Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Kudifukula Kwalala Akwilukilaña Kukunuñañana

Kudifukula Kwalala Akwilukilaña Kukunuñañana

Kudifukula Kwalala Akwilukilaña Kukunuñañana

‘Nakayinuña hamu neyi nyikoku yidi mwiyinda.’—MIKA 2:12.

1. Indi yileñeleña yamwekeshaña ñahi maana aNzambi?

 ÑIMBI yamasamu wahosheli nindi: “Eyi Yehova, o nyidimu yeyi o kuvula! Wunayili yejima namaana; iseki dinenzali to-o namaheteyi.” (Mas. 104:24) Maana aNzambi amwekenaña muyileñaleña yayivulu nankashi yamboka-mboka yashindamena hayuma yikwawu yidi neyi nyitondu, tububu, anyama niyuma yayivulu yonaña yakuhayamisha yahamaseki. Cheñi, yidi yejima yekala mumujimba wenu chili yamaneni chili yanyanya, yazatikilaña hamu hakwila nawu mwikali akola kumujimba.

2. Muloñadi kunuñañana kwawakwaKristu chikwahayamishilaña antu, neyi chinamwekeshuwu hefu 13?

2 Yehova waleñeli antu nindi azatileña hamu. Antu ekala amboka-mboka mumwekenu, muyililu nimunzatilu yawu. Kubombelahu, waleñeli antu atachi nayililu yidi neyi yindi yayikwashileña kunuñañana mukachi kawu nikuzatila hamu. (Kutach. 1:27; 2:18) Ilaña, muchidi wawantu anamufutaleli Nzambi nawa wejima wawu hiyekala anuñañanaku. (1 Yow. 5:19) Dichi, chineli chipompelu chawakwaKristu chamuyaaka nkulakaji yakusambila chadiña nawantu amboka-mboka adi neyi anduñu amuEfwesesa, aGriki awambanda ayili mpuhu, aYudeya awamayala ataña, niakwakupesha ankishi, nawa antu atela ahayamineña hakumona chadiñawu anuñañana.—Yil. 13:1; 17:4; 1 Tesa. 1:9; 1 Tim. 6:1.

3. Bayibolu yalumbulula ñahi kunuñañana kwawakwaKristu, nawa yumanyi yitukuhanjeka muchinu chibaaba?

3 Kudifukula kwalala kwakwashaña antu kuzatila hamu neyi chochazatilaña hamu yidi yamujimba wetu. (Tañenu 1 Akorinda 12:12, 13.) Muchinu chibaaba tukuhanjeka haniyi yikuma: Kudifukula kwalala kwanuñaña ñahi antu? Muloñadi chitukuhoshela netu Yehova hohu diwatela kunuñañesha yihita yawantu akunyunza yejima? Yumanyi yaleñelaña antu abuleña kunuñañana yatukwashañayi Yehova kushinda? Kutalisha hakunuñañana, akwaKristu alala ambuka ñahi naKristendomu?

Kudifukula Kwalala Kwanuñaña Ñahi Antu?

4. Indi kudifukula kwalala kwanuñaña ñahi antu?

4 Antu ekala mukudifukula kwalala eluka nawu chineli Yehova diyi waleñeli yuma yejima, diyi Mwanta watelela wakuleña kwejima. (Chim. 4:11) Hela chakwila akwaKristu alala ashakamaña munyunza yayivulu nawa munshakaminu yamboka-mboka, wonsu wawu ovwahilaña nshimbi jaNzambi jojimu nikulondela yishina yamuBayibolu. Akwakudifukula alala ejima amutenaña Yehova nawu “Tata.” (Isa. 64:8; Mat. 6:9) Dichi, wejima wawu hiyanyana evumu dimu awuspiritu nawa anateli kushakama hamu anakutiyañana neyi chashimwiniyi ñimbi yamasamu nindi: “Tiyenu, o kuwaha o kutowala antu amwivumu dimu akushakama hamu nakutiyañana!”—Mas. 133:1.

5. Chililwinyi chaletaña kunuñañana hakachi kawakwakudifukula alala?

5 Hela chakwila akwaKristu alala hiyawaninaku, adifukulaña mukunuñañana muloña anadizi kukeñañana. Yehova hohu diyi wayidizishaña kukeñañana chikupu. (Tañenu 1 Yowanu 4:7, 8.) Izu dindi dahosha nawu: “Vwalenu muchima wawushona, niluwi, nikudizoza, nikwovwaha, nikudiwunjika; nakudovwahila nikudanakena muntu namukwawu. Neyi kudi muntu wukweti muloña namukwawu amwanakeni; chayanakenenuwu enu kudi Mwanta, ninenu nawa ilenu chochimu. Hayuma yejimiyi alunjikuhu kukeña, diyi mpanda yasweja kunuña antu hamu.” (Kol. 3:12-14) Iyi mpanda yalala yanuñaña antu hamu yakukeña, dichililu chacheni chayilukilañawu akwaKristu alala. Neyi chimunamoni, komana iku kunuñañana hichinjikijilu chakwilukilaku kudifukula kwalalaku?—Yow. 13:35.

6. Indi kuchiñeja Wanta kwatukwashaña ñahi kwikala anuñañana?

6 Cheñi, akwakudifukula alala ekala anuñañana muloña eluka nawu muchidi wawantu wachiñejaña hohu Wanta waNzambi. Eluka nawu Wanta waNzambi keña wufumishuhu jinfulumendi jawantu nawa antu ovwahila akayikiswila kuhitila mukushakama kumatu kwamwena haya nyaka. (Isa. 11:4-9; Dan. 2:44) Dichi, akwaKristu alondelaña mazu alejeliyi Yesu atumbanji twindi nindi: “Wena hiyampata yamunu mwishinaku, neyi chineli nami hinidi wampata yamunu mwishinaku.” (Yow. 17:16) AkwaKristu alala hiyadiñijaña muyikonkojola yamukaayuku; dichi, ekalaña anuñañana hela chakwila akwawu anakulwa njita.

Njila Yimu Mwatudizishilañawu

7, 8. Indi nshimbi yamuBayibolu yatukwashaña ñahi kwikala anuñañana?

7 AkwaKristu amuyaaka nkulakaji yakusambila adiña anuñañana muloña nshimbi yatambwilileñawu yafumineña kunsulu yoyimu. Elukili nawu Yesu wadizishileña nikulombola chipompelu kuhitila mwizaza dalombolaña, dawapostolu niakulumpi muYerusalema. Awa amayala adihana yuma yafuukwileñawu yashindameneneña Hezu daNzambi nawa alejeleña ankoñi endaña kuya nakushimuna nshimbi jatuñileñawu muyipompelu yamumatuña amavulu. Bayibolu yahosha hadi ankoñi amakwawu nawu: “Chayilañawu nakuhitahita munyikala, hiyakuyilejaleja yijila yayilejeluwu kudi apostolu nawakulumpi kuYerusalema, nawu ayovwahili.”—Yil. 15:6, 19-22; 16:4.

8 Nikulelu, Izaza Dalombolaña datuñewa nawakwaKristu awayishewa daleñelaña yipompelu yamukaayi kejima kwikala yanuñañana. Izaza Dalombolaña dasonekaña nyikanda yatukoleshaña kuspiritu mumadimi amavulu. Iyi yakudya yakuspiritu yashindamena Hezu daNzambi. Dichi, yuma yitwadizaña yafumaña kudi Yehova bayi kudi antuku.—Isa. 54:13.

9. Indi mudimu watwinkayi Nzambi watukwashaña ñahi kwikala anuñañana?

9 Ankoñi akwaKristu niwena aletaña kunuñañana kuhitila mukulombola mudimu wakushimwina. Wubwambu wekala hadi antu azatilaña hamu mumudimu waNzambi wabadika wubwambu wawantu amukaayi akuminaña dakuhanjeka hohu. Chipompelu chawakwaKristu bayi neyi achituñili kulonda chikali neyi nzañu yakuhanjekelamuku, ilaña mwakumuhamekela Yehova nikuzatilamu mudimu wakushimwina nsañu yayiwahi, kwilisha atumbanji, nikukolesha chipompelu. (Rom. 1:11, 12; 1 Tesa. 5:11; Heb. 10:24, 25) Dihafumini kapostolu Pawulu kuhosha hadi akwaKristu nindi: ‘Munemani mbe-e namuchima wenu wumu, nakutoñojoka mwomumu, nakusweja kukalakala mudimu wakwitiya kwakukuhwelela nsañu yayiwahi.’—Fwi. 1:27.

10. Indi antu Nzambi twekala anuñañana munjilanyi?

10 Eñañi, hakwikala antu jaYehova, twanuñañana muloña tweteja chiyuulu chaYehova, kukeña amana kwetu, kuchiñeja Wanta waNzambi, nikulemesha antu atondayi Nzambi nindi atulomboleña. Hamuloña wakubula kuwanina, Yehova watukwashaña kuleka yililu yinateli kuleta wufwinda mukachi ketu.—Rom. 12:2.

Yuma Yikutukwasha Kubula Kwikala Nechima niKudisamba

11. Muloñadi kudisamba chikwamwañilaña antu, nawa Yehova watukwashaña ñahi nawu tuleki kudisamba?

11 Kudisamba kwamwañaña antu. Mukwakudisamba wadimonaña nindi wabadika akwawu nawa kakavulu waditiyishaña yomweni kuwaha hamuloña wakudeta hebwambu. Kwaleñelaña antu kwambokelamu; nawa antu anakumona atachikaña kutiya ichima. Kambanji Yakoba watulejaña jiika nindi: “Kudisamba kwejima kumwadisambañochu kwatama.” (Yak. 4:16) Kudiwula akwenu kwatama. Ilaña, Yehova wemika chakutalilahu chakudizoza muloña watwilaña kakawahi etu antu abula kuwanina. Davidi wasonekeli nindi: ‘Kudizoza kwaNzambi kunanyinki kulema.’ (2 Sam. 22:36) Izu daNzambi datukwashaña nawu tuleki kudisamba kuhitila mukutudizisha kutoñojoka chachiwahi. Pawulu amoneneni nawa wenhwili nindi: “Hinyi nakwili nindi wunabadiki mukwenu? Chuma chiwukweti chiwunabuli kutambula chumanyi? Indi neyi wachitambwili wukudisambiladi, neyi hiwachitambwiluku?”—1 Kor. 4:7.

12, 13. (a) Muloñadi chitwanyakelaña kutiya ichima? (b) Chumanyi chafumañamu neyi tumonaña antu neyi chayimonañayi Yehova?

12 Ichima hichuma chikwawu chaleñelaña antu kubula kunuñañana. Hamuloña wakubula kuwanina kutwaswana, wonsu wetu ‘twekala nachaaku chakwikala nalwisu,’ hela tuhu akwaKristu anakalakali hadi yaaka yayivulu mpinji yikwawu ekalaña nalwisu neyi amona akwawu anakushakama chiwahi, akweti maheta, nikukooleka muchipompelu hela yuma yikwawu. (Yak. 4:5) Chakutalilahu, mana kwetu wudi nachisaka nateli kutiyila nkoñi wampinji yejima ichima hanyidimu yinakuzatayi, chakadi kwiluka nindi nkoñi wampinji yejima niyena nakumutiyilaku kadichima yena wudi nanyana. Chumanyi chitwatela kwila kulonda ichima dibuli kuluwañesha kunuñañana kwetu?

13 Hakwila nawu tuleki ichima, twatela kwanuka netu Bayibolu yesekejaña akwaKristu awayishewa muchipompelu nayidi yamujimba wamuntu. (Tañenu 1 Akorinda 12:14-18.) Chakutalilahu, hela chakwila disu denu dekala hatooka kubadika muchima, yidi yejima yalema, netuku? Chochimu, Yehova walemesha antu ejima amuchipompelu hela chakwila mpinji yikwawu amakwawu anateli kwikala alema kubadika akwawu. Dichi tuyimoneña amana kwetu neyi chayimonañayi Yehova. Chatela tuyitiyileña ichima, twatela kuyakamena nikuyikeña. Neyi twila mwenimu, tukumwekesha chaambu chekala hadi akwaKristu alala nawantu ekala mumachaachi aKristendomu.

Kristendomu Amwilukilaña Kukubula Kunuñañana

14, 15. Indi asenji awuKristu adambula ñahi?

14 Kunuñañana kwekala hadi akwaKristu alala kwambuka chikupu nayikonkojola yenzala mumachaachi aKristendomu. Muyaaka nkulakaji yamuchiwana, asenji awuKristu avulili nankashi chakwila mwanta wawasenji wamuRoma watachikili kuyuula, nawa waleñeleli akaKristendomu kuvulilaku. Kuhiñahu, chaswejeluwu kwambokelamu, mawanta amavulu afumini muRoma nakutuña machaachi awu Etuña.

15 Hadi yaaka yayivulu awa mawanta azuñaña njita mwawu-mwawu. Muyaaka nkulakaji yamu 17 ni 18, antu mwituña daBritain, France, niUnited States akolesheleña antu kudihana Kwituña dawu, chakwila kusweja kukeña ituña kwekalili neyi hinsakililu. Muyaaka nkulakaji yamu 19 ni 20, antu amavulu aswejeli kukeña ituña. Nkumininaku, nimachaachi amuKristendomu adambwili mumazanvu awakwakusekesha, nawa awa mazanvu amavulu etejeleña yililu yakukeñesha ituña. Antu ayaña kumachaachi niwena ayaña kunjita nakulwa nawakwawu akakwitiya amwituña dacheñi. Makonu, kukakela kunsañu yakutwamba nikukeñesha ituña dikunambuli antu amuKristendomu.

16. Yumanyi yasandaña antu muKristendomu?

16 Muyaaka nkulakaji yamu 20, asenji amavulu amuKristendomu atuñili izanvu dafwilileña kunuñañesha machaachi amavulu. Hela chakwila aneseki kuzata nañovu hadi yaaka yayivulu, machaachi antesha hohu diwu adinuña, nawa antu ayaña kumachaachi achidi akuhwelela muyuma yamboka-mboka kutalisha hamalwihu adi neyi awa: Komana yuma yadileñeli yayeni? Komana chachiwahi kusulumuna? Komana wutumwa awiteja? Komana ambanda niwena atela kuyitonda kwikala akulumpi muyipompelu? Mumachaachi amakwawu aKristendomu, akulumpi jamachaachi esekaña kuleta antu amumazanvu ashiyashana hamu kuhitila mukudiwula ntañishilu yaleteleña chaambu. Hela chochu, kudiwula ntañishilu kwazeyeshaña chikuhwelelu chawantu nawa hikwanuñaña nsakililu yambokelamu yamuKristendomuku.

Kudifukula Kwalala Kwashindaña Chaambu Chanyunza

17. Indi kudifukula kwalala akushimwineñahu dehi ñahi nawu kwakanuña antu hamu “hamafuku akukuminina”?

17 Hela chakwila antu anasweji kudambola, akwakudifukula alala achidi kuyilukila mukunuñañana. Kaprofwetu kaNzambi Mika washimwineñahu dehi nindi: ‘Nakayinuña hamu neyi nyikoku yidi mwiyinda.’ (Mika 2:12) Mika washimwineñahu dehi nindi kudifukula kwalala kwamba kasompoka nakubadika nyichidi yejima yakudifukula, chili yakudifukula kudi ankishi hela kudifukula Kwituña neyi diyi nzambi. Wasonekeli nindi: “Hamafuku akukuminina antu amba kamona mpidi yetala daYehova yinashimati dehi hewulu damapidi, yakasompoka mpidi janyanya; kwakahwila nyuza yawantu. Muloña nyuza yawantu yejima yakenda, iwu mwijina damukishi wawu, iwu mwijina damukishi wawu, hakwila etu twakendaña mwijina daYehova Nzambi yetu chahaya nyaka nanyaka.”—Mika 4:1, 5.

18. Kudifukula kwalala kunatukwashi kuhimpa ñahi muchihandilu?

18 Mika walumbulwili cheñi kudifukula kwalala chikwakanuña antu adiña ayilumbu. “[Antu akunyunza] yayivulu yakaya nakuhosha nawu, Tuyenu, twakakanduki kumpidi yaYehova, nikwitala daNzambi yaYakoba; akatuleji mwaya yaaku yindi kulonda twakendaña munjila jindi. . . . Mpoku jawu jatubali akajichila matemwa, Mayoñawu akayichila nyipanga. Muza hiwakanyamwina muza wukwawu mpoku yakabaluku, hiyakadiza nawa cheñi njitaku.” (Mika 4:2, 3) Antu anakufuma munsakililu yakudifukula kudi ankishi hela kunyunza nakudifukula kudi Yehova adiluñishaña kunuñañana kwamukaayi kejima. Nzambi wayifumbaña munjila jakukeñañana.

19. Kunuñañesha yihita yawantu mukudifukula kwalala kwamwekesha chumanyi?

19 Kunuñañana kwamukaayi kejima kwawakwaKristu alala makonu kwabadika chikupu nawa hiwunsahu wunakumwekesha nawu Yehova nakulombola antu jindi kuhitila muspiritu yindi. Antu akunyunza yejima anakuyinuñañesha chikupu kubadika chichadiña kunyima. Iku hikushikijewa kweneni chikupu kwamazu ekala haChimwekeshu 7:9, 14, nawa amwekeshaña nawu añelu jaNzambi katataka alekiku “mpepela” yikakisañana kaayi kamakonu katama. (Tañenu Chimwekeshu 7:1-4, 9, 10, 14.) Twakooleka chikupu hakwikala hakachi kawamana kwetu anuñañana mukaayi kejima, hidimuku? Chumanyi chitunateli kwila wonsu wetu hakwila nawu twikali anuñañana? Muchibaaba chinalondeluhu tukahanjeka haniyi nsañu.

Mukwakula Nenudi?

• Kudifukula kwalala kwanuñaña ñahi antu?

• Tunateli kukañesha ñahi ichima kulonda dibuli kuleta wupila mukachi ketu?

• Muloñadi chaambu chanyunza chichabulilaña kusanda akwakudifukula alala?

[Malwihu aKuzatisha haKudiza]

[Mwevulu wudi hefu 13]

AkwaKristu amuyaaka nkulakaji yatachi afumini kuyisemwa yayivulu?

[Nyevulu yidi hefu 15]

Indi kuzataku nyidimu yaHetala daWanta yaletaña ñahi kunuñañana?