Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Ikalenu naWushona Neyi Yehova

Ikalenu naWushona Neyi Yehova

“Yehova, Yehova Nzambi, wenzala nawushona, watoñaña antu.”​—KWID. 34:6.

TUMINA: 142, 12

1. Munjilanyi yambukaku mwadimwekesheliyi Yehova kudi Mosi, nawa muloñadi chiyalemena?

MPINJI yimu, Nzambi washimwini ijina Dindi niyilwilu yindi hadimwekesheliyi kudi Mosi. Yilwilu yatachi yashimwinyi yadiña wushona nikutoña. (Tañenu Kwidika 34:5-7.) Yehova wadi kuhosha hañovu yindi hela hamaana indi. Ilaña, Yehova wakonkomweneni hayilwilu yamwekeshaña nawu wafwilaña kukwasha ambuñindi hakumuleja Mosi wakeñeleña wukwashu kudi Nzambi. (Kwid. 33:13) Komana chayizañalesha wanyi kwiluka nenu Nzambi watachikili kutena iyi yilwilu kubadika yilwilu yikwawu? Muchinu chibaaba tukuhanjekaña hachilwilu chawushona, chilwilu chinateli kutukwasha kwiluka makabi anakumonawu akwetu nichitunateli kuyikwasha.

2, 3. (a) Chumanyi chinakumwekeshaña nawu antu ayileñeli nachilwilu chawushona? (b) Muloñadi chimwatela kusha maana hayuma yahosha Bayibolu kutalisha hawushona?

2 Antu ayileñeli neyi chekalayi Nzambi. Chineli Yehova wekala nawushona, antu ejima ayileña nachilwilu chakwakamena antu amakwawu. Niantu abula kumwiluka Nzambi walala ekala nawushona. (Kutach. 1:27) MuBayibolu ashimunamu antu amavulu amwekesheli wushona. Anukenu nsañu yawayivumbi ayedi awambanda aditadikishileña kumesu aSolomoni, nawu wumu yodihi wadiña mweni mwana. Solomoni chayesekeliyi nakuhosha nindi mwana amubaluli hakachi, yomweni mwana watiyili wushona. Watiyili wushona chakwila wakeñeli nindi mwana amuhani kudi mukwawu. (1 Anya. 3:23-27) Hela toñojokenu hadi mwana kaFwaru wamumbanda wapulwishili Mosi hadiñayi nkemba. Hela chakwila welukili nindi wadiña mwana kawaHeberu nawa ateleleli kumujaha, yena “wamutiyilili wushona” nawa wamuhembeli neyi mwanindi wakudisemena.—Kwid. 2:5, 6.

3 Muloñadi chitwatela kuhanjekela hansañu yawushona? Muloña Bayibolu yatukoleshaña kumwimbujola Yehova. (Efwe. 5:1) Hela chakwila, antu ayileñeli nawushona, nshidi yitwaswana kudi Adama yatuleñelaña kuditiyisha etu aweni kuwaha. Mpinji yikwawu chatukalilaña kukwasha amakwawu, ilaña twavula kudisha maana etu aweni. Antu amakwawu, chayikalilaña hakwila nawu atachiki kukwasha antu amakwawu. Chumanyi chikuyikwasha kwikala nikutwalekahu kumwekesha wushona? Chatachi, ikalenu nampinji yakushinshika Yehova chinamwekeshiyi wushona nichinamwekeshiwu antu amakwawu wushona. Chamuchiyedi, ilukenu chimunateli kumwimbujola Nzambi kumwekesha wushona nichikunateli kuyikwasha.

YEHOVA, WAMWEKESHAÑA WUSHONA

4. (a) Muloñadi Yehova chatemesheleliyi añelu kuSodoma? (b) Nsañu yaLoti nianyanindi awambanda yatudizishañadi?

4 Kakavulu twatañaña Yehova chamwekesheliyi wushona. Toñojokenu chuma chamwililiwu Loti kudi Nzambi. Iwu muntu waloña “waneñeli chikupu” muloña wayilwilu yawukapwa nsonyi yakoñeleñawu antu ejima muSodoma naGomora. Nzambi wafuukwili kujilumuna ana antu atama. (2 Pet. 2:7, 8) Nzambi watemesheli añelu kulonda amupulwishi Loti. Amulejeli yena nichisaka chindi kufuma munyisumba yatama. “Yena chalabajalayi; nochu [añelu] hiyakumukwata kuchikasa chindi bapi, nikuchikasa chañodindi, nikumakasa awanyanindi ayedi, muloña Yehova wamutiyilili luwi, Hiyakumufumishamu, hiyakumutenteka kunsa yamukala.” (Kutach. 19:16) Komana chumichi chamwekeshaña wanyi nawu Yehova weluka kukala kwamonañawu antu jindi ashinshika?—Isa. 63:7-9; Yak. 5:11; 2 Pet. 2:9.

5. Izu daNzambi, dinateli kutukwasha ñahi kumwekesha wushona, chidi neyi 1 Yowanu 3:17?

5 Yehova wamwekeshaña wushona nawa waleja antu jindi nindi amwekesheña ichi chilwilu. Toñojokenu halushimbi lwayinkeliwu aIsarela kutalisha kukukwatilamu chakuvwala chamukwawu. (Tañenu Kwidika 22:26, 27.) Neyi muntu wunakongweshi mukwawu wakola muchima, wadi kutambulaña chakuvwala chamukwawu chakadi kumushiya nachuma chidi chejima chakudibuta. Ilaña, Yehova walejeli antu jindi kutondolwela yilwilu yamuchidiwu. Antu jindi ateleleli kutiyila akwawu wushona. Komana chishina chidi muluna lushimbi chatukwashaña wanyi kumwekesha wushona? Komana tukushiya manakwetu mumashika, munjila yikwawu wunakabakani, neyi kudi njila yakumukwashilamu?—Kol. 3:12; Yak. 2:15, 16; tañenu 1 Yowanu 3:17.

6. Yumanyi yitunateli kudizila kudi Yehova chatwalekelihu kutiyila wushona aIsarela avulumwineña?

6 Yehova watiyilileña wushona antu jindi aIsarela hela anavulumuni. Twatañaña netu: “Yehova Nzambi yawankakulula jawu wayitemeshelelaña mazu nawantemesha jindi, kuhinduka budidi hakutemesha, kuhinduka budidi hakutemesha; muloña watiyili wushona wawantu indi, niwachipela chindi chashakaminiyi.” (2 Kushi. 36:15) Ninetu kwila tumwekesha wushona kudi antu anakuleka yilwilu yawu yanshidi nakwikala amabwambu jaNzambi nehi? Yehova nakukeña nindi antu ejima akabuli kujilumuka hampinji yakusompesha kunakwinza. (2 Pet. 3:9) Tutwalekenuhu kushimwina nsañu yawushona waNzambi kushika nimpinji yakajilumunayi antu atama.

7, 8. Muloñadi chisaka chimu chichakuhweleleli nawu Yehova wayimwekesheleli wushona?

7 Kudi yakutalilahu yayivulu yamwekeshaña nawu Nzambi watiyilaña antu wushona. Shinshikenu chuma chamwekeneni chisaka chaMilan wudi nayaaka 12. Muyaaka yamu ma 1990 kwadiña ndombu yetuña netuña. Milan, mwanyikindi, anvwali jindi niaYinsahu amakwawu ayileña kuSerbia nabasi kufuma kuBosnia. Ayileña kukupompa kwankambi nawa anvwali jindi ayileña nakupapatishewa. Chashikiliwu haboda, mashidika afumishili ichi chisaka mubasi muloña wachaambu; ilaña amanakwetu amakwawu ayitejeli kwiñila. Iwu kapokola wamutemesheleli mukulumpi windi foni kulonda yamuleji chatela kuyilayi awa antu. Chineli iwu kapokola wemeni kwakwihi nanichi chisaka, wejima wawu atiyili chakwiliyi nindi, “Yilozenu wejima wawu!”

8 Hampinji yehosheleñayi mukulumpi wawamashidika nawantu jindi, antu ayedi enjili nakuwana ichi chisaka nawa ayishawutwilili nawu niwena hiya Yinsahu. Atiyili nsañu kudi ana ayili mubasi. Awa antu ayedi amulejeli Milan nimwanyikindi kwiñila mumotoka kulonda ahiti haboda, chineli anyana ayipikitileña wanyi. Awa amayala enjili ayilejeli anvwali anyeñumukili kunyima yatusanji twahaboda kulonda adibulakeniku. Milan watiyili woma. Anvwali jindi amwihwili nawu: “Wunakutoñojoka neyi akutulekaku?” Chayileñawu, chamwekeni neyi mashidika anakuyimona ilaña ayitili maana wanyi. Anvwali adibulakeni cheñi nawanyanawu kwishinadi daboda. Dichi ayili mumusumba mwadiña kupompa, amweni nawu Yehova nakuli kulomba kwawu. MuBayibolu twatañañamu nawu mpinji yikwawu Yehova hakiñileña antu jindi muchihayamishaku. (Yilw. 7:58-60) Milan wahosheli nindi, “chamwekeni neyi añelu aputishili mesu awamashidika nawa dimwatupulwishililiyi Yehova.”—Mas. 97:10.

9. Yesu welili ñahi nezaza dawantu damulondeleleña? (Talenu mwevulu wakutachikilahu.)

9 Tunateli kudizila kudi Yesu chamwekesheliyi wushona. Watiyilili wushona izaza dawaniniyi, muloña “ayikabishileña nikuyidiwula neyi anyikoku akadi kabiña.” Welili ñahi nachakabakeniwu? “Watachikili kuyitañisha yuma yayivulu.”(Mat. 9:36; tañenu Maku 6:34.) Yilwilu yindi yadiña yambukaku chikupu nayawaFwarisi abulileña kukwasha antu. (Mat. 12:9-14; 23:4; Yow. 7:49) Komana ninenu munakufwila kwikala neyi Yesu kulonda mukwasheña antu adi nanzala kuspritu?

10, 11 Komana twatela kumwekesha wushona mpinji yejima? Lumbululenu.

10 Chumichi hichinayi mukwila nawu twatela kumwekesha wushona mpinji yejimaku. Nzambi wamwekesheli wushona hampinji yatelela muyakutalilahu yitunashimuni hewulu. Hela chochu, Mwanta Sawulu wadikañili hakwila yuma yamweniyi nindi nakumwekesha wushona. Walekeli kumujaha Agagi, chilumbu chawantu jaNzambi nawa watentekeli ayimuna amawahi. Chafuminimu, Yehova wamukaanini Sawulu kwikala mwanta waIsarela. (1 Sam. 15:3, 9, 15) Hela chochu, Yehova hiñanji waloña welukaña jidi munyichima yawantu, nawa weluka hitwatela kumwekeshela wushona. (Mukeŋa 2:17; Ezek. 5:11) Mpinji yinakwinza yakasompeshayi antu ejima akanaña kumwovwahila. (2 Tes. 1:6-10) Iyi bayi neyi yikekala mpinji yakumwekeshela wushona antu amonañayi nindi atamaku. Ilaña, Nzambi chakayijilumunayi antu atama chakamwekesha nawu watiyilaña wushona antu aloña, akapulwishayi.

11 Himudimu wetu wanyi wakusompesha antu netu akayijilumuni hela akayipulwishi. Ilaña twatela kuzata nañovu chayinu mpinji kulonda tukwashi antu. Hanu dinu tunateli kumwekesha ñahi wushona kudi akwetu munjila yatelela? Tuhanjekenu hanjila jimu.

CHAKWIKALA NAWUSHONA NICHAKUWUMWEKESHA MUNJILA YATELELA

12. Munateli kumwekesha ñahi wushona kudi antu amakwawu?

12 Kwashenuña akwenu mpinji yejima. Antu amwimbujolaña Yesu atela kumwekesha wushona kudi antu nikudi amanakwawu akwaKristu. (Yow. 13:34, 35; 1 Pet. 3:8) Wushona watalisha “mukukabakena hamu nawantu anakukabakana.” Muntu wamwekeshaña wushona wakwashaña antu anakukabakana, hadaha wukuyikwasha kumanisha kukala kukwetiwu. Wanenu njila yakukwashilamu antu. Chakutalilahu, kwila mukwasha muntu kumuzatilaku tunyidimu twahetala, hadaha kuya nakuyilandilaku tuyuma kuchisankanu nehi?—Mat. 7:12.

Mwekeshenu wushona kudi antu kuhitila mukuyikwasha (Talenu paragilafu 12)

13. Yilwilwinyi yamwekeshañawu antu jaNzambi neyi kunamwekani kukala?

13 Zatenuku mudimu wakukwasha kunamwekani wuwubanji. Makabi amonañawu antu adi kunamwekani wubanji aleteshaña antu amavulu kumwekesha wushona. Antu jaYehova ayiluka nankashi nawu akwashaña antu neyi kunamwekani kukala kwamuchidiwu. (1 Pet. 2:17) Muhela wumu wakuJapan washakamineña kwiluña kwaholokeleli mutentashi nitsunami mu 2011. Wahosheli nindi, “wakolesheweli nawa wakundejeweli” hamudimu wazatiliwu amanakwetu amavulu amuJapani niafumini kumatuña amakwawu adihanini kutuñulula itala dindi dakisikili. Wasonekeli nindi: “Chankwashiliwu, nelukili nami Yehova wakamenaña. Nawa akwetu aYinsahu adakamenaña wumu namukwakwu. Amanakwetu niahela amavulu mukaayi kejima atulombelañaku.”

14. Munateli kukwasha ñahi akata niatushinakaji?

14 Kwashenu akata niatushinakaji. Neyi tumona antu anakukabakana nayuma yafumaña munshidi yitwaswana kudi Adama, twayimwekeshelaña wushona. Tunakuhembelela mpinji yakafumishawu yikatu niwushinakaji. Dichi tunakulomba netu Wanta waNzambi winzeña. Chayinu mpinji, tukwashenuña antu adi mukukala. Talenu muntu wumu chasonekeliyi hadi amama yindi ashinakajili nawa akatileña chikatu chaAlzheimer. (Chikatu chaleteshaña woñu kubula kuzatika chiwahi) Ifuku dimu, amama yindi atamishili yakuvwala. Dichi, chelili nawu atachiki kukosa yakuvwala, atiyili kuchiisu kunakuhodesha antu. Awa añenji adiña aYinsahu ayedi enzaña mpinji yejima nakuyitala. Awa ahela ayihwili neyi chakwila kudi mudimu wuyatela kuyikwashaku. Akwili nawu, “eña wudikoku ilaña wakutiyisha nsonyi.” Awa añenji ayikwashiliku kukosa. Kuhiñahu, ashakamini hamu nakuhanjeka. Mwanawu weyala watiyili kuwaha nankashi. Wasonekeli nindi, “Natiyili kuwaha nanawa aYinsahu. Muloña elaña yuma yatañishañawu.” Komana wushona wumwatiyilaña antu akata niatushinakaji wayileñelaña muyikwashiku kukeheshaku kukala kunakumonawu?—Fwi. 2:3, 4.

15. Mudimu wakushimwina watwikwashaña ñahi kukwasha amakwawu

15 Kwashenu antu ekali amabwambu jaNzambi. Kukala kunakumonawu antu nikunakwakamenawu kwatuleñelaña kuyikwasha ekali amabwambu jaNzambi. Njila yimu mutunateli kuyikwashila hikuyidizisha kulonda amwiluki Nzambi niyuma yakela Wanta windi kumuchidi wamuntu. Njila yikwawu hikuyikwasha kulonda eluki chawahili kwovwahila nshimbi jaNzambi. (Isa. 48:17, 18) Dichi, twatela kuzata nañovu mumudimu wakushimwina, mudimu walemeshaña Yehova nawa wamwekeshaña nawu twatiyilaña antu wushona.—1 Tim. 2:3, 4.

KUTIYILA ANTU WUSHONA KWAKUWAHI

16. Kutiyila antu wushona kwawahiladi?

16 Antu adiza hawoñu ahoshaña nawu kutiyila antu wushona kunateli yikwasha kwikala akola kumujimba nikukolesha wubwambu. Neyi mukwasha antu nakukala kunakumonawu, mukwikala namuzañalu, mukuchiñejaña, mukutiyaña wudi wanyi nawa mukuleka kutoñojoka yuma yatama. Mwamweni, kutiyila antu wushona kwakuwahi. (Efwe. 4:31, 32) AkwaKristu akwashaña akwawu namuchima wumu ekalaña nachinleji chachiwahi, eluka nawu anakwila kwesekeja nayishina yaNzambi. Kwikala nawushona kukutukwasha kwikala nvwali wamuwahi, iyala hela mumbanda wamuwahi nibwambu wamuwahi. Antu amwekeshelaña akwawu wushona, niwena ayitiliyilaña wushona neyi adi mukukala.—Tañenu Matewu 5:7; Luka 6:38.

17. Muloñadi chitwatela kwikalila nawushona nikuwumwekesha?

17 Bayi tumwekeshaña wushona muloña wakwila nawu mukutiyila antu wushona mwafumaña yuma yayiwahiku. Ilaña twatela kumwekesha wushona muloña tunakufwila kumwimbujola nikumulemesha Yehova Nzambi, Yomweni wamwekeshaña kukeña niwushona. (Yish. 14:31) Yehova wamwekeshaña wushona. Dichi, tuzatenu nañovu kulonda tumwimbujoli. Twatela kuyikeña amanakwetu nikwikala chiwahi nawantu ejima kuhitila mukuyimwekeshela wushona.—Ñal. 6:10;1 Yow. 4:16.