Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

NSAÑU YACHIHANDILU

Yehova ‘Nañolweli Njila Jami’

Yehova ‘Nañolweli Njila Jami’

MANAKWETU wakansi wañihwili nindi, “Nsonanyi yimwakeñesha?” Chakadi nikushintajala namwakwili nami, “Yishimu 3, vasi 5 ni 6, yahosha nawu: ‘Mukuhweleli Yehova namuchima weyi wejima, bayi wushindamena kukashinshi keyeyi awenuku. Mwitijaña Yehova mwejima muwukwilaña, niyena wakakwolwelaña njila jeyi.’ Mwalala, Yehova nañolweli njila jami. Nañolweli ñahi?

ANVWALI JAMI ANKWASHILI KUWANA NJILA YOLOKA

Anvwali jami adizili chalala muyaaka yamuma 1920 henohu kanda adisumbuli. Nasemukili mu 1939. Hinadiña kansi twashakamineña muEngland, nayileña nakupompa nawanvwali jami nawa nasonekesheli Mushikola yawakwaKushimwina. Nichidi kwanuka mpinji yinahanini mpanji yami yatachi, chineli nadiña kansi nakandamini hachitwamu kulonda nishiki hakameña. Nadiña nayaaka 6 dichi natiyileña antu adiña mwizaza woma.

Tunakushimwina hamu nawanvwali jami munyikwakwa

Atata ansonekeleleña mazu antesha hakadi, inazatishileña hakushimwina. Nadiña nayaaka 8 hinayili nkawami kwitala damuntu nakushimwina katachi. Nazañaleli chelili mwini itala yatañi mazu adiña hakadi yami nawa yashikeni kutambula mukanda “waLet God Be True”! Nayili lufuchi kumukwakwa nakuyileja atata. Kuzata mudimu wakushimwina nikuya nakupompa kwanletesheleña kwikala namuzañalu nawa chankwashili kwikala nampwila yakumuzatila Yehova mumudimu wampinji yejima.

Chalala chanshikili nankashi hamuchima chelili atata ansonekeshi kulonda nitambwileña Kaposhi Kakutalila. Natañileña magazini yejima chiyashika hohu. Namukuhweleleli chikupu Yehova nkumininaku nadihanini kudi yena.

Mu 1950 Chisaka chetu chayili nakupompa kukupompa kwahosheleña nawu Theocracy Increase muNew York. Hachiwana haAugust 3, mutu wahosheleña nawu, “Ifuku dawaMishonali.” Hanidi ifuku, manakwetu Carey Barber wenjili nakwikala membala waMwizanvu Dalombolaña, diyi wahanini mpanji yachipapatishu. Hanyima yakutwihula etu ayileña kuchipapatishu malwihu ayedi kumakumishilu ampanji yindi, nemeni nakwakula nami, “Eña mwani!” Nadiña nayaaka 11, ilaña nelukili nami chuma chinelili chalema chikupu. Hela chochu, natiyili woma hakwiñila mumenji muloña nadiña neluka wanyi kusala. Atata awanyiki antwaliliku kumenji nawa anlejeli nawu kwakamena nehi. Yuma yejima yamwekeni swayi-swayi, hinadatili niheshina damenjiku. Anhanini kudi manakwetu wampapatishili nawa manakwetu mukwawu wanfumishili mumenji. Kufuma tuhu hanidi ifuku dalema Yehova natwalekihu kuñolwela njila jami.

NAMUKUHWELELELI YEHOVA

Chinamanishili shikola, nakeñeleña kutachika wupayiniya, ilaña antañishi jami ankakejeleña nawu niyi kushikola yahewulu. Netejeli mwankakejeliwu nawa nayili kuyunivesiti; Hela chochu, chinamweni nami nukutwesha wanyi kuzatila anzambi ayedi hampinji yimu, nafukwilihu kuleka shikola. Namulejelimu Yehova mukulomba, nasonekeli mukanda wamwekesheleña nawu naleki, nawa nalekeli shikola mwomu muchaaka chinatachikili. Namukuhweleleli Yehova chikupu nawa natachikili wupayiniya hayoyina mpinji.

Mu July 1957 natachikili kuzata mudimu wampinji yejima mumbaka yaWellingborough. Nalombeli kudi amanakwetu haBeteli muLondon nami ankeñeliku manakwetu inatela kuzata nindi. Manakwetu Bert Vaisey diyi anyinkeliwu kuzata nindi, wandizishili yuma yayivulu, wankwashili kwikala nandandanda yayiwahi mumudimu wakushimwina. Muchipompelu twadiñamu ami manakwetu Vaisey niahela akula dehi 6. Kuloñesha kupompa nikwikalaku najimbadi hakupompa kwankwashili kumukuhwelela chikupu Yehova nawa kwakulahu kwankwashileña kumwekesha chikuhwelelu chami.

Hanyima yakufuma mukaleya munashakamini hadi kapinji kantesha muloña wakukaana kwiñila wushidika twadimweni naBarbara muhela, wadiña payiniya wadimena. Twadisumbwili mu 1959, twadihanini kuya kwejima kwadi kututumawu. Katachi atutumini kuLancashire muEngland. Mu January 1961 antambikili kuShikola Yawakwakushimwina aWanta kuBeteli muLondon. Chitwamanishili hohu iyi shikola, antemesheli mumudimu wakwendela yipompelu. Andizishili kudi nkoñi wañinza hadi nyilungu yiyedi mumbaka yaBirmingham nawa twadiña hamu naBarbara. Chitwamanishili twayili nakuzata mudimu wetu mumaluña amuLancashire nimuCheshire.

CHACHIWAHI KUMUKUHWELELA YEHOVA

Mu August 1962, hitwayili nakunooka twatambwilili mukanda wafumini kukasanji kamutayi. Mwadiña yipapilu yakusonekeshelahu kuya kuShikola yaGileyadi. Twalombelelihu, twasonekeli swayi-swayi nawa twayifuntishili kukasanji kamutayi. Chimwahitili tukweji tutanu atutambikili kuShikola yaGileyadi yanaamba 38 yakudiza nsañu yamuBayibolu hadi tukweji 10.

Kushikola yaGileyadi twadizili yuma yayivulu hadi Izu daNzambi, hakuloñesha kwindi nihadi amanakwetu nihela mukaayi kejima. Twachidiña muyaaka yamuma 20, twadizilili yuma yayivulu kudi akwetu itwadiña nawu mushikola. Natiyileña kuwaha kuzata hamu namanakwetu Fred Rusk ifuku dejima, niyena wadiña ntañishi yetu. Watukonkomweneni nindi mpinji yejima twatela kufumbaña akwetu munjila yaloña dikwila nawu neyi tunakufumba akwetu twatela kuzatishaña nsona. Hakachi kawamanakwetu atudizishileña hadiña amanakwetu akuluka yitembi adi neyi manakwetu Nathan Knorr, Frederick Franz, niKarl Klein. Twadizilili yuma yayivulu kudi Manakwetu A. H. Macmillan, watukwashili mumpanji yindi kwiluka chayikwashiliyi Yehova amanakwetu mumpinji yakala muchaaka cha 1914 nakushika kumatachikilu achaaka cha 1919.

ATWINKELI MUDIMU WACHEÑI

Hitwamanishileña shikola manakwetu Knorr watulejeli namwinikwami nindi tukuya nakuzatila mwituña daBurundi muAfrica. Twayili muLayibulali yahaBeteli nakutala muYearbook kulonda twiluki naamba yawakwakushimwina adi muBurundi. Ilaña twahayamini muloña muBurundi mwadiña mwosi mukwakushimwina niwumu, twayileña mwituña dakwila kanda ashimwineñamu dehi, nawa ditwabulili kwilukisha chiwahi. Twadakameneni nankashi! Kulomba dikwatukwashili kuleka kwakama.

Chitwashikili twawanini yuma yambuka nayitwenjilila chidi neyi iluña, chisemwa niidimi. Twatachikili kudiza French. Cheñi chatukalilili kuwana mwakushakama. Chimwahitili mafuku ayedi kufuma hitwashikili, manakwetu Harry Arnott itwadiña nindi mushikola yaGileyadi, wenjili nakututala hafuntileñayi kuZambia kwadiña nakuzatilayi. Watukwashiliku kuwana itala mutwatachikili kushakama. Hela chochu, hashimbwili wanyi akwawuswa atachikili kutukañesha, muloña hiyayilukili aYinsahu jaYehovaku. Chitwatachikili kuzata mudimu wetu akwawuswa atulejeli nawu akutwiteja wanyi kuzata mudimu wetu chakadi kutambula lusesa. Twafuminimu nawa twayili mwituña dacheñi, haniyi mpinji twayili kuUganda.

Twatiyili woma kushakama muUganda chakadi kutambula lusesa, ilaña kumukuhwelela Yehova dikwatukwashili. Manakwetu wakuCanada wazatilileña kudi kukaankila muUganda wahanjekeli nawakwawuswa atalaña hadi antu anakwinza mwituña nawa atwinkeli tukweji twakutambwilamu lusesa lwakushakama munidi iluña. Chumichi chaletesheli twiluki netu Yehova watukwashileña.

Munidi ituña yuma yambukili chikupu namuBurundi. Mudimu wawanta adiña awutachika dehi hela chakwila mwadiña hohu aYinsahu 28 mwituña dejima. Mwiluña ditwashimwinineñamu twawanini antu amavulu ahosheleña chizungu. Hela chochu twamweni netu hakwila tukwashiku antu adi nampwila kupama twatela kudizaku idimi dimu hakachi kamadimi ahoshañawu munidi ituña. Twatachikili kushimwina muKampala mwahoshañawu nankashi Luganda, dichi twatoñojokeli kutachika kudiza idi idimi. Mwahitili yaaka yayivulu hakwila twiluki idi idimi, ilaña datukwashili nankashi kuyishika antu hanyichima mumudimu wetu. Twatachikili kwiluka nsañu yitwatela kuyidizisha atudizi etu aBayibolu. Nkumininaku, atukasunukilili nawa atulejeleña nsañu yitwayidizishileña chiyayikwashileña.

KWENDELA MALUÑA ASHIYASHANA

“Hitwendeleña nakukeñakeña maluña,” muUganda

Twatiyileña kuwaha kukwasha antu akweti mpwila kwiluka chalala, nawa twaswejeli nikutiya kuwaha chelili atwinki mudimu wakwendela yipompelu mwituña dejima. Kasanji kamuKenya katwinkeli mudimu wakuya nakukeña maluña atelela kwatela kuya nakuzatila apayiniya adimena. Kumaluña kutwayileña adiña nakututambwila chiwahi kudi antu abula kuyiluka aYinsahu. Atutambwilileña chiwahi nikutuloñeshela yakuda.

Nayili cheñi kumaluña amakwawu. Kufuma kuKampala nendeli mafuku ayedi nasitima nakuya kuMombasa muKenya, kuhiñahu nakandamini mbopolu nakuya kuSeychelles chitutu chekala haIndian Ocean. Kufuma mu 1965 nakushika mu 1972, twatachikili kuya hamu naBarbara kuSeychelles. Haniyi mpinji kwadiña hohu akwakushimwina ayedi, chimwahitili mpinji twatuñili izanvu nawa idi Izanvu datoheli nakwikala chipompelu. Cheñi nayili nakutala amanakwetu muEritrea, Ethiopia, nikuSudan.

MuUganda mwekalili kukala chelili nfulumendi ayifumishihu kudi amashidika. Yaaka yehuñu yitwashakamini yankwashili kwiluka chichalemena kwovwahila nshimbi yahosha nawu “yuma yaKesari, mwinkenu Kesari.” (Maku 12:17) Mpinji yimu añinza ejima ayilejeli kuya nakusonekesha kukasanji kawakapokola kadiña mukamwihi. Dimu mutwelili. Chimwahitili mafuku antesha, hampinji yitwendeleña muKampala namotoka yetu akapokola atwimikili namukwetu mishonali. Twafwili mutentu! Atwinkeli muloña nawu tunakwendesha ituña dichi atutwalili kukapokola, kukapokola twalumbulwili netu tudi amishonali. Chitwayilejeli netu twasonekesha dehi kukapokola hiyatiyili mwabu wetuku. Atukwatili nawa atutwalili kwiluña dawakapokola dadiña kukamwihi nakutwashakamineña. Twatiyili kuwaha chelili kapokola wumu welukili nindi twasonekesha dehi yatwiluki nawa yamuleji mukwawu nindi yatumbiku.

Munana mafuku twatiyileña nankashi woma neyi atwimika hanyikoleku, sweje-e neyi atwimika kudi amashidika anasheti. Mpinji yejima neyi atwimika, twalombeleña nawa twekalileña nakuwunda kwamuyitoñojoka chiyatwilekeleñawu kulonda tuhiti chakadi kutwila chuma chidi chejima chatama. Chawushona mu 1973 amishonali ejima afumini kumatuña acheñi ayihañili muUganda.

Inakupulinta Mudimu Wetu waWanta, muAbidjan, hakasanji kamuCôte d’Ivoire

Cheñi atutumini mwituña dacheñi, haniyi mpinji twayili kuCôte d’Ivoire kuWest Africa. Yuma yahimpikili chikupu twatachikili kudiza chisemwa chacheñi, kuhosha French mpinji yejima nikudinjilila nawamishonali afumini kumatuña amakwawu. Ilaña twamweni cheñi chatukwashiliyi Yehova chelili antu adizoza adi nanyichima yashinshika atachiki kwiteja nsañu yayiwahi. Wejima wetu twamweni Yehova chatwolweleliyi njila jetu muloña wakumukuhwelela.

Nkumininaku, Barbara amukwatili nakansa. Hela chakwila twayili mumatuña acheñi kulonda amuuki, mu 1983 twamweni netu hitukutwesha kutwalekahu kuzatila muAfricaku. Wejima wetu twaneñeli chikupu!

YUMA YAHIMPIKILI

Yikatu yaBarbara yaswejeleliku hampinji yitwazatilileña haBeteli muLondon nawa nkumininaku Barbara wafwili. Amanakwetu niahela haBeteli ankwashili chikupu. Adisumbula amu ankwashili kuumika nikutwalekahu kumukuhwelela Yehova. Mukuhita kwampinji nadimweni namuhela wamenekeleña haBeteli, wazatilihu wupayiniya wadimena, wamukeña Yehova nawa wapama kuspiritu. Twadisumbwili naAnn mu 1989 nawa kufuma haniyi mpinji twazatilaña haBeteli muLondon.

Tudi naAnn haBeteli yayiha muBritain

Kufuma mu 1995 nakushika mu 2018, antemesheleña neyi ñimenu wakasanji keneni (ateneneñawu kunyima nawu nkoñi wendelaña nyitayi), nawa nendeleli matuña ambokamboka 60. Munyitayi yejima yinendeleli, namweni Yehova chakwashañayi ambuñindi mukukala kwejima kuyamonañawu.

Mu 2017 twayili muAfrica. Natiyili kuwaha kumutwala Ann muBurundi katachi nawa wejima wetu twahayamini hakumona kuvula kwawantu anenzi muchalala! Heluña hinashimwinineña kwitala nikwitala mu 1964, chayinu mpinji hadi Beteli yalubanji nawa mwituña dejima mudi akwakushimwina 15,500.

Mu 2018 nazañaleli chinatambwilili ndandanda yamwekesheleña matuña akwendela. Iyi ndandanda yamwekesheleña nawu ami nakaya kuCôte d’Ivoire. Chitwashikili muAbidjan, ami natiyili tuhu neyi nafunti kumukala wetu. Chinatalileña hachipapilu hadiñileña manaamba amafoni amutupeka twawamanakwetu azatilileña haBeteli, namweni ijina damuntu inelukili, damanakwetu Sossou, wadiña mukapeka kadikumashanini nakapeka kawañeji mutwashikeneni. Nanukili nami wadiña nkoñi wamusumba hampinji yinadiña muAbidjan. Wadiña diyi wanyi. Iwu wadiña mwanindi.

Yehova wahembeli mwakaniniyi. Muyihuñu yayivulu yinahitimu, nenzi nakwiluka nami neyi tumukuhwelela Yehova, yena wukutolwela njila jetu. Tunakufwila kutwalekahu kwenda munjila yakakumaña yinakutoñekelaku ndo-o nimwituña dadiha.—Yish. 4:18.