Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Lemeshenu “Chuma Chinabombiyi Nzambi Hamu”

Lemeshenu “Chuma Chinabombiyi Nzambi Hamu”

“Chuma Chinabombiyi Nzambi Hamu, Mmuntu Bayi Yachaambulaku.”—MAKU 10:9.

TUMINA: 131, 132

1, 2. Aheberu 13:4 yinakutukwasha kwiladi?

KOMANA mwamulemeshaña Yehova? Chakadi nikujina, mwamulemeshaña. Watiyaña kuwaha chimwamulemeshaña nawa wayikana nindi niyena wukuyilemeshaña. (1 Sam. 2:30; Yish. 3:9; Chim. 4:11) Wakeñaña cheñi nindi mulemesheña antu, chidi neyi akulumpi janfulumendi. (Rom. 12:10; 13:7) Ilaña mwatela cheñi kulemesha wulu.

2 Kapostolu Pawulu wasonekeli nindi: “Wulu wiikali walema kudi antu ejima, nawa wulu bayi wutamishewaku.” (Heb. 13:4) Bayi neyi Pawulu wadiña nakuhosha hohu mazu hansañu jawuluku. Ilaña, wadiña nakuleja akwaKristu ejima kulemesha wulu nikuwumona nawu hichuma chasweja kulema. Komana ninenu dichi mwawumonaña, sweje-e wulu wenu?

3. Kufumbanyi kwalema kwashimwiniyi Yesu hawulu? (Talenu mwevulu wakutachikilahu.)

3 Neyi mwalemeshaña wulu, dikwila nawu munakwila chiwahi. Yesu walemesheli wulu. Afwarisi chamwihwiliwu Yesu hakudiseña, wayilejeli nsañu yahosheli Nzambi hawulu watachi nindi: “Hamuloña wachumichi, iyala wakashiya tata yindi nimama yindi, nawa wejima wawu ayedi akekala mujimba wumu.” Wabombelelihu nindi: “Chuma chinabombiyi Nzambi hamu, muntu bayi yachaambulaku.”—Tañenu Maku 10:2-12; Kutach. 2:24.

4. Nshimbinyi yashiliku Yehova hansañu yawulu?

4 Yesu welukili nindi Nzambi diyi watachikili wulu nawa nindi watela kwikala wahaya nyaaka. Nzambi hayilejeli aAdama naEva nindi atela kudiseñaku. MuEdeni mwadiña nshimbi yakusumbula iyala wumu hela mumbanda wumu, “wejima wawu ayedi” adibombeli hamu nakushakama haya nyaaka.

YUMA YAHIMPILI CHANTI NTANJIKILU YAWULU

5. Chumanyi chinateli kumwekana kudi antu adisumbula neyi wumu yafwa?

5 Hela chochu, muloña wanshidi yaAdama, yuma yahimpikili. Kuhimpika kwatachi hikufwa. Tunateli kuwana iku kuhimpika mumazu asonekeliyi kapostolu Pawulu halumbulwileñayi nindi akwaKristu hiyekala muNshimbi jaMosiku. Wamwekesheli nindi kufwa dikwamanishaña wulu nawa muntu wunashali wakasunuka kusumbula hela kusumbuka cheñi.—Rom. 7:1-3.

6. Nshimbi jaMosi jamwekeshaña ñahi chamonañayi Nzambi wulu?

6 Nshimbi yayinkeliwu aIsarela kudi Nzambi yashimwini nsañu yikwawu hawulu. Yetejeli kusubula ambanda amavulu, chuma chelileñawu nihampinji yadiñayi Nzambi kanda yayinki aIsarela Nshimbi. Hela chochu, nshimbi yakiñileña ambanda nianyana kubula kuyikabisha. Chakutalilahu neyi kaIsarela yasumbula nduñu, kuhiñahu yasumbula cheñi mumbanda mukwawu, halekeleña kumulandila mumbanda watachi yakuda, yakuvwala hela kudikisha yuma yekeñekaña muwuluku. Nzambi wakeñeleña nindi iyala yakiñeña nikwakamena ñodindi. (Kwid. 21:9, 10) Hitwekala muNshimbiku, ilaña tunateli kulemesha wulu neyi chawulemeshayi Yehova. Komana chumichi kwila chiyikwasha kulemesha wulu nehi?

7, 8. (a) Kwesekeja na Kuhituluka 24:1, muloñanyi wakudiseñelahu washimwini Nshimbi? (b) Yehova wamonaña ñahi kudiseña?

7 Indi Nshimbi jahosheli nawudi hakudiseña? Hela chakwila Nzambi watwalekelihu kulemesha wulu, ilaña nshimbi yetejeli kudiseña hanyiloña yimu. (Tañenu Kuhituluka 24:1.) Iyala kaIsarela wadiña nakuseña ñodindi neyi “nawani mudi yena chuma chakubula kutela.” Nshimbi yashimwini wanyi ichi chuma “chakubula kutela.” Chatela chadiña chuma chansonyi hela chatama, bayi neyi tunyiloña twamukunkulwayiku. (Kuhit. 23:14) Chawushona, mumafuku aYesu aYudeya amavulu aseñeleña añodi jawu “hamuloña wudi wejima.” (Mat. 19:3) Bayi twimbujolaña yilwilu yawuku.

8 Kaprofwetu Malaki wamwekesheli chamonañayi Nzambi kudiseña. Iyi yadiña mpinji yaswejeli iyala chaaku chakukwatila ‘iñodindi wahawukwenzi windi’ makasu kulonda yamuseñi, hadaha kulonda yasumbuli kankaña wabulileña kudifukula kudi Nzambi. Malaki wamwekesheli chamonañayi Nzambi kudiseña chasonekeliyi nindi: “Nsañu jakuseñañana najitiya kutama nankashi.” (Mal. 2:14-16) Iyi nsañu yanuñañana nachahosha Izu daNzambi hawulu watachi nawu: “Iyala [wakakakela] iñodindi; niwena akela mujimba wumu.” (Kutach. 2:24) Yesu wamonaña wulu neyi chawumonañayi Tata yindi chahosheliyi nindi: “Chuma chinabombiyi Nzambi hamu, muntu bayi yachaambulaku.”—Mat. 19:6.

MULOÑA WUMU HOHU WAKUDISEÑELAHU

9. Mazu aYesu ekala haMaku 10:11, 12 atalisha mudihi?

9 Amakwawu anateli kwihula nawu, ‘Kudihu muloña watela kumuletesha mukwaKristu kuseñana nawa yasumbula cheñi?’ Yesu wahosheli chamonañayi kudiseña nindi: “Muntu wejima wukuseña ñodindi nakusumbula wacheñi, neli dehi wujila nawa hadi washinshika kudi ñodindi watachiku, nawa neyi mumbanda yaseña nfumwindi nakusumbuka neyala wacheñi, neli wujila.” (Maku 10:11, 12; Luka 16:18) Mwamweni, Yesu walemesheli wulu nawa wakeñaña nindi antu ejima alemesheña wulu. Neyi iyala yaseña ñodindi washinshika (hela mumbanda yaseña nfumwindi washinshika) nakusumbula hela kusumbuka namuntu wacheñi wadiña hiwuvumbi. Dimu, muloña kudiseña hikwamanishaña wuluku. Nzambi wuchidi kuyimona nindi achidi “mujimba wumu.” Hela chochu, Yesu wahosheli nindi iyala wukuseña ñodindi washinshika chakadi muloña wukuletesha ñodindi kwila wuvumbi. Munjilanyi? Kunyima, mumbanda anaseñiwu wafwilileña kusumbuka cheñi kulonda amwakameneña muyuma yakeñekaña kumujimba. Neyi nasumbuki dikwila nawu neli wuvumbi.

10. Muloñanyi watela kumuletesha mukwaKristu kuseñana nawa yasumbula hela kusumbuka cheñi?

10 Yesu wahosheli muloña watela kumanisha wulu nindi: “Inakuyileja nami muntu wejima wukuseña ñodindi hakadi muloña wawuvumbi [muchiGiriki, poneya] nakusumbula wacheñi, neli dehi wujila.” (Mat. 19:9) Wahosheli cheñi ichi chikuma muMpanji yindi yahaMpidi. (Mat. 5:31, 32) Kapampa kejima kayedi, Yesu wahosheli ‘hawuvumbi.’ Awa mazu anabombelimu nshidi yawuvumbi yabula kwikala muwulu: wuvumbi, wujila, wuvumbi welaña antu abula kudisumbula, wuvumbi weyala neyala hela mumbanda namumbanda nikudikaama nawatunyama. Chakutalilahu, neyi iyala wasumbula yela wuvumbi, ñodindi nateli kufuukulahu kudiseña hela nehi. Neyi adiseña, dikwila nawu nikudi Nzambi iwu wulu wunamani.

11. Muloñadi mukwaKristu chinateli kufuukulahu kubula kudiseña hela chakwila Nsona yeteja kudiseña hanowu muloña?

11 Yesu hashimwini nindi muntu wunabuli kwila wuvumbi watela kushikena kuseña mukwawu wuneli wuvumbiku. Chakutalilahu, mumbanda nateli kufukulahu kutwaleka kushakama nanfumwindi wuneli wuvumbi. Watela kutwalekahu kumukeña, kumwanakena nikuzatila hamu kulonda akoleshi wulu wawu. Ilaña neyi adiseña nawa yashakama wujiki, wukumonaña kukala muchihandilu. Wukudihembaña ñahi kuyuma yakumujimba hela kumpwila yakubulakana? Indi wudi wakwikala nkawindi? Indi neyi wudi nawanyana? Neyi adiseña, komana wukutwesha kukulisha anyana muchalala? (1 Kor. 7:14) Mwamweni, neyi adiseña mumbanda wunabuli muloña wukumonaña kukala kwasweja.

12, 13. (a) Yumanyi yamwekeni muwulu waHoseya? (b) Muloñadi Hoseya chamufuntishililiyi Gomeri, nawa yumanyi yitunateli kudizilaku makonu muwulu?

12 Chuma chamwekeni kudi kaprofwetu Hoseya chatukwashaña kwiluka chamonañayi Nzambi wulu. Nzambi wamulejeli Hoseya kusumbula (Gomeri) wadiña “mumbanda wawuvumbi [nikuvwala] anyana nachivumbi.” Gomeri ‘wabaabili ivumu, nakumuvwela [Hoseya] mwana weyala.’ (Hos. 1:2, 3) Kuhiñahu, wavweli mwana wamumbanda niweyala nawa ejima wawu ayedi adiña amuwujila. Hela chakwila Gomeri watwalekelihu kwila wujila, Hoseya wamuseñeli wanyi. Nkumininaku, wamutemukili Hoseya nawa wayili nakwikala nduñu. Hela chochu, Hoseya wayili nakumulanda. (Hos. 3:1, 2) Yehova wazatishili Hoseya kulonda yamwekeshi chatwalekelihu kuyanakena aIsarela ayivumbi. Chumanyi chitunateli kudizila kuniyi nsañu?

13 Neyi mukwaKristu wasumbula hela wasumbuka yela wuvumbi, mukwaKristu wunabuli kwila wuvumbi watela kufuukulahu chuma chatela kwilayi. Yesu wahosheli nindi wunabuli kwila wuvumbi wudi nawuswa wakufuukulahu kudiseña nawa wakasunuka kusumbula hela kusumbuka. Munjila yikwawu, wunabuli kwila wuvumbi nateli kumwanakena mukwawu. Neyi yela mwenimu, natamishi wanyi. Hoseya wamufuntishili Gomeri. Gomeri chafuntili kudi Hoseya, hakaaminihu cheñi neyala wacheñiku. Hadi mpinji yahitilihu, Hoseya ‘hakaamini’ naGomeriku. (Hos. 3:3) Ilaña mukuhita kwampinji, Hoseya watachikili kukaama nindi kulonda yamwekeshi chatambwilañayi Nzambi antu afuntaña kudi yena nikutwalekahu kwikala nawubwambu nawena. (Hos. 1:11; 3:3-5) Iyi nsañu yinakutudizishadi makonu hawulu? Muntu wunabuli muloña neyi yafuukulahu kutwalekahu kwikala muwulu, wukumwekesha nindi namwanakeni mwinikwindi neyi yatachika kukaama nindi. (1 Kor. 7:3, 5) Neyi yela mwenimu, dikwila nawu najimi muloña wakudiseñelahu. Nkumininaku, adisumbula atela kuzata nañovu kulonda amoneña wulu neyi chawumonañayi Nzambi.

LEMESHENU WULU HELA CHAKWILA MUDI KUKALA

14. Kwesekeja na 1 Akorinda 7:10, 11, yumanyi yinateli kumwekana muwulu?

14 AkwaKristu ejima atela kuzata nañovu kulonda alemesheña wulu neyi chawulemeshayi Yehova niYesu. Hela chochu, amakwawu anateli kukañanya kulemesha wulu muloña wakubula kuwanina. (Rom. 7:18-23) Dichi, bayi tuhayamañaku muloña akwaKristu amakwawu amumafuku awapostolu niwena amweneña kukala muwulu wawu. Pawulu wasonekeli nindi: “Mumbanda bayi yaambuka nanfumwindiku”; ilaña mpinji yikwawu ambukileña.—Tañenu 1 Akorinda 7:10, 11.

Chumanyi chatela kwilawu adisumbula hakwila nawu ahembi wulu wawu mudi kukala? (Talenu paragilafu 15)

15, 16. (a) Chumanyi chatela kwilawu adisumbula neyi muwulu wawu mudi kukala, nawa muloñadi? (b) Ichi chuma chinakundami ñahi kudi mukwaKristu wukweti mwinikwindi wabula kwitiya?

15 Pawulu hashimwini yuma yaletesheleña antu kwambukaku. Chakutalilahu, bayi neyi kukala kwadiña nawu iyala welileña wuvumbi nakumuletesha mumbanda kufuukulahu kudiseña kulonda yasumbuki cheñiku. Pawulu wasonekeli nindi mumbanda neyi nambuki nanfumwindi watela “kushakama chakadi kusumbuka, neyi nehi, watela kufunta kudi nfumwindi.” Dichi, Nzambi wadiña nakuyimona wejima wawu ayedi nindi achidi mujimba wumu. Pawulu walumbulwili nindi hela hadi kukala kwamuchidinyi, neyi munadibombeli wanyi muloña wawuvumbi, atela kudifuntisha. Wejima wawu ayedi atela kulomba wukwashu washindamena haBayibolu kudi akulumpi. Akulumpi hiyatela kwikala kukabadi kamuku, ilaña atela kuyikwasha kuzatisha Nsona.

16 Chinateli kwikala chakala neyi wumu himukwaKristu nawa nakufwila kushakama kwesekeja nachahosha nshimbi jamuBayibolu. Komana kwambuka diyi njila yayiwahi yakumanishilamu kukala? Neyi chitunahanjekihu, Nsona yahosha nawu antu atela kudiseña hamuloña wawuvumbi, ilaña yahosha wanyi muloña watela kwambukilawu. Pawulu wasonekeli nindi: “Neyi mumbanda wudi neyala wabula kwitiya nawa owu iyala neteji kushakama hamu nindi, owu mumbanda hatela kumushiya iwu nfumwindiku.” (1 Kor. 7:12, 13) Chumichi chinatukundami ninetu makonu.

17, 18. Muloñadi akwaKristu chinatwalekelihu kushakama muwulu hela chakwila anakumona kukala?

17 Kuhosha hohu walala, kudi mpinji yikwawu yelaña ‘iyala wabula kwitiya’ nateli kumwekesha nindi nakukeña wanyi “kushakama hamu nindi.” Hadaha wetaña ñodindi chakwila nateli nikumukatisha. Hadaha nateli nikukaana kumwakamena yena nichisaka hela kumukañesha kudifukula kudi Nzambi. Mpinji yamuchidiwu, akwaKristu amakwawu afuukulañahu kukaana “kushakama” hamu hela chakwila mwinikwawu wukulomba kwanakena chamuchidinyi nawa nateli kufuukulahu kwambuka. Ilaña akwaKristu amakwawu hela chakwila anakumona kukala kwamuchidiwu, anatwalekihu kuumika nikuzata nañovu kulonda amanishi kukala. Muloñadi?

18 Muloña eluka nawu hela anadambuli, achidi adisumbula. Neyi ambuka, wejima wawu akumonaña kukala kwakuvulu neyi chitunahanjekihu dehi hewulu. Kapostolu Pawulu washimwini muloña wukwawu wuyatela kutwalekelahu kushakama hamu. Wasonekeli nindi: “Iyala wabula kwitiya najilikewi namuloña wañodindi, nimumbanda wabula kwitiya najilikewi namuloña wamanakwetu; neyi nehi, anyanenu akwikala amajilu, ilaña ichi ajila.” (1 Kor. 7:14) AkwaKristu ashinshika amavulu anatwalekihu kushakama nawenikwawu abula kwitiya hela chakwila anakumona kukala kwasweja. Atiyili kuwaha chafuukwiliwu kwila mwenimu muloña chaletesheli mwinikwawu kwinza muchalala.—Tañenu 1 Akorinda 7:16; 1 Pet. 3:1, 2.

19. Muloñadi muchipompelu chawakwaKristu chimwekalila wulu wawuwahi?

19 Yesu wahanini kufumba hansañu yakudiseña nawa kapostolu Pawulu niyena wahanini kufumba hansañu yakwambuka. Wejima wawu akeñeleña nawu ambuña aNzambi alemesheña wulu. Makonu kunyeñumuka kaayi kejima, muyipompelu yawakwaKristu mudi antu adi nawulu wawuwahi. Munateli kuwana antu amavulu adisumbula muchipompelu chenu adi namuzañalu. Mwekala amanakwetu ashinshika akeña añodi jawu nawa añodi jawu akeña anfumu jawu, wejima wawu ayedi alemesha wulu. Twatiyaña kuwaha hakumona antu amavulu anakulondela chahosha Izu daNzambi nawu: “Hamuloña wachumichi, iyala wakashiya tata yindi nimama yindi nakukakela ñodindi, nawa wejima wawu ayedi akekala mujimba wumu.”—Efwes. 5:31, 33.