Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

CHIBAABA CHAKUDIZA 16

Hakwilenuku Chalala Kutalisha Hansañu yaKufwa

Hakwilenuku Chalala Kutalisha Hansañu yaKufwa

“[Twelukaña] mazu onenewa achalala nimazu onenewa akutwamba.”—1 YOW. 4:6.

KAMINA 73 Tukwashiku Tuhamuki

NSAÑU YIDI MUCHIBAABA *

Chatela mudibombeña mutushidikilu twamuneñeshaña Nzambi, kundejenuña antaña jenu anafwishi muntu akeñawu (Talenu maparagilafu 1-2) *

1-2. (a) Munjilanyi Satana mwadimbilañayi antu amavulu? (b) Tukuhanjekadi muchinu chibaaba?

SATANA, “tata yakutwamba,” nadimbi antu kufuma tuhu havulumwiniwu aAdama naEva. (Yow. 8:44) Mumakudi indi munabombeli ntañishilu yakutwamba kutalisha hansañu yakufwa niyakwila nawu kudi chuma chimu chatwalekañahu kuhanda. Tushidikilu niyuma yejima yelañawu awa antu yashindamena hantañishilu yakutwamba yafumaña kudi Satana kutalisha hadi afu. Chafumañamu, amanakwetu niahela amavulu ‘anakulwila chikupu chikuhwelelu’ neyi ntaña yawu muchisaka hela wamuchituñilu nafwi.—Yuda 3.

2 Neyi mumona kukala kwamuchidiwu, chumanyi chikuyikwasha kuhakwilaku yuma yatañishaña Bayibolu hansañu yawafu? (Efwes. 6:11) Munateli kukundeja ñahi nikukolesha akwenu akwaKristu anakukanjikijawu kwila yuma yamuneñeshaña Nzambi? Achinu chibaaba chikuhosha chatukwashañayi Yehova. Chatachi, tuhanjekenu chahoshaña Bayibolu hansañu yakufwa.

CHALALA KUTALISHA HADI AFU

3. Yumanyi yafumini mukutwamba kwatachi?

3 Nzambi hakeñeleña nindi antu afweñaku. Hakwila nawu aAdama naEva ashakameña haya nyaaka, ateleleli kumwovwahila Yehova wayinkeli Nshimbi nindi: “Ilaña mutondu wakwiluka nachu niyayiwahi niyatama eyi bayi wakawidyaku; muloña ifuku diwakadya chalala wakafwa.” (Kutach. 2:16, 17) Ilaña Satana waleteli kukala. Satana wahosheleli mukapela nakumwila Eva nindi: “Chalala, himwakafwaku.” Chawushona Eva wetejeli mwamudimbiliwu nawa wadiili mukabu. Kuhiñahu, nfumwindi niyena wadiili mukabu. (Kutach. 3:4, 6) Muloña wachumichi, nshidi nikufwa yenjili hadi antu ejima.—Rom. 5:12.

4-5. Satana natwalekihu ñahi kudimba antu?

4 Neyi chahosheliyi Nzambi, aAdama naEva afwili. Ilaña Satana halekeli kutwamba hansañu yakufwaku. Chimwahitili mpinji, watachikili cheñi makudi amakwawu. Makudi amu, hintañishilu yakwila nawu muntu neyi nafwi kudi chuma chatwalekañahu kuhanda mudi yena, hadaha nawu spiritu yatwalekañahu kuhanda. Makudi amuchidi awa analuwañeshi antu amavulu kushika nimakonu.—1 Tim. 4:1.

5 Muloñadi antu amavulu chinakuyidimbilawu? Satana weluka chatiyañawu antu neyi muntu nafwi nawa wazatishaña aka kafuta kulonda yayidimbi. Chineli atuleñeli nawu tushakameña haya nyaaka, twakeñaña kufwa wanyi. (Mukwa. 3:11) Kufwa hichilumbu.—1 Kor. 15:26.

6-7. (a) Komana Satana nakutwesha kujinda chalala kutalisha kudi afu? Lumbululenu. (b) Chalala chamuBayibolu chatukwashaña ñahi kubula kuchiina afu?

6 Chalala chashimunaña yuma yejima hansañu yakufwa, hela chakwila Satana natwalekihu kutwamba. Hela chochu, antu amavulu anayiluki iyi nsañu nawa anakushimwina chatañishaña Bayibolu kutalisha hachekalawu afu nihakuchiñeja kutukweti hadi afu. (Mukwa. 9:5, 10; Yil. 24:15) Ichi chalala chatukundejaña, nawa chatukwashaña kubula kuchina nikujinoka chichekalaña neyi muntu nafwi. Chakutalilahu, hitwachinaña afu hela kuchina netu kudi chuma chatama chinateli kuyimwekena antaña jetu afwa dehiku. Tweluka netu anafwi dehi nawa hiyanateli kukatisha muntuku. Chidi tuhu neyi adi mutulu. (Yow. 11:11-14) Tweluka cheñi netu afu eluka wanyi chinakwenda mpinji. Dichi hampinji yakusañuka, niantu ejima afwili dehi yaaka oyo-o akamona iyi mpinji yinahitihu neyi mukulabula kwadisu.

7 Munateli kwiteja nenu chalala kutalisha hachekalawu afu chapela nawa chaswayi kutiya. Kubombela hakuluwañesha antu, awa mukudi amwekeshaña cheñi nawu Nleñi yetu watama. Hakwila tutiyishishi chikupu wubanji wunaleti Satana, tukushinshika hanawa malwihu: Makudi aSatana amwekeshaña ñahi nawu Yehova watama? Analeteshi ñahi antu kutoñojoka nawu chidi hohu chiwahi kubula kukuhwelela mwifutu danyiloña daKristu? Awa makudi analeteshi ñahi antu kuswejelaku kuneña nikukabakana?

MAKUDI ASATANA ANALETI YUMA YATAMA KUMUCHIDI WAMUNTU

8. Neyi chinamwekeshiwu haYeremiya 19:5, Makudi aSatana hansañu yawafu amutamishaña ñahi Yehova?

8 Makudi aSatana amwekeshaña nawu Yehova watama. Awa makudi munabombeli ntañishilu yakwila nawu afu ayikabishilaña mukesi. Ntañishilu yamuchidiwu yatamishaña ijina daNzambi. Munjilanyi? Iyi ntañishilu yinaleteshi antu kukuhwelela nawu Nzambi wakukeña watama neyi Diyabolu. (1 Yow. 4:8) Mwatiyaña ñahi? Sweje-e dinu, Yehova watiyaña ñahi nanawa makudi? Sweje-e dinu, yena wahela yuma yejima yatama.—Tañenu Yeremiya 19:5.

9. Makudi aSatana analeteshi antu kutoñojoka nawudi kutalisha hefutu danyiloña daKristu dashimunawu haYowanu 3:16 ni 15:13?

9 Makudi aSatana kutalisha hansañu yawafu analeñeli antu kubula kukuhwelela mwifutu danyiloña daKristu. (Mat. 20:28) Makudi amakwawu asatana adi akwila nawu wumi wamuntu wafwaña wanyi. Neyi dimu, kachi antu ejima ahandaña haya nyaaka. Kristu hadi kuhana wumi windi kwikala ifutu detu danyiloña kulonda tukekali nawumi wahaya nyaakaku. Mwatela kwiluka nenu mulambu waKristu hinjila yimu yabadika mwayimwekesheleliwu antu kukeña. (Tañenu Yowanu 3:16; 15:13.) Fwikijenu chatiyañayi Yehova niYesu hantañishilu yaleñelaña antu kutoñojoka nawu ichi chawana chalema wanyi!

10. Indi makudi aSatana anakubombelaku ñahi chineñi niyihuñu kudi antu?

10 Makudi aSatana analeteshi antu kuswejelaku kuneña nikukabakana. Anvwali anafwishi mwana anateli kuyileja nawu Nzambi diyi wunamutambuli mwanawu, hadaha nawu kulonda yekali kañelu mwiwulu. Awa makudi asatana aleteshaña anvwali kusweja kuneñelaku. Ntañishilu yakesi kahelu niyena ayizatishaña nawu hinjila yakubabeshelamu muntu, kushilahu nikwochela hanyitondu antu ejima adikañaña nantañishilu yamuchechi. Kwesekeja namukanda waSpanish Inquisition, awa antu ocheleleña akwawu hanyitondu akuhweleleli nawu antu akaanineña ntañishilu yamuchechi ayocheleña kulonda “atiyi chichatiyakanaña neyi adi mukesi kahelu” kulonda abalumuki mumuchima henohu kanda afwi nawa akabuli kukabakana muhelu neyi anafwi. Mumatuña amavulu, antu akuhwelela nawu atela kudifukula kudi ankakulula jawu afwa dehi, kulonda ayilemeshi hela nawu ayikiswili. Amakwawu niwena akeñaña kuwundisha antaña jawu afwa dehi nawu akamba kuyibabesha. Chawushona, iyi ntañishilu yashindamena hamakudi asatana hiyayikundejañaku. Ilaña yayiletelaña hohu antu chineñi cheneni hela woma.

CHITUNATELI KUHAKWILAKU CHALALA CHAMUBAYIBOLU

11. Antaña jetu itwalemesha hela amabwambu jetu anateli kutukanjikija ñahi kwila yuma yabula kwikala Mwiizu daNzambi?

11 Kukeña kutwamukeña Nzambi niIzu dindi kwatukoleshaña kumwovwahila Yehova neyi antaña jetu itwalemesha hela amabwambu anakutukanjikija kwila yuma yabula kwikala muNsona kutalisha hadi afu. Hadaha anateli kututiyisha nsonyi nakutwila nawu hitwamukeñeli hela kumulemesha muntu wunafwiku. Hela anateli kuhosha nawu yilwilu yetu yinateli kuleñela muntu wunafwi kukatisha antu anashali munjila yikwawu. Tunateli kuhakwilaku ñahi chalala chamuBayibolu? Shishikenu chimunateli kuzatisha iyi yishina yamuBayibolu.

12. Tushidikilu twamuchidinyi kutalisha hadi afu twabula kwikala munsona?

12 “Daambulenumu” chikupu muntañishilu yakutwamba niyaaku yabula munsona. (2 Kor. 6:17) Mwituña daCaribbean, antu amavulu akuhwelela nawu muntu neyi nafwi, “mufu” windi wahitañanaña nakubabesha antu amukabishileña. Mukanda wumu wahosha nawu iwu “mufu” nateli “nikukabisha antu muchituñilu.” MuAfrica muntu neyi nafwi akalumunaña yibanjilu mumatala nikutalisha nyevulu yamuntu wunafwi kumbañu. Muloñadi? Antu amavulu ahoshaña nawu muntu wunafwi hanateli kudimona yomweniku. Etu ambuña aYehova, hitwakuhwelela mutushidikilu hela kudibomba muyuma yatandishaña makudi aSatanaku.—1 Kor. 10:21, 22.

Kusandujola nsañu yashindamena haBayibolu nikuhanjeka chiwahi nawantaña jenu abula kwikala aYinsahu kunateli kuyikwasha kutondolwela kukala (Talenu maparagilafu 13-14) *

13. Kwesekeja na Yakoba 1:5, chumanyi chimwatela kwila, neyi kudi yuma yimwajinokaña kutalisha hatushidikilu?

13 Neyi kudi yuma yimwajinokaña kutalisha hatushidikilu, lombenu kudi Yehova kulonda yayinki maana. (Tañenu Yakoba 1:5.) Kuhiñahu sandujolenuña munyikanda yetu. Neyi chinatwesheki, ihulenuku akulumpi muchipompelu chenu. Akuyileja chakwila wanyi, ilaña anateli kuyikwasha kuwana yishina yamuBayibolu yidi neyi yitunahanjekihu. Neyi mwila mwenimu, mukufumba “ñovu [jenu] jakutoñojoka” nawa iji ñovu jikuyikwasha “kwaambula yuma yayiwahi nayatama.”—Heb. 5:14.

14. Munjilanyi mutunateli kutondolwela kutuntwisha antu?

14 “Ilenuña yuma yejima yikumulemesha Nzambi. Tondolwelenuña kwikala chuma chakuhukanaku.” (1 Kor. 10:31, 32) Neyi tunakufuukulahu kudiñija hela kubula kudiñija mutushidikilu hela muchisemwa, twatela kusambila kutoñojokahu neyi chakwila yuma yitukufuukula yinateli kuneñesha yinleji yawakwetu, sweje-e akwetu akwaKristu. Twakeñaña wanyi kudimbwisha antu amakwawu. (Maku 9:42) Cheñi, hitwakeñaña kuneñesha antu abula kwikala aYinsahuku. Kukeña kunateli kutuleñela kuhanjeka nawu munjila yayiwahi, yaletaña kalemesha kudi Yehova. Hitwakeñaña kubobola nawantu hela kusekesha chisemwa chawuku. Anukenu nenu, kukeña kukweti ñovu. Neyi tumwekesha kukeña munjila yatelela nawa yakalemesha, tukuwundisha nyichima yawantu atudimbululaña.

15-16. (a) Muloñadi chichawahila kulejaku antu yuma yimwakuhwelela? Hanenu chakutalilahu. (b) Indi mazu aPawulu asonekawu haAroma 1:16 anatukundami ñahi?

15 Lekenu antu ejima muchituñilu chenu eluki nawu mudi aYinsahu jaYehova. (Isa. 43:10) Neyi muyilumbulwila chadimu antaña jenu niantuñi nenu yuma yimwakuhwelela kutalisha hachisemwa, chikuyipelelaku kumanisha kukala neyi muntu hela ntaña yenu nafwi. Francisco washikamaña kuMozambique wahosheli nindi: “Chitwadizili chalala nañodami Carolina, twalejeli chisaka chetu netu tunaleki kudifukula kudi afu. Twekalili mukweseka mpinji yafwiliyi yaya aCarolina. Mujimba awutookesheleña kwesekeja nachisemwa. Dichi antaña jamuntu wunafwi atela kukama mafuku asatu kunamwañiliwu menji anaweleshiwu nachu mujimba. Itu tushidikilu twakuwundisha nachu spiritu yamuntu wunafwi. Antaña jaCarolina akuhweleleli nawu niyena wukukama kwechililiwu menji.”

16 Francisco nañodindi elili ñahi? Francisco walumbulwili nindi: “Chineli twamukeña Yehova nawa twakeñaña kumuzañalesha, twakanini kudibomba munitu tushidikilu. Antaña jaCarolina ahilili nankashi. Atwinkeli muloña wakubula kulemesha afu nawa ahosheli nawu hiyakatuhempula hela kutukwashaku. Chineli twayilumbulwilili chadimu yuma yitwakuhwelela, hitwahanjekelihu nawu haniyi nsañu henohu ahilaku. Antaña amakwawu atuhakwililiku nakuhosha nawu twayilumbulwilili dehi hakusambila yuma yitwakuhwelela. Mukuhita kwampinji, antaña jaCarolina awundili, nawa twaleteli kuwunda. Amakwawu enzaña nikwitala detu nakulomba nyikanda yashindamena haBayibolu.” Bayi tutiyaña nsonyi yakuhakwilaku chalala kutalisha hadi afuku.—Tañenu Aroma 1:16.

KUNDEJENU NIKUKWASHA ANTU ANAKUDILA

Amabwambu amawahi akundejaña nikukwasha antu anafwishi antaña jawu (Talenu maparagilafu 17-19) *

17. Chumanyi chinateli kutukwasha kwikala ibwambu wamuwahi kudi mukwetu mukwaKristu wunaneñi?

17 Neyi mukwetu mukwaKristu nafwishi ntaña yindi twatela kuzata nañovu kulonda twikali “ibwambu damuntu . . . , mana kwamuntu wavwalikila yakala.” (Yish. 17:17) Tunateli kwikala ñahi “ibwambu damuntu,” sweje-e neyi manakwetu hela muhela wunaneñi anakumukanjikija kwila yuma yakaanishawu munsona? Shinshikenu yishina yiyedi yamuBayibolu yinateli kutukwasha kukundeja muntu wunafwishi.

18. Muloñadi Yesu chadilililiyi, nawa yumanyi yitunadiziliku?

18 “Dililenuña hamu nawantu adilaña.” (Rom. 12:15) Tunateli kukañanya mazu akuhosha kudi muntu wunaneñi. Mpinji yikwawu chinateli kuwaha neyi tudila. Chafwili ibwambu daYesu Lazaru, Mariya, Mata niantu amakwawu amudilili manakwawu nawa ibwambu dawu. Chimwahitili mafuku awana Yesu niyena wenjili, dichi “wadilili,” hela chakwila welukili nindi wukumusañula Lazaru. (Yow. 11:17, 33-35) Yesu chadililiyi wamwekesheli chatiyañayi Tata yindi. Chumichi chamwekesheli nawu Yesu wakeñeli chisaka chaLazaru, nawa chayikundejeli aMariya naMata. Munjila yoyimu, neyi amanakwetu amona nawu twayikeña nikuyakamena, akwiluka nawu hiyekala nkawawuku, ilaña nawu akweti amabwambu ayikwashaña nawa ayakamenaña.

19. Neyi tunakukundeja mukwetu mukwaKristu wunaneñi, munjilanyi mutunateli kuzatishila Mukwakutañisha 3:7?

19 “Mpinji yakumwena, nimpinji yakuhosha.” (Mukwa. 3:7) Njila yikwawu mutunateli kukundejela mukwetu mukwaKristu wunaneñi hikumutiyilila nakanañachima. Lekenu manakwenu yahoshi yuma yejima yinakutiyayi, nawa bayi muhila muloña ‘wachikela chinakutiyayiku’. (Yoba 6:2, 3) Hadaha nasweji kuneña muloña wekakeja dinakufuma kudi antaña jindi abula kwikala aYinsahuku. Dichi lombenu hamu nindi. Lembenu kudi “ Watiyaña mwalombañawu antu” amwinki ñovu nikuwunda kwamuyitoñojoka. (Mas. 65:2) Neyi chinatwesheki, tañilenu hamu Bayibolu. Hela tañenu chibaaba chatelela chidi munyikanda yetu, chidi neyi nsañu yachihandilu yakukundeja.

20. Yumanyi yitukahanjekahu muchibaaba chinalondelihu?

20 Twatiyaña kuwaha hakwiluka chalala kutalisha kudi antu afwa nimpinji yayiwahi yidi kumbidi yakayisañulawu antu adi mumajamu achanukishu. (Yow. 5:28, 29) Dichi, mumazu nimunyidimu, tumwekesheña kuhamuka kuhakwilaku chalala chamuBayibolu nikulejaku antu hampinji yatelela. Chibaaba chinalondelihu chikashimuna njila yikwawu mwakañeshelañayi Satana antu kwiluka chalala kutalisha hakupanda. Tukadiza muloña waweni wutwatela kutondolwela nyidimu niyisela yakundama kumuhetu wawandemoni.

KAMINA 24 Twayenu kuMpidi yaYehova

^ para. 5 Satana niandemoni jindi anadimbi antu nansañu yamakudi kutalisha hachekalawu afu. Awa makudi aleñelaña antu kwila yuma yakaanishawu munsona. Achinu chibaaba chikuyikwasha kutwalekahu kwikala ashinshika kudi Yehova neyi antu anakuyikanjikija kwila yuma yakaanishawu munsona.

^ para. 55 KULUMBULULA NYEVULU: Hampinji yinakudila muntu wunafwishi ntaña yindi, antaña jindi aYinsahu anakumukundeja.

^ para. 57 KULUMBULULA NYEVULU: Hanyima yakusandujola hatushidikilu twahachipenji, iwu Chinsahu nakulumbulwila antaña jindi yuma yakuhwelelayi.

^ para. 59 KULUMBULULA NYEVULU: Akulumpi muchipompelu chawakwaKristu anakukundeja nikukwasha Chinsahu wunafwishi ntaña yindi.