Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Ayifumishili Muwuduñu Muloña Waluwi Lwasweja

Ayifumishili Muwuduñu Muloña Waluwi Lwasweja

“Nshidi hiyikwikala mwanta wenuku; muloña mudi kuluwi.”—ROM. 6:14.

TUMINA: 2, 6

1, 2. Muloñadi aYinsahu jaYehova chazatishilañawu nsona yaAroma 5:12?

TWILI netu munakukeña kusoneka nsona yamuBayibolu yelukawu nankashi aYinsahu jaYehova nawa yazatishañawu. Mukutachika kusoneka Aroma 5:12? Toñojokenu kapampa kimwatenahu dehi iyi nsañu yakwila nawu: “Kudi iyala wumu nshidi yeñilili mumpata yamunu mwishina, ninshidi yaleteli kufwa; chochenochu nawa nikufwa kwashikeneni antu ejima, muloña wejima wawu avulumwini.”

2 Iyi vasi ayizatisha nankashi mumukanda waChumanyi Chacheni Chatañishaña Bayibolu? Chimukudizaña iwu mukanda nawanyanenu hela nawantu acheñi, mukutañaña nsona yaAroma 5:12 neyi munakuhanjeka hadi Nzambi chaleñeleliyi iseki, ifutu danyiloña nichekalawu afu mutupetulu 3, 5, ni 6. Hanu dinu mwatoñojokahu dehi haniyi nsona yaAroma 5:12 kutalisha hawubwambu wenu naYehova, yilwilu nichihandilu chenu chakumbidi?

3. Chumanyi chitwatela kwanukaña wejima wetu?

3 Hela chochu, wejima wetu tudi akwanshidi. Twavulumunaña ifuku niifuku. Ilaña tweluka netu Nzambi wanukaña nindi watuleña nalunkuñu nawa watutiyilaña luwi. (Mas. 103:13, 14) Mukulomba kwindi kwachitalilu, Yesu wamulombeli Nzambi nindi: “Twanakeni nyiloña yetu.” (Luka 11:2-4) Dichi, twatela wanyi kutoñojoka cheñi hayiluwa yatwanakenayi dehi Nzambi. Ilaña, chatukwashaña neyi twiluka chinateli kutwanakenayi nichatwanakeneniyi.

AYIFUMISHILI MUWUDUÑU MULOÑA WALUWI LWASWEJA

4, 5. (a) Chumanyi chinateli kutukwasha kutiyisha nsona yaAroma 5:12? (b) ‘Luwi lwasweja’ lwatenawu haAroma 3:24 lwatalisha mudihi?

4 Twawanaña nsañu yalema yasonekeliyi kapostolu Pawulu yekala mutupetulu twamukanda waAroma 5:12, swej-e kapetulu 6. Chumichi chikutukwasha kwiluka Yehova chatwanakenañayi. Kapetulu 3, kahoshaña nawu: ‘Antu ejima anavulumuni . . . , akuyibalumuna kwikala aloña naluwi lwindi lwasweja chamukunkulwayi, nakukuula kwekala mudi Kristu Yesu.’ (Rom. 3:23, 24) Indi Pawulu watalishili mudihi hakuhosha nindi ‘luwi lwasweja’? Wazatishili izu dachiGiriki daya mukwila nawu “kwilila muntu kakawahi, chakadi kufweta hela kukuhwelela nenu niyena wukuyilila kakawahi,” kwesekeja nachahosha mukanda wumu. Mwalala twashikilamu wanyi kututiyila luwi lwasweja.

5 John Parkhurst wahosheli nindi: “Neyi tunakuhosha hadi Nzambi naKristu, [idi izu dachiGiriki] datalisha kuluwi lwawu lwamwekesheliwu hakukuula nikwamwina muchidi wamuntu.” Bayibolu yaNew World Translation chiyazatisha nhoshelu yakwila nawu ‘luwi lwasweja’ chashikilamu. Hanu dinu Nzambi wamwekesheli ñahi ilu luwi lwasweja? Nawa chinateli kuyikwashaña ñahi kumuchiñeja nikumukuhwelela? Tushinshikenu.

6. Antu anateli kuhetelamu ñahi muluwi lwaNzambi lwasweja?

6 Adama diyi “iyala wumu” mweñilili nshidi nikufwa “mumpata yamunu mwishina.” Dichi “chavulumwiniyi muntu wumu, kufwa hikukwila mwanta.” Pawulu wabombelelihu nindi “luwi olu [lwaNzambi] lwasweja kuvula” alumwekesheli kuhitila mudi muntu wumu, “Yesu Kristu.” (Rom. 5:12, 15, 17) Nawa ilu luwi lwasweja lunakwashi antu ejima. “Antu amavulu akayibalumuna kwikala aloña nakwovwahila kwawumu [Yesu].” Dichi luwi lwasweja lwaNzambi lwalombolaña “kuwumi wahaya nyaaka, mudi Mwanta wetu Yesu Kristu.”—Rom. 5:19, 21.

7. Muloñadi chitukuhoshela netu Nzambi watumwekesheleli luwi lwasweja hakutwinka ifutu danyiloña?

7 Yehova hateleleli kutemesha Mwanindi kwinza hamaseki nakuhana ifutu danyiloñaku. Kubombelahu, Nzambi naYesu hiyateleli kwinka antu abula kuwanina nawa akwanshidi ifutu danyiloña kulonda ayanakeni nshidiku. Dichi, atumwekesheleli luwi lwasweja hatwanakeneniwu nshidi nikwikala nakuchiñeja kwakushakama haya nyaaka. Twatela kulemesha chawaana chaNzambi chaluwi lwasweja nawa twatela kuchilemesha mukuhanda kwetu.

MUSAKILILENU NZAMBI MULOÑA WALUWI LWINDI LWASWEJA

8. Antu amakwawu anateli kutoñojoka ñahi mwaluwa kutalisha hanshidi jawu?

8 Twakoñaña yiluwa, yuma yatama ninshidi muloña tudi anyana kaAdama abula kuwanina. Hela chochu, Tukuluwañesha nankashi neyi tumonaña luwi lwaNzambi munjila yambuka nakutoñojoka netu: ‘Natela kwakamena wanyi neyi nikoña nshidi. Yehova wukuñanakena.’ Chawushona, akwaKristu amakwawu dichatoñojokeleñawu nihampinji yelili apostolu amakwawu kanda afwi. (Tañenu Yuda 4.) Hadaha tunateli kuhosha wanyi awa mazu, ilaña yitoñojoka yamuchidiwu yinateli kwikala mudetu nakutachika kukula.

9, 10. Pawulu niakwawu ayikuulili ñahi kunshidi nikukufwa?

9 Pawulu wakonkomweneni nindi twatela kutondolwela yitoñojoka yakwila nawu: ‘Nzambi neluki. Wukuñanakena yiluwa yami.’ Muloñadi? Muloña Pawulu wasonekeli nindi, akwaKristu ‘afwili dehi kunshidi.’ (Tañenu Aroma 6:1, 2.) Tukuhosheladi netu ‘afwili dehi kunshidi’ henohu achidiña amomi hamaseki?

10 Nzambi wazatishili ifutu danyiloña hadi Pawulu niantu amakwawu adiñaku hayina mpinji. Dichi Yehova wayanakeneni nshidi jawu, wayiwayishili naspiritu yajila nawa wayitondeli kwikala anyanindi akuspiritu. Dichi adiña nakuchiñeja kwakushakama mwiwulu. Neyi ekalili ashinshika, adi kushakama mwiwulu nikuyuula hamu naKristu. Ilaña Pawulu wahosheleña hadi wena hampinji yachidiñawu amomi hamaseki nakumukalakela Nzambi nindi ‘afwili dehi kunshidi.’ Wazatishili chakutalilahu chaYesu, wafwili neyi muntu ilaña amusañwili nawumi wakaafwaña nakuya mwiwulu. Kufwa hikwadiña mwanta hadi Yesuku. Dichichadiña nikudi akwaKristu awayishewa, adimweneña nawu ‘afwili kunshidi, hakwinza mudi Kristu Yesu ekalili amomi nakuhandila Nzambi.’ (Rom. 6:9, 11) Chihandilu chawu chadiña wanyi neyi chichadiña hatachi. Hiyayilombolweleña kukufwila kwawu kwatama nikwanshidiku. Afwili kuchihandilu chawu chatachi.

11. Chineli twekala nakuchiñeja kwakushakama haya nyaaka muparadisa, munjilanyi ‘mutwafwilili kunshidi’?

11 Komana ninetu atukuula kunshidi? Henohu kanda twikali akwaKristu, twavulumwineña, hadaha chakubula kwiluka chatiyileñayi Nzambi nanshidi jetu. Twadiña “anduñu yawuzondu nijakuluwa.” Tunateli kuhosha netu twadiña “anduñu janshidi.” (Rom. 6:19, 20) Ilaña twelukili chalala chamuBayibolu, twahimpili chihandilu chetu, twadihanini kudi Nzambi nawa twapapatisheweli. Kufuma tuhu yina mpinji, twafwilaña kwikala “akwakwovwahila munyichima” nshimbi jaNzambi. Hela chakwila twahosheli wanyi awa mazu, ilaña ‘atwifumishili muwuduñu’ nawa ‘twekalili anduñu jakuloña.’ (Rom. 6:17, 18) Ninetu twatela kuhosha netu “Twafwili kunshidi.”

12. Yumanyi yitwatela kwila wejima wetu?

12 Dichi toñojokenu mwatalishiliyi Pawulu hakusoneka mazu akwila nawu: “Bayi mwiteja nshidi kwikala mwanta munyijimba yenu yakufwaku, mwaka mwovwahili kufwila kwayuku.” (Rom. 6:12) Tunateli ‘kwiteja nshidi kutwiyuula’ neyi twila yuma yakeñaña mujimba wetu kwila. Chineli tunateli ‘kwiteja’ hela kukaana nshidi kutwiyuula, twatela kudihula netu, Chumanyi chinakukeña muchima wami? Dihulenu nenu: ‘Komana netejaña mujimba wami niyitoñojoka yami yabula kuwanini kwila yuma yatama? Tahindi nafwa kunshidi? Komana inakumuhandila Nzambi kuhitila mudi Kristu Yesu?’ Dichi twatela kusakilila chikupu haluwi lwasweja lwaNzambi lwamwekesheliyi hakutwanakena.

KUKALA KUMUNATELI KUSHINDA

13. Chumanyi chinakumwekesha nawu tunateli kuleka kukoña nshidi?

13 Antu jaYehova analeki kusoña ‘nyikabu yasoñeleñawu hayina mpinji’ henohu kanda eluki kumukeña nikumukalakela Nzambi. Yuma yelileñawu kunyima yabombelamu ‘yuma yinakuyitiyisha nsonyi hayinu mpinji’ nawa yadikuyiletesha kufwa. (Rom. 6:21) Dichi ahimpili. Dicheliliwu antu amavulu adiña muKorinda asonekeleliyi Pawulu. Amakwawu adiña akwakupesha, ayivumbi, aditamishaña nawakwawu amayala, amakombi niakwakusheta. Ilaña, “ayiwelesheli, ayijilikili.” (1 Kor. 6:9-11) Antu adiña muchipopelu chakuRoma niwena ayiwelesheli nikuyijilika. Pawulu amoneneni kusoneka nawu: “Hela yidi yenu yamujimba, bayi muyilubula kunshidi yiikali yakukoña nachu nyidimu yaheñaku. Chiña mudilubuli kudi Nzambi, nenu muyantu anasañuki dehi mukufwa; mulubuli yidi yenu yiikali yakumukalakelaña Nzambi nyidimu yaloña.” (Rom. 6:13) Pawulu welukili chikupu nindi akutwalekahu kwikala atooka kuspiritu nikuhetela muluwi lwaNzambi lwasweja.

14, 15. Twatela kudihula netudi kutalisha ‘hakwovwahila munyichima’ yetu?

14 Dichinakumwekana nimakonu. Amanakwetu niahela amakwawu adiña neyi akwaKorinda. Ilaña niwena ahimpili. Alekeli kukoña nshidi nawa “ayiwelesheli.” Hela chakwila ninenu dichimwadiña hela nehi, wubwambu wenu wudi ñahi naNzambi chayinu mpinji? Chineli Nzambi nakumwekesha luwi lwindi lwasweja nakutwanakena nshidi, komana munakuzata nañovu kubula ‘kulubula yidi yenu kunshidi’? Komana ‘mukudilubula kudi Nzambi amomi kufuma mukufwa’?

15 Hakwila tudilubuli, twatela kuleka kwila nshidi yahamesu bwi-i yelileñawu akwaKorinda. Kwila mwenimu kwalema hakwila nawu tumwekeshi netu twamusakililaña Nzambi haluwi lwindi lwasweja nawa tukwilisha wanyi ‘nshidi kwikala mwanta hadi etu.’ Hela chochu, komana tunakufwila ‘kwovwahila munyichima yetu’ kuhitila mukuleka kwila nshidi yamwekanaña neyi yanyanya?—Rom. 6:14, 17.

16. Tuneluki ñahi netu kwikala mukwaKristu bayi neyi mwabombela hohu kuleka nshidi yahamesu bwi-i?

16 Toñojokenu hadi kapostolu Pawulu. Tuneluki chikupu netu helileña nshidi yahamesu bwi-i yatenawu ha 1 Akorinda 6:9-11. Hela chochu, wahosheli nindi wadiña nanshidi. Wasonekeli nindi: “Ami nidi wachisemwa chaheseki, anlanda dehi kuwuduñu wanshidi. Munelaña hineluka mwokuku. Munakeñaña kwila hinelaña mwokuku, munahelaña dimu nelaña.” (Rom. 7:14, 15) Awa mazu anakumwekesha nawu kudi yuma yikwawu yamweneñayi Pawulu nindi hinshidi nawa walwishileña kulonda yashindi. (Tañenu Aroma 7:21-23.) Dichitwatela kwila ninetu hampinji yitunakufwila kwikala ‘ovwahila munyichima yetu.’

17. Muloñadi wumunakukeñela kubula kutwambila?

17 Chakutalilahu, talenu nsañu yakuhosha walala. AkwaKristu ejima atela kutwamba wanyi. (Tañenu Yishimu 14:5; Aefwesesa 4:25.) Satana “hintwambi, hitata yachu.” Nawa Ananiya nañodidi afwili muloña wakutwamba. Neyi tunakukeña kuyimbujola wanyi awantu, twatela kutwamba wanyi. (Yow. 8:44; Yil. 5:1-11) Komana twatela hohu kubula kutwamba? Kubula kutwamba kwatela kumwekesha nawu twamusakililaña Nzambi haluwi lwindi lwasweja.

18, 19. Kubula kutwamba kwabombelamu mwodi?

18 Kutwamba hikuhosha nsañu yabula kwikala yalala. Hela chochu, Yehova wakeñaña hohu wanyi nindi tubuleña kutwamba. Walejeli aIsarela nindi: “Mwakekalaña ajila muloña ami Yehova Nzambi yenu najila.” Kuhiñahu wayilejeli chiyanateli kwikala ajila. Nzambi wahosheli nindi: “Kwiya chinjila, kudimbana chinjila, kuleja mukwenu mwakutwamba chinjila.” (Lev. 19:2, 11) Hela chakwila tunateli kutwamba wanyi, neyi tuletesha antu amakwawu kukuhwelela nsañu yinabuli kwikala yalala, tunakutwamba.

Tunakufwila kuleka kutwamba nikudimbana? (Talenu paragilafu 19)

19 Chakutalilahu, muntu nateli kuleja mukulumpi wanyidimu hela mukwawu muyazatilaña nindi kumadiki wukazataña wanyi hela nindi watela kukomboka swayi hamudimu muloña nakuya “kuchipatela.” Walala wakwila nawu kuchipatela hela kuya nakufweta mali kudi ndotolu wukushimbulaku wanyi. Ilaña chuma cheneni chinaleteshi yabuli kuzata nakukeña kuya nakuhema nachisaka chindi. Wahosha hohu chiwahi nindi nakuya ‘kuchipatela,’ hanu munateli kuhosha nenu wahosha walala? Tahindi watwamba? Mwatela mwelukahu yakutalilahu yikwawu yinakumwekesha kutwamba mumushikila. Hadaha muntu nateli kutwamba kulonda abuli kumubabesha hela neyi nakukeña kudiila mabula antu amakwawu. Hela chakwila munakutwamba wanyi, indi lushimbi lwaNzambi: “Kudimbana chinjila”? Toñojokenu cheñi hansona yaAroma 6:19, yahosha nawu: “lubulenu yiidi yenu yiikali anduñu jakuloña kulonda mwikali ajila.”

20, 21. Yumanyi yikwawu yitwatela kutondolwelela kulonda tumwekesheña kusakilila kudi Nzambi haluwi lwindi lwasweja?

20 Chikuma chidi chakwila nawu kumusakilila Nzambi haluwi lwindi lwasweja bayi neyi hikuleka hohu kwila wuvumbi, kusheta walwa hela kwila nshidi jelileñawu akwaKorindaku. Kumusakilila Nzambi haluwi lwindi lwasweja bayi neyi kwabombelamu hohu kuleka wuvumbiku ilaña kwabombelamu kulwisha nañovu kulonda tuleki kutala nyevulu yatama. Kulubula yidi yetu yikali anduñu jakuloña kukutukwasha kubula kusheta nawa tukutondolwelaña yaaku yakunwa nakusheta. Twatela kuzata nañovu hakwila nawu tushindi iyi yaaku yatama; hela chochu hikukala kutunateli kushinda.

21 Tunakufwila kubula kwila nshidi yahamesu bwi-i, kushilahu tuhu ninshidi yamwekanaña neyi yanyanya. Ilaña tukuluwañeshaña mpinji jikwawu. Hela chochu, twatela kuzata nañovu neyi cheliliyi Pawulu. Wayikonkomweneni amanakwindi nindi: ‘Bayi mwiteja nshidi yikali mwanta munyijimba yenu yakufwaku kulonda mutweshi kwovwahila kufwila kwayuku.’ (Rom. 6:12; 7:18-20) Chitukuzataña nañovu kulonda tubuleña kwila nshidi yejima, dikwila nawu tunakumwekesha kusakilila kudi Nzambi haluwi lwindi lwasweja lwatumwekesheleliyi mudi Kristu.

22. Wulokwinyi wunakutalilawu antu amwekeshaña kusakilila haluwi lwaNzambi lwasweja?

22 Hamuloña waluwi lwaNzambi lwasweja, nshidi jetu ajanakena nawa anatwalekihu kujanakena. Hakwila tumwekeshi kusakilila, tuzatenu nañovu kulonda tubuli kudiñija munshidi yamonañawu antu amakwawu nawu yanyanya. Pawulu wahosheli hawuloku wutunakutalila nindi: “Katataka munafumi muwuduñu wanshidi, munabalumuki kwikala nduñu jaNzambi, mukusoñelamu nyikabu yaya kukujila, kukukuminina hiwumi wahaya nyaka.”—Rom. 6:22.