Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Izu daYehova Hidakañanyañaku

Izu daYehova Hidakañanyañaku

Izu daYehova Hidakañanyañaku

‘Hikunakañanyi chuma chachiwahi nichimu chayiteneniyi Yehova Nzambi yenuku, yejima munayimoni, kwosi nichuma chinakañanyuku.’—YOSHUWA 23:14.

1. Indi Yoshuwa wadiñanyi, nawa chumanyi cheliliyi kukamwihi nakufwa kwindi?

 WADIÑA mukulumpi wamashidika mukwañovu, wabula woma, nawa iyala wachikuhwelelu nikashinshi. Wendeleña hamu naMosi nawa amutondeli kudi Yehova kulonda kulombola muza waIsarela kufuma mwisaña datiyishileña woma nakuyitwala mwituña dalumbama mayeli nawuchi. Kukamwihi nakufwa kwindi, iwu iyala yalemesheluwu chikupu, Yoshuwa washalishili akulumpi jawaIsarela namazu akushika hamuchima. Chakubula nikujinooka, mazu wenawa akolesheli chikuhwelelu chawantu atiyili yuma yahosheliyi. Mazu wenawa anateli kukolesha chikuhwelelu chenu.

2, 3. Hampinji yahosheliyi Yoshuwa nawakulumpi amuIsarela, indi chihandilu muIsarela chadiña ñahi, nawa yumanyi yahosheliyi?

2 Toñojokenu haniyi nsañu neyi chinayilumbululuwu muBayibolu: “Chimunahiti nyaka yayivulu, chanayimweneshiyi Yehova aIsarela kudi ayilumbu jawu kwi-ndo, niYoshuwa nakuli dehi, nyaka yindi yinamuvulili dehi; Yoshuwa hakutambika aIsarela ejima, niakulumpi jawu, nianyanta jawu, niansompeshi jawu, niatulala twawu, hakuyila nindi, Ami nakula dehi, nyaka yami yanvulila dehi.”—Yoshuwa 23:1, 2.

3 Yoshuwa wadiñi kukamwihi nayaaka 110 yakusemuka, yashakaminiyi mumpinji yayiwahi yamunsañu yanyaka yawantu jaNzambi. Wamweni nyidimu yañovu yaNzambi, nawa wamweni yikaninu yayivulu yashikijiliyi Yehova. Dichi, hamuloña wayuma yamweniyi wahosheli nachikuhwelelu nindi: “Enu muneluki nanyichima yenu yejima, nawumi wenu wejima, nenu hikunakañanyi chuma chachiwahi nichimu chayiteneniyi Yehova Nzambi yenuku, yejima munayimoni, kwosi nichuma chinakañanyuku.”—Yoshuwa 23:14.

4. Yehova wayikanini aIsarela yumanyi?

4 Mazwinyi aYehova ashikejeweli mumafuku aYoshuwa? Tukushinshika hayikaninu yisatu yakaniniyi Yehova aIsarela. Chatachi, Nzambi wukayilubula kufuma muwunduñu. Chamuchiyedi, wukayikiña. Chamuchisatu wukayakamena. Yehova wakana antu jindi amakonu mazu wowamu, nawa tunamoni kushikijewa kwamazu wenawa mumafuku etu. Henohu kanda tuhoshi hayuma yinakoñiyi Yehova mumafuku etu, tusambilenu kushinshika hanyidimu yindi yamumafuku aYoshuwa.

Yehova Walubwili Antu Jindi

5, 6. Indi Yehova wapulwishili ñahi aIsarela kufuma muEjipitu, nawa chumichi chamwekeshelidi?

5 Hampinji yamudilililuwu aIsarela Nzambi hamuloña wakwikala muwunduñu muEjipitu, Yehova wayitiyili. (Kwidika 2:23-25) Hampinji yakwatili chiputa kesi, Yehova wamulejeli Mosi nindi: “Nasuluki dehi munu niyipulwishi [antu jami] kudi aEjipitu, nakayifumishi mwituñodu, nakayitwali mwituña dadiwahi deneni dasweja nimayeli niwuchi.” (Kwidika 3:8) Owu muzañalu wadiñaku hakumona Yehova nashikiji dehi chumichi! Chelili Fwaro yakaani aIsarela kufuma muEjipitu, Mosi wamulejeli Fwaro nindi Nzambi wukubalumuna menji amuNile kwikala mashi. Izu daNzambi hidakañenyuku. Menji muKaloña kaNile ayibalumwini kwikala mashi. Inshi yafwili nawa menji amukaloña hiyayinwineñaku. (Kwidika 7:14-21) Fwaro wachidiña wachinchika, nawa Yehova waleteli yipupu yikwawu yitanu nayiwana, nikulumbulula chuma chikakoña chipupu chidi chejima. (Kwidika kapetulu 8-12) Hanyima yakwila chipupu chamwikumi chinajilumuni dehi awedi amuEjipitu, Fwaro wetejeli aIsarela kuya, chalala aIsarela ayili.—Kwidika 12:29-32.

6 Kupuluka kweniku kwashinkwili njila kulonda Yehova yasakuli Isarela hamu neyi muza windi watondayi. Chumichi chamulemesheli Yehova hamu neyi Mukwakushikija yikaninu, nawa izu dindi hidakañanyañaku. Chamwekesheli kulema kwaNzambi kutalisha kutunzambi twamunyuza. Neyi tutañaña haniku kupuluka, chikuhwelelu chetu chakolelañaku. Chitoñojokenu chichadiña hakumona kupuluka kweniku! Chakadi nikujinooka Yoshuwa welukili nindi Yehova diyi ‘Mukwakubadika heseki dejima.’—Masamu 83:18.

Yehova Wakiñaña Antu Jindi

7. Indi Yehova wakiñili ñahi aIsarela kumashidika aFwaro?

7 Indi chikaninu chamuchiyedi, komana Yehova wakiñaña antu jindi? Ichi chadiña chikaninu chaYehova chakwila nawu wakayipulwisha aIsarela kufuma muEjipitu nakwiñila Mwituña daChikaninu. Ilukenu nenu Fwaro wahilili nawa wayikupishili aIsarela namashidika indi añovu, adiloñesheli namakalu amavulu. Chakadi nikujinooka Fwaro wadiña wadinyamuna wadikuhweleleli chikupu, sweje hampinji yamwekenuwu aIsarela neyi kwosi kwakutemukila muloña adiña hakachi kampidi nakaluñalwiji. Haniyi mpinji Nzambi wadiñijilumu kulonda kukiña antu jindi kuhitila mukwimika ivu hakachi kayilombu yiyedi. Kukabadi kwadiñi aEjipitu kwadiña mwidima hakwila kukabadi kwadiñi aIsarela kwadiñi chejeji. Chelili ivu dikañeshi aEjipitu kuyiwana aIsarela, Mosi wanyamwini mbwechi yindi, menji amuKaluñalwiji Kachinana ambukili, kulonda kupula njila yakupulukilamu aIsarela nikuyita aEjipitu muhetu. Yehova wajilumwini amashidika aFwaro añovu nakukiña antu Jindi.—Kwidika 14:19-28.

8. Kukiñewanyi kwamwenuwu aIsarela (a) muchinkalampata nawa (b) nihampinji yeñililuwu Mwituña daChikaninu?

8 Hanyima yakuzambuka Kaluñalwiji Kachinana, aIsarela alulutili mwituña diyalumbululawu nawu ‘muchinkalampata china cheneni chikweti woma nankashi, mwadiñi nitupela twafwana, nitunjimbu, niiseki dominina, dabula nimenji.’ (Kuhituluka 8:15) Yehova wakiñili cheñi antu jindi haniyi mpinji. Indi hampinji yeñilileñawu Mwituña daChikaninu? Mashidika aweniKenani akweti ñovu ayizuñishili. Dichi Yehova wamulejeli Yoshuwa nindi: “Nyamukaku wuzambuki Yodana iwu, nineyi niantu awa ejima, muyi mwituña dinukuyinka, dinukuyinka wena anyana kaIsarela. Hikwakekala muntu wakakutweshaku mafuku ejima iwakahanda. Neyi chinadiñilaña naMosi, dimu nukwikalila naneyi. Hinakakukañeshaku, hinakakulekaku.” (Yoshuwa 1:2, 5) Awa mazu aYehova hiyakañenyuku. Kukamwihi nayaaka yitanu nachimu, Yoshuwa washindili anyanta 31 nakuyula mpata yeneni Yetuña daChikaninu. (Yoshuwa 12:7-24) Kushinda kweniku kwadi kwikala kwakala chakadi kuyakamena kudi Yehova.

Yehova Wakamenaña Antu Jindi

9, 10. Munjilanyi Yehova mwayakameneniyi antu jindi muchinkalampata?

9 Ichi toñojokenu hachikaninu chamuchisatu chakwila nawu Yehova wukayakamena antu jindi. Hanyima yakwila nayilubuli dehi kufuma muEjipitu, Nzambi wayikanini aIsarela nindi: “Tiya, hinukuyinokeshela yakudya mwiwulu, antu akayi nakukuñula posu yawu yefuku dimu hefuku hefuku.” Neyi chochahosheliyi nindi wakela, Nzambi waloñesheli ‘yakudya yeniyi kufuma mwiwulu.’ “Anyana kaIsarela chachimwenuwu, ahosheli wumu namukwawu, nawu, Hichumanyi?” Adiña manina, yakudya yayikaniniyi Yehova.—Kwidika 16:4, 13-15.

10 Hayaaka 40 yadiñawu muchinkalampata, Yehova wayakameneni aIsarela, nakuyiloñeshela yakudya nimenji. Nawa wachimweni kwila nindi yakuvwala yawu hiyatambokeluku, ninyedu yawu hiyananinuku. (Kuhituluka 8:3, 4) Yoshuwa wayimweni yuma yejimiyi. Yehova wayipulwishili, nikuyikiña nawa wayakameneni antu jindi, neyi chochayikaniniyi.

Kupulwisha Makonu

11. Chumanyi chazatikili muBrooklyn, New York, mu 1914, nawa mpinji yakwiladi yashikili?

11 Indi mumafuku etu? HaOctober 2, 1914, hefuku daChitanu nantetemena Charles Taze Russell, wadiña nlomboli hakachi kawaTudizi aBayibolu hayina mpinji, weñilili mukapeka kakudyila haBeteli yamuBrooklyn, New York. Wayimushili namuzañalu nindi: “Hadenu wejima wenu mwani!” Dichi, henohu kanda yatentami, wabidikili namuzañalu chikupu nindi: “Mpinji yawakamatuña yinakumi; anyanta jawu adiña nampinji jawu.” Mpinji yaYehova Mwanta wakuleña kwejima, yashikili cheñi, kulonda kulwilaku antu jindi! Nawa wakoñeli mwenimu.

12. Kupulukanyi kwamwekeni mu 1919, nawa yumanyi yafuminimu?

12 Chimwahitili yaaka yitanu, Yehova walubwili antu jindi kufuma ‘muBabiloni Muneni,’ mwanta wansakililu yakutwamba wamukaayi wabadika ñovu. (Chimwekeshu 18:2) Hakachi ketu hadi hohu akulumpi antesha amweni iku kupuluka kwamuzañalu. Ilaña tunakumona hatooka yuma yinakufumamu. Yehova wafuntishili cheñi kudifukula kwalala nikunuñañesha antu adiña nakutalila chikupu kudifukula kudi Yena. Chumichi achishimwineñahu dehi kudi kaprofwetu Isaya nindi: “Kunyaka yakukuminina antu amba kamona mpidi yetala daYehova yinashimati dehi hewulu damapidi, yakasompoka mpidi janyanya; nyuza yejima yakahwila kwenoku.”—Isaya 2:2.

13. Kuvulanyi kuwunamoni hakachi kawantu jaYehova?

13 Mazu aIsaya hiyakañenyi kushikijewaku. Mu 1919 ashalahu awayishewa atachikili kampeni yakushimwina namukoyu mukaayi kejima, katwalili kudifukula kwaNzambi walala hambidi. Muyaaka yamuma 1930 chelukeweli nawu “anyikoku acheñi” ayitambikili kulonda kudibomba mukudifukula kwalala. (Yowanu 10:16) Akwakudifukula alala hakusambila adiña makombakaji, kuhiñahu hijinkulakaji jamakombakaji, ilaña ichi anashiki dehi yihita. Muchimwenu chamumwekesheluwu Yowanu, ayilumbulula nawu “izaza deneni dakadi kutwesha kudichinda kudi muntu, dawantu akunyuza yejima, akunyichidi yejima, akumatuña ejima, akumadimi ejima.” (Chimwekeshu 7:9) Yumanyi yiwunamoni mukuhanda kweyi? Kufuma hampinji yiwadizili chalala, aYinsahu jaYehova adiña añahi hamaseki? Makonu antu anakumukalakela Yehova anashiki kubadika ha 6,700,000. Kuhitila mukulubula antu jindi kufuma muBabiloni Muneni, Yehova nashinkuli njila yayiwahi yakuvulilaku kutunakumona mukaayi kejima.

14. Kupulukanyi kudi hambidi yetu?

14 Kupuluka kukwawu kudi kumbidi oku kukabombelamu muntu wejima wudi hamaseki. Kuhitila mukumwekesha ñovu yindi yabadika, Yehova wakajilumuna antu ejima adikañaña nindi, ilaña wakapulwisha antu jindi nakuyiñija mwituña dadiha mwakekala kuloña. Owu muzañalu wakekalaku hakumona kukuma kwayuma yatama nikutachika kwampinji yayiwahi chikupu munsañu yamuchidi wamuntu!—Chimwekeshu 21:1-4.

Yehova Watwikiñaña muMafuku Etu

15. Muloñadi chitwakeñelaña Yehova kutukiña makonu?

15 Neyi chitunamoni aIsarela amumafuku aYoshuwa akeñeleña kukiñewa naYehova. Komana antu jaYehova makonu anambukiku? Inehi! Yesu wasoñamishili atumbanji twindi nindi: “Akayihanahana mwakamoni yihuñu, akayijahola, akayihela kudi nyuza yejima kukoola ijina dami.” (Matewu 24:9) Hayaaka yayivulu yinahituhu, aYinsahu jaYehova mumatuña amavulu anomiki ikañesha deneni nikuyikabisha chikupu. Mwalala, Yehova nakwakamena antu jindi. (Aroma 8:31) Izu dindi datwikana nawu—‘hikwakekala chitwa chiyakatuchililawu’ chakalekesha mudimu wakushimwina haWanta nikudizishaku.—Isaya 54:17.

16. Wunsahwinyi wumunamoni wunakumwekesha nawu Yehova wakiñaña antu jindi?

16 Hela chakwila kudi kuhelañana mukaayi, antu jaYehova anatwalekuhu kuvulilaku. A Yinsahu jaYehova anakuvulilaku mumatuña akushika ku 236. Iwu hiwunsahu wunakumwekesha nawu mwalala Yehova wudi nanetu kulonda kutukiña kudi antu anakukeña kutujilumuna hela kutulekesha kushimwina. Munatweshi kwanuka majina awalomboli amunsañu jamatuña nachiyulu hela anlomboli amunsakililu akabishileña chikupu antu jaNzambi muchihandilu chenu? Chumanyi chinayimwekeni? Adikudihi hayinu mpinji? Amavulu ayijilumuna neyi chochajilumwinuwu Fwaro mumafuku aMosi niYoshuwa. Chumanyi chikamwekena ambuña aNzambi anakufwa makonu iku saña ashinshika? Yehova wuchidi kuyanuka. Hikwekala iluña kuyakabakenañawuku. Chakadi nikujinooka, kutalisha kunsañu yakukiñewa, izu daYehova dahoshaña mwalala.

Yehova Wakamenaña Antu Jindi Makonu

17. Yehova wakanini nidindi kutalisha kuyakudya yakuspiritu?

17 Yehova wakameneni antu jindi muchinkalampata, nawa wayakamenaña nimakonu. Atukwashaña kulonda kuswila kwakwihi naNzambi kuhitila mudi ‘nduñu wamaana nikashinshi.’ (Matewu 24:45) Tunakutambwila kwiluka kwalala kutalisha hadi Nzambi kwaswekeluwu hayaaka yayivulu. Kañelu wamulejeli Danyeli nindi: “Jikaku mazu awa, lamikaku mukandiwu, ndo nikumpinji yakukuminina. Amavulu akaya lufuchi niniku niniku, akavulisha kwiluka [kwalala].”—Danyeli 12:4.

18. Muloñadi chitwatelela kuhoshela netu kwiluka kwalala kunavuli makonu?

18 Ichi tunakushakama mumafuku akukuminina, nawa kwiluka kwalala kunavuliluku. Kunyeñumuka kaayi kejima, spiritu yajila yinakulombola antu akeña chalala kukwiluka kwalala kutalisha hadi Nzambi walala ninkeñelu yindi. Makonu maBayibolu ninyikanda yayivulu hamaseki yinakukwasha antu kutiyishisha kulema kwachalala chekala muBayibolu. Chakutalilahu, toñojokenu, hayuma yidimu, mumukanda wakudizamu waChumanyi Chacheni Chatañishaña Bayibolu? * Hakachi katupetulu tudimu hadi tunakwila nawu: “Indi Ntañishilu Yalala Hadi Nzambi Hichumanyi?,” “Afu Adi Kudihi?,” “Wanta waNzambi hiChumanyi?,” nawa “Muloñadi Nzambi Chetejelayi Makabi?” Antu atoñojokaña chikupu hanawa malwihu hayaaka yayivulu yinahituhu. Chayinu mpinji ñakwilu yanawa malwihu yidikoku. Hela chakwila hayaaka yayivulu antu hiyelukiluhu nichuma kutalisha hansañu yamuBayiboluku nawa Kristendomu yinadizishi antu ntañishilu yakutwamba, hakwila Izu daNzambi dinashindi, nawa dinakwashi antu anakukeñesha kumuzatila Yehova.

19. Yikaninwinyi yimunamoni yinashikijewi, nawa munakunkululuhu nenudi?

19 Chakubula nikujinooka, kwesekeja nayuma yitunamoni namesu kapu, tunateli kuhosha netu: “Hikunakañanyi chuma chachiwahi nichimu chayiteneniyi Yehova Nzambi yenuku, yejima munayimoni, kwosi nichuma chinakañanyuku.” (Yoshuwa 23:14) Yehova wapulwishaña, wakiñaña nawa wakamenaña ambuñindi. Munateli kutenahu kukana kwakaniniyi kwakañenyi kushikijewa hampinji yindi yashikila? Hitunateli kutenahu nichimuku. Twakuhwelela chikupu Mwizu daNzambi dalala.

20. Muloñadi chitwatelela kuhembelela mbidi nachikuhwelelu?

20 Indochu hampinji yakumbidi? Yehova watwileja nindi etu amavulu twatela kukuhwelela kushakama heseki diyakabalumuna kwikala paradisa yayiwahi. Antesha hakachi ketu, akweti chikuhwelelu chakuyula naKristu mwiwulu. Hela chakwila twakuhwelela kushakama hamaseki hela mwiwulu, tukweti muloña wutwatelela kwikala ashinshika neyi chadiñayi Yoshuwa. Ifuku dinakwinza hakela yuma yitwakuhwelela yikashikijewa. Dichi twakatoñojoka hayikaninu yejima yakaniniyi Yehova, ninetu twakahosha netu: ‘Yejima yinashikijewi.’

[Tumazu twaheshina]

^ Wasonekewa nawaYinsahu jaYehova.

Munateli Kulumbulula?

• Yikaninwinyi yaYehova yashikijeweli yamweniyi Yoshuwa?

• Yikaninwinyi yaNzambi yimunamoni yinashikijewi?

• Yumanyi yitunateli kwiluka kutalisha hezu daNzambi?

[Malwihu aKuzatisha haKudiza]

[Mwevulu wudi hefu 23]

Yehova wadiñijilumu hakulubula antu jindi

[Mwevulu wudi hefu 23]

Indi Yehova wakiñili ñahi antu jindi haKaluñalwiji Kachinana?

[Mwevulu wudi hefu 24]

Indi Yehova wakameneni ñahi antu jindi muchinkalampata?

[Nyevulu yidi hefu 25]

Yehova wakamenaña antu jindi makonu