

10 Chaluvinda, ava valunga napwevo vakulivanga valikangile kuli Yehova. Satana ahulishile Eve kuhichila muli linoka ngwenyi: “Kumana, Kalunga nambe ngwenyi, Kanda mukalya kumitondo yoseneyi yili mumilembako?” Eve amukumbulwile ngwenyi: “Kumihako yamitondo yili mumilemba tunahase kulyako. Oloze kumihako yamutondo uze uli mukachi kamilemba Kalunga nambe ngwenyi, Kanda mukalyakoko, chipwe kukwatako, kuchina namufwa.”—Kuputuka 3:1-3.

11 Satana ambile ngwenyi: “Kufwa kamweshi kufwako. Mwomwo Kalunga natachikiza ngwenyi, halikumbi lize namukalyako, meso enu hinawatona, kaha namupwa nge mutulunga, hakutachikiza kuwaha nakupihya.” (Kuputuka 3:4, 5) Satana asakile Eve afwelele ngwenyi kulya kumutondo uze vavakanyishile nachimunganyalisa. Satana apwile nakulumbununa nge, Eve atelelele tuhu kulisakwila ivene vyuma vyakwoloka navyakuhenga; nakulilingila kala mweshomwo nasakila ivene. Satana avongele nawa ngwenyi Yehova kapwile nakuhanjika muchanoko hakwamba ngwenyi navakafwa nge navakalya kumutondo avakanyishile. Eve etavilile mazu aSatana. Ngachize ambachile muhako umwe nakulya. Kaha ahanyineko nalunga lyenyi, ngocho naikiye nawa alile. Chuma kana kavachilingilile uhukumako. Oloze vejivile chikupu ngwavo vapwile nakulinga chuma chize avakanyishile Kalunga. Hakulya muhako uze, valikangile kulushimbi luze lwapwile lwalwashi kulama. Ngachize vasawile Sevo wamwilu nachiyulo chenyi. Kaha kaveshi kahasa kukavakonekela hakasautu valingile kuli Tengi yavo wazangiko!

12. Vyuma muka navihasa kutukafwa twijive ngwetu Yehova evwile kupihya omu vaAlama naEve valikangile kuli ikiye?

12 Chakutalilaho: Uno mwivwa ngachilihi nge mwanove uze unalamenga kanawa mwalikanga kuli ove nakusolola chikupu nge kakuzanga chipwe kukuvumbikako? Chuma kana nachikwivwisa kukola kumuchima chikupu. Achishinganyeke jino ocho kupihya kana evwile Yehova omu vaAlama naEve valikangile kuli ikiye.

13. Vyuma muka ambile Yehova ngwenyi navikasoloka kuli Alama omu mwakafwa, kaha mazu ahanjikile alumbununa ika?

13 Yehova katelele kulama vaAlama naEve vakulikanga vayoyenga haya myaka yosenako. Ngocho vafwile ngana vene muze avalwezele. VaAlama naEve kavapwileko chekako. Kaha nawa kavayile mwiluko. Chuma kanechi tunachijivila hamazu ahanjikile Yehova kuli Alama omu alikangile. Kalunga ambile ngwenyi: “Naukalumuka cheka kupwa mavu, mwomwo kukiko vene ngwakulowele, mwomwo unapu ulukungu, kaha naukalumuka cheka kupwa lukungu.” (Kuputuka 3:19) Kalunga atengele Alama kufuma kulukungu lwahamavu. (Kuputuka 2:7) Alama kapwilekoko shimbu kanda vamutenge. Ngocho, Yehova hakwamba ngwenyi Alama mwakakinduluka kulukungu, alumbunwine ngwenyi Alama keshi kukapwako chekako. Alama ejile nakupwa jino hilukungu kuze vamufumishile.

14. Mwomwo ika tweji kufwilanga?

14 VaAlama naEve kachi noholyapwa kuvali, oloze vafwile mwomwo vavulumwine mulonga washili hakulikanga kuli Kalunga. Kumana tweji kufwanga mwomwo yashili yaAlama yize atambwishile vana venyi vosena. (Wavaka-Loma 5:12) Shili yapwa nge musongo waupi uze mwatambula mutu kufuma kuli visemi jenyi chakuhona kulihengawo. Kufwa chize chalondoloka hashili chapwa changu. Shikaho, kufwa chapwa muka-kole wetu keshi nge hisepa lyetuko. (Wavaka-Kolinde 1, 15:26) Twawahilila chikuma hakwijiva ngwetu Yehova alongesa ndando yakusokola mangana atusokole kuli muka-kole kanou wamupi.

KWIJIVA MWALUMBUNUKILA KUFWA CHEJI KUTUNGANYALISANGA

15. Mwomwo ika kwijiva mwalumbunukila kufwa cheji kutuvendejekelanga?

15 Vyuma yanangula Mbimbiliya havafu vyeji kutuvendejekanga. Tunalinangula ngwetu vafu kaveshi kuyanda chipwe kwivwa kukolako. Ngocho katwatela kuvevwa womako mwomwo kaveshi kuhasa kutulemekako. Kavasakiwa kuvakafwako, kaha nawa kaveshi kuhasa kutukafwako. Katweshi kuhasa kuhanjika navafuko, kaha navakivo nawa kaveshi kuhasa kuhanjika nayetuko. Vatwamina vavavulu vamukwitava veji kulyonganga ngwavo vanahase kukafwa vafu, ngocho vatu vaze vetava kuli vakivo veji kuhananga jimbongo vatwamina kana. Oloze kwijiva muchano cheji kutukafwanga vahone kutuhungumwisa kuli vaze veji kunangulanga vyuma kanevi vyamakuli.

16. Uno iya akundwiza vyuma vanangula mumauka amavulu avaka-kwitava, kaha mujila muka?

16 Kutala liuka lyove lyetavila vyuma yanangula Mbimbiliya hachihande chavafu nyi? Mauka amavulu kawetavilako. Mwomwo ika? Mwomwo vyuma vanangula vavikundwiza kuli Satana. Satana eji kuzachisanga kwitava chamakuli mangana vatu vafwelele ngwavo nge vanafu kaha navaya mwilu nakukatwalaho lika kuyoya. Satana eji kwonganga vatu kuzachisa jijila kaneji najeka mangana avahungumwise vafume kuli Yehova Kalunga. Uno eji kulinganga ngachilihi ngocho?

17. Mwomwo ika kunangula chakuyekelesa vatu mukakahya kacheshi kuvumbika Yehovako?

17 Tunalinangulanga lyehi nge mauka amwe avaka-kwitava anangula ngwawo nge mutu apwa wamupi, kaha hakufwa eji kuya mulilungu lyakakahya nakuyekelanga haya myaka yosena. Kunangula kana kacheshi kuvumbika Kalungako. Yehova apwa Kalunga wazangi kaha keshi kukayanjisa vatu mujila kaneyiko. (WaYowano 1, 4:8) Uno mumona ngachilihi mutu uze mwengisa mavoko amwanenyi wamilingu mukakahya? Kutala unahase kumuhana kalemesa nyi? Kutala muhasa kulikwata nenyi usepa nyi? Nduma! Mutu kana unahase kumumona kupwa waukenya chikupu. Oloze Satana ali nakusaka tufwelele ngwetu Yehova eji kuyekelesanga vatu mukakahya haya myaka yosena!

18. Makuli muka vanangula mukwitava aze analingisa vatu valemesenga vafu?

18 Satana eji kuzachisanga nawa mauka amwe amukwitava anangule ngwawo vatu nge vanafu veji kwalumukanga nakupwa vajimu, kaha vatela kuvavumbika nakuvalemesa kuvatu vavatonyi. Kunangula kanechi chili nakulumbununa nge vajimu vanahase kupwa masepa chipwe kupwa vaka-kole. Ngocho, vatu vavavulu vafwelela vene mukunangula kanechi chamakuli. Kaha veji kwivwilanga woma vafu nakuvahana kavumbi nakuvalemesa. Oloze Mbimbiliya yanangula ngwayo vafu vasavala tulo, ngocho twatela kulemesa kaha Kalunga wamuchano, Yehova, Tengi yetu Muka-kutuzakama.—Kusoloka 4:11.

19. Kunangula chamuMbimbiliya cheka muka tunahase kwivwishisa kanawa nge natwijiva muchano hali vafu?

19 Kwijiva muchano hali vafu nachikukafwa uhone kwitavila makuli vanangula mumauka avaka-kwitava. Nachikukafwa wivwishise navyuma vyeka nawa vanangula muMbimbiliya. Chakutalilaho, nge mwijiva ngwove vatu kaveshi kuya mwilu nge vanafuko, kaha mwivwishisa kanawa vyalutalililo lwakukayoya haya myaka yosena mupalachise hamavu.

20. Mukapetulu nakavangizaho natushimutwilamo chihula muka?

20 Kumyaka yakushikulu, Yopa ahulishile ngwenyi: “Kachi nge mutu mwafwa, mwakayoya cheka numba?” (Yopa 14:14) Kutala mutu uze nafu vanahase kumukindulwisa cheka kukuyoya nyi? Vyuma yanangula Mbimbiliya hachihande kanechi vyeji kutuvendejekanga chikupu nganomu mwasolola kapetulu nakavangizaho.

[Kwinyikila chamwishi]

^ par. 5 Tala Vihande Vyakuhakilako, hamafwo 208-11 umone omu vanashimutwila echi chihande “[cha]mwono” “[na]shipilitu.”

VYUMA YANANGULA MBIMBILIYA

▪ Vafu kaveshi kumona chipwe kwivwa chipwe kushinganyekako.—Muka-kwambulula 9:5.

▪ Vafu vanasavala tulo, kaveshi nakuyandako.—Yowano 11:11.

▪ Tweji kufwanga mwomwo twaswana shili kufuma kuli Alama.—Wavaka-Loma 5:12.

[Vihula vyaChilongesa]

[Muvwimbimbi halifwo 59]

Uno mulangi wakakahya unayi kulihi?

[Muvwimbimbi halifwo 60]

Yehova atengele vatu vayoyelenga hamavu haya myaka yosena

[Muvwimbimbi halifwo 62]

Alama vamufumishile kulukungu, kaha akindulukile cheka kulukungu