Chivezu chenu munahase kuchifwanyisa kuchuma muka havyuma vanatanjika mwishi?

•   mapu

•   chitalilo

•   sepa

•   muka-kuyula

 Tunahase kuchifwanyisa kuvyuma vyosena viwana. Chino chihande nachilumbununa ovyo tunambila ngocho.

•  Uno chivezu chapwa chika?

•  Mwomwo ika mwatela kunangwila chivezu chenu?

•  Munahase kunangula ngachilihi chivezu chenu?

•  Vyuma veji kuhanjikanga vakwenu vakweze

 Chivezu chapwa chinyingi twatwama nacho chize cheji kutukafwanga tutachikize vyuma vyakwoloka nevi vyakuhenga. Mbimbiliya yamba ngwayo, chapwa nge “jishimbi vasoneka lyehi mumichima.” (Wavaka-Loma 2:15) Chivezu chamwaza nachimikafwa mukekese vyuma munakusaka kulinga chipwe vize munasakula kulinga.

•   Chivezu chenu chapwa nge mapu. Cheji kumikafwanga mulinge vyuma vyakwoloka kuchina namupwa muukalu.

•   Chivezu chenu chapwa nge chitalilo. Cheji kusololanga vilinga mwatwama navyo nomu mwapwa.

•   Chivezu chenu chapwa nge sepa wamwenemwene. Nachimyolola nakumikafwa mufukile kachi nge namukavangiza vyuma nachimilweza.

•   Chivezu chenu chapwa nge muka-kuyula. Nachimihana mulonga nge munalingi vyuma vyavipi.

 Chishina chachilemu: Chivezu chenu chapwa chuma chachilemu chikuma chize nachimikafwa (1) musakule kanawa vyakulinga (2) nakuzachila havyuma munalimbenje.

 Mbimbiliya yatulweza tupwenganga “nachivezu chamwaza.” (WaPetulu 1, 3:16) Chinahase kukaluhwa kupwa nachivezu chamwaza kachi nge kamwachinangwileko.

 “Ngwalyongelenga kuli visemi jami kachi nge ngunayi kumwe. Hakavanga chivezu chami changuhanyinenga mulonga, oloze kutwala ngwamwenenga kala vyuma ngwalingilenga kupwa vyamwaza.”—Jennifer.

 Kutwala muze, chivezu chaJennifer chamukafwile alweze visemi jenyi vyuma vyosena alingilenga nakulitwamina kulyonga.

 Vyuma mwatela kushinganyekaho: Uno lwola muka chivezu chaJennifer chamweulwile havyuma apwile nakulinga?

 “Chapwa chachipi kulinga vyuma vyavipi oku nawa tuli nakulinga vyuma vyamwaza. Kachi nge chivezu chenu chinamitavisa kulinga chuma chimwe chachipi kaha nachipwa chachashi kulinga cheka chuma chachipi.”—Matthew.

 Vatu vamwe veji kukananga kala vyuma nachivalweza chivezu chavo. Kaha Mbimbiliya yamba ngwayo, “vivezu vyavo vinambumbula lyehi.” (Wavaka-Efwesu 4:19) MuMbimbiliya yaGood News Translation mazu kana vawalumuna ngwavo: “Kavatwama nasonyiko.”

 Vyuma mwatela kushinganyekaho: Uno vatu vaze veji kuhonanga kwivwa kupihya kachi nge vanalingi vyuma vyavipi, veji kupwanga nachiyoyelo chamwaza tahi? Ukalu muka veji kumonanga vatu kana?

 Chishina chachilemu: Hakusaka mupwenga nachivezu chamwaza, mwatela kupwa ‘nauhashi wakukekesa vyuma uze valongesa lyehi mangana muhandunune kwoloka nakuhenga.’—WavaHepeleu 5:14.

 Hakusaka munangule chivezu chenu, mwatela kupwa navyuma vize mwatela kukavangiza. Vatu vamwe veji kukavangizanga:

•   vatanga javo navisemwa vyavo

•   masepa javo

•   vatu vaze vayafuma

 Chipwe ngocho, vyuma yanangula Mbimbiliya vize twatela kukavangiza vyapwa vyamwenemwene kuhambakana kala vyuma. Kaha katwatela kulikomokela hachuma kanako mwomwo Mbimbiliya “vayihwima kuli Kalunga” Uze atengele vatu vosena, uze nawa atachikiza vyuma vyamwaza twatela kulinga.—WaChimoteu 2, 3:16.

 Talenu havyakutalilaho vino.

 VYUMA YANANGULA MBIMBILIYA: “Tuli nakusaka ngwetu tupwenga vakashishi muvyuma vyosena.”—WavaHepeleu 13:18.

•   Uno vyuma kana vinahase kukafwa ngachilihi chivezu chenu kachi nge munakusaka kulyonga hakusoneka vyeseko, nakulyonga kuli visemi jenu chipwe nge muli nakusaka kwiva?

•   Munahase kunganyala ngachilihi oholyapwa nakulutwe, kachi nge chivezu chenu nachimikafwa mupwenga vakashishi muvyuma vyosena?

 VYUMA YANANGULA MBIMBILIYA: “Chinenu ujila.”—Wavaka-Kolinde 1, 6:18.

•    Uno mazu kana anahase kukafwa ngachilihi chivezu chenu, kachi nge muli mucheseko chakutala mivwimbimbi yauselesele chipwe kusaka kulisavala namutu uze kapwa muka-mahyenuko?

•   Munahase kunganyala ngachilihi oholyapwa nakulutwe, kachi nge chivezu chenu nachimikafwa muhone kulinga ujila?

 VYUMA YANANGULA MBIMBILIYA: “Pwenunga valikoji kuli vakwenu, nakulivwilanga keke, nakulikonekelanga navakwenu namuchima wakusuuluka.”—Wavaka-Efwesu 4:32.

•    Uno vyuma kana vinahase kumikafwa ngachilihi kachi nge munalimbalaka namukwenu mumwasemukila chipwe nasepa lyenu?

•   Munahase kunganyala ngachilihi oholyapwa nakulutwe, kachi nge chivezu chenu nachimilingisa mwivwile vakwenu keke nakuvakonekela?

 VYUMA YANANGULA MBIMBILIYA: “Yehova . . . ahunga weshowo azanga ulyanyi.”—Samu 11:5.

•    Uno mazu kana anahase kumikafwa ngachilihi hakusakula jivindiyo mwatela kutala, najipolongalamu jahaTV, nakuhema chahamakina?

•   Munahase kunganyala ngachilihi oholyapwa nakulutwe, kachi nge chivezu chenu nachimikafwa muhone kutala vyakuhemahema vize vyakundwiza ulyanyi?

 MUJIMBU WAMUCHANO: “Masepa jami vamwe vahemenenga kuhema chahamakina chaulyanyi, kaha nayami ngwaputukile kwazana mukuhema kana. Kutwala muze tata angukanyishile. Ngocho ngwahemenenga kuhema kana omu ngwayilenga kuli masepa jami. Kaha nge ngunahete hembo kangwambulwilengako. Tata anguhulishilenga atachikize vyuma ngwapwile nakulinga, oloze ngwaswekelenga. Likumbi limwe ngwatangile Samu 11:5, kaha ngwevwile kupihya havyuma ngwalingilenga. Ngwamwene jino ngwami ngwatelelele kulitwamina kwazana mukuhema kana, kaha ngwechele. Sepa lyami umwe nayikiye alitwaminyinyine echi kuhema chaulyanyi omu amwene ami nguneche.”—Jeremy.

 Vyuma mwatela kushinganyekaho: Uno lwola muka chivezu chaJeremy chaputukile kuzata, kaha lwola muka aputukile kuchikavangiza? Vyuma muka munalinangula kumujimbu waJeremy?

 Chishina chachilemu: Chivezu chenu cheji kusololanga omu mwapwa navyuma mwamona kupwa vyavilemu. Uno chivezu chenu cheji kusololanga nge mwapwa mutu wakufwana ngachilihi?