Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Ikalenu Nachilwilu chaKudihemba

Ikalenu Nachilwilu chaKudihemba

“Nyikabu yaspiritu . . . hikudihemba.”—ÑAL. 5:22, 23.

TUMINA 83, 52

1, 2. (a) Yumanyi yinateli kufuma mukubula kudihemba? (b) Muloñadi chitwatela kuhanjekela hakudihemba makonu?

KUDIHEMBA hichilwilu chachiwahi. (Ñal. 5:22, 23) Yehova wadihembaña chikupu. Ilaña, antu awanina wanyi nawa chayikalilaña kudihemba. Makonu, antu anakumona kukala kwakuvulu muloña wakubula kudihemba. Chumichi chinakuletesha antu kubula kuzata swayi nyidimu yinayinkiwu nawa anakufweluka kumashikola nikukañanya nyidimu. Kubula kudihemba kunaleteshi cheñi antu kwikala nanhoshelu yatama, kusheta, ndombu, kudiseña, kudiñija munyikudi, kuteñuka, kuyikasa mutuleya, kuneña, kutambula nyisoñu yafumaña muwuvumbi, kwimita niyuma yikwawu.—Mas. 34:11-14.

2 Antu abulaña kudihemba adiletelaña aweni kukala nawa akojejaña antu amakwawu kwikala mukukala. Makonu, kubula kudihemba kunakuswejelaku. Yaaka yamu ma 1940 antu asandujoleli kutalisha hakudihemba, ilaña kusandujola kwakatataka kunakumwekesha nawu antu anakudihemba wanyi. Ilaña antu adizaña Izu daNzambi atela kuhayama wanyi muloña Bayibolu yashimwineñahu dehi chinjikijilu chimu chikamwekana “mumafuku akukuminina” nawu antu akekala “abulaña kudiyuula.”—2 Tim. 3:1-3.

3. Muloñadi akwaKristu chatela kwikalilawu nachilwilu chakudihemba?

3 Mwatela kwikaliladi nachilwilu chakudihemba? Toñojokenu hayikuma yiyedi. Chatachi, kusandujola kunakumwekesha nawu antu ahembaña yitoñojoka yawu hiyavula kumona kukala kwaswejaku. Avula kwakama wanyi. Ekalaña nawamabwambu amawahi. Nawa kakavulu hiyavula kuzuwa hela kwakama nikuneña neyi chekala antu abulaña kudihembaku. Chamuchiyedi, hakwila nawu twikali nawubwambu naNzambi twatela kubula kufwila yuma yatama nikukaana kweseka kwejima. Adama naEva chavulumwiniwu chamwekeshaña nawu akañenyi kudihemba. (Kutach. 3:6) Toñojokenu cheñi kukala kunamoniwu antu amakwawu muloña wakubula kudihemba.

4. Mazwinyi akukolesha anateli kukwasha antu akañanyaña kudihemba?

4 Muntu wabula kuwanina kwila yadihemba chacheni nehi. Yehova wayiluka chikupu ambuña indi chiyakañanyañawu kudihemba, nawa nakukeña kuyikwasha kuleka kufwila yuma yatama. (1 Anya. 8:46-50) Chineli Hibwambu wukweti kukeña, watambikaña antu ejima akeñaña kumuzatila hela chakwila akañanyaña kudihemba mpinji yikwawu. Tuhanjekenu Yehova chamwekeshañayi kudihemba. Kuhiñahu tukuhanjeka hadi ambuña aNzambi adihembeli niabulili kudihemba ashimunawu muBayibolu. Nawa tukuhanjeka jinjila jinateli kutukwasha kudihemba.

YEHOVA WEKALA NACHILWILU CHAKUDIHEMBA

5, 6. Chakutalilahwinyi chinakumwekesha nawu Yehova wadihembaña?

5 Yehova wadihemba chikupu, muloña yuma yejima yelañayi yayiwahi. (Kuhit. 32:4) Ilaña etu twawanina wanyi. Hela chochu, hakwila nawu twiluki chekala chilwilu chakudihemba, twatela kwiluka Yehova chadihembañayi kulonda tumwimbujoleña chiwahi. Yakutalilahwinyi yamwekeshaña Yehova chamwekesheliyi chilwilu chakudihemba?

6 Toñojokenu chadihembeliyi Yehova hampinji yadikañiliyi Satana. Iku kukala kwakeñekeleña kukwimanisha. Diyabolu chadikañiliyi chaletesheli yileñaleña yamwiwulu yashinshika kudi Nzambi yihili nikuzuwa nankashi. Hadaha ninenu dichimwatiyaña neyi mutoñojoka hamakabi aletayi Satana. Hela chochu, Yehova hashikeneni dakwilahu chumaku. Wakwili munjila yayiwahi nawa yatelela. Nadiwunjiki nawa natwalekihu kuumika nakudikaña kwaSatana. (Kwid. 34:6; Yoba 2:2-6) Muloñadi? Yehova neteji mpinji kuhitahu, muloña nakukeña wanyi muntu hela wumu yakajilumuki, ilaña “wakeñaña nindi antu ejima ekali nakukooleka kwakubalumuka munyichima.”—2 Pet. 3:9.

7. Yumanyi yitukudizila kudi Yehova?

7 Yehova chadihembañayi chinakumwekesha nawu ninetu twatela kwiluka mazu akuhosha nichakuyihosha. Dichi bayi tushikenaña dakwila yumaku. Neyi kunamwekani yuma yakala, toñojokenu henohu kanda mwili chuma chidi chejima. Lombenu maana kulonda muhoshi hela mwili yuma yatelela. (Mas. 141:3) Neyi muntu nahili nankashi nateli kwila chuma chatama. Etu amavulu twaditoñeshahu dehi nanhosheli hela yuma yatama yitwelili.—Yish. 14:29; 15:28; 19:2.

AMBUÑA ANZAMBI ADIHEMBELI NIABULILI KUDIHEMBA

8. (a) Kudihi kutunateli kuwana yakutalilahu yawantu amwekesheli yilwilu yayiwahi? (b) Chumanyi chamukwashili Yosefu hampinji yamudimbekeleñawu kudi ñoda Potifwaru? (Talenu mwevulu wakutachikilahu.)

8 Yakutalilahwinyi yashimunawu muBayibolu yinakumwekesha kulema kwakudihemba? Chakadi nikujina, munateli kwanuka antu ashimunawu muBayibolu adihembeli hampinji yadiñawu mukweseka. Wumu hiYosefu mwana kaYakoba. Wadihembeli hampinji yakalakeleleñayi mwitala daPotifwaru, mukulumpi wawanhembi aFwaru. Ñoda Potifwaru wamufwilileña Yosefu muloña “wadiñi wamuwahi mumujimba” nawa watachikili kumudimbeka. Chumanyi chamukwashili Yosefu kushinda kuna kukala? Chakadi nikujina, watoñojokeli hayuma yadi kufumamu neyi wetejeli kwila wuvumbi. Chaswejeliyi kumudimbeka, wamutemukili. Watoñojokeli nindi: “Nukutwesha ñahi kukoña chumichi chasweja kutama nakumuvulumuna Nzambi?”—Kutach. 39:6, 9; Tañenu Yishimu. 1:10.

9. Munateli kudiloñesha ñahi kulonda mutwondolweli kweseka?

9 Chuma cheliliyi Yosefu chatudizishañadi? Twatela kutondolwela kweseka kwejima kukuletesha tufumpi nshimbi jaNzambi. Antu amakwawu henohu kanda ekali aYinsahu, adiña asweja kuda, ayisheta, akakupepa makanya, akakuzatisha yitumba munjila yatama, ayivumbi niyuma yikwawu. Nihanyima yakupapatishewa, mpinji yikwawu anateli kutachika kwila yuma yelileñawu. Hela chochu, neyi mudi mukweseka kwakufumpa nshimbi jaYehova, toñojokenu yuma yinateli kufumamu neyi mubula kuyuula yitoñojoka yenu yatama. Ilukenu maluña kumunateli kwikala mukweseka nawa ilukenu chakwila. (Mas. 26:4, 5; Yish. 22:3) Neyi mudi mukweseka, lombenu kudi Yehova yayinki maana nawa mwikali nachilwilu chakudihemba kulonda mutweshi kutondolwela.

10, 11. (a)Kukalanyi kwamonañawu atwansi amavulu kushikola? (b) Chumanyi chinateli kukwasha atwansi akwaKristu kutondolwela ikakeja dakwila yilwilu yatama?

10 Atwansi amavulu akwaKristu anakumona kweseka kwamweniyi Yosefu. Tuhanjekenu hadi Kim. Akwawu muyatañilileñawu adiña nakwila wuvumbi. Hanyima yakunooka kunsa yamulungu, adiña nakudisamba hadi amayala elawu nawu wuvumbi. Kim wadiña wanyi nansañu yamuchidiwu yakuyileja. Wahosheli nindi, mpinji yikwawu kwikala wambukaku chamutiyishileña “wuudi” nawa akwawu amuseheleña muloña wakubula kajila. Hela chochu, Kim welukili nindi atwansi amavulu anakumona kweseka kwakwila wuvumbi. (2 Tim. 2:22) Kakavulu akwawu akashikola amwihwileña neyi chakwila kanda yeleñahu dehi wuvumbi. Neyi amwihula, wayilumbulwileña chuma chaleteshaña yabuleña kwila wuvumbi. Tunakuyihameka enu atwansi akwaKristu munakutondolwela ikakeja dakwila wuvumbi, Yehova niyena nakuyihameka.

11 Bayibolu yashimuna yakutalilahu yakusoñamisha yawantu abulili kudihemba kutalisha hawuvumbi. Yashimuna cheñi yuma yatama yafumañamu neyi muntu yabula kudihemba. Neyi kudi muntu wunakumona kukala kudi neyi kwamweneyi Kim, watela kutoñojoka chuma chamumwekeneni mukwenzi wabula maana ashimunawu muYishimu kapetulu 7. Toñojokenu cheñi chamumwekeneni Aminoni, niyuma yatama yafuminimu muyuma yeliliyi. (2 Sam. 13:1, 2, 10-15, 28-32) Anvwali atela kukwasha anyanawu kulonda adihembeña nawa ekali namaana kutalisha hansañu yawuvumbi. Atela kuhanjeka haniyi nsañu hakudifukula kwachisaka, kuzatisha nsañu yamuBayibolu yitunashimuni.

12. (a) Yosefu welilidi hakwila yabuli kumwekesha nindi naneñi? (b) Mpinjinyi yitwatela kudihemba?

12 Yosefu wamwekesheli cheñi chilwilu chakudihemba. Hakwila nawu yeluki yuma yadiña munyichima yawamanakwindi, Yosefu wadiswekeli hampinji yenjili amanakwindi nakulanda yakuda muEjipitu. Chaneñeliyi nankashi, wayili kwakankawindi nakudililaku. (Kutach. 43:30, 31; 45:1) Neyi mukwetu mukwaKristu hela ntaña yetu yaluwañesha, kudiwunjika neyi cheliliyi Yosefu kukuyikwasha kubula kwila mwaluwa. (Yish. 16:32; 17:27) Neyi mukweti ntaña ahañawu muchipompelu, mwatela kudihemba kulonda mubuleña kuvula kuhosha nindi. Kudihemba munsañu yamuchidiwu kwakala, ilaña tunateli kudihemba neyi tumwimbujola Nzambi chadihembañayi nawa neyi tunakulondela kufumba kwindi.

13. Yumanyi yitunateli kudizila kunsañu yaMwanta Davidi?

13 Bayibolu yashimuna cheñi chadihembeliyi Mwanta Davidi. Wadiña nawuswa, ilaña hazatishili wuswa windi chatama hamuvulokeliwu kudi Sawulu niShimeyiku. (1 Sam. 26:9-11; 2 Sam. 16:5-10) Davidi hadihembeleña mpinji yejimaku, neyi chituneluki wakoñeli nshidi naBatisheba nichuma cheliliyi kutalisha hadi Nabali wadiña nalwisu. (1 Sam. 25:10-13; 2 Sam. 11:2-4) Hela chochu, kudi yuma yayivulu yitunateli kudizila kudi Davidi. Chatachi, atulama ejima alombolaña antu jaNzambi atela kwikala asoñama kulonda abuleña kuzatisha wuswa wawu munjila yatama. Chamuchiyedi, kwosi watela kudishindamenaku, nakutoñojoka nindi hanateli kumona kwesekaku.—1 Kor. 10:12.

CHIMUNATELI KUDIHEMBA

14. Chumanyi chamumwekeneni manakwetu wumu, nawa muloñadi chitwatela kudiwunjika neyi tumona kukala kwokumu?

14 Yumanyi yimwatela kwila hakwila nawu mudihembeña? Shinshikenu hanichi chuma chamwekeni. Ñendeshi wumu wahumini mumotoka yaLuigi. Hela chakwila iwu ñendeshi diyi watamishili, watachikili kumutuka Luigi nawa watachikili kuleta madombu. Luigi walombeli, wamwihwili Yehova yamukwashi kulonda yawundishi muchima. Nawa wesekeli kuwundisha mukwawu ñendeshi, ilaña wamukañenyi. Luigi wasonekeli nsañu yainshuwalansi yaniwu ñendeshi, nawa wamushili iku wuchidi kuhoshahosha. Chimwahitili mulungu, Luigi wafuntilileña kudi mumbanda wumu ashimwininiyi nawa wenjili nakwiluka nindi nfumwa aniwu mumbanda wadiña diyi ona ñendeshi. Iwu iyala watiyili nsonyi nawa wadanakeneni nachatobokeliwu. Watemesheleli kampani yainshuwalansi kwasonekesheliyi Luigi motoka yindi kulonda amufweti swayi. Iwu iyala niyena wahanjekeli nawu nsañu yakuspritu nawa watiyili kuwaha nsañu yadiziliyi. Luigi wanukili mumuchima windi nindi welili chiwahi kudiwunjika hamaposu amwekeni nawa neyi niyena wazuwili kachi munafumi yuma yatama.—Tañenu 2 Akorinda 6:3, 4.

Neyi tudiwunjika tukuleñela mudimu wetu wawakwaKristu wakushimwina kwenda chiwahi nawa neyi tuzuwa tukukañesha iwu mudimu (Talenu paragilafu 14)

15, 16. Kudiza Bayibolu kunateli kuyikwasha ñahi halwenu nichisaka chenu kwikala nachilwilu chakudihemba?

15 Kudiza chikupu Bayibolu kunateli kuyikwasha akwaKristu kwikala nachilwilu chakudihemba. Nzambi wamulejeli Yoshuwa nindi: “Weniwu mukanda wanshimbi bayi wakafuma mukanwa keyuku, chiña wakatoñojokañamu nimwaana niwufuku, kulonda wakashuku muchima wakwila mwejima mwanasonekuwu dichi wakakooleka munjila yeyi, dichi wakamona kuwaha.” (Yosh. 1:8) Kudiza Bayibolu kukuyikwasha ñahi kwikala nachilwilu chakudihemba?

16 Neyi chitunadizi, muBayibolu mwekala nsañu yalumbululawu chiwahi yinateli kutukwasha kwiluka yuma yayiwahi yinateli kufumamu neyi tudihemba niyuma yatama neyi tubula kudihemba. Kudi chuma chaletesheli Yehova yasoneki iyi nsañu. (Rom. 15:4) Dichi, twatela kuyitaña, kutoñojokahu chikupu nikudiza iyi nsañu. Wanenu njila mumunateli kuyizatishila halwenu nichisaka chenu. Mulombenu Yehova yayikwashi muzatisheña Izu dindi. Neyi mwiluka nenu mpinji yikwawu mwadihembaña wanyi, bayi mudiwulaku. Kuhiñahu lombenu nawa zatenu nañovu kulonda mudihembaña. (Yak. 1:5) Chakadi nikujina, neyi musandujola munyikanda yetu yawakwaKristu chinateli kuyikwasha kuwana nsañu yalema yinateli kuyikwasha chikupu.

17. Anvwali anateli kukwasha ñahi anyanawu kudihemba?

17 Munateli kukwasha ñahi anyanenu kudihemba? Anvwali eluka nawu kwosi mwana wasemukaña nanichi chilwilu. Avwali atela kwikala akutalilahu amawahi hakwila nawu adizishi anyanawu kwikala nanichi chilwilu. (Efwe. 6:4) Neyi mumona nenu anyanenu anakukañanya kudihemba, dishinshikenu enu aweni mumoni neyi mwadihembaña. Dichi bayi muleka kuya nakushimwina, kuya nakupompa, nikulombola kudifukula kwachisakaku. Neyi anyanenu anakulomba yuma yamukunkulwayi yikaaninenu chakadi kutiya nsonyi. Yehova wayinkeli Adama naEva mwakukumina, imu mwakukumina mwadi kuyikwasha kwiluka wuswa waNzambi. Munjila yoyimu, neyi anvwali adihemba nawa neyi ababeshaña anyana chikuyikwasha anyanawu kudihemba. Hayuma yalema yimwatela kudizisha anyanenu, mwatela kuyidizisha alemesheña wuswa waNzambi ninshimbi yindi.—Tañenu Yishimu 1:5, 7, 8.

18. Muloñadi chitwatela kukuhwelela netu amabwambu amawahi anateli kutukwasha?

18 Chili mukweti anyana hela nehi, mwatela kutonda amabwambu chachiwahi. Tondenu amabwambu anateli kuyikwasha kwila yuma yayiwahi nikutondolwela yuma yatama. (Yish. 13:20) Amabwambu apama kuspritu anateli kuyikwasha kwikala nayilwilu yayiwahi yikuyikwasha kwimbujola chilwilu chawu chakudihemba. Chakadi nikujina, yilwilu yenu yayiwahi yinateli kuyikwasha akwenu. Kudihemba kukuyiletesha kwikala nawubwambu wawuwahi naNzambi mpinji yejima nikulejaku akwenu imwakeña yuma yayiwahi.