Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

NSAÑU YACHIHANDILU

Mukuumika Kweseka Mwafumini Nkisu

Mukuumika Kweseka Mwafumini Nkisu

MUKULUMPI wawaKGB wanhosholeli nindi, “Wudi mbanji eyi. * “Wunamushiyi ñodeyi wudi nevumu nawa wudi nakamwana kanyanya. Hinyi wukuyidishaña nikuyakamena? Lekaku kwikala Chinsahu kulonda tukuumbiku!” Nakwili nami: “Inehi, nashiyi chisaka chami wanyi. Yenu munankasi! Munankasilidi ntahi?” Iwu kapokola wakwili nindi: “Neyi wakoñaku muloña wacheñi chadi kwikala chachiwahi kubadika kwikala Chinsahu.”

Iyi nsañu yamwekeni mu 1959 hinadiña mukaleya mumusumba waIrkutsk muRussia. Tali niyilumbulwili chuma chaletesheli ami niñodami Maria tukabakani “kukoola kuloña” nichatukiswililiwu muloña wakutwalekahu kwikala ashinshika.—1 Pet. 3:13, 14.

Nasemukili mu 1933 kuUkraine mumukala waZolotniki. Mu 1937 amama awakulumpi nianfumwawu adiña aYinsahu, enjili nakutuhempula kufuma kuFrance nawa atushilili mukanda waGovernment niwa Deliverance, yasonekeliwu kudi aWatch Tower Society. Atata chatañiliwu iyi nyikanda, atachikili kumukuhwelela Nzambi. Chawushona, mu 1939 akatili nankashi. Ilaña henohu kanda afwi ayilejeli amama nawu: “Ichi dichalala. Watela kuyidizishachu anyana.”

SIBERIA, ILUÑA DADIHA DAKUSHIMWINA

Mu April 1951, akwanshimbi atachikili kuyitwala aYinsahu muwunduñu, kuyifumisha kukabeta kamujika kaUSSR nakuyitwala kuSiberia. Wejima wetu amama nimwanyikami, Grigory, atufumishili kuWest Ukraine. Twendeli makilomita akubadika 6,000 nastima hakwila nawu tushiki mumusumba waTulun muSiberia. Chimwahitili nyilungu yiyedi yayami, Bogdan niyena wenjili muchilombu chadiña mumusumba kwakwihi naAngarsk. Amukasili yaaka 25 yamashi mumazulu.

Ami, amama niGrigory, twashimwinineña munyikala yakuTulun. Ilaña twashimwinineña mukuswamujoka. Chakutalilahu, twayihwileña antu netu, “Kudihu wunakulandisha ñombi?” Neyi tunawani muntu wunakulandisha ñombi, twamulejeleña netu añombi ayileña chakuhayamisha. Haleheli wanyi, twatachikili kuhosha hadi Nleñi. Hayina mpinji, asonekeli chipapilu chansañu chahosheleña kutalisha hadi aYinsahu nawu, adiña nakwihula ñombi ilaña anakukeña nyikoku. Nawa twawanini antu adi neyi nyikoku. Twatiyileña kuwaha kudiza jiNsona nawantu adizoza nawa akweti chisambu munidi iluña. Chayinu mpinji, muTulun mudi chipompelu chikweti akwakushimwina akubadika ha 100.

MARIA WADIÑA MUKWESEKA

Mwinikwami, Maria, wadizili chalala muUkraine hampinji yikwadiña Njita Yakaayi Yamuchiyedi. Hadiñayi nayaaka 18, kapokola wawaKGB watachikili kumukeña nindi yakaami nindi, ilaña wamukaanini. Ifuku dimu, chafuntiliyi kwitala, wawanini iyala nakaami hakadidi kindi. Maria watemukili. Kapokola wazuwili, dichi wamuchinishili nindi wukumukasa muloña wakwila hiChinsahu. Mwamweni, mu 1952, Maria amukasili yaaka 10 mukaleya. Watiyili neyi Yosefu akasiliwu muloña wakwila wadiña washinshika. (Kutach. 39:12, 20) Ñendeshi wamufumishili Maria kuchota chanyiloña nakumutwala mukaleya wamulejeli nindi: “Kutiya woma nehi. Antu amavulu ayaña mukaleya atwalekañahu kwikala ashinshika.” Awa mazu amukolesheli.

Kufuma mu 1952 nakushika mu 1956, Maria amushili muchilombu mumusumba waGorkiy (wunakutenawu makonu nawu Nizhniy Novgorod) muRussia. Amwinkeli mudimu wakuchañula nyitondu nimumpinji yamashika. Wakabakeni nankashi, ilaña mu 1956 amufumishili mukaleya nawa wafuntili kuTulun.

NADIÑA KWAKULEHI NAÑODAMI NINANYANAMI

Manakwetu wumu muTulun chanlejeliyi nindi kudi muhela wunakwinza, nasendeli nkinga yami nakuya kusitesheni kulonda nimusendeshiku yiteli. Chinamumweni hohu Maria, nashikeneni dakumukumbwa. Hahitili mpinji hakwila yañiteji, ilaña nkuminaku wañitejeli. Twadisumbwili mu 1957. Chimwahitili chaaka chimu, twavweli mwana nawa twamutumbili netu Irina, ilaña nashakamini nindi kapinji kanti. Mu 1959, ankasili muloña napulintileña nyikanda yashindamena haBayibolu. Ankasili kwakwihi nachaaka mukaleya mwakwila kumona muntu nehi. Hakwila nawu niwundishi muchima haniyi mpinji yakala, natwalekelihu kulomba, kwimba tumina twaWanta nikutoñojoka chinateli kushimwina neyi ananfumishi mukaleya.

Hampinji yinadiña muchilombu mu 1962

Hampinji yinadiña mukaleya, muntu wañihwileña wanzuwilili nindi, “Tunakuyichika hamaseki neyi nkosu!” Nakwili nami, “Yesu wahosheli nindi nsañu yayiwahi yaWanta AKAYISHIMWINA munyuza yejima nawa kwosi wunateli kuyikañesha.” Dichi, muntu wañihwileña wazatishili njila jashiyashana hakukanjikija kulonda nifumpi kashinshi kami neyi chinahosha mumazu akutachika. Chinakaanini yuma yejima yanchinishileñawu nitufuta twejima, ankasili yaaka 7 yamashi mumazulu mumusumba waSaransk. Chinayileña kuchilombu, anlejeli nawu mwanetu mukwawu wamumbanda navwaliki, twamutumbili netu Olga. Hela chakwila ñodami nianyanami adiña kwakulehi, natiyili kuwaha chinelukili nami ami naMaria tunatwalekihu kwikala ashinshika kudi Yehova.

Maria nawanyanetu awambanda, Olga naIrina, mu 1965

Muchaaka, Maria wayileña nakunhempula kuSaransk, hela chakwila lwendu lwadiña lwamafuku 12 nasitima kuya nikufunta. Chaaka nichaaka wanleteleleña nsapatu jajiha. Nawa mukachi kansapatu wanshilileñamu magazini yaKaposhi Kakutalila kakatataka. Chaaka chimu chanhempwiliyi Maria chadiña chachiwahi muloña wenjili nawanyanetu ejima ayedi. Natiyili muzañalu hakuyimona nikwikala nawu.

MALUÑA AMAHA NIKUKALA KUKWAWU

Mu 1966, anfumishili muchilombu chakuyandishila, nawa wejima wetu awana twayili kumusumba waArmavir kwakwihi naBlack Sea. Kweniku, twavwalili anyana ayedi aYaroslav niPavel.

Hashimbwili wanyi, atupokola awaKGB enjili kwitala nakukeñakeña nyikanda yashindamena haBayibolu. Akeñakeñeli kwejima nimutwashileña yakuda yawañombi. Ifuku dimu, atupokola asulwilili muloña kwatatili nawa yakuvwala yawu yatamini nalunkuñu. Maria wayitiyilili luwi, muloña adiña nakulondela hohu nshimbi. Wayinkeli dilinki nawa wayinkeli kadihina kakupukutisha yakuvwala, diishi yamenji nimahina akudipukutisha. Kuhiñahu, chenjiliyi mukulumpi wawaKGB, atupokola amulejeli chayitambwililiwu chiwahi. Chiyafuntiliwu, mukulumpi wawatupokola wamwemweteli nawa watubayibishili. Twatiyili kuwaha hakumona yuma yayiwahi yinateli kufumamu neyi ‘twimika mushindu kutama kuhitila mukwila yuma yayiwahi.’—Rom. 12:21.

Twatwalekelihu kushimwina muArmavir hela chakwila atulukukileña. Nawa twakolesheli kadizanvu kanyanya kawakwakushimwina adiña mukamwihi mumusumba waKurganinsk. Inakutiya kuwaha kwiluka nami makonu muArmavir mudi yipompelu 6 nawa muKurganinsk mudi yipompelu yiwana.

Haniyi yaaka yejima, mpinji yikwawu twazeyeleña kuspiritu. Ilaña tunakumusakilila Yehova netu wazatishili amanakwetu ashinshika kutufumba nikutukolesha kuspiritu. (Mas. 130:3) Twadiña cheñi mukweseka hampinji yitwazatileña hamu nawantu awaKGB adiña nakukeñakeña nsañu yamuyipompelu chakubula etu kwiluka. Amwekeneña neyi kwiji adiña nakudikita chikupu mumudimu wakushimwina. Amakwawu ayinkeli nikukooleka mukuloñesha. Mukuhita kwampinji, twayilukili chikupu.

Mu 1978, chelili Maria yashikiji yaaka 45, wekalili cheñi nevumu. Chineli wadiña nakukata muchima, andotolu amwakameneni nawa amukanjikijili nawu yafumishi ivumu. Ilaña Maria wakaanini. Dichi, andotolu amakwawu atachikili kumulondela kwejima kwayileñayi muchipatela iku adi nandoñu nawu amwasi kulonda ivumu difumi. Maria watemukili muchipatela kulonda yakiñi mwana wudi mwivumu.

Atupokola awaKGB atulejeli nawu tufumi mumusumba. Twayili kumukala wadiña kwakwihi namusumba waTallinn muEstonia, wadiña muUSSR. MuTallinn, yuma yatoñojokeleñawu andotolu yamwekeni wanyi, Maria wavwalili mwana weyala nawa twamutumbili netu Vitaly.

Nkumininaku, twafumini kuEstonia nakuya nakushakama kuNezlobnaya kukabeta kambwela muRussia. Kweniku twashimwinineña antu mukubabala muloña antu ejima enjileña kufuma mwituña dejima. Enjileña kuchipatela nakusenda yitumbu, ilaña amakwawu afuntileña nakuchiñeja kwawumi wahaya nyaaka.

CHITWADIZISHILI ANYANETU KUMUKEÑA YEHOVA

Twayidizishileña anyanetu kumukeña Yehova nikumuzatila. Twatambikileña amanakwetu apama kwitala detu kulonda akwasheñaku anyanetu. Nawa mwanyikami Grigory wadiña nkoñi wendaña kufuma mu 1970 nakushika mu 1995 niyena watwendeleleña. Chisaka chejima chatiyileña kuwaha neyi nenzi, muloña wadiña wakasunuka nawa watiyishileña ejima kuwaha. Neyi kunenzi añenji, twadiña nakuhema yisela yamuBayibolu, nawa anyanetu akeñeli nankashi nsañu yamuBayibolu.

Anyanami awamayala niañodi jawu.

Kufuma kuchimunswa nakuya kuchidiilu,kunyima: Yaroslav, Pavel, Jr., Vitalys

Kumbidi: Alyona, Raya, Svetlana

Mu 1987, mwanetu Yaroslav wayili kumusumba waRiga kuLatvia, kwashimwineñayi chakadi kumona kukala. Ilaña chakaaniniyi kwiñila wushidika, amukasili mukaleya chaaka chimu nachikunku nawa amushili mutuleya 9 twambokamboka. Nsañu yinamulejeli kutalisha hayuma yinamweni mukaleya yamukwashili kuumika. Kuhiñahu, watachikili wupayiniya. Mu 1990, mwanetu Pavel, hadiñayi nayaaka 19, wakeñeli kuya nakuzata wupayiniya kuSakhalin, kachitutu kekala kabeta kakuchimunswa kuJapan. Hakusambila, twakeñeleña wanyi netu yayi. Kwadiña hohu akwakushimwina 20 munichi chitutu nawa twashakamineña hahalehi hadiña makilomita 9,000 kufuma kunichi chitutu. Nkumininaku twaditejeli, nawa mwafumini yuma yayiwahi. Antu adiña nakutambwila nsañu yaWanta. Yipompelu 8 yatuñikili muyaaka yantesha hohu. Pavel wazatileña hakachitutu kaSakhalin kushika mu 1995. Haniyi mpinji, mwanetu weyala, Vitaly, diyi washalili hetala. Wakeñeli kutaña Bayibolu kufuma tuhu kuwansi windi. Watachikili wupayiniya iku wudi nayaaka 14, nawa nazatili nindi yaaka yiyedi. Twadiluñishili nankashi. Vitaly chashikijiliyi yaaka 19, wekalili payiniya wadimena.

Mu 1952, kapokola wawa KGB wamulejeli Maria nindi: “Tondakuhu, kuleka kwikala Chinsahu hela kuya mukaleya hadi yaaka 10. Wakafumamu wunashinakaji nawa wakasumbuka wanyi.” Ilaña yuma yamwekeni munjila yacheñi. Twamweni netu Nzambi yetu Yehova, anyanetu niantu ejima itwakwashili kudiza chalala netu atukeña. Ami naMaria twayili nakuhempula maluña kunakukalakelawu anyanetu. Twamweni muzañalu watiyiliwu antu akwashiliwu anyanetu kudiza hadi Yehova.

NAMUSAKILILAÑA YEHOVA HAKUWAHA KWINDI

Mu 1991, nfulumendi yayitejeli aYinsahu jaYehova kutwalekahu nanyidimu yawu. Chatwitejeliwu chatukwashili kutachika kushimwina chikupu. Chipompelu chetu chalandili basi kulonda tuyeña nakushimwina nachu kunsa yanyilungu kunyisumba nikunyikala yamukamwihi.

Nañodami mu 2011

Nidi namuzañalu muloña anyanami aYaroslav niñodindi Alyona, Pave niñodindi Raya azatilaña haBeteli nawa Vitaly niñodindi Svetlana, azataña mudimu wawunkoñi wañinza. Mwanetu wawedi wamumbanda, Irina, nichisaka chindi ashakamaña kuGermany. Nfumwindi Vladimir nianyanindi asatu hiyaeluda. Mwanetu mukwawu wamumbanda Olga washakamaña kuEstonia nawa wantemeshelaña foni kakavulu. Chawushona, ñodami Maria, wafwili mu 2014. Inakuhembelela mpinji yakamusañulawu. Chayinu mpinji inakushakama mumusumba waBelgorod nawa amanakwetu anakunkwasha nankashi.

Yaaka yejimiyi yinamukalakeli Yehova yinankwashi kwiluka nami kuhemba kashinshi kwakeñekaña kudihana. Ilaña kuwunda kwaNzambi kwabadika yuma yejima. Ami naMaria tunatambwili nkisu yayivulu nankashi muloña wakwikala ashinshika. Henohu USSR kanda yijiyi mu 1991, kwadiña akwakushimwina kubadika ha 40,000. Makonu, mumatuña mwadiña chiyuulu Soviet Union mudi akwakushimwina kubadika ha 400,000. Nidi nayaaka 83 nawa natwalekihu kukalakala wueluda. Yehova nankwashi kuumika. Mwamweni, Yehova nankiswili nankashi.—Mas. 13:5, 6.

^ para. 4 Nsona yakwila nawu KGB yemenañaku Soviet State Security Committee yakuRussia.