Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

CHIBAABA CHAKUDIZA 2

Munateli Kwikala ‘Akwakukundeja Akwenu Chikupu’

Munateli Kwikala ‘Akwakukundeja Akwenu Chikupu’

“Awa diwu hohu akwetu akwakukalakala hamu nanami munyidimu yaWanta waNzambi, nawa ankundejaña chikupu.”—KOL. 4:11.

KAMINA 90 Dikoleshenuña

NSAÑU YIDI MUCHIBAABA *

1. Kukalanyi kunakumonawu ambuña aYehova amavulu?

AMBUÑA aYehova amavulu mukaayi kejima anakuhita mukukala kwayakamishaña nikuyineñesha. Komana muchipompelu chenu mudihu antu anakuhita mukukala? AkwaKristu amakwawu anakuyekela nayikatu nawa amakwawu anakuneña muloña wakufwisha antaña jawu. Amakwawu anakuneña nankashi muloña wantaña yawu hela ibwambu dawu wunaleki kumukalakela Yehova. Hela chochu, amakwawu anakukabakana muloña wawubanji wadimwekenaña. Awa amanakwetu niahela ejima anakukeña kuyikundeja. Tunateli kuyikundeja ñahi?

2. Muloñadi kapostolu Pawulu chakeñeleleñayi kumukundeja mpinji yikwawu?

2 Kapampa kakavulu, kapostolu Pawulu wahitileña muwubanji wamboka-mboka. (2 Kor. 11:23-28) Wadiña nakuumika cheñi “mwiña mumujimba,” dikwila nawu wadiña nakukatakata. (2 Kor. 12:7) Nawa waneñeli chelili Demasi, manakwindi mwazatilileñawu yamushiyi ‘muloña [Demasi] wakeñeli nshakaminu yamakonu.’ (2 Tim. 4:10) Pawulu wadiña mukwaKristu wawayishewa wakwashileña antu, ilaña niyena waneñeleña mpinji yikwawu.—Rom. 9:1, 2.

3. Anyi amukundejeli nikumukwasha Pawulu?

3 Pawulu amukundejeli nikumukwasha. Munjilanyi? Yehova wamukolesheleña naspiritu Yindi yajila. (2 Kor. 4:7; Fwi. 4:13) Yehova wamukundejeleña cheñi kuhitila mudi akwawu akwaKristu. Pawulu wayiteneni awa akwawu nindi ‘akwakukundeja chikupu.’ (Kol. 4:11) Hakachi kawantu ateneniyi hamajina hadiña Arisitaka, Tikikusa niMaku. Amukolesheli Pawulu nawa amukwashili kuumika. Yilwilwinyi yayikwashili awa akwaKristu asatu kwikala akwakukundeja? Tunateli kuyimbujola ñahi mpinji yitunakudikundeja nikudikolesha wumu namukwawu?

IKALENU ASHINSHIKA NEYI ARISITAKA

Kufwana Arisitaka, tunateli kwikala amabwambu ashinshika kuhitila mukudikunda nawamanakwetu niahela ‘mumpinji yakala’ (Talenu maparagilafu 4-5) *

4. Arisitaka wamwekesheli ñahi nindi wadiña ibwambu daPawulu wamuwahi?

4 Arisitaka mukwaKristu wakuTesalonika yakuMasidoniya wadiña ibwambu daPawulu washinshika. Mpinji yatachi yamushimunawu Arisitaka muBayibolu himpinji yelili Pawulu yayi kuEfwesesa halwendu lwindi lwamuchisatu lwawumishonali. Hampinji yayiliyi naPawulu, Arisitaka amulukukili kudi antu nakumukokañesha. (Yil. 19:29) Chelili anamumbiku dehi, wafumini wanyi muEfwesesa kuchiina nindi akumulukuka, ilaña washalili naPawulu. Chimwahitili tukweji twantesha hadiñayi muGirisi, Arisitaka wachidiña naPawulu hela chakwila Pawulu akeñeleña kumujaha kudi ayilumbu jindi. (Yil. 20:2-4) Chamutwalileñawu Pawulu kuRoma mu 58 C.E. nakumukasilaku, Arisitaka wayili hamu nindi hanilu lwendu lwalulehi nawa mbopolu yakandaminiwu yakisikilili hanjila. (Yil. 27:1, 2, 41) Chashikiliwu muRoma, Arisitaka washakamini naPawulu mukaleya. (Kol. 4:10) Chumichi chinamwekeshi nawu Pawulu amukolesheli nikumukundeja kudi ibwambu dindi washinshika.

5. Kwesekeja na Yishimu 17:17, tunateli kwikala ñahi ibwambu wamuwahi?

5 Kufwana Arisitaka, ninetu tunateli kwikala amabwambu amawahi neyi tudikundaña nawamanakwetu niahela mumpinji yayiwahi nimumpinji “yakala.” (Tañenu Yishimu 17:17.) Hela chakwila kukala kunamani, twatela kutwalekahu kuyikundeja amanakwetu niahela. Frances, * wajimbesheli anvwali jindi ejima namusoñu wakansa, atata yindi diwu asambilili, chimwahitili tukweji tusatu amama yindi niwena afwili. Dichi wahosheli nindi: “Iku kukala kwatuneñeshaña hadi mpinji yayilehi. Ilaña nasakililaña amabwambu muloña eluka nawu nichidi waneña hela chakwila munahiti mpinji kufuma hafwili anvwali jami.”

6. Kwikala ashinshika kukutukwasha kwiladi?

6 Amabwambu ashinshika adihanaña kulonda akwashi amanakwawu niahela. Chakutalilahu, manakwetu Peter amulejeli kudi ndotolu nawu wadiña nachikatu chafwana. Ñodindi Kathryn wahosheli nindi: “Atutwalili kuchipateli kutwelukilili chikatu chaPeter kudi manakwetu nimuhela adisumbula. Dichi haniyi mpinji afuukwilihu nawu akutukwasha muniku kukala nawa atukwashileña mpinji yejima yitwakeñeleña wukwashu.” Chatukundejaña chikupu kwikala nawamabwambu anateli kutukwasha kuumika kukala kutukweti.

IKALENU MUNTU AKUHWELELAWU NEYI TIKIKUSA

Kufwana Tikikusa, tunateli kwikala amabwambu akuhwelelawu neyi tukwashaña akwetu anakuhita mukukala (Talenu maparagilafu 7-9) *

7-8. Kwesekeja na Akolosi 4:7-9, Tikikusa wamwekesheli ñahi nindi wadiña ibwambu wakuhwelelawu?

7 Tikikusa mukwaKristu wafumini kuRoma yankambi yakuAsiya, wadiña ibwambu daPawulu akuhweleleliyi. (Yil. 20:4) Kwakwihi na 55 C.E., Pawulu waloñesheli njila yakupompesha yawaana yakukwasha akwaKristu amuYudeya, hadaha wamulejeli Tikikusa kumukwashaku kutambula iyi yawaana. (2 Kor. 8:18-20) Kuhiñahu, chelili Pawulu amukasi katachi mukaleya muRoma, Tikikusa diyi muntu atemesheleñayi. Watwalileña nyikanda yaPawulu ninsañu yakukolesha muyipompelu yakuAsiya.—Kol. 4:7-9.

8 Tikikusa amukuhweleleli chikupu kudi Pawulu. (Tit. 3:12) Bayi neyi akwaKristu ejima adiñaku adiña neyi Tikikusaku. Kwakwihi na 65 C.E., hadiñayi mukaleya kamuchiyedi, Pawulu wasonekeli nindi akwaKristu amavulu akukabeta kaAsiya alekeli kudikunda nindi hadaha achiinineña akwankunyi nawu. (2 Tim. 1:15) Kwambukaku, Pawulu wamushindameneni Tikikusa nawa wamwinkeli cheñi mudimu wukwawu. (2 Tim. 4:12) Pawulu wazañaleli hakwikala nebwambu wamuwahi Tikikusa.

9. Tunateli kumwimbujola ñahi Tikikusa?

9 Tunateli kwikala amabwambu akuhwelelawu neyi tumwimbujola Tikikusa. Chakutalilahu, hitwakuminaña dakuyikana amanakwetu niahela anakankili netu tukuyikwashaku, ilaña twayikwashaña. (Mat. 5:37; Luka 16:10) Neyi awa antu anakankili eluka nawu tukuyikwasha, akundejewaña chikupu. Muhela wumu walumbulwili nindi, “Wukwakamaña wanyi muloña wuneluki neyi muntu welili nindi wukukwasha, wukwinza kwesekeja nachakukaniniyi.”

10. Anyi anateli kukundeja antu anakuhita mukukala hela adi nachineñi neyi chinasonekiwu haYishimu 18:24?

10 Antu anakuhita mukukala hela adi nachineñi akundejewaña neyi alejaku ibwambu dawu akuhwelelawu. (Tañenu Yishimu 18:24.) Bijay waneñeli nankashi chelili mwanindi wawedi amuhañi muchipompelu, dichi wahosheli nindi: “Nakeñeleñaku muntu wakuleja chinatiyileña.” Carlos wajimbesheli kukoleka kwadiñayi naku muchipompelu muloña wakuluwañesha. Wahosheli nindi, “Nakeñeleña muntu wakuleja chinatiyileña chakadi kutiya woma nami akunsompesha.” Carlos walejeli akulumpi, dichi amukwashili kumanisha kukala kwindi. Chelukiliyi nindi akulumpi kwila alejaku muntu wudi wejima yuma yayilejeliyi nehi, wakundejeweli.

11. Tunateli kwikala ñahi amabwambu akuhwelelawu?

11 Hakwila twikali amabwambu amawahi nawa akuhwelelawu, twatela kwikala adiwunjika. Hanyima yakwila Zhanna anamushiyi kudi nfumwindi, wakundejeweli chelili yalejiku amabwambu jindi chatiyileñayi. Wahosheli nindi, “Adiña nakuntiyilila neyi inakuhosha hela chakwila nadiña nakufuntisha funtishahu yuma yoyimu.” Ninenu munateli kwikala ibwambu wamuwahi neyi mwikala akwakutiyilila.

IKALENUÑA NAMUCHIMA WAKUKWASHA AKWENU NEYI MAKU

Wushona wamwekesheliyi Maku wamukwashili Pawulu kuumika, tunateli kukwasha amanakwetu mumpinji yayihuñu (Talenu maparagilafu 12-14) *

12. Maku wadiñanyi, nawa wamwekesheli ñahi muchima wakudihana?

12 Maku wadiña kaYudeya mukwaKristu wakuYerusalema. Musonyindi Baranaba wadiña mishonali welukiliwu. (Kol. 4:10) Chisaka chaMaku chadiña chaheta, ilaña Maku hatwamijiliku maheta muwumi windiku. Muchihandilu chindi chejima, Maku wadiña namuchima wakudihana. Watiyileña kuwaha kukalakela akwawu. Chakutalilahu, hadi mpinji yamboka-mboka wazatileña nakapostolu Pawulu nikapostolu Petulu mpinji yakalakeleñawu nyidimu yawu. Chinamwekeni neyi Maku wadiña nakulanda yakuda, kuyikeñela kwakushakama nikuzataku nyidimu yikwawu. (Yil. 13:2-5; 1 Pet. 5:13) Pawulu wamuteneni Maku nindi ‘mukwawu mukwakukalakala hamu nindi munyidimu yaWanta,’ nawa ‘mukwakumukolesha.’—Kol. 4:10, 11, tth.

13. 2 Timotewu 4:11 yamwekeshaña ñahi nawu Pawulu wasakilili hanyidimu yazatiliyi Maku?

13 Maku wadiña ibwambu daPawulu chikupu. Chakutalilahu, mpinji yamukasiliwu Pawulu kakukumishaku muRoma kwakwihi na 65 C.E., wamusonekeleli Timotewu mukanda wamuchiyedi. Muwuna mukanda, Pawulu wamulejeli Timotewu kwinza kuRoma hamu naMaku. (2 Tim. 4:11) Chakadi nikujina, Pawulu wahamekeli nyidimu yakalakeleñayi Maku kunyima, dichi wakeñeleña kumumona Maku hayina mpinji yakala. Maku wamukwashili Pawulu munjila yashiyashana, hadaha kumwinka yakuda, nyivuñilu hela nsonekeshi. Wukwashu wamukwashiliwu Pawulu nikumukolesha kwamukolesheliwu, kwamuleñeleli kwikala wahamuka kushika nimpinji yamujahiliwu.

14-15. Matewu 7:12 yinateli kutudizishaña ñahi chitunateli kukwasha akwetu munjila jashiyashana?

14 Tañenu Matewu 7:12. Neyi tunakuhita mukukala, twekalaña namuzañalu neyi antu atukwasha. Ryan wajimbesheli atata yindi muwubanji wahamukwakwa wahosheli nindi, “Neyi tunakukabakana, twakañanyaña kuzata nyidimu yitwazataña mpinji yejima. Ilaña twakundejewaña neyi muntu yatukwasha hela mutuyuma twanyanya.”

15 Neyi tushaku maana nawa twikala asoñama, tunateli kuwana njila yakukwashilamu antu. Chakutalilahu, Muhela wumu wafuukwilihu kumukwasha Peter niKathryn itwashimuna hakusambila kuhitila mukuyitwalaña kuchipateli mpinji yejima. Peter niKathryn hiyendeshaña cheñi motokaku, dichi muhela watanjikiliku njila yimu kulonda amanakwetu niahela muchipompelu ayisendeñaku namotoka. Komana chumichi chazatikili? Kathryn wahosheli nindi, “Twatiyili neyi anatutambuli chisenda chitwadiña nachu.” Dichi mwatela kwanuka nenu munateli kukundeja akwenu neyi muyikwasha nimutuyuma twanyanya.

16. Chumanyi chalema chitunadizili kudi Maku kutalisha hakukundeja akwetu?

16 Kambanji Maku wadiñaku mumafuku aYesu, wadiña mukwaKristu wadikita. Wadiña nanyidimu yayivulu yamuzatilileñayi Yehova kushilahu nikusoneka mukanda waNsañu Yayiwahi yaMaku. Hela chochu, Maku wadiña nakuzatisha mpinji yindi kulonda yamukundeji Pawulu nawa Pawulu wadiña wakasunuka kulomba wukwashu kudi Maku. Angela wajimbesheli ntaña yindi wasakililaña hakudihana kwawantu amukundejeli. Dichi wahosheli nindi, “Neyi akwenu anakufwila kukukwasha, chekalaña chaswayi kuhanjeka nawu. Akeñaña kukukwasha nawa hiyatiyaña woma wakukwashaku.” Tunateli kudihula netu, ‘Komana añiluka nawu nakundejaña akwetu itwadifukulaña nawu munjila jashiyashana?’

FWILENUÑA KUKUNDEJA AKWENU

17. Kutoñojoka ha 2 Akorinda 1:3, 4, kunateli kutukwashaña ñahi kukundeja antu amakwawu?

17 Chekalaña chaswayi kwiluka amanakwetu niahela anakukeña kuyikundeja. Tunateli kuzatisha cheñi mazu wowamu azatishiliwu akwetu hakutukolesha kulonda tukoleshi nachu akwetu. Nino muhela wafwishili ankaka yindi awambanda wahosheli nindi: “Yehova nateli kukundeja akwetu kuhitila mudi etu neyi twiteja netu yatuzatishi.” (Tañenu 2 Akorinda 1:3, 4.) Frances itwashimuna hakusambila wahosheli nindi: “Mazu ekala ha 2 Akorinda 1:4 alala. Tunateli kukundeja antu amakwawu kuzatisha nsañu yatukundejeliwu kudi akwetu.”

18. (a) Muloñadi antu amakwawu chatiyilañawu woma kukundeja akwawu? (b) Tunateli kukundeja ñahi akwetu? Hanenu chakutalilahu.

18 Twatela kuwanaku njila mutunateli kukwashila akwetu hela chakwila tunakutiya woma. Chakutalilahu, tunateli kuchiina netu tukwiluka wanyi chakuhosha hela chakwila namuntu wunakukeña kumukundeja. Mukulumpi Paul wanukaña chamukundejeliwu kudi antu amakwawu mpinji yafwiliwu atata yindi. Wahosheli nindi, “Nelukili nami chayikalilili hakwila nawu enzi nakuhanjeka nanami. Hiyelukili chakuhoshaku. Ilaña nichidi kuyisakilila hakwikala namuchima wakukundeja nikunkwasha.” Munjila yoyimu, chelili kuholoki mutentanshi, Manakwetu Tajon wahosheli nindi, “Hinatweshaña kwanuka mazu ejima antemesheleliwu antu chelili mutentanshi wunahiti dehiku, ilaña nanukaña hohu chañakameneniwu haniyi mpinji kulonda eluki neyi nidi chiwahi.” Tunateli kwikala akwakukundeja amawahi neyi twakamenaña akwetu.

19. Muloñadi chimunakukeñela kwikala ‘akwakukundeja chikupu’?

19 Chitunakuswina chikupu kwakwihi nakukuma kwanshakaminu yamakonu, yuma mukaayi yikutaminañaku nichihandilu chikukolelañaku. (2 Tim. 3:13) Nawa tunakukeña kutwalekahu kutukundeja muloña twawanina wanyi nawa twaluwañeshaña mpinji yejima. Chuma chamukwashili kapostolu Pawulu kuumika kushika nikunsa muchihandilu chindi himuloña wakwila amukundejeleña kudi akwawu akwaKristu. Twikali ashinshika neyi Arisitaka, akuhwelelawu neyi Tikikusa nawa adi namuchima wakudihana neyi Maku. Neyi twila mwenimu, tunateli kukwasha amanakwetu niahela kutwalekahu kumukalakela Yehova nakashinshi.—1 Tes. 3:2, 3.

^ para. 5 Kapostolu Pawulu wamweneña kukala kwakuvulu muchihandilu chindi. Mpinji yahitileñayi mukukala, amanakwindi adiña nakumukundeja chikupu. Tukuhanjeka yilwilu yisatu yaletesheli awa amanakwindi ekali akwakukundeja akwawu. Tukuhanjeka cheñi chitwatela kuyimbujola awa antu hakukwasha akwetu.

^ para. 5 Majina amakwawu muchinu chibaaba anayihimpi.

KAMINA 111 Yuma Yatuzañaleshaña

^ para. 56 KULUMBULULA NYEVULU: Arisitaka naPawulu adiña hamu hakisikili watu.

^ para. 58 KULUMBULULA NYEVULU: Tikikusa amwinkeli mudimu wakutwala nyikanda yaPawulu kuyipompelu.

^ para. 60 KULUMBULULA NYEVULU: Maku wamukwashili Pawulu munjila jashiyashana.