Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Ikalenu naLuwi niWuñanji Neyi Yehova

Ikalenu naLuwi niWuñanji Neyi Yehova

“Sompeshenuña mwaya wuñaji walala, mumwekeshi luwi nawushona.”—ZEK. 7:9.

TUMINA: 21, 69

1, 2. (a) Yesu watiyileña ñahi naNshimbi jaNzambi? (b) Ansoneki nawaFwarisi azatishileña ñahi Nshimbi chatama?

YESU wakeñeli Nshimbi jaMosi. Muloña iji Nshimbi jafumini kudi Muntu walema muchihandilu chaYesu, Tata yindi, Yehova. Yesu chakeñeliyi nshimbi jaNzambi adiña achihoshahu dehi muwupropfwetu wekala haMasamu 40:8 wahosha nawu: “Natiyi kuwaha nakwila muchima weyi, eyi Nzambi yami, mwalala, nshimbi jeyi jidi mukachi kamuchima wami.” Mazu ahosheliyi Yesu niyuma yeliliyi yamwekeshaña nawu Nshimbi jaNzambi jaloña, jakwashaña nawa jashikijewaña.—Mat. 5:17-19.

2 Yesu watela watiyili kutama nankashi hakumona ansoneki nawaFwarisi anakuzatisha Nshimbi jaTata yindi chatama. Awa antu ovwahilileña hohu tuyuma twanyanya, muloña Yesu wahosheli nindi: “Mwahanaña yamwikumi yaminti, dilu nikasakwa.” Kukala kwadiña hadi? Wabombelelelihu nindi: “Ilaña mwadiwulaña iyi nsañu yalema yekala muNshimbi, wuñanji, luwi nikashinshi.” (Mat. 23:23) Kwambukaku nawaFwarisi adimweneña kuloña, Yesu welukili chaletesheli kwikali Nshimbi, niyilwilu yadiña munshimbi yejima.

3. Tukuhanjekadi muchinu chibaaba?

3 Etu akwaKristu, hitwekala muchitiyañenu chaNshimbiku. (Rom. 7:6) Hela chochu, Yehova watuhembela iji Nshimbi Mwizu dindi Bayibolu. Hakeñaña nindi tulondeleña yuma yanyanya yamuNshimbiku, ilaña twiluki nikuzatisha “nsañu yalema,” dikwila nawu yishina hashindamena nshimbi. Chakutalilahu, yishinanyi yitunateli kudizila kuntanjikilu yanyisumba yakubatamina? Chibaaba chinafumihu chashimuna yuma yitwadizilaña kuyuma yelileñayi itunduka. Ilaña kunyisumba yakubatamina, twadizilañaku cheñi kumwiluka Yehova nichitunateli kumwekesha yilwilu yindi. Dichi, chinu chibaaba chikwakula awa malwihu asatu: Nyisumba yakubatamina yamwekeshaña ñahi luwi lwaYehova? Yatukwashaña ñahi kwiluka chamonañayi wumi? Yamwekeshaña ñahi wuñanji windi waloña? Chitukuhanjekaña hanawa malwihu, talenu njila yikuyikwasha kumwimbujola Tata yenu wamwiwulu.—Tañenu Aefwesesa 5:1.

“NYIKALA YIKWAWU YAKEKALI NYIKALA YENU,” AWA MAZU AMWEKESHAÑA LUWI

4, 5. (a) Munjilanyi nyisumba yakubatamina chiyadiña yaswayi kuwana, nawa muloñadi? (b) Chumichi chinakutudizishadi hadi Yehova?

4 Nyisumba 6 yakubatamina yadiña yaswayi kuwana. Yehova wayilejeli aIsarela kutonda nyisumba kwishinadi nikwishinadi daKaloña Yodana. Muloñadi? Kulonda itunduka yawani kwakubatamina swayi-swayi chakadi kukala kudi kwejima. (Kuch. 35:11-14) Nyikwakwa yaya kunyisumba yakubatamina yadiña yayiwahi. (Kuhit. 19:3) A Yudeya, ashileña yinjikijilu kunyikwakwa yaya kunyisumba yakubatamina kulonda itunduka yabuli kujimbala. Chineli ashiliku nyisumba yakubatamina yayivulu, muntu wunajahañani chamaposu hateleleli kutemukila kunyisumba yacheñiku, kuchina wakenda katachika kudifukula kudi anzambi akutwamba.

5 Toñojokenu chumichi: Yehova yowumu wenkeliku lushimbi lwakubabesha muntu wunajahi mukwawu mumushikila, diyi cheñi wapulwishileña muntu wunajahi mukwawu chamaposu. Muntu wumu wahosheli nindi: “Yuma yejima yadiña yoloka nawa yapela. Ilu lwadiña luwi lwaNzambi.” Yehova hiñanji wabula lukambu, hababeshaña ambuñindi chatamaku. Ilaña, “wasweja luwi nankashi.”—Efwe. 2:4.

6. Yilwilu yakaFwarisi yambukili ñahi nachamwekeshañayi Nzambi luwi?

6 Kwambukaku, aFwarisi hiyatiyilileña akwawu luwiku. Chakutalilahu, kwesekeja nachisemwa chawu, neyi muntu yakoña nshidi yoyimu kapampa kasatu, hiyamwanakeneneñaku. Yesu wamwekesheli yilwilu yawu yatama muchakutalilahu chakaFwarisi walombeli nindi: “Eyi Nzambi, nakusakilili hamuloña wakwila hinekala neyi antu ejimaku. Hinekala neyi atupondu, abula kuloña, akwawujila, hela neyi iwu mukwakutambula nyisonkuku,” wateneneña mukwakutambula nyisonku wadizozeli hakulomba kudi Nzambi nindi amwanakeni. Muloñadi aFwarisi chiyabulileña kutiyila akwawu luwi? Bayibolu yahosha nawu “amweneña akwawu nawu amukunkulwayi.”—Luka 18:9-14.

Komana “mukwakwa” wenu wakwanakena wakwenzununa nawa wakuwahisha? Ikalenu akasunuka (Talenu maparagilafu 4-8)

7, 8. (a) Neyi mukwenu nayivulumuni, munateli kumwimbujola ñahi Yehova? (b) Kudizoza kunateli kukwasha ñahi muntu kwanakena?

7 Imbujolenuña Yehova bayi kaFwarisiku. Mwekeshenuña wushona. (Tañenu Akolosi 3:13.) Njila yimu yakumwekeshelamu wushona, hikwikala akasunuka kulonda akwenu alombeña kwanakena. (Luka 17:3, 4) Dihulenu enu aweni nenu: ‘Komana nanakenaña antu anvulumuna kapampa kakavulu? Komana nafwilaña kuleta kuwunda namuntu wunanvulumuni?’

8 Neyi muntu wadizoza nateli kwanakena. A Fwarisi abulileña kwanakena akwawu muloña ayimweneña nawu hiyashikilamuku. Etu akwaKristu, twatela kudizoza ‘nakumona akwetu netu atubadika,’ kulonda tuyanakeneña. (Fwi. 2:3) Komana mukumwimbujola Yehova nakwikala adizoza? Enzununenu “mukwakwa” wenu wakwanakena nawa wuwahishenuña. Nyakalenuña kutiyila akwenu luwi bayi munyakala kuzuwaku.—Mukwa. 7:8, 9.

LEMESHENU WUMI “KUCHINA KUKOOLA MASHI.”

9. Munjilanyi Yehova mwayikwashiliyi aIsarela kumona kulema kwawumi wamuntu?

9 Nkeñelu yayeni yanyisumba yakubatamina yadiña yakukiña aIsarela kubula kwikala namuloña wamashi. (Kuhit. 19:10) Yehova walemesha wumi nawa wahela “makasa apwekeshaña mashi akadi muloña.” (Yish. 6:16, 17) Chineli hiNzambi wawuñanji nawa wajila, wahela nikumwaña mashi chamaposu. Muntu wunajihi mukwawu chamaposu amutiyilileña luwi. Ilaña wateleli kutwala muloña windi kudi akulumpi nawa neyi amusompesha nawu wajaha mukwawu chamaposu, washakamineña mumusumba wakubatamina sampu kapristu muneni nafwi. Dikwila nawu wukashakamaña hohu kwenoku. Yumiyi yakwashileña aIsarela kulemesha wumi wamuntu. A Isarela alemesheleña Mukwakuhana Wumi kuhitila mukubula kwila chuma chejima chikuleta wubanji kuwumi wamuntu.

10. Yesu wamwekesheli ñahi nindi ansoneki nawaFwarisi hiyalemesheli wumiku?

10 Kwambukaku naYehova, ansoneki nawaFwarisi amwekesheleña wanyi nawu alemesha wumi. Munjilanyi? Yesu wayilejeli nindi, “Mwafumishiliku nsapi yakwiluka. Enu aweni himweñililimuku nawa antu anakukeña kwiñilamu, himwayitejañaku!” (Luka 11:52) Ateleli kulumbulula mwatalisha Izu daNzambi nikukwasha antu kwenda munjila yaya kuwumi wahaya nyaaka. Ilaña, wena alombweleña wanyi antu kudi “Ntwamina Muneni wawumi,” Yesu, ayilombweleña antu munjila yaya kukujilumuka. (Yilw. 3:15) Ansoneki nawaFwarisi alemesheli wanyi wumi niyuma yakankilileñawu akwawu antu muloña adiña adinka wanta nawa adikeña. Adiña atama chikupu nawa abula luwi!

11. (a) Kapostolu Pawulu wamwekesheli ñahi nindi wamweneña wumi neyi chawumweneñayi Nzambi? (b) Chumanyi chikutukwasha kushimwina chikupu neyi chashimwininiyi Pawulu?

11 Tunateli kutondolwela ñahi yilwilu yawansoneki nawaFwarisi kulonda tumwimbujoli Yehova? Twatela kulemesha chikupu chawaana chawumi. Kapostolu Pawulu walemesheli wumi kuhitila mukushimwina chikupu. Hamuloña wachumichi wahosheli nindi: “Hinikweti muloña wamashi awantu ejimaku.” (Tañenu Yilwilu 20:26, 27.) Hela chochu, bayi neyi Pawulu wadiña nakushimwina muloña wachinineña muloña wamashiku. Ilaña wakeñeli antu nawa walemesheli wumi wawu. (1 Kor. 9:19-23) Ninetu twatela kulemesha wumi neyi chawulemeshañayi Nzambi. Yehova “wakeña nindi antu ejima ekali nakukooleka kwakubalumuka munyichima.” (2 Pet. 3:9) Ninenu mwalemesha wumi? Neyi mukwikala namuchima wakutiyila luwi mukudikitaña chikupu mumudimu wakushimwina nawa mukwikala namuzañalu hampinji yimunakuzata.

12. Antu jaNzambi ateleladi kulondela nshimbi jahosha hakudikiña?

12 Twamwekeshaña cheñi netu twamonaña wumi neyi chawumonañayi Yehova kuhitila mukulondela nshimbi jakudikiña. Twetala kudikiña neyi tunakwendesha motoka, hela tunakutuña itala, kuwahisha, hela tunakuya kumaluña akudifukwila. Wumi walema kubadika mudimu, mali niyuma yikwawu. Nzambi yetu wawuñanji welaña yuma yaloña mpinji yejima nawa yatelela. Twatela kumwimbujola. Sweje-e aeluda atela kudikiña nikwakamena wumi wawantu anakuzatawu nawu. (Yish. 22:3) Neyi eluda yayileja nshimbi jakudihemba hakuzata, londelenu. (Ñal. 6:1) Monenuña wumi neyi chawumonañayi Yehova “kuchina kukoola mashi.”

SOMPESHENU “MWOMWAYA WUÑAJI IWU”

13, 14. Akulumpi amuIsarela amwekesheleña ñahi wuñanji waYehova?

13 Yehova walejeli akulumpi amuIsarela kulondela nshimbi jindi jawuñanji. Chatachi, akulumpi ateleleli kwiluka yikuma yejima. Kuhiñahu, ateleleli kushinshika chaletesha muntu yajahani, yilwilu yindi, nikutala neyi wekala mbanji, hakwila nawu amutiyili luwi. Hakwila nawu amwekeshi wuñanji waNzambi, ateleleli kumona neyi itunduka wamujaha mukwawu muloña ‘wankunyi hela muloña ‘wamubelamina.’ (Tañenu Kuchinda 35:20-24.) Neyi kukwikala ayinsahu, ateleleli kwikala ayinsahu ayedi kulonda alumbululi yuma yamwekana.—Kuch. 35:30.

14 Dichi, neyi anatiyi dehi wunsahu wejima, akulumpi amushinshikileña muntu, bayi neyi yilwilu yindi hohuku. Akeñekeleña kwikala nakashinshi, niwuswa wakumona chidi nsañu. Kubombela hayumiyi, akeñekeleña spiritu yaYehova, kulonda yiyikwashi kwikala nakashinshi, luwi niwuñanji neyi yena.—Kwid. 34:6, 7.

15. Chaambwinyi chadiña hakachi kaYesu nawaFwarisi kutalisha hachamweneñawu akwanshidi?

15 A Fwarisi ashinshikileña hohu hachiluwa chinakoñiyi muntu chatela ashinshiki mumuchima windi. A Fwarisi chamweniwu Yesu nayi kuchidika kwitala daMatewu, enhwili atumbanji twindi nawu: “Muloñadi ntañishi yenu chadiilañayi hamu nawakwakutambula nyisonku niakwanshidi?” Yesu wakwili nindi: “Antu akola hiyakeñaña ndotoluku, chiña akata hohu. Dichi, yenu mwakadizi mwatalisha awa mazu akwila nawu: ‘Nakeñi luwi, bayi mulambuku.’ Muloña nenjili nakutambika akwanshidi, bayi aloñaku.” (Mat. 9:9-13) Komana Yesu wetejeleña nshidi yahamesu bwi-i? Inehi. Nawa nsañu yindi yalema yashimwinineñayi yadiña yakuleja antu abalumuki mumuchima. (Mat. 4:17) Hela chochu, Yesu welukili nindi “akwakutambula nyisonku . . . niakwanshidi” akeñeleña kubalumuka. Hiyayili kwitala daMatewu nakuda hohuku. Ilaña “antu amavulu adiña nakumulondela [Yesu].” (Maku 2:15) Chawushona, aFwarisi amavulu akañenyeña kumona yuma yamweneñayi Yesu mudi awa antu. Kwambukaku naNzambi wawuñanji nawa wukweti luwi hiyamweneña neyi anakudifukulaku, aFwarisi wena amweneña akwawu nawu hiyakwanshidi, nakuyileja nawu amukunkulwayi.

16. Chumanyi chatela kufwila kwilukawu aeluda adi mukomiti yawunsompeshi?

16 Aeluda makonu atela kumwimbujola Yehova “wakeña wuñaji.” (Mas. 37:28) Chatachi, atela ‘kwihujola chakashinshi’ kulonda amoni neyi mwalala muntu waluwañesha. Neyi waluwañesha, atela kusompa muloña kwesekeja nachahosha Nsona. (Kuhit. 13:12-14) Neyi adi mukomiti yawunsompeshi, atela kushinshika neyi mukwaKristu wakoña nshidi yeneni mwalala nabalumuki chikupu mumuchima. Chakala kwiluka nawu muntu nabalumuki hela nehi. Hakwila nawu mwiluki, chiña mwiluka chinakutoñojokayi, chidiyi nichidi muchima windi. (Chim. 3:3) Muntu wunavulumuni watela kubalumuka mumuchima hakwila nawu amwanakeni. *

17, 18. Aeluda anateli kwiluka ñahi nawu muntu nabalumuki chikupu mumuchima? (Talenu mwevulu wakutachikilahu.)

17 Aeluda hiyakutwesha kwiluka yuma yidi kumuchima neyi chamonaña Yehova niYesuku. Dichi neyi mudi aeluda, munateli kwiluka ñahi nenu muntu nabalumuki chikupu mumuchima? Chatachi, lombenu maana nikashinshi. (1 Anya. 3:9) Chamuchiyedi, sandujolenu Mwizu daNzambi nimunyikanda yanduñu wamaana nikashinshi kulonda yiyikwashi kwaambula, “kuneña kwamukaayi” nakuneña “kwesekeja nankeñelu yaNzambi,” kubalumuka kwakweni. (2 Kor. 7:10, 11) Sandujolenu nyikanda chiyahosha hadi antu abalumukili mumuchima niabulili kubalumuka. Bayibolu yashimuna ñahi chatiyiliwu, yilwilu yawu nicheliliwu?

18 Nkumininaku, zatenu nañovu kulonda mwiluki chidiyi muntu. Shinshikenu chichadiña chihandilu chamuntu wunavulumuni, chatoñojokañayi nikuzeyazeya kwindi. Bayibolu yashimwineñahu dehi kutalisha hadi mutu wachipompelu chawakwaKristu, Yesu nawu: “Wakasompesha atuzweñi mwaloña adizoza mwituña wakayihoshela mwoloka. Waketa ituña namutondu wakanwa kindi wakajaha akwakwila yatama namuuya wakunyivumbu yindi.” (Isa. 11:3, 4) Enu aeluda anakuyilombola kudi Yesu nawa wukuyikwasha kusompa neyi chasompeshañayi yena. (Mat. 18:18-20) Komana twasakililaña wanyi hakwikala nawa eluda azataña nañovu kutukwasha? Twahamekaña mudimu wazatañawu hakulelata kuwunda niwuñanji muchipompelu.

19. Chikumanyi chimunadizili kunyisumba yakubatamina chimunakukeña kuzatisha?

19 Nshimbi yaMosi yamwekesheleña “mwekalila maana, ninsañu yalala” kutalisha hadi Yehova niyishina yindi yaloña. (Rom. 2:20) Chakutalilahu, nyisumba yakubatamina yayidizishaña aeluda chakusompa “mwaya wuñaji walala” nawa yatukwashaña chitunateli kumwekesha “luwi nawushona, muntu namana kwindi.” (Zek. 7:9) Hitwekala munilu Lushimbiku. Ilaña, Yehova wahimpaña wanyi, nawa wuchidi wakeña wuñanji niluwi. Twakooleka kudifukula kudi Nzambi watuleñeli muchinfwanisha chindi, itunateli kwimbujola yilwilu yindi nawa mutunateli kubatama.

^ para. 16 Talenu “Malwihu Kufuma Kudi Antañi” muKaposhi Kakutalila, kaCibemba kaSeptember 15, 2006, ifu 30.