Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

‘Twalekenuhu Kufwomona Yatama’ Kuhitila Mukubula Kusweja Kuzuwa

‘Twalekenuhu Kufwomona Yatama’ Kuhitila Mukubula Kusweja Kuzuwa

‘Twalekenuhu Kufwomona Yatama’ Kuhitila Mukubula Kusweja Kuzuwa

“Enu akwetu twakeña, bayi muditendaku; . . . fwomonenu yatama nayayiwahi.”—ROM. 12:19, 21.

1, 2. Indi aYinsahu adiña halwendu amwekesheli chakutalilahwinyi chachiwahi?

 I ZANVU dawaYinsahu jaYehova 34 adiña halwendu lwakuya kwiluña kwadiña progiramu yakuhana kasanji kamutayi. Ndeki yakandaminuwu yalabilili hanjila muloña manji amanini. Akuhweleleli nawu akuloña manji hadi ora yimu, ilaña amanishili maora 44 hebulu dandeki dekala kwakulehi nanyisumba. Kwadiña kwosi yakudya yalumbuluka, menji hela nyisalanyi. Antu amavulu adiña mundeki azuwili nankashi nawa akeñeleña kweta ankoñi ahebulu dandeki. Ilaña amana kwetu niahela adiwunjikili.

2 Nkumininaku, aYinsahu chiyashikileña kwayileñawu awanini kunashali hohu chabalu chakukumishaku chaprogiramu yakuhana kasanji kamutayi. Hela chakwila azeyeli, hakukumisha progiramu atachikili kuhanjeka nawamana kwawu akudina iluña. Chimwahitili mpinji, elukili nawu antu amweni chakutalilahu chawu chakudiwunjika nikudihemba. Muntu wadiña muyina ndeki walejeli enindeki nindi, “Neyi kwabula tuhu ana akwaKristu 34, chiña kwibulu dandeki kwavulumuka ndombu.”

Tunakushakama Mwituña Mudi Antu Azuwa

3, 4. (a) Indi kusweja kuzuwa kunayandishi antu kwatachikili mpinjinyi nawa munjilanyi? (b) Komana Kena wadi kufwomona kuzuwa kwindi? Lumbululenu.

3 Kukala kwamonañawu antu mudinu ituña datama kwayileñelaña kwikala azuwa. (Mukwa. 7:7) Kakavulu, iku kuzuwa kwakojejaña kuhelañana nindombu. Kudi majita hakachi kamatuña nimukachi kamatuña mwamweni, nawa kubula kutiyaña muyisaka kunakuleta yikonkojola mumatala. Kuzuwa nimadombu amuchidiwu atachikili dehi. Kena, wedi waAdama naEvu, wajahili mwanyikindi Abeli hamuloña wakusweja kuzuwa niichima. Kena welili iyi nshidi hela chakwila Yehova wamulejeli nindi yawundishi ndulu yindi nawa wamukanini kumukiswila sampu yafuntisha muchima mwivumu.—Tañenu Kutachika 4:6-8.

4 Hela chakwila hadiña wawaninaku, Kena wateleli kutoñojokahu chachiwahi. Mutenowu wadi kufuntisha muchima mwivumu. Dichamutwikililuwu muloña wahamesu bwi-i hamuloña wakujahañana. Chochimu, hamuloña wakubula kuwanina chatukalilaña kuleka kuzuwa nikuhilashana. Nawa kudi kukala kukwawu kweneni kwaneñeshaña antu muyinu “nyaka yakala.” (2 Tim. 3:1) Chakutalilahu, kukala kwamali kunateli kutuneñesha. Akapokola ninyitayi yakwashaña yisaka ahoshaña nawu kusweja kuzuwa nindombu muyisaka kunaswejeluku hamuloña wakukala kwamali.

5, 6. Yililwinyi yamukaayi yakuzuwa yinateli kutuluwañesha?

5 Kubombelahu, antu amavulu itwahoshaña nawu ‘hiyakwakudikeña,’ “akwakudinka wanta,” nawa “asweja kuzuwa.” Iyi yililu yatama yinateli kutuluwañesha ninetu nikutuhilisha. (2 Tim. 3:2-5) Cheñi nawa mafilimu nimaprogiramu aha TV amwekeshaña kutendana nawu kwakuwahi nindombu nawu hinjila yayiwahi yakumanishilamu kukala. Nyitu yansañu yayeni yaleñelaña akwakutala kwikala nampwila yakukeña kumona “wuloku wukutambwilayi” chiluwañimbi—kakavulu chafumaña chiluwañimbi amujahaña kuhitila mukuzuña kudi chilobu.

6 Nsañu yakutwamba yamuchidiwu yatwalaña ‘spiritu yamunu mwishina’ hewulu ninyuli wayu wazuwa Satana, bayi njila jaNzambuku. (1 Kor. 2:12; Efwes. 2:2; Chim. 12:12) Iyi spiritu yazañaleshaña mujimba ilaña yaditadikishaña naspiritu yaNzambi yajila nimukabu waspiritu. Mwalala, ntañishilu yalema yawuKristu yekala nawu neyi anakuvuloki bayi wufuntisha katama nakatamaku. (Tañenu Matewu 5:39, 44, 45.) Hanu dinu tunateli kuzatisha ñahi chikupu ntañishilu yaYesu?

Yakutalilahu Yayiwahi niYatama

7. Chumanyi chamwekeni chelili aSimeyona niLevi asweji kuzuwa?

7 MuBayibolu mwekala kufumba kwakuvulu kwahoshaña hakubula kusweja kuzuwa nawa mwekala yakutalilahu yayuma yatela kumwekana neyi tusweja kuzuwa hela tubula kusweja kuzuwa. Talenu chuma chamwekeni chelili anyana kaYakoba aSimeyona naLevi asukwili ndulu hadi Shekemi hamuloña wakutamisha muhelawu Dina. “Atiyili kutama, azuwili nankashi.” (Kutach. 34:7) Dichi, anyana kaYakoba amakwawu alukukili musumba waShekemi, nikuwupupa nawa atweli ambanda nianyana muwunkoli. Yuma yejimiyi hiyayikoñeli hamuloña waDinaku, ilaña hamuloña wakudisamba nikuchina kusawuka. Atoñojokeli nawu Shekemi wayivulumwini, kushilahu nitata yawu Yakoba. Indi Yakoba wahosheli nindidi hayuma yavulumwinuwu?

8. Indi nsañu yaSimeyona naLevi yamwekeshañadi hansañu yakutenda?

8 Chuma chatama chamumwekeneni Dina chatela chamuneñesheli Yakoba nankashi; ilaña, wahilili nankashi nakutenda kwakoñeluwu anyanindi awamayala. Hakwila aSimeyona niLevi esekeli kudiyiñisha, nawu: “Ochu adi kumukoña tuhu muheletu neyi chiyakoñañawu chivumbi?” (Kutach. 34:31) Ilaña yumiyi hiyakuminini hohenahaku, muloña Yehova waneñeli. Chimwahitili yaaka yayivulu, Yakoba washimwini nindi hamuloña wandombu, nikuzuwa kwaSimeyona niLevi, anyanawu akapalañena munyichidi yawaIsarela. (Tañenu Kutachika 49:5-7.) Eñañi, hamuloña wakusweja kuzuwa kwawu kwayiletesheli kushiñewa kudi Nzambi nikudi tata yawu.

9. Mpinjinyi yakeñeliyi Davidi kuditenda hamuloña wakusweja kuzuwa?

9 Ilaña Mwanta Davidi helili mwenimuku. Wakaanini kuditenda, hela chakwila wadiña nakukooleka kwakwila mwenimu. (1 Sam. 24:3-7) Ilaña ifuku dimu, kwashalili kwantesha nakutendana. Samaheta wejina daNabali wayihosholeli antu jaDavidi, hela chakwila amuhembeleli Nabali nyikoku niatubiña twindi. Hadaha, Davidi wakeñeli kufuntisha katama nakatama muloña antu jindi ayihosholeli. Davidi niantu jindi chiyayileñawu nakulukuka Nabali nichisaka chindi, kansi weyala wamulejeli Abigayili ñoda Nabali wamaana, chuma chamwekeni nawa wamulejeli nindi yakoñihu chuma. Hohenohu, waloñesheli yawana yayivulu nawa wayili nakumuwana Davidi. Chashikiliyi wadizozeli nakulomba kwanakena hamuloña wakasawuntu kaNabali nakumulembelela Davidi nindi yamutiyi Yehova woma. Davidi wafuntishili muchima mwivumu nawa wahosheli nindi: “Akukiswili nkisu yeyi wunanlekeshi nikumwaña mashi lelu.”—1 Sam. 25:2-35.

Yililu yawakwaKristu

10. Yililwinyi yatela kumwekesha akwaKristu kutalisha hakutendana?

10 Yuma yamwekeni kudi aSimeyona naLevi nikudi Davidi naAbigayili yamwekeshaña nawu Yehova wakaanisha chikupu kusweja kuzuwa nindombu nawa wakiswilaña antu afwilaña kuleta kuwunda. Kapostolu Pawulu wasonekeli nindi, “Neyi chikutwesheka, shakamenu chachiwahi nawantu ejima. Enu akwetu twakeña, bayi muditendaku; kuminenu dakwovwahila kuzuwa, muloña anasoneki nawu, Yehova nahoshi nindi, Yami nukutenda, yami nukufweta. Neyi chilumbu cheyi natiyi nzala, mwinki yakudya adyi; neyi natiyi mpwila, mwinki meji anwi; muloña neyi mukwila mwenomu, wukumulumbikila makala akesi hamutu windi. Kutama bayi kuyimika mushinduku; fwomonenu yatama nayayiwahi.”—Rom. 12:18-21. *

11. Indi muhela wadizili ñahi kubula kusweja kuzuwa?

11 Anetu tunateli kuzatisha iku kufumba. Chakutalilahu, muhela washimwini kudi eluda hakukala kwamweneñayi namukulumpi wanyidimu wamuha. Washimwini nindi hekala chiwahiku nawa wazuwa. Muhela wamuhililili ona mumbanda nawa wakeñeleña kuleka nyidimu. Eluda wamulejeli nindi bayi yela yuma mulufuchuku. Welukili nindi yuma yayili munsunya muloña muhela waswejeli kuhila nachiyamuyandishileñawu kudi mukulumpi wanyidimu. (Tit. 3:1-3) Eluda wamulejeli nindi hela chakwila kumbidi wakawana mudimu wukwawu, ilaña watela kuhimpa njila yazatililumu nakuna kukala. Wamulejeli nindi chiña yamwileña mukulumpi wanyidimu mwamuwahi neyi chochakeñañayi yena kumwilila, kwesekeja nachatudizishiliyi Yesu. (Tañenu Luka 6:31.) Muhela wetejeli nindi wukwesekaña kwila mwamulejeluwu. Chumanyi chafuminumu? Chimwahitili mafuku, mukulumpi wanyidimu wahimpili yililu yindi, wamuhamekeli nimuhela hanyidimu yazatileñayi.

12. Muloñadi kubula kutiyashana hakachi kawakwaKristu chikunateli kutuneñesha nankashi?

12 Hitunateli kuhayamaku neyi kukala kwamuchidiwu kumwekana namuntu wabula kwikala muchipompelu chawakwaKristu. Tweluka netu chihandilu chamukaayi kaSatana hichachiwahiku nawa twatela kuzata nañovu kulonda akakwila yatama abuleña kutuhilisha. (Mas. 37:1-11; Mukwa. 8:12, 13; 12:13, 14) Hela chochu, neyi tumona kukala namana kwetu hela muhela mukwakwitiya, chikusweja kutuneñesha nankashi. Chinsahu wumu wahosheli nindi, “Kukala kweneni kunamweni hakudiza chalala kwadiña hakwiteja nami antu jaYehova hiyawaninaku.” Twafumini mukaayi mudi antu abula kukeñañana nikudakamena, nakukuhwelela netu antu ejima muchipompelu atela kudikokweja wumu namukwawu chachiwahi. Dichi, neyi mukwetu mukwaKristu, sweje-e wukweti kukooleka muchipompelu, yahosha chatama hela yela yuma munjila yaheña, chinateli kutuneñesha hela kutuhilisha. Tunateli kudihula netu, ‘Indi chuma chamuchidiwu chinateli kumwekana ñahi hakachi kawantu jaYehova?’ Eñañi, yuma yamuchidiwu yamwekeneña nihakachi kawakwaKristu awayishewa mumafuku awapostolu. (Ŋal. 2:11-14; 5:15; Yak. 3:14, 15) Tunateli kwila ñahi neyi chuma chamuchidiwu chitumwekena?

13. Muloñadi nawa munjilanyi mutunateli kumanishila kukala?

13 Muhela itwatena hewulu wahosheli nindi, “Nadizili kulombelaku muntu wejima wunanluwañeshi. Nawa chankwashaña hama.” Neyi chitwataña dehi, Yesu watulejeli kulombelaku antu anakutukabisha. (Mat. 5:44) Komana twatela kulombelañaku chikupu amana kwetu niahela! Neyi chochakeñaña tata yawantu anyanindi kukeñañana, niYehova wakeñaña ambuñindi aheseki kukeñañana. Twatalilaña mpinji yitukashakama hamu mukuwunda nawa mumuzañalu haya nyaka, nawa Yehova nakutudizisha kwikala nachihandilu chamuchidiwu makonu. Nakukeña nindi tuzatileña hamu mumudimu windi weneni. Dichi, tufwilenu kumanisha kukala hela “kudiwula” mwanatuvulumunuwu nikutwalekahu kwikala anuñañana (Tañenu Yishimu 19:11.) Chatela tutemukeña amana kwetu neyi kumwekana kukala, twatela kudikwasha wumu namukwawu kwikala hakachi kawantu jaNzambi, kwikala akiñewa ‘mumakasa ahaya nyaka’ aYehova.—Kuhit. 33:27.

Kwikala Amwovu Kudi Antu Ejima Mwafumaña Yayiwahi

14. Tunateli kushinda ñahi yuma yaluwañeshaña yaletañayi Satana?

14 Hakwila nawu atukañeshi kutiyakesha nsañu yayiwahi, Satana niandemoni jindi anakufwila chikupu kuluwañesha muzañalu muyisaka nimuyipompelu. Anakufwila kuleta chaambu, muloña eluka nawu chaambu chafwana. (Mat. 12:25) Hakwila nawu tushindi iwu wubanji, twatela kulondela kufumba kwaPawulu kwafumbiliyi nindi: “Nduñu yaMwanta, chinjila kufwila ntadi, chiña ekali wamwovu nawantu ejima.” (2 Tim. 2:24) Ilukenu nenu hitwalwishaña “nawantu akweti nyijimba namashuku, twalwishaña . . . nawaspiritu atama amumawulu.” Hakwila nawu tutweshi, twatela kuzatisha nkebu yakuspiritu, kushilahu ‘ninsañu yakuwunda yayiwahi.’—Efwes. 6:12-18.

15. Tunateli kwila ñahi neyi anatulukuki kudi antu ekala mukaayi?

15 Ayilumbu jaYehova ekala mukaayi, alukukaña nankashi antu jindi ashakama mukuwunda. Ayilumbu amakwawu ayandishaña aYinsahu jaYehova kumujimba. Amakwawu atutwambilaña hayikuzulemba hela muyota yanyiloña. Yesu walejeleñahu dehi atumbanji twindi nindi akamona yumiyi. (Mat. 5:11, 12) Tunateli kwiladi? Bayi twila ‘chatama nakatama kanatwiluwu,’ mumazu hela muyililuku.—Rom. 12:17; tañenu 1 Pet. 3:16.

16, 17. Kweseka kwamuchidinyi kwamweni chipompelu chimu?

16 Hela chakwila twamonaña kukala kwatuletelañayi Diyabolu, tunateli kushimuna wunsahu wawuwahi kuhitila ‘mukufwomona yatama nayayiwahi.’ Chakutalilahu, chipompelu chekala haPacific island chasonkeleli itala deneni dakupompelamu haChanukishu. Akulumpi jachaachi amunodu iluña chachitiyiluwu, alejeli antu jawu kuya nakutañila mudodina itala dasonkeleluwu aYinsahu nampinji yoyimu. Hela chochu, mukulumpi wawakapokola walejeli akulumpi jachaachi nindi afumimu kulonda aYinsahu apompelumu. Ilaña chashikili mpinji, antu amuniyi chaachi enzelimu to-o, nakutachika yidika yawu.

17 Akapokola chafuukwileñawu nawu ayitemunimu, mukulumpi waniyi chaachi wayili kudi eluda wumu nakumwihula nindi: “Kudi chuma chalema nankashi chimunakukeña kwila melelanu?” Mana kwetu wamulejeli nindi kudi Chanukishu, ona iyala wakwili nindi: “Mwani neluka wanyi!” Kapokola chachitiyiliyi, wahosheli nakuzuwa nindi: “Ilaña twayileja nantetemenoyu!” Mukulumpi wachaachi wamwihwili eluda iku nakumwemweta nindi: “Hanu dinu mukwila ñahi? Mwitala mudi antu. Kwiji mukuleja akapokola atutemunumu?” Wakasili kafuta kulonda aYinsahu amwekani neyi hiyayilumbu. Indi amana kwetu elilidi?

18. Indi amana kwetu elili ñahi chayivulokeluwu, nawa yumanyi yafuminimu?

18 A Yinsahu ayilejeli akachaachi nawu atañilimu hadi jiminiti 30, kulonda amana kwetu enzi atwalekuhu naChanukishu. Akachaachi adyili mpinji, ilaña chelili anediki dehi, Chanukishu chatwalekeluhu. Chikwachili, nfulumendi yatambikili izanvu dawakulumpi nakuyihujola. Chiyawaninuwu wunsahu waweni, izanvu denidi dalejeli akachaachi kubidika nawu mukulumpi wawu wachaachi diyi waleta yikonkojola, bayi neyi aYinsahuku. Idi izanvu dayisakilili aYinsahu jaYehova hakudiwunjika nihakumanisha iku kukala mumesu awunda. Yililu yawaYinsahu ‘yakushakama chachiwahi nawantu ejima’ yasoñeli nyikabu yayiwahi.

19. Chumanyi chikwawu chatela kuleñela antu kushakama chachiwahi?

19 Kwikala nanhoshelu yayiwahi diyi njila yikwawu yakushakaminamu chachiwahi nawantu. Chibaaba chinalondeluhu chikulumbulula chekala nhoshelu yayiwahi nichitwatela kwikala nanhoshelu yayiwahi nichakuyizatisha.

[Tumazu twaheshina]

^ “Makala akesi” hinjila yazatisheleñawu hashankulu hakusuñununa wuneñu kuhitila mukusha kesi hewulu niheshina kulonda kufumi yikuñu. Neyi tumwekesha luwi kudi antu abula luwi, yitoñojoka yawu yikuhimpika nawa akwikala nayililu yayiwahi.

Munateli Kulumbulula

• Muloñadi antu mukaayi makonu chaswejelawu kuzuwa?

• Yakutalilahwinyi yamuBayibolu yamwekeshaña yuma yafumaña mukubula kusweja kuzuwa nimukusweja kuzuwa?

• Twatela kwila ñahi neyi mukwetu mukwaKristu natuneñeshi?

• Chumanyi chitwatela kwila neyi atulukuka kudi antu akwituña?

[Malwihu aKuzatisha haKudiza]

[Mwevulu wudi hefu 16]

Simeyona niLevi afuntili—ilaña azuwili

[Nyevulu yidi hefu 18]

Kumwekesha luwi kunateli kufwomona yililu yawantu