Anyanta Wamuchiyedi 18:1-37

  • Hezekiya, mwanta waYuda (1-8)

  • Kuhituluka muchayimikiliwu aIsarela mushindu (9-12)

  • Senakeribi nalukuki Yuda (13-18)

  • Rabisheka namusawuli Yehova (19-37)

18  Muchaaka chamuchisatu chachiyuulu chaHosheya+ mwana kaEla mwanta waIsarela, Hezekiya+ mwana kaMwanta Ahazi+ waYuda wekalili mwanta.  Wadiña nayaaka 25 hekaliliyi mwanta nawa wayuulili yaaka 29 muYerusalema. Ijina damama yindi dadiña Abi* mwana kaZekariya.+  Watwalekelihu kwila yuma yaloña kumesu aYehova+ neyi cheliliyi nkakulula yindi Davidi.+  Diyi wafumishili yinañanaña,+ wahumwini mashiki ajila nikutema chishimi chajila.*+ Wachikili nikapela kawuneñu kabaziliyi Mosi;+ muloña kushika tuhu nihayina mpinji, antu jaIsarela adiña nakukwochela aka kapela nyilambu yakukakumuka wishi nawa akiteneneña nawu nkishi wakapela kawuneñu.*  Wakuhweleleli mudi Yehova+ Nzambi yaIsarela; hikwadiñahu wadiña neyi yena hakachi kawanyanta amuYuda ejima alondeleli hanyima yindi hela hakachi kanowu adiñaku henohu yena kandaku.  Wakakeleleli chikupu kudi Yehova.+ Halekeli kumulondelaku; watwalekelihu kuhemba nshimbi jamwinkeliwu Mosi kudi Yehova.  Nawa Yehova wadiña nayena. Kwejima kwayileñayi, welileña mwamaana. Wadikañili namwanta wakuAsiriya nawa wakaanini kumukalakela.+  Wemikili cheñi aFilisitinu+ mushindu kushika kuGaza nimaluña awu, kufuma kukaposhi kakutalila ndo-o nikumusumba wakiñewa.*  Muchaaka chamuchiwana chachiyuulu chaMwanta Hezekiya, dikwila nawu, muchaaka chamu 7 chachiyuulu chaHosheya+ mwana kaEla mwanta waIsarela, Mwanta Shalimanesa wakuAsiriya wenjili nakuzuña naSamariya nawa watachikili kumukuchika.+ 10  Musumba waSamariya awutambwili+ hakumana kwayaaka yisatu; muchaaka chamu 6 chachiyuulu chaHezekiya, nawa chadiña chaaka chamu 9 chachiyuulu chaHosheya Mwanta waIsarela. 11  Kufumahu, mwanta wakuAsiriya wasendeli aIsarela nakuyitwala muwunkoli+ muAsiriya nawa wayishakamishili muHala nimuHabori kukaloña kaGozani nimunyisumba yawaMediya.+ 12  Chumichi chamwekeni muloña hiyatiyilili mwizu daYehova Nzambi yawuku, ilaña atwalekelihu kufumpa chitiyañenu chindi, yuma yejima yashimwiniyi+ Mosi kambuña aYehova. Hiyatiyilili hela kwovwahilaku. 13  Muchaaka chamu 14 chachiyuulu chaMwanta Hezekiya, Senakeribi mwanta wakuAsiriya+ wenjili nakuzuña nanyisumba yejima yakiñewa yamuYuda nawa wayitambwili.+ 14  Dichi Mwanta Hezekiya waYuda, watemesheli izu kudi mwanta wakuAsiriya kuLakishi nindi: “Yami inaluwañeshi. Ñaamuki nawa nukukwinka yuma yejima yiwukunfuukwila.” Dichi mwanta wakuAsiriya wamufuukwilili Mwanta Hezekiya waYuda kumwinka ntalenta* jasiliva 300 nintalenta jawuru 30. 15  Dichi Hezekiya wahanini siliva yejima yadiña mwitala daYehova nimuyisweku yayuma yalema yamwitala* damwanta.+ 16  Hayina mpinji, Hezekiya wafumishili* yiisu yakutembeli+ yaYehova niyipamba yakuyiisu oyu yalambwijiliyi* yomweni Mwanta Hezekiya waYuda,+ nawa wayihanini kudi mwanta wakuAsiriya. 17  Kuhiñahu, mwanta wakuAsiriya watemesheli Taritani,* Rabisarisi* niRabisheka* hamu nezanvu deneni damashidika kufuma kuLakishi+ nakuya kudi Mwanta Hezekiya muYerusalema.+ Akandukili nakuya kuYerusalema nawa emeni kwakwihi namumpumpa wakwijiya dakumukandu, wekalila kumukwakwa weneni wakwiha damukakukosa yakuvwala.+ 18  Chamutambikiliwu mwanta kulonda ediki hanji, Eliyakimi+ mwana kaHilikiya, owu wadiña mukulumpi wakutala amwitala* damwanta, nsoneki Shebina+ niYowa nsoneki wansañu mwana kaAsafi, edikili nakuya kudi wena. 19  Dichi, Rabisheka wayilejeli nindi: “Mwani, mumuleji Hezekiya nenu, ‘Ichi dichinahoshiyi mwanta wabadika, mwanta wakuAsiriya nindi: “Chumanyi chiwunakuhwelelimu?+ 20  Eyi wunakuhosha neyi, ‘Ami neluki chakuzuña nawa nikweti ñovu yakuzuña njita,’ ilaña awa mazu amukunkulwayi. Komana wunakuhweleli mudinyi hakwila wudikañi nanami?+ 21  Talaña! Wunakuhweleli kutambwila wukwashu kudi idi iteti dabaloka, dikwila nawu Ejipitu,+ dakwila neyi muntu akundamenaku dikumulemeka muchikasa nakuhanuka. Ichi dichidiyi mwanta Fwaru kudi antu ejima amukuhwelela. 22  Nawa neyi wukunleja neyi, ‘Twakuhwelela mudi Yehova Nzambi yetu,’+ komana iwu Nzambi yenu hidiyi mwini yinañanaña nitumeña tuwunafumishi+ eyi Hezekiyaku? Iku nakuleja Yuda niYerusalema nindi, ‘Mwatela kudibuka kunaka kameña muYerusalema.’”’+ 23  Ichi dinu, mwani tiyañanaku ichi chitiyañenu nankaaka yami mwanta wakuAsiriya neyi: Nukukwinka tuwalu 2,000 neyi wukutwesha kuwana akakwendelahu.+ 24  Hanu dinu, wukutwesha ñahi kufuntisha nguvulu wumu wakehelamu nankashi hadi ambuña ankaaka yami, henohu eyi wunakuhweleli mudi Ejipitu kukwinka makalu niakakwendela hatuwalu? 25  Komana wunakutoñojoka neyi ami nenzi nakujilumuna dinu iluña chakadi kuñiiteja kudi Yehova tahindi? Yehova yomweni wanleja nindi, ‘Kandukaku wuyi nakuzuña nanidi ituña nawa wudijilumuni.’” 26  Hohenohu, Eliyakimi mwana kaHilikiya, Shebina+ niYowa amulejeli Rabisheka+ nawu: “Mwani, hoshaku nanetu ambuñeyi mwidimi dachiAramayiki,*+ muloña tunateli kutiya; bayi wuhosha nanetu mwidimi dawaYudeya dinateli kutiyawu antu adi hampwembuku.”+ 27  Ilaña Rabisheka wayilili nindi: “Komana nkaaka yami nantemeshi kuhosha awa mazu kudi nkaaka yenu nikudi enu hohu tahindi? Komana hanantemeshi kuhosha nikudi awa antu adi hampwembu, owu akada tuji twawu nikunwa masu awu hamu nanenuku?” 28  Kufumahu, Rabisheka wemeni nawa wabidikili nezu datiyakana mwidimi dawaYudeya nindi: “Tiyenu izu damwanta wabadika, mwanta wakuAsiriya.+ 29  Ichi dichinahoshiyi mwanta nindi, ‘Bayi mumwiteja Hezekiya ayidimbiku, muloña wukutwesha kuyamwina muchikasa chami wanyi.+ 30  Nawa bayi mumwiteja Hezekiya ayikojeji enu mukuhweleli mudi Yehovaku, nanochu chinakuhoshayi nindi: “Chalala Yehova wukutwamwina nawa iwu musumba hiyakuwuhana muchikasa chamwanta wakuAsiriyaku.”+ 31  Bayi mumutiyilila Hezekiyaku, muloña ichi dichinahoshiyi mwanta wakuAsiriya nindi: “Letenu kuwunda nanami nawa dihanenu kudi ami,* nawa wejima wenu muntu-himuntu wakadaña kumuvinyu windi, kumutondu windi wachikuyu nawa wakanwaña menji amwishima dindi, 32  sampu ami nenzi nakuyisenda nakuyitwala kwituña didi neyi ituña denu,+ ituña dikweti yakuda nivinyu yayiha, ituña dikweti mankendi nimatempa anyivinyu, ituña dikweti nyitondu yanyiolivi niwuchi. Kufumahu, mwakahandaña hohu chakadi kufwa. Bayi mumutiyilila Hezekiyaku, muloña wayidimbaña nakuhosha nindi, ‘Yehova wakatwamwina.’ 33  Kudihu anzambi anyuza adi ejima amwinahu dehi ituña dawu muchikasa chamwanta wakuAsiriya? 34  Indi anzambi aHamati+ niAripadi adi kudihi? Indi anzambi aSefavayimi,+ aHena niaIva adi kudihi? Anamwamwini Samariya muchikasa chami tahindi?+ 35  Hinyi hakachi kawanzambi ejima amumatuña wamwinahu dehi ituña dawu muchikasa chami mwaka Yehova atweshi kwamwina Yerusalema muchikasa chami?”’”+ 36  Ilaña antu amweneni nzo-o nawa hiyahoshelihu izu hela dimu dakumwakulaku, muloña mwanta wayilejeli nindi, “Bayi mumwakulaku.”+ 37  Ilaña Eliyakimi mwana kaHilikiya, owu wadiña mukulumpi watalileña amwitala* damwanta, nsoneki Shebina niYowa nsoneki wansañu mwana kaAsafi, ayili kudi Hezekiya iku yakuvwala yawu yakutabula nawa amulejelimu mazu ahosheliyi Rabisheka.

Tumazu twaheshina

Iyi hinsonekelu yakwihihisha ijina daAbiya.
Hela “akiteneneña nawu Nehushitani.”
Dikwila nawu, mwiluña dejima, mwadiña antu antesha hela amavulu nankashi.
Ntalenta yimu yesekeni na 34.2 kg. Talenu Nsañu Jikwawu B14.
Hela “chipañu.”
Dikwila nawu, yalambwijiliyi wuru.
MuchiHeberu, “waketwili.”
Hela “mukulumpi wamashidika.”
Hela “mukulumpi wawayilolu akuchota.”
Hela “mukulumpi wawakaseya.”
Hela “chipañu.”
Hela “daSiriya.”
MuchiHeberu, “Tudikiswili enu ninami nawa mwinzi kudi ami.”
Hela “chipañu.”