Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

NSAÑU YACHIHANDILU

Kudi Yehova Kwosi Chuma Chakalaku

Kudi Yehova Kwosi Chuma Chakalaku

“HIKWAKEKALA cheñi kufwaku nawa afu amba kayisañula.” Ñodami, Mairambubu watiyili awa mazu hadiñayi mubasi. Awa mazu amukwatili kumuchima nawa wakeñeleña kudiza jajivulu. Chelili basi yishikili nawa antu anasuluki, wamulondeleli mumbanda wahosheli awa mazu. Ijina dindi Apun Mambetsadykova nawa wadiña Chinsahu chaYehova. Kuhosha nawaYinsahu hayina mpinji yadiña nyiloña, ilaña mazu itwadizili kudi Apun ahimpili chihandilu chetu.

KUZATA KUFUMA BUDIDI KUSHIKA MELELA

Navwalikili mu 1937 mumukala wakolkhoz, wekala kwakwihi naTokmok, Kyrgyzstan. Chisaka chetu ejima hiaKyrgyz nawa ejima wetu twahoshaña idimi daKyrgyz. Anvwali jami adiña andimi nawa twazatileña hafamu kukolkhoz kufuma budidi kushika melela. Antu azatileña hafamu ayinkeleña yakuda mpinji yejima, ilaña mali ayinkeleña kamu hachaaka. Amama akañenyeña kutuhemba ami nimwanyikami wamumbanda. Chinashikili mumañu 5, ninami natachikili kuzata hafamu yakolkhoz.

Mpidi yaTeskey Ala-Too

Mwiluña mutwashakamineña mwadiña wuzweñi nawa hakwila wumoni yakuda chakeñekeleña kuzata nañovu. Chineli nadiña kansi, hinashiliku maana kukwiluka chitwekalilaku hela yuma yakumbidiku. Natoñojokeleña wanyi nami kwiluka chalala hadi Yehova Nzambi ninkeñelu yindi kukahimpa chihandilu chami. Chashikili nsañu yayiwahi muKyrgyzstan nichiyatandili, chadiña chakuhayamisha. Yatachikilili kwiluña kutwadiña nakushakama kunorthern Kyrgyzstan.

ANTU ADIÑA MUWUNKOLI ANALETI CHALALA MU KYRGYZSTAN

Chalala chahosha hadi Yehova Nzambi chashikili muKyrgyzstan muma 1950. Chadiña chakala hakwila chalala chishiki muloña antu adiña nayitoñojoka yakutwamba. Muloñadi? Kyrgyzstan hatachi yadiña mumukasa awa Union of Soviet Socialist Republics (USSR). Ayinsahu jaYehova ejima adiña mumatuña ayuulileñawu kudi aUSSR adibombeleña wanyi mumapolitiki. (Yow. 18:36) Dichi, ayikabishileña muloña ayimweneña neyi ayilumbu jakominizimu. Ilaña yitoñojoka yatama hiyinateli kukañesha Izu daNzambi kushika kudi antu anakukeña kutiyililaku. Chuma chalema chinnadizi muchihandilu chami chejima chidi chakwila nawu kudi Yehova, “kwosi chuma chakalaku.”—Maku 10:27.

Emil Yantzen

Chayikabishiliwu aYinsahu jaYehova chaletesheli avuliliku muKyrgyzstan. Tunahoshelidi mwenimu? A USSR adiña cheñi nakuyuula ituña daSiberia, kwadiña nakuhembelawu ayilumbu janfulumendi. Awa ankoli chiyayumbiliku, amavulu enjili kuKyrgyzstan, nawa amakwawu aleteli chalala. Hadi awa ankoli hadiña niEmil Yantzen, wavwalikilili muKyrgyzstan mu 1919. Emil amutwalili muchilombu chakuyandishila nawa wadiwanini nawaYinsahu. Wadizili chalala nawa wafuntili kumukala wawu mu 1956. Emil washakamineña kukamwihi naSokuluk, mumukala munashakamaña. Chipompelu chaSokuluk dichadiña chatachi muKyrgyzstan chiyatachikili mu 1958.

Victor Vinter

Chimwahitili chaaka, Victor Vinter wabukilili kuSokuluk. Iwu manakwetu washinshika amukabishili kapampa kakavulu. Amukasili kapampa kayedi yaaka yisatu, hamuloña wakubula kudiñija mujapoliti; nawa kuhiñahu amukasili yaaka 10 cheñi amutwalili yaaka muwunkoli 5. Hela chochu, makabisha hiyakañesheli chalala kutandaku.

CHALALA CHASHIKILI MWILUÑA DETU

Eduard Varter

Mu 1963 muKyrgyzstan mwadiña aYinsahu 160, nawa amavulu afumini kuGermany, Ukraine niRussia. Hakachi kawu hadiña Eduard Varter, wapapatisheweli muwunkoli muGermany mu 1924. Muma 1940, aNazi amutwalili muchilombu chakuyandishila, chimwahitili yaaka, izanvu dawama komunisiti muUSSR amutwalili muwunkoli. Mu 1961, iwu manakwetu washinshika wayili kuKant, tawuni yadiña kwakwihi nakumukala wetu.

Elizabeth Fot; Aksamai Sultanalieva

Elizabeth Fot, kambuña aYehova washinshika, niyena washakamineña muKant. Wadiña nakuchima yakuvwala. Chineli wadiña wakuluka yitembi mujakuchima, andotolu niantañishi amwilili nawu yayichimineñaku. Muntu wumu wachiminineñayi, wadiña Aksamai Sultanalieva, wadiña ñoda mukulumpi wawamashidika awakwakukabisha. Aksamai watwalili yakuvwala nindi amuchimini kudi Elizabeth, ilaña wamwihwili malwihu amavulu kutalisha hadi antu chiyekalilaku nichekalawu afu. Elizabeth wamwakwili kuzatisha Bayibolu. Aksamai wekalili mukwakushimwina nsañu yayiwahi wadikita.

Nikolai Chimpoesh

Hayina mpinji, Nikolai Chimpoesh wakuMoldova, amutondeli kwikala nkoñi wañinza nawa wazatili yaaka kwakwihi na 30. Nikolai hakuminineña dakwendela yipompeluku ilaña wakopolweleña nikuhana nyikanda. Nyidimu yazatileñayi ayilukili kudi akulumpi janfulumendi. Dichi, Eduard Varter wamukolesheli Nikolai namazu akwila nawu: “Neyi akulumpi janfulumendi akwihula, yileji hatooka neyi twafumishaña nyikanda yetu kukasanji kamutayi keneni kakuBrooklyn. Wumutalaña nkoñi wawaKGB mumesu. Bayi wutiya womaku.”—Mat. 10:19.

Chitwamanishili tuhu kuhanjeka, Nikolai amutumini kukasanji keneni kawaKGB muKant. Walumbulwili chuma chamwekeni nindi: “Nkoñi wumu wañihwili kutwafumishaña nyikanda. Namulejeli nami twayifumishaña kuBrooklyn. Wakañenyi nijakuhosha. Wañumbiliku nawa wantambikili cheñi wanyi.” Awa Ayinsahu ahamuka atwalekelihu kushimwina nsañu yayiwahi mwiluña detu danorthern Kyrgyzstan. Chalala chalema chahosha hadi Yehova chichashikili hetala detu mu 1980, ñodami Mairambubu, diyi watiyileñahu dehi.

ÑODAMI DIYI WADIÑA WATACHI KUTIYA CHALALA

Mairambubu washakamineña kuNaryn muKyrgyzstan. Ifuku dimu muAugust 1974 wenjili nakumuhempula muhelami hetala, aka dikadiña katachi kudiluka. Hohenohu namukeñeli Mairambubu. Twadisumbwili hadodina ifuku.

Apun Mambetsadykova

MuJanuary 1981 hayileñayi Mairambubu kuchisankanu mubasi, watiyili mazu inashimuna kumatachikilu achinu chibaaba. Ñodami wakeñeleña kwiluka nsañu yayivulu, wamwihwili ona mumbanda ijina dindi nikwashakamañayi. Wamulejeli ijina dindi, nindi diyi Apun, ilaña wadiña wasoñama muloña nimuma 1980, nyidimu yawaYinsahu ayikaanishili. Chatela yamwinki ñodami adiresi yindi, ilaña yena wasendeli adiresi yetu. Ñodami wenjileña kwitala iku nazañalali.

Mairambubu wahosheli nindi: “Natiya nsañu yayiwahi. Kudi mumbanda wanleja nindi katataka ichi antu aleki kufwa. Nianyama ayisumi akayifwomona.” Natiyili neyi kwiji kaanu. Nahosheli nami: “Tukuhembelela mwani sampu nenzi nakutulumbulwila.”

Chimwahitili tukweji tusatu Apun wenjili. Kuhiñahu, atachikili kutwendela kudi Ayinsahu ahosheleña idimi daKyrgyz. Awa ahela atulejeli chalala kutalisha hadi Yehova nichaleñeleliyi antu. Atutañilili mumukanda waParadise Lost to Paradise Regained. * Haniyi mpinji kwadiña hohu mukanda wumu wamwidimi daTokmok, dichi twawikopolweli etu aweni.

Nsañu yatachi yitwadizili hinsañu yawuprofwetu yekala haKutachika 3:15. Iwu wuprofwetu wakashikijewa kuhitila mudi Yesu Mwanta wawuMesiya waNzambi. Hinsañu yayiwahi yatela kutiyawu antu ejima! Chumichi chatela kutukwasha kuzataku iwu mudimu. (Mat. 24:14) Hashimbwili wanyi, chalala chamuBayibolu chatachikili kuhimpa chihandilu chetu.

TWAPOMPELEÑA NAWA TWAPAPATISHEWELI MPINJI YALEKESHELIWU KUPOMPA

Manakwetu wumu wakuTokmok watutambikili kuchawija chawulu. Ami niñodami twamweni netu aYinsahu ambukaku chikupu. Hachawija hihadiña walwa hela mapumbaku. Hadiña chaambu chikupu nayawija yitwawanikileñaku, kwadiñawu antu nakusheta, kwila yuma yatama nikuhosha mazu akasawuntu.

Mpinji yikwawu twayileña kukupompa kwawakwaKristu muchipompelu chadiña muTokmok. Twapompeleleña mumavunda, neyi yuma yidi chiwahi. Amanakwetu niahela elukili nawu atupokola ayikeñakeñeleña, dichi amanakwetu adiña nakutalatala. Mpinji yachishika, twapompeleleña mwitala. Chimwahitili mpinji, atupokola enjili kwitala nakwihula yuma yitwelileña. Chelili Mairambubu ninami tupapatishewi muJuly 1982 Mukaloña Chüy, twateleleli kwikala ababala. (Mat. 10:16) Amanakwetu enjileña mutumazanvu-mazanvu nawa twapompeleli mumasaña. Twembili kamina kaWanta nawa twatiyilili kumpanji yachipapatishu.

TWAWANINI NJILA YAKUZATILAMU CHIKUPU MUDIMU WAKUSHIMWINA

Mu 1987 manakwetu wañilili nindi niyi nakutala muntu wankeñeleña kudiza washakamineña muBalykchy. Hadiña chintampu chakwenda maora awana namasuwa. Hanyima yakushimwina kapampa kakavulu kuBalykchy, twamweni antu afwilileña kudiza. Twamweni netu twatela kuyishimwina chikupu ana antu.

Ami naMairambubu twayileña kuBalykchy. Kunsa yanyilungu, twayileña nakushimwina nikupompa kupompa kwawakwaKristu. Antu akeñeleña nankashi. Twasendeleña nyikanda kufuma kuTokmok mumishok, masaka itwasendeleleñamu ntamba yakapa. Neyi tusenda masaka ayedi hakakweji, antu ejima ashikilileña. Twadiña nakushimwina mumasuwa neyi tunakuya hela tunakufunta kufuma kuBalykchy.

Mu 1995, chipompelu chatuñikili muBalykchy, henohu hanahiti dehi yaaka 8 kufuma hitwayiliku katachi. Twazatishili mali amavulu yaaka yitwelileña tuya tufunta tuya tufunta kuBalykchy. Twadiña namali amavulu wanyi, hanu twatwesheli ñahi? Manakwetu mukwaKristu watwinkeleña mali itwazatishileña kukandama. Yehova wamweni chitwafwilileña kutandisha mudimu wakushimwina nawa watwenzunwinini “njanina jamwiwulu.” (Mal. 3:10) Mwamweni kwosi chuma chakala kudi Yehovaku!

KWAKAMENA CHISAKA NIKUSHIMWINA

Mu 1992, antondeli kwikala eluda, yami nadiña eluda watachi mwituña dejima wahosheleña idimi daKyrgyz. Twatachikili njila jajiha jakushimwinamu muchipompelu chetu chamuTokmok. Twadiña nawatudizi amavulu atwansi ahosheleña idimi daKyrgyz adiña hamashikola. Kansi wumu itwadizileña nindi, chayinu mpinji himembala waKasanji kaMutayi nawa ayedi hiyapayiniya adimena. Twakwashileña antu amakwawu kupaminaku kuspiritu muchipompelu. Muyaaka yakutachika yamuma 1990, nyikanda nikupompa kwadiña hohu mwidimi daRussian. Ilaña antu amavulu muchipompelu ahosheleña idimi daKyrgyz. Dichi nadiña nakutuntulula, chumichi chakwashili antu amavulu kutiya chalala.

Nidi nañodami nianyanetu 8 mu 1989

Ami naMairambubu twadiña cheñi nachisaka. Twayisendeleña anyanetu nakushimwina nikukupompa. Mwanetu wamumbanda Gulsayra, hayina mpinji wadiña nayaaka 12, watiyileña kuwaha kuhosha nawantu ahitileña mumukwakwa nakuyileja chalala chamuBayibolu. Nawa anyanetu akeñeli kuhembela Nsona kunyitu. Chumichi chaletesheli anyanetu, nkumininaku niejikulu etu, azateña nankashi mudimu wakushimwina. Hadi anyanetu 9 niejikulu etu 11 adihu, adi 16 amukalakelaña Yehova nawa ayaña nakupompa nawanvwali jawu.

KUHIMPIKA KWENENI CHIKUPU

Amanakwetu niahela atachikili kumukalakela Yehova mwiluña detu muma 1950, anateli kuhayama kuhimpika kunamwekani. Chuma chimu chitunadiluñishi kufuma tuhu muma 1990, hikwikala akasunuka hakushimwina nsañu yayiwahi nikupompa hamu antu amavulu.

Nidi nañodami mumudimu wakushimwina

Mu 1991, ami niñodami twayili kukupompa kweluña kwatachi muAlma-Ata, kunakutenawu makonu nawu Almaty, muKazakhstan. Nawa mu 1993, amanakwetu amuKyrgyzstan ekalili nakupompa kwatachi mwibulu daSpartak muBishkek. Akwakushimwina awahishili ibulu mulungu wejima henohu kupompa kanda. Mukulumpi wanidi ibulu watiyili kuwaha nawa watulejeli kuzatisha ibulu chawaana.

Mu 1994, twatiyili cheñi kuwaha chelili tutambwili nyikanda mwidimi daKyrgyz. Chayinu mpinji nyikanda anakuyibalumuna mwidimi daKyrgyz hakasanji kamutayi muBishkek. Mu 1998, mudimu wawaYinsahu awitejeli hatooka mwituña daKyrgyzstan. Kuloñesha kunatoheliku, ichi tudi akwakushimwina kubadika ha 5,000. Tukweti yipompelu 83 nimazanvu 25 amwidimi daChinese, English, Kyrgyz, Russian, Idimi dawatumama daRussian, Turkish, Uighur niUzbek. Awa amanakwetu niahela ejima afuma kuyitachi yashiyashana, anakumukalakela Yehova mukunuñañana. Yehova diyi welishili yuma yejimiyi munjila yakuhayamisha.

Yehova cheñi wahimpili chihandilu chami. Navwalikilili muchisaka chashindameneni hohu hakudima nawa nakuminini hohu mumañu 5. Ilaña Yehova nanzatishi kukalakala neyi eluda nikushimwina chalala chalema chamuBayibolu kudi antu ataña chikupu kubadika ami. Mwamweni, Yehova welishaña yuma yakala kuzatika. Yuma yinnamoni yinankwashi kutwalekahu kushimuna hadi Yehova, kudi yena “kwosi chuma chakalaku.”—Mat. 19:26.

^ para. 21 Wasonekawu kudi aYinsahu jaYehova ilaña aleka dehi kuwupulinta.