Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Tondolwelenu Kutala Yuma Yamukunkulwayi!

Tondolwelenu Kutala Yuma Yamukunkulwayi!

Tondolwelenu Kutala Yuma Yamukunkulwayi!

‘Mbalumwini mesu ami abuli kutala yuma yamukunkulwayi, wunhizumwishi munjila jeyi.’—MAS. 119:37.

1. Indi chawaana chetu chamesu chalema ñahi?

 MESU etu ekala alema chikupu. Twayizatishaña kukumona nachu yuma nikwiluka wulombu wayu. Mesu etu atuleñelaña kumona amabwambu amawahi hela yuma yafwana. Twayizatishaña kukubanjila nachu yuma yayiwahi, kuhameka nachu yileñaleña yakuhayamisha nikwiluka netu Nzambi wekala kwoku nawa walema. (Mas. 8:3, 4; 19:1, 2; 104:24; Rom. 1:20) Chineli mesu etu atukwashaña kwiluka yuma, alema muloña atuleñelaña kumwiluka Yehova nikumukuhwelela.—Yosh. 1:8; Mas. 1:2, 3.

2. Muloñadi wutwatela kushila maana hayuma yitwamonaña, nawa chumanyi chitunateli kudizila kukulomba kwakufuma hamuchima kwañimbi yamasamu?

2 Hela chochu, yuma yitwamonaña yinateli kutuletela wubanji. Kudifwana kwekala hakachi kamesu etu niyitoñojoka kwekala kwakola chikupu chakwila yuma yitwamwonaña namesu etu yinateli kuleñela hela kusañumuna chikupu yuma yitwafwilaña. Nawa chineli twashakamaña mwituña datama dinakuyuulewa naSatana Diyabolu nawa mwekala yuma yakuditiyisha nachu kuwaha, twamonaña nyevulu yayivulu nikutiya nsañu jakutwamba jinateli kunyakala kutuluwañesha, hela chakwila tuyikewukila hohu chakuyikewukila. (1 Yow. 5:19) Dihafumini ñimbi yamasamu kumulembelela Nzambi nindi: “Mbalumwini mesu ami abuli kutala yuma yamukunkulwayi, wunhizumwishi munjila jeyi.”—Mas. 119:37.

Mesu Etu Chiyanateli Kutuluwañesha

3-5. Nsañwinyi jamuBayibolu jinakumwekesha wubanji wakwiteja mesu etu kutuluwañesha?

3 Shinshikenu hachuma chamumwekeneni mumbanda watachi Evu. Satana wamulejeli nindi mesu indi “akatona” neyi yadya kumukabu “[wa]mutondu wakwiluka nachu niyayiwahi niyatama.” Evu watela wakeñesheleña kwiluka hezu dakwila nawu mesu indi “akatona.” Mpwila yindi yakukeña kudya kumukabu wakanishiluwu yaswejeleluku hampinji ‘yamweniyi mutondu wunawahi wakudya, kuwutala wakutiyisha kuwaha, mutondu owu wunawahi dehi wakuheta nachu maana.’ Kushinshika kumutondu kwamuleñeleli Evu kudikaña nanshimbi jaNzambi. Mfumwindi Adama, niyena wadikañili naNzambi, kwila mwenimu mwafumini wubanji kumuchidi wamuntu wejima.—Kutach. 2:17; 3:2-6; Rom. 5:12; Yak. 1:14, 15.

4 Mumafuku aNowa, añelu amakwawu aluwankeni hamuloña wayuma yamwenuwu. Mukanda waKutachika 6:2, wahosha hadi wena nawu: “Anyana kaNzambi amayala amweni anyana kawantu awambanda nawu akweti lubanji, asumbula niañodi jawu, ejima akeñeluwu.” Kusweja kutala hadi anyana kawantu awambanda kwaleñeleli awa añelu adikañili naNzambi kwikala nayitoñojoka yatama yakwila wuvumbi nawantu, nawa añelu wenawa avweli nyana yamadombu. Kutama kwawantu hayina mpinji kwaleñeleli kujilumuna antu ejima, kufumishaku hohu Nowa nichisaka chindi.—Kutach. 6:4-7, 11, 12.

5 Chimwahitili nkulakaji jayaaka, mesu akaIsarela Akani amuleñeleli kwiya yuma yamumusumba waYeriku wakuchikiluwu. Nzambi wayilejeli nindi yuma yejima yamumusumba weniwu atela kuyikisañana, kushiyahu hohu yuma yikwawu yakuhana muchimbañu chaYehova. A Isarela ayisoñamishili nawu: “Bayi mwakakwata kuchuma chanajilikuwuku, kuchina chimwakela munachijiliki dehi, mwakakwata kuchuma chajila” nakusenda yuma yikwawu yamumusumba. Hamuloña wakwila Akani wabulili kwovwahila, antu amuIsarela ayishindili mumusumba waAyi, nawa antu amavulu afwili. Akani wakaanini nindi heyiluku, sampu nichamusolweluwu. Akani wahosheli nindi: “Chinamweni” maheta, “niyifwila nikuyifwila, niyinona nikuyinona.” Kufwila kwamesu kwamuleñeleli kujilumuka, hamu “niyuma yindi yejima.” (Yosh. 6:18, 19; 7:1-26) Akani wafwilili yuma yamukanishiluwu kwila.

Twatela Kudiyuula

6, 7. ‘Maananyi’ aSatana avula kuzatishawu kulonda kutuluwañesha, nawa akwakulanda nakulandulula azatishaña ñahi maana wenawa?

6 Makonu, antu anakuyeseka munjila yoyimu yesekelelumu Evu, añelu adikañili naNzambi niAkani. ‘Hamaanindi’ ejima azatishañayi Satana kulonda kudimba nachu antu, ‘kufwila kwamesu’ diyi njila yabadika chikupu yazatishañayi. (2 Kor. 2:11; 1 Yow. 2:16) Akwakulanda nakulandulula amakonu atiyakeshaña yuma, eluka nawu antu akomokaña yuma yamonañawu. Mukwakulanda nakulandulula wakuEurope wumu wakuluka yitembi, wahosheli nindi: “Mesu dichuma chaluwañeshaña chikupu hamaana ejima. Kakavulu ayuulaña maana amakwawu, nawa anateli kuleñela antu kukoña yuma yatama.”

7 Dihafumaña akwakutiyakesha yuma kututalishaña nyevulu yinakumwekesha yuma yayiwahi kulonda yitukokoli nikutuleñela kufwila kwikala nayuma yawu. Mukwakusandujola wumu wakuUnited States wadizili hanochu yuma yatiyakeshañawu chiyaluwañeshaña antu, wahosheli nindi kutiyakesha yuma “hikwekalaku hohu kulonda kwiluka nsañuku, ilaña nikuleñela muntu kutoñojoka hayuma yinamoniyi nakuyikoña.” Nyevulu yanzekesi diyi njila yimu yavula kuzatishawu nankashi. Dichi, chalema nankashi kudiyuula kuyuma yitwamonaña niyuma yitwahembaña munyichima yetu.

8. Indi nsañu yahosha hakuhemba mesu etu ayikonkomwena ñahi muBayibolu?

8 Kufwila kwamesu nikwachisemwa chaheseki kunateli kuluwañesha niakwaKristu alala. Dichi, Izu daNzambi datukoleshaña kudiyuula kutalisha hayuma yitwamonaña nikuyifwila. (1 Kor. 9:25, 27; tañenu 1 Yowanu 2:15-17.) Muntu waloña Yoba himuntu wumu welukili kudifwana kwekala hakachi kakumona nikufwila chuma. Wahosheli nindi: “Natiyañana dehi namesu ami; indi chañadima nukumutala ñahi?” (Yoba 31:1) Yoba hakaanini hohu kukama namumbandaku, ilaña hatoñojokeleña nihayuma yamuchidiwuku. Yesu wakonkomweneni nindi twatela kwikala nayitoñojoka yitooka hampinji yahosheliyi nindi: “Muntu wukutala mumbanda namesu akumufwila, neli dehi nindi wuvumbi mumuchima windi.”—Mat. 5:28.

Yuma Yamukunkulwayi Yitwatela Kutondolwela

9. (a) Muloñadi wutwatela kwikalila ababala neyi tunakuzatisha Intaneti? (b) Yumanyi yinateli kufuma mukukewukili mwevulu wanzekesi?

9 Mukaayi kamakonu, chaaku ‘chakutalaña’ nyevulu yanzekesi, sweje-e haIntaneti, chinakuswejelaku. Iyi nyevulu yanzekesi hitwayikeñañaku, yena diyi yatukeñaña. Munjilanyi? Mwevulu wakusañumuna wunateli kumwekana hakompyuta chakukasumwisha. Hela haIntaneti hanateli kwinza mutu wansañu wawuwahi, neyi muwenzununa, wukuyiletela mwevulu wanzekesi wukuleñela mukañanyi kufumahu. Hela chakwila muntu nawukewukila hohu henohu kanda yawujimi, mwevulu weniwu watentamaña muyitoñojoka yindi. Kukewukila mwevulu wanzekesi mwafumaña yuma yatama. Kunateli kuleñela muntu kwikala nachinleji chatama nawa chinateli kukala kuleka kutoñojoka hanyevulu yeniyi. Sweje-e dinu, muntu ‘watalaña’ mumushikila wamwekeshaña nindi kanda yaleki kufwila yuma yatama.—Tañenu Aefwesesa 5:3, 12; Kol. 3:5, 6.

10. Muloñadi chichekalila chaswayi kudi anyana kutalaña nyevulu yanzekesi, nawa chumanyi chinateli kufuma mukutalaña nyevulu yeniyi?

10 Anyana anateli kuyikokola kutalaña nyevulu yanzekesi hamuloña wakukeña kwiluka yuma. Neyi chumichi chimwekana, anateli kwikala nayitoñojoka yaluwa hansañu yakukama kweyala namumbanda. Chinleji chimu chahosheli nawu yuma yeniyi yafumañamu yinateli kutachikila hakwikala nayitoñojoka yaluwa kutalisha hakukama kweyala namumbanda nindi chaloña “nikutachika kukatakata, kubula kwikala nawamabwambu amawahi, kutoñojoka hadi ambanda munjila yatama; nikubula kwikala nawuswa wakwila yuma, nikuteñuka nakutalaña nyevulu yanzekesi, yinateli kumuleñela kubula kusha maana kunyidimu yakushikola, amabwambu nichisaka.” Sweje-e dinu, nateli kwikala nakukala kweneni mumaluwi kumpinji yakumbidi.

11. Shimunenu chakutalilahu chinakumwekesha wubanji wekala mukutala nyevulu yanzekesi.

11 Mana kwetu mukwaKristu wasonekeli nindi: “Hayuma yejima yanteñwishili henohu kanda nikali Chinsahu, kutala nyevulu yanzekesi dichuma chadiñi chakala kuleka. Nichidi kwanuka yuma yeniyi yinakoñeleña kunyima, chidi neyi ivumba datama, tumina, yuma yinamweneña hela kutoñojokaña yuma yacheñi. Chakalaña kuleka kutoñojoka hayuma yeniyi.” Hadiñayi kansi, mana kwetu mukwawu watalili hanyevulu yanzekesi yadiñi mumagazini yatata yindi wabula kwitiya helili anvwali jinda anafumuhu hetala. Wasonekeli nindi: “Nyevulu yeniyi yanletesheli kutoñojokaña yuma yatama hampinji yinadiñi kansi. Chayinu mpinji munahiti yaaka kubadika ha 25, ilaña nichidi kwanuka nyevulu yeniyi yikwawu. Nazataña nañovu jejima kulonda kuleka kutoñojoka hayuma yeniyi, ilaña nichidi kuyitoñojoka. Chumichi, channeñeshaña, hela chakwila natondolwelaña kutoñojokañahu.” Dichi, chachiwahi kutondolwela yuma yeniyi kuhitila mukubula kutala yuma yamukunkulwayi. Hanu dinu, muntu nateli kutondolwela ñahi kutala yuma yamukunkulwayi? Watela kufwila kuleta “yitoñojoka yejima muwuduñu wakwovwahila Kristu.”—2 Kor. 10:5.

12, 13. Yumanyi yamukunkulwayi yatela kutondolwelawu akwaKristu kutalaña, nawa muloñadi?

12 Chuma chikwawu ‘chatama’ hela chamukunkulwayi chitwatela kutondolwela, hiyisela yamwekeshaña kufwila maheta, kupanda hela madombu, kuvwisha mashi hela kujahañana. (Tañenu Masamu 101:3.) Anvwali akwaKristu akweti mudimu wayinkawu kudi Yehova wakutonda yuma yatela kutalaña mumatalawu. Kafwampi, kwosi mukwaKristu walala wunateli kudiñija muyililu yakupanda mumushikilaku. Hela chochu, anvwali atela kwiluka mafilimu amakwawu, maprogiramu aha TV, yisela yahavidiyo, nimaleñu ninyikanda yawatwansi yamwekeshaña yililu yatama.—Yish. 22:5.

13 Chili tudi akulumpi chili atwansi, mesu etu hiyatela kutalaña yisela yahavidiyo yamwekeshaña madombu nikujihola nakuvwisha mashuku. (Tañenu Masamu 11:5.) Hitwatela kushaña maana hayuma yahelayi Yehovaku. Ilukenu nenu, Satana wafwilaña kuluwañesha yitoñojoka yetu. (2 Kor. 11:3) Hela tuhu kuzatishaña mpinji yeneni kukutalaña yisela yaha TV yinateli kumwekana neyi yayiwahi, yinateli kutumanishila mpinji yetu yakudifukula kwachisaka, kutaña Bayibolu mafuku ejima nikuloñesha yuma yakudiza hakupompa.—Fwi. 1:9, 10.

Imbujolenuña Chakutalilahu chaYesu

14, 15. Chumanyi chadiñi chalema kutalisha hakweseka kwaSatana kwamuchisatu kwamwesekeliyi Yesu, nawa Yesu wakwishindili ñahi?

14 Chawushona hama, hitunateli kutondolwela kutalaña yuma yikwawu yamukunkulwayi mudinu ituña datamaku. Yesu niyena amumwekesheleli yuma yamuchidiwu. Mukweseka kwaSatana kwamuchisatu kwakufwila kumuleñela Yesu kubula kwila yuma yakeñañayi Nzambi, ‘Diyabolu wamutweli hampidi yayilehi nankashi, hakumuleja mawanta ampata yamunu mwishina ejima, nikulema kwawu.’ (Mat. 4:8) Muloñadi Satana chelililiyi mwenimu? Chakadi nikujina, wakeñeleña kumuluwañesha kuhitila muyuma yadikumonayi namesu. Kutala hakuwaha kwamawanta ampata yamunu mwishina kwadikumuleñela Yesu kufwila kuya mpuhu mudinu ituña. Chumanyi cheliliyi Yesu?

15 Yesu hashili maana haniku kwesekaku. Hetejeli muchima windi kufwila yuma yatamaku. Nawa hatoñojokeleña hakweseka kwaSatana kulonda yeluki mwakukaaninaku. Yesu wakaanini hohenohu. Wamwakwili nindi: “Fumaku eyi Satana.” (Mat. 4:10) Yesu washili maana hawubwambu windi naYehova nikwakula kwesekeja nayuma yakeñeleñayi kwilayi muchihandilu, dikwila nawu kwila yuma yakeñaña kwilayi Nzambi. (Heb. 10:7) Chuma chafuminumu, Yesu wakañesheli tufuta twaSatana.

16. Yumanyi yitunateli kudizila kuchakutalilahu chaYesu chakukaana kweseka kwaSatana?

16 Tunateli kudizilaku yuma yayivulu kuchakutalilahu chaYesu. Chatachi, kwosi muntu wuyabulaña kweseka kudi Satanaku. (Mat. 24:24) Chamuchiyedi, yuma yitwatalaña yinateli kuleñela muchima wetu kufwila yuma yayiwahi hela yatama. Chamuchisatu, Satana wazatishaña chikupu “kufwila kwamesu” kulonda yatuluwañeshi nachu. (1 Pet. 5:8) Chamuchiwana, anetu nawa tunateli kumukañesha Satana, sweje-e neyi twila mwenimu chakadi kulaba.—Yak. 4:7; 1 Pet. 2:21.

Hembenu Disu Denu ‘Nakutala Mumu Ho-o’

17. Muloñadi chichaluwila kuhembelela yuma yamukunkulwayi kutumwekena henohu kanda tufuukuluhu mwakwilila?

17 Kudihana kwetu kudi Yehova kwabombelamu chikaninu chakukaana kwila yuma yamukunkulwayi. Neyi tukana kwila yuma yakeñañayi Nzambi, dikwila nawu tunakuditeja nañimbi yamasamu wahosheli nindi: “Nalekeshi nyendu yami kuya munjila jatama jejima, kulonda nihembi izu deyi.” (Mas. 119:101) Chachiwahi kufuukwila chadimu mwakwilila henohu kanda atweseki. Yuma yejima yahiisha Nsona ayilumbulula chatiyakana chikupu. Nyihetu yaSatana hitwayijimbaku. Mpinjinyi Satana yamwesekeliyi Yesu kubalumuna malola kwikala mankendi? Hanyima yakwila nashakami nanzala mafuku 40 mwana niwufuku nawa “hakutiya nzala.” (Mat. 4:1-4) Satana welukaña neyi tunazeyi chakwila tukukañanya kuumika kweseka. Dichi, ayinu diyi mpinji yakutoñojoka nankashi hayuma yamuchidiwu. Bayi mulabajalaku. Neyi tutoñojokaña hakudihana kwetu kudi Yehova mafuku ejima, twakafwila kukaana yuma yamukunkulwayi.—Yish. 1:5; 19:20.

18, 19. (a) Shimunenu chaambu chekala hakachi kadisu ‘datala mumu ho-o’ nadisu ‘datama.’ (b) Muloñadi chichalemena kutwalekahu kutoñojokaña hayuma yayiwahi, nawa kufumbanyi kwekala haAfwilipi 4:8 kutalisha haniyi nsañu?

18 Ifuku nifuku twamonaña yuma yatama yamwekanaña chiwahi. Dichi chalema kulondela kufumba kwaYesu kwakuhemba disu detu ‘nakutala mumu ho-o.’ (Mat. 6:22, 23) Disu ‘datala mumu ho-o’ hikusha maana hachuma chimu hohu, dikwila nawu kwila yuma yakeñañayi Nzambi. Kwambukaku, disu ‘datama’ dadimbanaña, dalwisu nawa dafwilaña kwila yuma yamukunkulwayi.

19 Anukenu nenu, yuma yitwatoñojokañahu yinateli kutuleñela kwila yuma yayiwahi hela yatama. Dichi, chalema hama kutwalekahu kutoñojokaña hayuma yayiwahi. (Tañenu Afwilipi 4:8.) Mwamweni, tutwalekenuhu kwimbujola kulomba kwañimbi yamasamu kwalombeliyi nindi: “Mbalumwini mesu ami abuli kutala yuma yamukunkulwayi.” Chitukufwilaña kuzata kwesekeja nakulomba kweniku, tunateli kukuhwelela netu Yehova ‘wakatuhizumwisha munjila [yindi].’—Mas. 119:37; Heb. 10:36.

Yumanyi yitwatela kwanukaña kutalisha . . .

• hakudifwana kwekala hakachi kamesu, yitoñojoka, nimuchima?

• hawubanji wakutala nyevulu yanzekesi?

• hakulema kwakuhemba disu detu ‘datala mumu ho-o’?

[Malwihu aKuzatisha haKudiza]

[Nyevulu yidi hefu 23]

Yumanyi yamukunkulwayi yatela kutondolwelawu akwaKristu kutala?