Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Komana Mweluka?

Komana Mweluka?

Nyisonkwinyi yahanineñawu antu mumafuku aYesu?

HADI yaaka yayivulu, aIsarela ahanineña mali kulonda akwashi nachu kudifukula kwalala. Ilaña mumafuku aYesu, aYudeya adiña nakufweta nyisonku yayivulu nawa chayikalilileña.

Chineli diyadiña njila yakukwashilamu kudifukula hatabanaka nawa nkumininaku hatembeli, aYudeya ejima adiña akula dehi ahanineña chikunku chamashekeli (hela madirakima ayedi). Mumafuku aYesu, ayizatishileña kunyilambu nikwakamena nachu tembeli yatuñiliyi Herodi. AYudeya amakwawu amwihwili Petulu neyi chakwila Yesu wahanineña nyisonku nawa Yesu wahosheli nindi chatama wanyi kuhana nyisonku. Ilaña, wamulejeli Petulu kwakuwana iwayawaya kulonda yahani musonku.—Mat. 17:24-27.

Antu jaNzambi niwena kunyima adiña nakuhana yamwikumi yanyikaabu yawu hela yamali awu. (Lev. 27:30-32; Kuch. 18:26-28) Anlomboli jansakililu alejeli antu nawu atela kufwetaña nyisonku yayuma yejima yamenaña, “yamwikumi yaminti dilu nikasakwa.” Yesu wahosheli nindi chatama wanyi kuhana yamwikumi, ilaña wahosheli nindi njila yazatishileña ansoneki niafwarisi kutalisha hayamwikumi yadiña yawunfwikiji.—Mat. 23:23.

Haniyi mpinji, aYudeya niwena afweteleña nyisonku yayivulu kudi aRoma muloña diwu ayulileña. Chakutalilahu, neyi muntu wudi nampata, wafweteleña mali hela yuma yidi yejima. Antu afweteleña nyisonku yakushika ku 20 pesenti nakushika ku 25. Kwadiña cheñi musonku wafweteleña kaYudeya wudi wejima. Dimusonku wamwihwiliwu Yesu kudi aFwarisi. Wahosheli cheñi chitwatela kumonaña nyisonku chahosheliyi nindi: “Yuma yaKesari, mwinkenu Kesari nawa yuma yaNzambi, mwinkenu Nzambi.”—Mat. 22:15-22.

Kwadiña cheñi nyisonku yafweteleñawu neyi anakwiñija yuma hela anakwidisha yuma mwituña. Iyi nyisonku ayitambwilileña kuyikumu, hayawu, hamankenu hanyikwakwa, kuwiñililu wanyisumba nihayisankanu.

Nyisonku yaswejeli nankashi muchiyulu chawaRoma. Neyi chashimwiniyi mukwakushimuna nsañu wawaRoma wakunyaka Tacitus, wadiñaku muchiyulu chaTiberius, hampinji yadiñayi Yesu hanu hamaseki wahosheli nindi, “Asiriya nawaYudeya alombeli nawu afweteña nyisonku yantesha muloña chayikalilili.”

Chaswejeli kuyikalila nanjila yatambwilileñamu iyi nyisonku. Wuswa wakwila mwenimu awuhanineña kudi muntu wahanineña mali amavulu kulonda yeñili mudimu. Antu ahanineña mali amavulu, akwatileña mali amavulu mumalisiti, alejeleña antu amakwawu kutambula nyisonku, nakudihetesha awenawu. Chinamwekani neyi Zakewu wadiña nawantu atambwileña nyisonku. (Luka 19:1, 2) Dichi, antu atiyileña kutama nawa aheleli antu atambwileña nyisonku kudi wena.