Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Nsañu Yachihandilu

Twamweni Luwi lwaNzambi Lwasweja Munjila Jajivulu

Twamweni Luwi lwaNzambi Lwasweja Munjila Jajivulu

ATATA aArthur hadiñawu akansi, akeñeleña kwikala mukulumpi muchechi yaMethodist. Hela chochu, yitoñojoka yawu yahimpili chatañiliwu mukanda wawaTudizi aBayibolu nawa atachikili kupompa nawu. Apapatisheweli mu 1914 nayaaka 17. Iku anakwasa Njita Yakaayi Yatachi, ayituminini foni kulonda ayi kunjita. Chelili akaani, ayikasili hadi tukweji 10 muKingston Penitentiary muOntario, kuCanada. Chayifumishiliwu, Atata atachikili mudimu wampinji yejima neyi kolopota (payiniya).

Mu 1926, Arthur Guest wasumbwili Hazel Wilkinson, wadizili chalala mu 1908. Navwalikili ha April 24, 1931, yami chilondela wedi nawa twekalamu awaana muchisaka. Chihandilu chetu chejima chashindamena hakudifukula kudi Yehova nawa aTata chalemesheliwu Bayibolu chakojejeli alemeshi Izu daNzambi. Twayileña nakushimwina mpinji yejima kwitala nikwitala neyi chisaka.—Yil. 20:20.

CHINABULILI KUDIÑIJA MUNSAÑU YAMATUÑA NACHIYUULU NAKUZATA WUPAYINIYA NEYI ATATA

Njita Yakaayi Yamuchiyedi yatachikili mu 1939, nawa chaaka chahiñilihu mudimu wawaYinsahu jaYehova awulekesheli muCanada. Hamashikola anfulumendi adiña nakwililahu yidika mwadibombeleli kubuzwila mpandela nikwimba kamina ketuña. Ami nawayaya Dorothy, atuhañili mushikola haniyi mpinji. Ifuku dimu, nahayamini antañishi chakeñeleñawu kuntiyisha nsonyi nakuleja nawu wudi nawoma. Chitwakombokeli, akwetu akashikola añeteli nakunswipa hamaseki. Ilaña iku kulukuka kwaletesheli ‘novwahili Nzambi bayi muntuku.’—Yil. 5:29.

MuJuly 1942, hinadiña nayaaka 11, napatatisheweli mutanki yadiña hafamu. Nadiña nakuzata wupayiniya wakukwasha hampinji yakunooka kushikola. Chaaka chimu twayili nakushimwina nawamanakwetu asatu kudi antu adiña nakutema nyitondu yamapulanga kunorthern Ontario kwabulili aYinsahu.

HaMay 1, 1949, nekalili payiniya wampinji yejima. Chineli hamutayi hadiña mudimu wakutuña, antambikili kuya nakukwasha nawa haDecember 1 nekalili membala wahaBeteli muCanada. Nadiña nakuzatila kukupulinta nyikanda nawa nadizili chakuzatisha ikina dakupulinta nachu. Nazatileña nawufuku hadi nyilungu yayivulu, nakupulinta tilakiti yahosheleña hamakabi amweneñawu antu jaYehova muCanada.

Kuhiñahu, hampinji yinadiña nakuzatila Kudipatimenti yaMudimu, nehwileña apayiniya adiña nakwinza kukasanji kamutayi hayileñawu nakukalakela muQuebec. Hakachi kawantu enjili hadiña Mary Zazula wakuEdmonton, Alberta. Chelili yena niyayindi Joe akaani kudiza Bayibolu, ayihañili kudi anvwali jawu adiña maOrthodox. Mu June 1951, wejima wawu apapatisheweli, nawa chimwahitili tukweji 6 atachikili kuzata wupayiniya. Hampinji yinadiña nakuyihujola, natiyili kuwaha nachikuhwelelu chamwekesheliyi Mary. Nahosheli mumuchima wami nami, ‘Chiña hohu neyi yuma yakakoli, ilaña diyi mumbanda natela kusumbula yowiwu.’ Twadisumbwili chimwahitili tukweji 9, haJanuary 30, 1954. Chimwahitili mulungu wumu, atutambikili kushikola yawankoñi añinza nawa twazatili mudimu wawunkoñi kunorthern Ontario.

Chelili mudimu wakushimwina wutachiki, akeñeleña amishonali. Twatoñojokeli netu neyi tukutwesha kushakama kuCanada kwatutaña nankashi nawa kwekala añweneni asumana chikupu, dikwila nawu tukutwesha kuzatila kudi kwejima. Twamanishili Shikola yaGileyadi yanaambala 27 muJuly 1956, nawa muNovember atutumini kuBrazil.

CHITWAZATILI WUMISHONALI MUBRAZIL

Chitwashikili hakasanji kamutayi muBrazil, atwinkeli muchipompelu chaPortuguese. Chitwadizili chakwimusha nikulama nsañu yakuhosha hakuhana magazini, twatachikili mudimu wakushimwina. Neyi mwini itala yamwekesha mpwila, atwilejeli nawu twatela kutaña nsona yinakuhosha hachihandilu chichakekala muWanta waNzambi. Ifuku datachi ditwayili mwinha, mumbanda wumu watiyili kuwaha, dichi namutañilili nsona yaChimwekeshu 21:3, 4, nawa nahwidililili! Nenjilili wanyi kwenda munkanza, nawa iku kukala kwatwelekelihu.

Twazatileña wumishonali mumusumba waCampos, mudi yipompelu 15 chakatataka. Chitwashikili, mwadiña hohu izanvu dimu mumusumba wejima nitala dawamamishonali ahela 4: Esther Tracy, Ramona Bauer, Luiza Schwarz, and Lorraine Brookes (anakutenawu makonu nawu Wallen). Nadiña nakukosa nikusenda nchawa yakutelekelahu. Ifuku dimu Hachimu hanyima yaKudiza Kaposhi Kakutalila, twatambwilili ñenji wutwabulili kukuhwelela. Mwinikwami wakaamini muchitwamu hampinji yitwadiña nakuhanjika. Chahindukileñayi nindi yafumishi mutu hapilu, hafumini kapela nawa twatachikili kukaloka dichi namujahili!

Hanyima yakudiza chiPortuguese hadi chaaka chimu, antondeli kwikala nkoñi wañinza. Twashakamineña chiwahi mumaluña amunyikala mwakadi malayiti, kukama hayisalu nikwenda nawaNgameli hela netemba. Hampinji yitwazatileña kampeni mwiluña mwabulaña kushimwinawu, twendeli nasitima nakuya kutawuni kuhita mujimpidi nawa twasonkeleli itala mwitala mwadiña tupeka twatuvulu. Kasanji kamutayi katutuminini magazini 800 akuzatisha mumudimu wakushimwina. Kakavulu twayileña kuposti ofesi nakusenda magazini.

Mu 1962, ahela amishonali niamanakwetu adiña muShikola yaMudimu waWanta yadiñaku mumaluña ashiyashana muBrazil. Hadi tukweji 6, anyinkeli mudimu wakwendela mashikola, chakadi ñodami Mary. Nayili kuManaus, Belém, Fortaleza, Recife, niSalvador. Naloñesheli kupompa kwankambi mwitala deneni daya mpuhu muManaus. Nvula jamaneni jatamishileña menji akunwa nikwinzesha maluña akudiila hakupompa (hayina mpinji, adiña nakuloñesha yakuda hakupompa.) Nalejeli amashidika nawa kapokola wumu waloñesheli menji akunwa antu ejima enjili hakupompa nawa atumini mashidika kutuña matala amatenti akutelekelamu niakudiila.

Haniyi mpinji, Mary wadiña nakushimwina mwidimi daPortuguese mumaluña akulandishila, iluña mwakeñawu antu mali nankashi. Wakañenyi kutachika kudizisha antu Bayibolu, dichi walejeli akwaBeteli amu nindi, “Nikutwesha wanyi kushakama muPortugal.” Chumanyi chalondelelihu? Hahitili nimpinji wanyi, twatambwilili mukanda nawu tuyi nakuzatila kuPortugal. Hayina mpinji, munidi ituña alekeshelimu mudimu wetu wakushimwina, ilaña twetejeli iwu mudimu hela chakwila hakusambila Mary wakaanini.

CHITWAZATILI MUPORTUGAL

Twashikili muLisbon, Portugal, muAugust, 1964. Amanakwetu diwu akabishileñawu nankashi kudi akapokola amuPortugal (PIDE). Hamuloña wachumichi, chadi kuwaha neyi tushika chakubula kutushikija kudi akwetu aYinsahu. Twashakamineña mwitala mwadiña tupeka twatuvulu hampinji yitwadiña nakuhembelela kutwiteja kudishakamina. Chitwatambwili mavisa, twatachikili kusonkela itala. MuJanuary 1965, twatuminini kasanji kamutayi nakuyilejamu iyi nsañu. Twatiyili kuwaha ifuku ditwatachikili kupompa hanyima yakushakama tukweji 5!

Twelukili netu akapokola adiña nakulukuka hamatala awamanakwetu mpinji yejima. Chineli Matala aWanta ayishinkili, adiña nakupompela mumatala. A Yinsahu amavulu ayitwalileña kukapokola nakuyihujola malwihu kulonda adishimuni. Amanakwetu ayikabishili kulonda ashimuni majina awamanakwetu adiña nakulombola hakupompa. Chafuminimu, amanakwetu atachikili kuditena majina ayitumbiliwu adi neyi José hela Paulo, chatela ayiteneña majina awanvwali jawu. Dichi twelili ninetu.

Twakeñeleña nankashi kuyikwasha amanakwetu nayakuda yakuspiritu. Mary wadiña namudimu wakusoneka hachipapilu yibaaba yamuKaposhi Kakutalila kakudizamu ninyikanda yikwawu nakuyila fotokopi.

KUHAKWILAKU NSAÑU YAYIWAHI MUCHOTA CHANYILOÑA

MuJune 1966, twayili kuchota chanyiloña muLisbon. Antu ejima 49 amuchipompelu chaFeijó ayitwalili kuchota chanyiloña muloña wakupompela mwitala. Natachikili kuyihujola neyi nsompeshi kulonda adiloñeshi chakwakula malwihu neyi anayi kuchota chanyiloña. Twelukili netu tukuyiña wanyi ilaña twelukili netu mwakafuma wunsahu wawuwahi. Nsompeshi wakunkulwili nakuhosha mazu ahosheliyi Gamaleli wamumafuku awapostolu. (Yil. 5:33-39) Iyi nsañu yatiyakeni kwejima, nawa amakwetu niahela 49 ayikasili kutachika mumafuku 45 nakushika mutukweji tutanu nachikunku. Nsompeshi yetu watachikili kudiza Bayibolu nikuya nakupompa henohu kanda yafwi.

MuDecember 1966, antondeli kwikala nkoñi wakasanji nawa nadiña kudipatimenti yatalaña hanyiloña. A Yinsahu jaYehova ayitejeli kwikala nawuswa wakudifukula. (Fwi. 1:7) HaDecember 18, 1974 dihu hatwinkeliwu wuswa waweni wakutachika kudifukula. Manakwetu Nathan Knorr niFrederick Franz, afumini kukasanji keneni kamukaayi, enjili kuPortugal kukupompa kwadimena kwadiñaku muOporto nimuLisbon nawa twadiña antu 46,870.

Yehova wenzunwini njila yakushimwina maluña ekala hayitutu mwahoshañawu chiPortuguese, adi neyi, Azores, Cape Verde, Madeira, niSão Tomé naPríncipe. Mu 1988 twatuñili kasanji ketu keneni. Kushika haApril 23 muchochina chaaka, Manakwetu Milton Henschel wahanini kasanji kudi Nzambi nawa kwenjili antu 45,522. Amanakwetu niahela 20 azatileña wumishonali muPortugal afuntili kunichi chidika nawa twazañaleli chikupu.

AMANAKWETU ASHINSHIKA ATUKOLESHELI

Kudikunda nawamanakwetu hadi yaaka yayivulu, kunakoleshi chikuhwelelu chetu. Nadizi chikuma chalema kudi Manakwetu Theodore Jaracz hampinji yitwendeleleña tusanji. Kasanji kamu kitwendeleleli kadiña mukukala nawa mamembala aMukomiti yaMutayi azatili nañovu jawu jejima ilaña akañenyi. Manakwetu Jaracz wayikundejeli nindi: “Lekenu spiritu yajila yizatilihu.” Hampinji yitwayileña nakuhempula kuBrooklyn hadi yaaka yayivulu yinahituhu, ami niñodami Mary, twahanjekeleña naManakwetu Franz niamanakwetu amakwawu. Chitwashalisheliña Manakwetu Franz wahosheli kutalisha hampinji yazatiliyi hadi yaaka yayivulu mumudimu waYehova nindi: “Nukuyileja nami: Hela munakumona kukala bayi mufuma mukuloñesha kwaYehova. Diku kuloñesha kunakuzata mudimu wenkeliyi Yesu atumbanji twindi kuzata, kushimwina nsañu yayiwahi yaWanta waNzambi!”

Ami niñodami tunadiluñishi chikupu kuzata iwu mudimu. Twanukaña mpinji yitwendeleleña tusanji twanyitayi. Iku kuhempula kwatukwashili kwikala nakukooleka kwakusakilila nyidimu yinakuzatawu amanakwetu atwansi niakulumpi nikuyikolesha kutwalekahu.

Munahiti dehi yaaka yayivulu, nawa wejima wetu tunashiki dehi muyaaka yamuma 80. Mary wakabakeni nayikatu yayivulu kumujimba. (2 Kor. 12:9) Kweseka kunakoleshi chikuhwelelu chetu nikutwalekahu kwikala ashinshika. Neyi tutoñojoka hachihandilu chetu chichadiña twetejaña netu luwi lwasweja lwaYehova tunalumoni munjila jajivulu. *

^ para. 29 Hampinji yadiña nakuloñeshawu chinu chibaaba kulonda akachisoneki, Douglas Guest wafwili washinshika kudi Yehova haOctober 25, 2015.