Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

CHIBAABA CHAKUDIZA 41

Twamukalakelaña Nzambi “Wasweja Luwi Nankashi”

Twamukalakelaña Nzambi “Wasweja Luwi Nankashi”

“Yehova himuwahi kudi antu ejima; wushona windi wekala kunyidimu yindi yejima.”—MAS. 145:9.

KAMINA 44 Kulomba kwaMukwakudizoza

NSAÑU YIDI MUCHIBAABA *

1. Chumanyi chinateli kwinza muyitoñojoka yetu neyi tutoñojoka hadi muntu wukweti luwi?

NEYI tunakutoñojoka hadi muntu wukweti luwi, tunateli kufwikija muntu wukweti muchima wamuwahi, wukweti wushona nawa wahanaña. Hadaha tukutoñojoka cheñi hansañu yashimwiniyi Yesu yakaSamaliya wamuwahi. Iwu iyala wakumuza wacheñi “wamutiyilili luwi” kaYudeya eteliwu kudi atupondu. KaSamaliya “wamutiyilili wushona” iwu kaYudeya akatishiliwu nawa wamuhembeli chiwahi. (Luka 10:29-37) Ichi chakutalilahu chinakutudizisha kwikala naluwi, chilwilu chachiwahi chekala naNzambi. Nzambi wukweti luwi muloña watukeña. Watutiyilaña luwi munjila jajivulu.

2. Njilanyi yikwawu munateli kumwekeshelayi muntu luwi?

2 Kudi njila yikwawu munateli kumwekeshelayi muntu luwi. Muntu wukweti luwi nateli kufukulahu kubula kubabesha muntu atela kubabeshawu. Dichi chatumwekeshelañayi Yehova luwi ninetu. Ñimbi yamasamu wahosheli nindi: “Hanatwili mwesekena nshidi jetuku.” (Mas. 103:10) Hela chochu, mpinji yikwawu Yehova neteli kubabesha muntu wunakoñi nshidi.

3. Malwihwinyi itukuhanjekahu?

3 Muchinu chibaaba, tukuhanjeka hanawa malwihu asatu: Muloñadi Yehova chatutiyilañayi luwi? Komana chinateli kutwesheka kubabesha muntu hampinji yoyimu nikumutiyilila luwi? Nawa chumanyi chinateli kutukwasha kutiyila antu luwi? Tutalenu Izu daNzambi chidikwakula awa malwihu.

MULOÑADI YEHOVA CHAYITIYILAÑAYI ANTU LUWI?

4. Muloñadi Yehova chatutiyilañayi etu antu luwi?

4 Yehova watiyaña kuwaha kumwekesha luwi. Kapostolu Pawulu amoneneneni kusoneka nawu Nzambi “wasweja luwi nankashi.” Munawa mazu, Pawulu walumbulwileña nindi Nzambi wukweti luwi muloña wayinkaña antu kuchiñeja kwakuya mwiwulu, ambuñindi awahishewa. (Efwe. 2:4-7) Hela chochu, Yehova wayitiyilaña antu ejima luwi bayi awahishewa hohuku. Ñimbi yamasamu Davidi wasonekeli nindi: “Yehova himuwahi kudi antu ejima; wushona windi wekala kunyidimu yindi yejima.” (Mas. 145:9) Chineli Yehova wakeña antu, wamwekeshaña luwi mpinji yejima hanateleli.

5. Yesu welukili ñahi nindi Yehova wukweti luwi?

5 Yesu hohu diyi weluka chikupu Yehova chamwekeshañayi luwi. Yehova niYesu adiña hamu mwiwulu henohu Yesu kanda yenzi hanu hamaseki. (Yish. 8:30, 31) Hadi mpinji yayilehi, Yesu wamweneña Tata yindi chatiyilileñayi antu akoñeleña nshidi luwi. (Mas. 78:37-42) Muntañishilu yindi, kakavulu Yesu wahosheleña hanichi chilwilu chachiwahi chikwetiyi Tata yindi.

Tata yawantu hamutiyishili nsonyi mwanindi wajimbeliku, ilaña wamutambwilili hetala (Talenu paragilafu 6) *

6. Yesu watukwashili ñahi kwiluka luwi lwekala naTata yindi?

6 Neyi chashimwiniwu muchibaaba chinafumihu, Yesu wazatishili chishimu chamwana wajimbeli kulonda yatukwashi kwiluka Yehova chatiyilañayi antu luwi. Iwu mwana wafumini hetala nawa ‘wakisañeni yuma yindi yejima muloña washakamineña chihandilu chakubajama.’ (Luka 15:13) Chimwahitili mpinji, wabalumukili, wadizozeli nawa wafuntili hetala. Tata yindi welili ñahi? Iwu mukwenzi weyala wahembeleli wanyi kulonda yeluki chuma chikumwekana. Yesu wahosheli nindi: “Henohu [mwana] wuchidi hahalehi, tata yindi wamumweni nawa wamutiyilili wushona, hohenohu watemukili nakumukumbata nikumufufwa.” Tata yindi hamutiyishili mwanindi nsonyiku. Ilaña wamwanakeneni mwanindi nawa wamutambwilili muchisaka. Iwu mwana wajimbeli wavulumwini chikupu, ilaña muloña wakwila wabalumukili mumuchima tata yindi wamwanakeneni. Tata yawantu wukweti luwi munichi chakutalilahu nakwimenaku Yehova. Munjila yoyimu, Yesu wamwekesheli nindi Tata yindi wanakenaña akwanshidi neyi abalumuka chikupu.—Luka 15:17-24.

7. Yehova chayitiyilañayi antu jindi luwi chamwekeshaña ñahi nawu wukweti maana?

7 Yehova watiyilaña antu luwi muloña wukweti maana chikupu. Mpinji yejima, Yehova welaña yuma yinateli kukwasha yileñaleña yindi. Bayibolu yahosha nawu “maana afumaña mwiwulu” “enzala naluwi ninyikabu yayiwahi.” (Yak. 3:17) Kufwana nvwali wukweti kukeña, Yehova weluka nindi luwi lwindi lwakwashaña anyanindi. (Mas. 103:13; Isa. 49:15) Hamuloña wakwila Yehova wayitiyilaña antu jindi luwi, akweti kuchiñeja hela chakwila awanina wanyi. Chineli Yehova wukweti maana wayitiyilaña antu jindi luwi neyi kudi chuma chikuletesha yeli mwenomu. Hampinji yoyimu, Yehova weluka mpinji yatela kubula kumwekeshayi luwi. Chineli wukweti maana, wamwekeshaña wanyi luwi neyi neluki nindi chumochu chikumwekesha nawu nakwiteja yuma yatama.

8. Chumanyi chatela kwilawu mpinji yikwawu nawa muloñadi?

8 Fwikijenu neyi kambuña aNzambi yafuukulahu kwila yuma yatama muchihandilu chindi. Tukwila ñahi? Pawulu amoneneni kusoneka nawu “muleki kudibomba” nindi. (1 Kor. 5:11) Antu abulaña kubalumuka ayihañaña muchipompelu. Ayihañaña kulonda akiñi amanakwetu niahela nikumwekesha kujila kwaYehova. Ilaña amakwawu atoñojokaña nawu neyi muntu anamuhañi muchipompelu Nzambi wamutiyila luwi wanyi. Komana dimu? Tutalenu.

KOMANA KUHAÑA MUNTU MUCHIPOMPELU HIKUMUTIYILA LUWI?

Mukoku amwambulaña hamukanka neyi nakati, ilaña kabiña watwalekañahu kumwakamena (Talenu maparagilafu 9-11)

9-10. Kwesekeja naAHeberu 12:5, 6, tukuhosheladi netu kuhaña muntu muchipompelu hikumutiyila luwi? Hanenu chakutalilahu.

9 Neyi tutiya abidika hakupompa kwawakwaKristu nawu mukwetu itweluka nawa itwakeña “ichi hadi cheñi Chinsahu chaYehovaku,” twaneñaña chikupu. Hadaha tunateli kutachika kutoñojoka neyi chakwila ela chiwahi kumuhaña muntu itwakeña muchipompelu. Komana kuhaña muntu muchipompelu hikumutiyila luwi? Eña. Neyi muntu watelela kumubabesha hanu kumubabesha nehi chachiwahi wanyi. (Yish. 13:24) Komana kuhaña muntu muchipompeli kunateli kumukwasha muntu wunakubula kubalumuka kuhimpa? Eña kunateli. Amanakwetu niahela akoñeli nshidi nawa ayihaña muchipompelu ahosheli nawu akulumpi elili chiwahi hakuyihaña, nawa chayikwashili kuhimpa yilwilu yawu nakufunta cheñi kudi Yehova.—Tañenu AHeberu 12:5, 6.

10 Talenu ichi chakutalilahu. Kabiña namoni nindi mukoku windi wumu nakati. Neluki nindi hakwila yamuuki chikatu chinakatiyi, watela kumufumisha hamukanka wawanyikoku nakumutwala kwakankawindi. Hela chochu, nyikoku yakeñaña nankashi kwikala hamu nawa yatiyaña kutama kuyambula hadi akwawu. Neyi kabiña yamufumishahu nawa yamutwala nakumuukila kwakankawindi, komana chinatalishi mukwila nawu kabiña watama? Inehi. Neluki nindi neyi yamulekela iwu mukoku wakata hamukanka wawanyikoku amakwawu, wukusambwisha akwawu. Neyi yamufumishahu, wukukiña mukanka wejima.—Esekejenu ALevi 13:3, 4.

11. (a) Munjilanyi mutukumwesekejela muntu anahañiwu muchipompelu namukoku wakata? (b) Yumanyi yatela kwilawu antu ahañawu muchipompelu nawa wukwashunyi wunateli kutambwilawu?

11 Neyi mukwaKristu amuhaña muchipompelu twatela kumwesekeja namukoku wakata. Munjila yikwawu, wakata kuspiritu. (Yak. 5:14) Neyi chochasambwishaña muntu wakata akwawu chikatu, muntu wunaluwañeshi wubwambu windi naYehova nateli kuletesha antu amakwawu kwila yuma yatama. Dichi, chekala chalema nankashi kufumisha muntu wakata kuspiritu muchipompelu. Iku kubabesha kwamwekeshaña Yehova chakeñayi antu Jindi ashinshika muchipompelu nawa kwakwashaña muntu wunakoñi nshidi kuhimpa yilwilu yindi nikubalumuka. Muntu anahañiwu watela kupompaña kulonda yatambwileña kufumba kwamuBayibolu nikukolesha chikuhwelelu chindi cheñi. Watela cheñi kutambulaña nyikanda yakutaña nikudiza nikutala JW Broadcasting®. Nawa neyi akulumpi amona nawu nakuhimpa, atela kumukwashaña mumpinji-mumpinji kulonda chimukwashiku kwikala cheñi ibwambu daYehova hakwila nawu akamufuntishi muchipompelu. *

12. Chumanyi chachiwahi chatela kwilawu akulumpi hadi muntu wunavulumuni?

12 Twatela kwanukaña netu mukwanshidi wunabuli kubalumuka diwu ahañañawu muchipompelu. Akulumpi eluka nawu atela kutoñojokahu chikupu henohu kanda afuukulihu kuhaña muntu muchipompelu. Eluka nawu Yehova ‘wababeshaña mwawuñaji.’ (Yere. 30:11) Ayikeña amanakwawu nawa hiyanateli kwila chuma chidi chejima chikuletesha amanakwawu aluwañeshi wubwambu wawu naYehovaku. Hela chochu, mpinji yikwawu chachiwahi kufumisha muntu wunavulumuni muchipompelu.

13. Muloñadi chichawahilili kumuhaña mukwaKristu wamuKorinda muchipompelu?

13 Talenu chelileñayi kapostolu Pawulu nawantu abulileña kubalumuka. MukwaKristu muKorinda welileña wuvumbi nañoda tata yindi. Ichi chadiña hichishimashima! Yehova wayilejeli aIsarela kutalisha haniyi nsañu nindi: “Muntu wakakaama nañoda tata yindi, namuvuuli dehi tata yindi; akayijahi wejima wawu ayedi chalala.” (Lev. 20:11) Hela chochu, Pawulu halejeli chipompelu nindi chimujahi iwu iyalaku. Ilaña wayilejeli aKorinda kumuhaña muchipompelu. Yilwilu yaniwu iyala yaluwañesheleña antu amakwawu muchipompelu, chakwila amakwawu atoñojokeleña nawu iyi yadiña nshidi yasweja wanyi.—1 Kor. 5:1, 2, 13.

14. Pawulu wamutiyilili ñahi luwi iyala ahañiliwu muchipompelu chaKorinda, nawa muloñadi? (2 Akorinda 2:5-8, 11)

14 Chimwahitili mpinji, Pawulu welukili nindi iwu muntu nahimpi chikupu. Iwu mukwanshidi wabalumukili chikupu. Hela chakwila iwu iyala waleteli kasawuntu muchipompelu, Pawulu wayilejeli akulumpi nindi ‘hakeñeleña kuhosha yuma yayivulu haniyi nsañuku.’ Wayilejeli nindi: “Mwatela kumwanakena nikumukundeja muntu wamuchidiwu.” Talenu chuma chaletesheli Pawulu yahoshi mwenimu: “Kulonda yabuli kusweja kwikala nachineñi.” Pawulu wamutiyilili wushona iwu iyala wabalumukili. Hakeñeleña iwu iyala kusweja kuneña hela kuzeya nachuma cheliliyi chakwila yaleki kulomba kwanakenaku.—Tañenu 2 AKorinda 2:5-8, 11.

15. Akulumpi anateli kubabesha ñahi muntu hampinji yoyimu nikwikala naluwi?

15 Kufwana Yehova, akulumpi atiyilaña antu luwi. Ababeshaña muntu wunakoñi nshidi neyi hanateleli nawa neyi chinatwesheki amutiyilaña luwi. Ilaña neyi akulumpi akumubabesha wanyi, chikumwekesha nawu hiyanakumutiyila luwiku ilaña anakwiteja yiluwa yinakoñiyi. Komana akulumpi hohu diwu atela kumwekesha luwi?

CHUMANYI CHINATELI KUTUKWASHA WEJIMA WETU KUMWEKESHA LUWI?

16. Kwesekeja naYishimu 21:13, chumanyi chikelayi Yehova nawantu abulaña kutiyila akwawu luwi?

16 AkwaKristu ejima afwilaña kutiyila antu luwi neyi chekalayi Yehova. Muloñadi? Muloña Yehova hakatiyila luwi antu abulaña kutiyila akwawu luwiku. (Tañenu Yishimu 21:13.) Wejima wetu twakeñaña netu Yehova yatiyilileña kukulomba kwetu, dichi twikaleña naluwi. Chatela tujikeña matu etu neyi mukwetu mukwaKristu nakwaba, mpinji yejima twatela kutiyilila “chakalokañayi kazweñi.” Munjila yoyimu, twatela kuzatishaña kufumba kwonenawu kwakwila nawu: “Muntu wukubula kutiyila akwawu luwi akumusompesha chakadi luwi.” (Yak. 2:13) Neyi twiluka netu ninetu tunakukeña atutiyileña luwi ninetu tukutiyilaña akwetu luwi. Twatela kumwekesha luwi sweje-e neyi muntu wunabalumuki nafunti muchipompelu.

17. Mwanta Davidi wamwekesheli ñahi luwi?

17 Yakutalilahu yamuBayibolu yinateli kutukwasha kusweja kutiyila antu luwi nikutondolwela kwikala akalisha. Chakutalilahu, toñojokenu hadi Mwanta Davidi. Kakavulu wamwekesheleña luwi. Hela chakwila Sawulu wakeñeleña kumujaha, Davidi wamutiyilili luwi mwanta awayishiliwu kudi Nzambi, nawa hafuntishili katama nakatamaku.—1 Sam. 24:9-12, 18, 19.

18-19. Mpinjinyi jiyedi jinakumwekesha nawu Davidi wamwekesheli wanyi luwi?

18 Hela chochu, mpinji yikwawu Davidi hatiyilileña antu luwiku. Chakutalilahu, chelili Nabali, iyala wakalisha yamuhoshi Davidi kasawuntu nawa yakaani kumwinka yakuda niamayala amwitala dindi, Davidi wahilili nankashi. Nawa wanyamukili nindi yakamujaha Nabali niamayala ejima amwitala dindi. Ilaña Abigayili ñoda Nabali, wadiña waluwi nawa wadiwunjika. Dichi wamutwalilili Davidi yakuda swayi-swayi nawa chafuminimu, Davidi hamujahili Nabali niamayala amwitala dindiku.—1 Sam. 25:9-22, 32-35.

19 Mpinji yimu, kaprofwetu Natani wamulejeli Davidi hadi iyala wumu samaheta wamwiyilili kazweñi mukoku windi wakeñeleliyi. Davidi wazuwili nankashi nakuhosha nindi: “Chahandayi Yehova kwaamu, owu iyala nakoñi chumichi nateli kufwa.” (2 Sam. 12:1-6) Davidi welukili Nshimbi jaMosi. Ikombi wuneyi mukoku wumu wafweteleña anyikoku awana. (Kwid. 22:1) Ilaña kujahañana? Wahakwili chatama. Natani wamukwashileña Davidi kwiluka nindi wakoñeli nshidi yeneni chikupu. Nawa Yehova wamutiyilili Davidi luwi kubadika chadi kwilayi Davidi naniwu ikombi wamuchishimu chaNatani.—2 Sam. 12:7-13.

Mwanta Davidi wamutiyilili wanyi luwi iyala ashimunawu munsañu yaNatani (Talenu maparagilafu 19-20) *

20. Chumanyi chitwatela kudizila kudi Davidi?

20 Hampinji yahililiyi Davidi, wafuukwilihu nindi Nabali niamayala indi ejima atela kuyijaha. Nawa chimwahitili mpinji, Davidi wahosheli nindi iwu muntu wamuchishimu chaNatani ateleleli kumujaha nachuma cheliliyi. Hanidi ipampa damuchiyedi, muloñadi Davidi chahosheleliyi nindi iwu iyala atela kumujaha henohu yena wadiña mukwaluwi? Talenu chuma chamwekeni muchihandilu chaDavidi. Haniyi mpinji, chinleji chindi chamukabishileña. Neyi muntu yasompesha mukwawu chatama chamwekeshaña nawu wubwambu windi naYehova wakola wanyi. Yesu wasoñamishili akwakumulondela nindi: “Lekenu kusompesha akwenu kulonda ninenu abuli kuyisompesha; muloña njila yimwasompeshelañamu akwenu diyi yakayisompeshelamu ninenu nawa.” (Mat. 7:1, 2) Dichi tuzateña nañovu kulonda tubuleña kwikala akalisha nikwikala “naluwi nankashi” neyi chekalayi Nzambi.

21-22. Njilanyi mutunateli kutiyila akwetu luwi?

21 Neyi tukweti luwi hitukukuminaña dakutiyila hohu akwetu wushonaku. Nawa antu akweti luwi ‘elaña yuma yikukwasha akwawu.’ Dichi wejima wetu twatela kuyikwashaña antu anakukeñeka wukwashu muchisaka, muchipompelu nimuchituñilu chetu. Kudi njila jajivulu mutunateli kumwekeshela luwi. Kudihu muntu wunakukeñeka kumukundeja? Kwila tumukwashaku nehi, hadaha kumwinkaku yakuda hela kumwililaku yuma yikumukwasha nehi? Komana kudihu mukwaKristu wunafuntishiwu muchipompelu, wukukeña muntu wakumukundeja nikumukolesha? Kwila tushimwina nsañu yayiwahi yakukundeja hamu nawakwetu nehi? Iyi diyi njila mutunateli kutiyila antu ejima luwi.—Yoba 29:12, 13; Rom. 10:14, 15; Yak. 1:27.

22 Neyi twiluka netu antu amakwawu anakukeña kuyikwasha, tukumonahu njila mutunateli kuyitiyila luwi. Neyi tukutiyilaña akwetu luwi, tukumutiyisha Tata yetu wamwiwulu kuwaha, Nzambi “wasweja luwi nankashi.”

KAMINA 43 Kulomba kwaKusakilila

^ para. 5 Luwi hichilwilu chachiwahi chekala naYehova nawa hichilwilu chitwatela kwikala nachu wejima wetu. Muchinu chibaaba, tukuhanjeka chuma chaleteshaña Yehova yatutiyileña luwi, chitunateli kuhoshela netu mpinji yejima Yehova wamwekeshaña luwi neyi nakubabesha muntu nichitunateli kumwekesha ichi chilwilu chachiwahi.

^ para. 11 Hakwila twiluki antu anafuntishiwu chinateli kukoleshawu wubwambu wawu naNzambi niakulumpi chinateli kuyikwashawu, talenu chibaaba chinakwila nawu, “Chakukolesha Wubwambu Wenu naYehova” mukanu kaposhi.

^ para. 60 KULUMBULULA MWEVULU: Iwu tata yawantu wudi hewulu detala, namoni mwanindi wajimbeli hakufunta hetala nawa nayi lufuchi nakumukumbata.

^ para. 64 KULUMBULULA MWEVULU: Iku chinleji chinakumukabisha, Mwanta Davidi nazuwi nachishimu chinamulejiwu kudi Natani nawa nahili iku nakuhosha nindi iwu iyala watelela kufwa.