Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

CHIBAABA CHAKUDIZA 46

Bayi Mutiya Womaku Yehova Diyi Nkwashi Yenu

Bayi Mutiya Womaku Yehova Diyi Nkwashi Yenu

“Hinamba kakushiya hela kukufutalelaku.” —HEB. 13:5.

KAMINA 55 Kuyichina Nehi!

NSAÑU YIDI MUCHIBAABA *

1. Chumanyi chinateli kutukundeja neyi chakwila tunakutoñojoka netu hitukutwesha kuumika kukala kutukwetiku? (Masamu 118:5-7)

KOMANA mwatoñojokahu dehi nenu kwosi muntu wunateli kuyikwasha hampinji yimunakuhita mukukala? Amavulu atoñojokahu dehi muniyi njila, kushilahu tuhu niambuña aYehova ashinshika. (1 Anya. 19:14) Neyi chumichi chiyimwekena, anukenu chikaninu chaYehova chakwila nawu: “Hinamba kakushiya hela kukufutalelaku.” Tunateli kuhosha namuzañalu netu: “Yehova diyi nkwashi yami; hinukutiya womaku.” (Heb. 13:5, 6) Kapostolu Pawulu wayisonekeleli akwawu akwaKristu ashakamineña muYudeya kwakwihi na 61 C.E, awa mazu. Mazu indi atwanukishaña mazu asonekeliyi ñimbi yamasamu ekala haMasamu 118:5-7.—Tañenu.

2. Yumanyi yitukuhanjeka muchinu chibaba, nawa muloñadi?

2 Kufwana ñimbi yamasamu, Pawulu welukili nindi Yehova diyi nkwashi yindi muloña wadiña nakumukwasha. Chakutalilahu, kubadika yaaka yiyedi yahitilihu henohu kanda yayisonekeli Aheberu mukanda, Pawulu wapulukili kuwubanji wasweja halwendu lwindi lwahakaluñalwiji. (Yilw. 27:4, 15, 20) Mulwendu lwindi lwejima nihampinji yadiñayi kanda yatachiki ilu lwendu Yehova wamukwashili Pawulu munjila jajivulu. Tukuhanjeka haniji njila jisatu mwamukwashililiwu. Yehova wamukwashili kuhitila mudi Yesu niañelu, akwawuswa niakwawu akwakwitiya. Chitukuhanjekaña yuma yamumwekeneni Pawulu muchihandilu chindi chikutukwasha kukuhwelela chikupu muchikaninu chaNzambi netu wukutukwashaña.

WUKWASHU WAFUMAÑA KUDI YESU NIAÑELU

3. Pawulu watela watoñojokeli nindidi, nawa muloñadi?

3 Pawulu wakeñekeleña kumukwasha. Kwakwihi na 56 C.E., Izaza dawantu damukokeleli hanji yatembeli muYerusalema nawu amujahi. Ifuku dalondelelihu, chelili Pawulu amuleti kuchota chaSanihedirini, akeñeleña kumutabola kudi ayilumbu jindi. (Yilw. 21:30-32; 22:30; 23:6-10) Haniyi mpinji, hadaha Pawulu watoñojokeli nindi, ‘Iku kukala kwakamana mpinjinyi?’

4. Yehova wamukwashili ñahi Pawulu kuhitila mudi Yesu?

4 Yesu wamukwashili ñahi Pawulu? Nawufuku helili Pawulu amukasi, “Mwanta” Yesu wemeni kwakwihi naPawulu nawa wamwilili nindi: “Bayi wutiya womaku! Watela kushimuna wunsahu nimuRoma.” (Yilw. 23:11) Awa mazu amukolesheli chikupu Pawulu. Yesu wamuhamekeli Pawulu hamudimu wazatiliyi muYerusalema. Nawa wamukanini nindi Pawulu wakashika chiwahi muRoma nawa wakatwalekahu kushimwina. Hanyima yakumukana ichi chikaninu, Pawulu watiyili tuhu neyi chatiyaña mwana anakatiwu kudi tata yindi.

Mpinji yikunenzi mpepela yasweja yamankanda, kañelu namuleji Pawulu nindi antu ejima adi mumbopolu akuhanda (Talenu paragilafu 5)

5. Yehova wamukwashili ñahi Pawulu kuhitila mudi kañelu? (Talenu mwevulu wudi hakava.)

5 Kukalanyi kukwawu kwamweniyi Pawulu? Chimwahitili yaaka yiyedi kufuma hampinji yadiñayi muYerusalema Pawulu wakandamini watu nakuya kuItaliya. Dichi kwenjili mpepela yasweja yamankanda chakwila antu ejima adiña muwatu atiyili woma nawu akufwa. Hela chochu, Pawulu hatiyili womaku. Muloñadi? Walejeli ejima adiña muwatu nindi: “Wufuku walelu, kañelu kaNzambi inadifukulañaku nawa inazatilaña mudimu wajila wemana kwakwihi nanami nawa wanleja nindi: ‘Pawulu, bayi wutiya womaku. Watela kwimana kumesu aKesari, nawa tiyaña, Nzambi nakwinki antu ejima mumakasa eyi iwudi nawu mumbopolu.’” Yehova wazatishili kañelu kuleja Pawulu chikaninu chochimu chamulejeliwu kudi Yesu hakusambila. Nawa Pawulu washikili kuRoma.—Yilw. 27:20-25; 28:16.

6. Chikaninwinyi chaYesu chinateli kutukolesha, nawa muloñadi?

6 Yesu watukwashaña ñahi? Yesu wukutukwasha neyi chamukwashiliyi Pawulu. Chakutalilahu, Yesu wayikana akwakumulondela ejima nindi: “Ami nukwikalaña nanenu mafuku ejima kushika nikukukuma kwanshakaminu yamakonu.” (Mat. 28:20) Awa mazu aYesu anateli kutukolesha. Muloñadi? Muloña mpinji jikwawu chatukalilaña kuumika. Chakutalilahu, neyi tufwisha muntu itwakeña, twaneñaña hadi yaaka yayivulu. Amakwawu akabakanaña muloña wamafuku akala enzaña hamuloña wawushinakaji. Amakwawu niwena akabakanaña nachineñi nikwakama. Hela chochu, twomikaña muloña tweluka netu Yesu wudi nanetu “mafuku ejima,” kushilahu tuhu nimafuku asweja kukala, muwumi wetu.—Mat. 11:28-30.

Añelu atukwashaña nikutulombola hampinji yitwashimwinaña (Talenu paragilafu 7)

7. Kwesekeja naChimwekeshu 14:6, Yehova watukwashaña ñahi makonu?

7 Izu daNzambi datulejaña nawu Yehova watukwashaña kuhitila mudi añelu. (Heb. 1:7, 14) Chakutalilahu, añelu atukwashaña nikutulombola hampinji yitwashimwinaña ‘nsañu yayiwahi yaWanta’ kudi antu “[akunyuza] yejima, akwanyichidi yejima, akwamadimi ejima.”—Mat. 24:13, 14; tañenu Chimwekeshu 14:6.

WUKWASHU WAFUMAÑA KUDI AKWAWUSWA

8. Yehova wamukwashili ñahi Pawulu kuhitila mudi mukulumpi wawamashidika?

8 Pawulu amukwashili ñahi? Mu 56 C.E., Yesu wamulejeli Pawulu nindi wakashika muRoma. Hela chochu, aYudeya amakwawu muYerusalema amukwatilili Pawulu kafuta nawu amubalameni kulonda amujahi. Ilaña chelili mukulumpi wawamashidika akuRoma Kaludusa Lisiya yeluki aka kafuta, wamupulwishili Pawulu. Chakadi nikunata mpinji Kaludusa walejeli amashidika kumukiña Pawulu nikumutwala kuKesareya hadiña makilomita 105 kufuma kuYerusalema. Kweniku kuKesareya, Nguvulu Felikisi wahanini lushimbi nindi Pawulu “amuhembeli muchipañu chaHerodi.” Pawulu hiyatwesheli kumujaha kudi ayilumbu jindiku.—Yilw. 23:12-35.

9. Nguvulu Fesitusi wamukwashili ñahi Pawulu?

9 Mwahitili Yaaka yiyedi Pawulu wachidiña mukaleya muKesareya. Nguvulu Felikisi amuswanini kudi Fesitusi. A Yudeya amulembeleli Fesitusi nawu yamufuntishi Pawulu kuYerusalema kulonda amusompesheliku, Ilaña Fesitusi wakaanini. Hadaha Nguvulu welukili nindi aYudeya “akeñeleña kumubelamina Pawulu kulonda amujahili hanjila.”—Yilw. 24:27–25:5.

10. Chumanyi cheliliyi Nguvulu Fesitusi chelili Pawulu yalombi nindi muloña windi akawusompi kudi Kesari?

10 Nkumininaku, muloña waPawulu awusompeleli muKesareya. Chineli Fesitusi wakeñeleña “nindi aYudeya amutiyi kuwaha” wamwihwili Pawulu nindi: “Wunakukeña wukanduki nakuya kuYerusalema kulonda akakusompesheliku hamesu ami kutalisha hayumiyi tahindi?” Pawulu welukili nindi akumujahila kuYerusalema nawa welukili chuma chatela kwilayi kulonda yahandishi wumi windi, yashiki kuRoma nikuzata mudimu windi. Wahosheli nindi: “Nemani kuchitwamu chakusompela chaKesari.” Hanyima yakuhanjeka nawakwakushakama hampuña, Fesitusi wamulejeli Pawulu nindi: “Chineli wunalombi neyi iwu muloña weyi akawusompi kudi Kesari, dichi wunakuya kudi Kesari.” Fesitusi wamupulwishili Pawulu kudi ayilumbu jindi chamutemesheliyi kuRoma. Hashimbwili wanyi, Pawulu washikili muRoma kwakulehi nawaYudeya akeñeleña kumujaha.—Yilw. 25:6-12.

11. Pawulu watela watoñojokeleña hamazwinyi akukolesha asonekeliwu kudi Isaya?

11 Hampinji yadiña nakuhembelelayi Pawulu kulonda yayi kuItaliya, hadaha watoñojokeleña hakusoñamisha kwalejeliyi Isaya antu adikañaña naYehova kwakwila nawu: “Kwatenu mpuña akayikañesha; hoshenu izu hidakakolaku; muloña Nzambi wudi nanetu.” (Isa. 8:10) Pawulu welukili nindi Nzambi wukumukwasha, nawa chumichi chatela chamukolesheli kulonda yomiki kukala kwenjileña.

Neyi cheliliyi kunyima, nimakonu Yehova nateli kuzatisha antu alema kukiña ambuña indi (Talenu paragilafu 12)

12. Yuliyusi wamuhembeli ñahi Pawulu, nawa Pawulu welukili nindidi?

12 Mu 58 C.E., Pawulu wakandamini watu nakuya kuItaliya. Chineli Pawulu amukasili, amuhanini mumakasa amushidika wawaRoma wejina daYuliyusi. Kufuma tuhu haniyi mpinji Yuliyusi wadiña nañovu yakumwila Pawulu chatama hela chachiwahi. Wazatishili ñahi wuswa windi? Ifuku dahiñilihu chelili ashiki heluña dakunookela? “Yuliyusi wamutiyilili Pawulu wushona chakwila wamwitejeli kuya kudi amabwambu jindi.” Mukuhita kwampinji, Yuliyusi wamupulwishili Pawulu. Munjilanyi? Amashidika akeñeleña kujaha antu akasiliwu ejima adiña muwatu, ilaña Yuliyusi wayikaanishili. Muloñadi? Wafwilileña “kumupulwisha Pawulu.” Chakadi nikujina Pawulu, welukili nindi Yehova wamuzatishili iwu iyala wukweti luwi kulonda yamukiñi.—Yilw. 27:1-3, 42-44.

Talenu paragilafu 13

13. Yehova nateli kuzatisha ñahi akwawuswa?

13 Yehova watukwashaña ñahi? Neyi yuma yinakwendela hamu nankeñelu yindi, Yehova nateli kuzatisha spiritu yindi yajila kulonda yayikojeji akwawuswa kwila chuma chinakufwilayi. Mwanta Solomoni wasonekeli nindi: “Muchima wamwanta wekala muchikasa chaYehova neyi tupila twameji, wawuteñululaña kwonsu kwanakeñiyi.” (Yish. 21:1) Ichi chishimu chatalisha mudihi? Antu anateli kwimba kapila kulonda ateñululi menji kwesekeja nachinakukeñawu. Munjila yoyimu, Yehova nateli kuzatisha spiritu yindi yajila kulonda yiteñululi yitoñojoka yawantu akweti yifulu yalema eli yuma kwesekeja nankeñelu yindi. Neyi chumichi chimwekana, akwawuswa afuukulaña yuma yikukwasha antu jaNzambi.—Esekejenu Ezera 7:21, 25, 26.

14. Kwesekeja naYilwilu 12:5, anyi itwatela kulombelaku?

14 Chumanyi chitwatela kwila? Twatela kuyilombelañaku “nianyanta niantu ejima akweti yifulu yalema” neyi awa antu anakufuukulahu yuma yinateli kukwasha mudimu wetu. (1 Tim. 2:1, 2, tth.; Nehe. 1:11) Kufwana akwaKristu akusambila ninetu twayilombelañaku kudi Nzambi amanakwetu niahela adi mutuleya. (Tañenu Yilwilu 12:5; Heb. 13:3) Kubombelahu, twatela cheñi nikuyilombelañaku anhembi amutuleya anakutala amanakwetu niahela. Twatela kumulembelela Yehova kulonda yateñululi yitoñojoka yanawa antu ekali neyi Yuliyusi kulonda ayileña chiwahi akwetu akwakwitiya akasawu, ayimwekesheleña “wushona.”—Yilw. 27:3.

WUKWASHU WAFUMAÑA KUDI AKWETU AKWAKWITIYA

15-16. Yehova wamukwashili ñahi Pawulu kuhitila mudi Luka naArisitaka?

15 Pawulu amukwashili ñahi? Hampinji yayileñayi kuRoma, Pawulu amukwashili kudi Yehova kuhitila mudi akwawu akwakwitiya. Tuhanjekenu hadi antu amu.

16 Amabwambu jindi ayedi ashinshika Arisitaka niLuka ayili nindi kuRoma. * Ashili wumi wawu muwubanji kulonda ayi naPawulu, hela chakwila Bayibolu yashimuna wanyi nawu Yesu wayikanini niwena nindi akashika kuRoma chakadi kumona kukala. Enjili hohu nakwiluka nawu hiyakufwaku mpinji yakisikili watu mwadiñawu. Dichi, Arisitaka naLuka chakandaminiwu muwatu muKesareya, Pawulu watela walombeli kudi Yehova nakumusakilila hawukwashu wamwinkeliyi kuhitila mudi awa akwawu akwakwitiya ahamuka.—Yilw. 27:1, 2, 20-25.

17. Yehova wamukwashili ñahi Pawulu kuhitila mudi akwawu akwakwitiya?

17 Halwendu lwindi, Pawulu amukwashili kakavulu kudi akwawu akwakwitiya. Chakutalilahu, hemeniwu mumusumba waSidoni, Yuliyusi wamwitejeli Pawulu “kuya kudi amabwambu jindi kulonda amwakameni.” Nawa chashikiliwu mumusumba waPuteyoli, Pawulu niamabwambu jindi ‘awanini anakwawu nawa ayilembeleli nawu ashakami nawu mafuku 7.’ Hampinji yayakameneneñawu aPawulu niamabwambu jindi kudi awa akwaKristu, chakadi nikujina, Pawulu watela wayikolesheli chikupu kuhitila mukuhanjeka nawu hayuma yamwekeni. (Esekejenu Yilw. 15:2, 3.) Hanyima yakuyikolesha, Pawulu niamabwambu jindi atwalekelihu nalwendu lwawu.—Yilw. 27:3; 28:13, 14.

Kufwana Pawulu, Yehova watukwashaña kuhitila mudi akwetu akwakwitiya (Talenu paragilafu 18)

18. Chumanyi chamuletesheli Pawulu kumusakilila Nzambi nikwikala wahamuka?

18 Hampinji yashikileñayi kwakwihi naRoma, Pawulu watela watoñojokeli hayuma yasonekeleliyi chipompelu chamuniwu musumba yaaka yisatu yahitilihu nindi: “Hadi yaaka yayivulu nafwilaña chikupu kwinza kudi enu.” (Rom. 15:23) Hela chochu, hakuhweleleli nindi wukushika muniwu musumba neyi muntu akasawuku. Wakolesheweli chikupu chamweniyi nindi amanakwetu akuRoma adiña nakumuhembelela nawu amwimushi. “Pawulu chayimweniyi, wamusakilili Nzambi nawa wakolesheweli.” (Yilw. 28:15) Mwatela kwiluka nenu Pawulu wamusakilili Nzambi chamweniyi amanakwindi. Muloñadi? Muloña Pawulu wamweni cheñi Yehova chamukwashileñayi kuhitila mudi akwawu akwakwitiya.

Talenu paragilafu 19

19. Neyi chinashimuniwu ha 1 Petulu 4:10, Yehova nateli kukwasha ñahi antu anakukeñeka wukwashu kuhitila mudi etu?

19 Chumanyi chitwatela kwila? Kudihu amanakwetu hela ahela muchipompelu anakukabakana muloña wayikatu hela kukala kukwawu? Indi kwiji anafwishi ntaña yawu. Neyi twiluka muntu wunakuhita mukukala kwamuchidiwu, twatela kulomba kudi Yehova kulonda yatukwashi kuhosha hela kwilahu chuma chidi chejima. Hadaha yilwilu yitukumwekesha hela mazu itukuhosha akumukolesha manakwetu hela muhela. (Tañenu 1 Petulu 4:10.) * Neyi tuyikwasha, hadaha akukuhwelela cheñi nawu chikaninu chaYehova chakwila nawu, “Hinamba kakushiya hela kukufutalelaku,” chinayikundami. Chumichi chinateli kuyizañalesha.

20. Muloñadi chitukuhoshela chakadi kujinoka netu “Yehova diyi nkwashi yami”?

20 Neyi chamweniyi Pawulu niamabwambu jindi kukala, ninetu tunakumona kukala kwasweja kudi neyi mpepela yamankanda asweja. Hampinji yoyimu, tuneluki netu tunateli kuumika muloña Yehova wudi nanetu. Watukwashaña kuhitila mudi Yesu niañelu. Cheñi neyi yuma yinakwendela hamu nankeñelu yindi, Yehova nateli kutukwasha kuhitila mudi antu akweti wuswa. Neyi etu amakwawu chitunamoni muchihandilu chetu, Yehova wazatishaña spiritu yindi yajila kusañumuna nyichima yawambuña indi kulonda akwashi amanakwawu niahela. Kufwana Pawulu, ninetu kudi yuma yikuletesha tuhoshi chakadi kujinoka netu: “Yehova diyi nkwashi yami; hinukutiya womaku. Chumanyi chikuñilayi muntu?”—Heb. 13:6.

KAMINA 38 Wakayinka Ñovu

^ para. 5 Achinu chibaaba chinashimuni njila jisatu Yehova mwamukwashililiyi kapostolu Pawulu kuumika kukala. Tukuhanjeka Yehova chayikwashiliyi ambuña indi kunyima nawa chikutukwasha kwiluka netu ninetu makonu wukutukwasha neyi tunakuhita mukukala muchihandilu chetu.

^ para. 16 Arisitaka naLuka adiña atachika dehi kwenda hamu naPawulu. Awa amayala ashinshika atwalekelihu kwikala hamu naPawulu nimpinji yamukasiliwu muRoma.—Yilw. 16:10-12; 20:4; Kol. 4:10, 14.

^ para. 19 Talenu Kaposhi Kakutalila kaJanuary 1 2009, ifu 16, para. 5-9.