Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Ikalenu Atona Neyi Chadiñayi Yeremiya

Ikalenu Atona Neyi Chadiñayi Yeremiya

Ikalenu Atona Neyi Chadiñayi Yeremiya

‘Ami Yehova natonaña kulonda nikakoñi mwaya izu dami.’—YERE. 1:12.

1, 2. Muloñadi ‘kutona’ kwaYehova chinakwesekejeluwu namutondu wamumondi?

 HAMPIDI jaLebanoni niIsarela, mutondu wasambilaña kukenuka nkenu himutondu wamumondi. Nkenu jajiwahi janiwu mutondu jichinana hela jitooka jakenukaña kukukuma kwakakweji waJanuary hela kukutachika kwaFebruary. Ijina daniwu mutondu dachiHeberu dalumbuluka nawu “watoneshaña.”

2 Hampinji yamutondeluwu Yeremiya kwikala kaprofwetu kudi Yehova, ichi chinjikijilu chamutondu wamumondi achizatishileña hakulumbulula chuma chalema. Chatachikiliyi mudimu windi wakushimwina, iwu kaprofwetu amumwekesheleli chimwenu chakamutondu kamumondi. Chumichi chatalishili mudihi? Yehova walumbulwili nindi: ‘Ami natonaña kulonda nikakoñi mwaya izu dami.’ (Yere. 1:11, 12) Neyi ‘chochakenukaña’ mutondu wamumondi nabudidi, Yehova niyena ‘wamenekeleña budidi’ muchifwikija nakutemesha atuprofwetu indi ayi nakusoñamisha antu kulonda eluki yuma yatama yakafuma mukubula kwovwahila. (Yere. 7:25) Dichi hakamineñaku, ‘watoneneña,’ kushika nimpinji yashikijeweli izu dindi dawuprofwetu. Mu 607 B.C.E., Yehova wayibabesheli aYuda munza wawakwakusekesha hampinji yatoñweliyi.

3. Chumanyi chitwatela kukuhwelela kutalisha hadi Yehova?

3 Chochimu nimakonu, Yehova nakutona, nakushinshika kulonda yeli mwaya kukeña kwindi. Yehova hanateli kukañanya kwila mwahosheliyuku. Chineli Yehova nakutona chikuyileñelenu kwiladi? Komana munakuhweleli nenu muchinu chaaka cha 2011, Yehova wuchidi ‘kutona’ kulonda yeli mwakaniniyi? Neyi tuchidi kujinoka kutalisha hayikaninu yalala yaYehova, ayinu diyi mpinji yakwikala atona nikuleka kunoñoka kuspiritu. (Rom. 13:11) Hakwikala kaprofwetu kaYehova, Yeremiya wadiña watona. Neyi twiluka chuma nimuloña waleñeleli Yeremiya yatwalekuhu kwikala watona kumudimu wamwinkeluwu kudi Nzambi chikutukwasha kwiluka chitwatela kutwalekahu nakudikita mudimu watwinkayi Yehova.

Nsañu Yitwatela Kushimwina Mukunyakashana

4. Kukalanyi kwamweniyi Yeremiya hakushimuna nsañu yamulejeluwu, nawa muloñadi chateleleliyi kuyishimuna mukunyakashana?

4 Hampinji yamwinkeluwu Yeremiya mudimu wakwikala kalama kudi Yehova watela wadiña nayaaka 25. (Yere. 1:1, 2) Ilaña Yeremiya wadimweneña neyi kansi wanyanya, helukili chakuhosha nawayilolu amumuza, akulumpi nawa adiña nayifuluku. (Yere. 1:6) Amulejeli kuya nakushimuna nsañu yakuzuwila niwunsompeshi wahamesu bwi kudi atupristu, atuprofwetu akutwamba, nikudi antu ayileña ‘mwayileñawu antu amavulu’ nawa ‘aselumukileña wopu chikupu.’ (Yere. 6:13; 8:5, 6) Tembeli yalubanji yaMwanta Solomoni, iluña mwadiña kudifukula kwalala kwakwihi nayaaka nkulakaji jiwana, ayikisañeni. Nyisumba yaYerusalema niYuda yakashala kwamahembi, nawa antu akayitwala muwunkoli. Eñañi, Yeremiya wateleli kushimuna swayi-swayi nsañu yamulejeluwu!

5, 6. (a) Yehova nakuzatisha ñahi izanvu daYeremiya makonu? (b) Yumanyi yitukuhanjekahu munichi chibaaba?

5 Makonu, Yehova nayiloñesheli antu izanvu dawakwaKristu awayishewa anakuzata neyi atulama muchifwikija anakusoñamisha antu nawu Yehova keña yajilumuni dinu ituña. Hadi yaaka yayivulu, idi izanvu daYeremiya dinakutwalekahu nakukonkomwena antu kulonda eluki mpinji yitunakushakamamu. (Yere. 6:17) Bayibolu yakonkomwenaña nawu Yehova, Mukwakuhemba Mpinji, halabañaku. Ifuku dindi dakenza hampinji yatoñolayi, hampinji yikabula kwilukawu antu.—Zef. 3:8; Maku 13:33; 2 Pet. 3:9, 10.

6 Hamuloña wakwiluka nawu Yehova nakutona nawa wakaleta ituña dindi dadiha dakuloña hampinji yatoñolayi dehi. Chumichi chatela kuleñela antu amwizanvu daYeremiya niamabwambu jawu adihana kwikala atona nikusha muchima kunsañu yashimwinañawu mukunyakashana. Chineli muneluki iyi nsañu chikuyileñelenu kwiladi? Yesu wahosheli nindi antu ejima atela kuhakwilaku Wanta waNzambi. Dichi tushinshikenu hayililu yisatu yamukwashili Yeremiya kwikala watona kumudimu wamwinkeluwu nawa yikutukwasha ninetu kwikala atona.

Wakeñeli Antu

7. Lumbululenu kukeña chikwamusañumwini Yeremiya kushimwina hela chakwila wamweneña kukala.

7 Chumanyi chamusañumwini Yeremiya kushimwina hela chakwila wamweneña kukala? Muloña wakeñeli antu. Yeremiya welukili nindi atubiña akutwamba ayandishileña antu chikupu. (Yere. 23:1, 2) Kwiluka iyi nsañu kwamukwashili kukalakala mudimu windi namuchima wakukeña niwushona. Wakeñeleña nindi antu amwituña dindi atiyi mazu aNzambi kulonda ahandi. Wakameneni chikupu nawa wadilili hamuloña wehuñu denjileña nakuyishikena. (Tañenu Yeremiya 8:21; 9:1.) Mukanda waMukeña washimuna chikupu chaswejeliyi Yeremiya kukeña nikwakamena ijina daYehova niantu. (Mukeŋa 4:6, 9) Neyi mumona antu ‘anakukabishawu anapalañeshuwu neyi nyikoku yakadi kabiña’ makonu, komana himwafwilaña kuyikundeja nansañu yaWanta waNzambuku?—Mat. 9:36.

8. Tuneluki ñahi netu Yeremiya hahilili nehuñu damweniyuku?

8 Yeremiya amukabishileña kudi antu afwilileñayi kukwasha, ilaña hayifuntishilili katama nakatamaku nawa hahililuku. Womikili nawa wadiña naluwi, niMwanta Zedekiya wadiña namuchima watama wamutiyilili luwi. Chelili Zedekiya yamwimakeni nindi yamujahi, Yeremiya wamulembeleli nindi yovwahili mwahosheliyi Yehova. (Yere. 38:4, 5, 19, 20) Komana twayikeña antu neyi chayikeñeliyi Yeremiya?

Nzambi Wamwinkeli Ñovu Yakwikala Wahamuka

9. Tuneluki ñahi netu Nzambi diyi wamwinkeli Yeremiya muchima wakubula woma?

9 Hakusambila Yehova chamulejeliyi nindi yamutemeshi, Yeremiya wakeñeleña kuleya. Chuma cheliliyi, chamwekeshaña nawu kubula woma nikuhamuka kwamwekesheliyi hikwadiña kwakuvwalika nakuku. Ilaña, hamuloña wakushindamena chikupu hadi Nzambi dichamuleñeleli Yeremiya kwimika mushindu mumudimu windi wakuprofweta. Eñañi, Yehova wadiña naniwu kaprofwetu “neyi chilobu akutiyawu woma” muloña wamukwashili Yeremiya nawa wamwinkeli ñovu yakuzata mudimu wamwinkeliyi. (Yere. 20:11) Yeremiya amwilukili nawu wadiña wahamuka nawa wabula woma chakwila hampinji yadiñayi Yesu hanu hamaseki, antu amakwawu amumweneña nawu diyi Yeremiya wasañukili.—Mat. 16:13, 14.

10. Muloñadi chitukuhoshela netu awayishewa ashalahu ayikunjika “nsañu janyuza nijamawanta”?

10 Hakwikala “Mwanta wanyuza,” Yehova wamwinkeli Yeremiya mudimu wakushimuna nsañu yakunsompesha nyuza nimawanta. (Yere. 10:6, 7) Munjilanyi mwayikunjikilawu awayishewa ashalahu “nsañu janyuza nijamawanta”? (Yere. 1:10) Kufwana kaprofwetu wakushankulu, izanvu daYeremiya adinka mudimu kudi Mwanta wakuleña kwejima. Ambuña aNzambi awayishewa ayinka ñovu yakusoñamisha nyuza nimawanta mukaayi kejima. Chineli ayinka ñovu kudi Nzambi Mukwakubadika Kwiwulu nawa ahoshaña idimi ditooka daMwizu dindi donenewa, izanvu daYeremiya dashimunaña nawu nyuza nimawanta amakonu akayibwita nakuyijilumuna hampinji yatoñolayi Nzambi nawa munjila yafuukulayi. (Yere. 18:7-10; Chim. 11:18) Izanvu daYeremiya dinakufwila kutwalekahu namudimu wayinkawu kudi Nzambi wakushimuna nsañu yawunsompeshi waYehova iseki dejima.

11. Yumanyi yatela kutukwasha kutwalekahu kushimwina chakadi kuleka neyi tuholokela mukukala?

11 Mpinji jikwawu twaneñaña neyi kudi ikañesha, antu adi nakaneñawudi hela neyi tudi mukukala. (2 Kor. 1:8) Kufwana Yeremiya, ninetu twatela kutwalekahu. Bayi tuzeyaku. Wonsu wetu tutwalekuhu kumulembelela Nzambi, nikushindamena hadi yena, kulonda ‘tubuli woma’ chitukulombaña wukwashu kudi yena. (1 Tesa. 2:2) Hakwikala akwakudifukula alala, twatela kutwalekahu kwikala atona kunyidimu yatwinkayi Nzambi. Twatela kwikala namuchima wakutwalekahu kushimwina kujilumuka kwaKristendomu chakadi kuleka, kwemeneneñaku antu amuYerusalema abula kushinshika. Izanvu daYeremiya hidabidikaña “mwaka waYehova wunawahi” hohuku, ilaña dabidikaña cheñi “niifuku daNzambi yetu dakutenda.”—Isa. 61:1, 2; 2 Kor. 6:2.

Wadiña Namuzañalu Waweni

12. Muloñadi chitukuhoshela netu Yeremiya watwalekeluhu kwikala namuzañalu, nawa chumanyi chacheni chamuletesheli kwikala namuzañalu?

12 Yeremiya wazañaleleña namudimu wazatileñayi. Wamulejeli Yehova nindi: “Mazu eyi ayiweni, ninami nayidiili. Mazu eyi anluñishili, antiyishili kuwaha mumuchima wami. Muloña antenena dehi ijina deyi, eyi Yehova.” (Yere. 15:16) Yeremiya wamweneña nindi kumwimenaku Nzambi walala nikushimwina izu dindi hikukooleka. Yeremiya chatachikiliyi kusha maana hadi antu amudiwileña, waneñeli. Ilaña chatachikiliyi kusha muchima hakuwaha nihakulema kwansañu yashimwineñayi, wekalili cheñi namuzañalu.—Yere. 20:8, 9.

13. Muloñadi kudiza nsañu yalala yakunama yakuspiritu chikwalemena hakwila nawu tutwalekuhu kwikala namuzañalu?

13 Hakwila tutwalekuhu kwikala namuzañalu mumudimu wakushimwina makonu, twatela kudyaña “kudya kwakola,” nsañu yayeni yalala yekala Mwizu daNzambi. (Heb. 5:14) Kudiza chikupu kwakoleshaña chikuhwelelu. (Kol. 2:6, 7) Kwatuleñelaña kwiluka yililu yetu chiyazañaleshaña muchima waYehova. Neyi chinakutukalila kuwana mpinji yakutaña nikudiza Bayibolu, twatela kushakama hamaseki nakutala hanyidimu yetu. Hela tuhu neyi tudizaña nikutoñojoka chikupu hakapinji kantesha ifuku niifuku chikutukwashaku kukundama kwakwihi naYehova nawa chikutuleñela ‘tudiluñishi, nikutiyisha muchima kuwaha,’ neyi chazañaleliyi Yeremiya.

14, 15. (a) Nyikabwinyi yafumini mumudimu waYeremiya wazatiliyi nakashinshi? (b) Chumanyi chahamekañawu antu jaNzambi makonu hamudimu wakushimwina?

14 Yeremiya washimwini mazu aYehova akusoñamisha niawunsompeshi chakadi kuleka, ilaña washili cheñi muchima hamudimu wamwinkeluwu ‘wakutuña nikutumba.’ (Yere. 1:10) Mudimu windi wakutuña nikutumba wasoñeli nyikabu. Muchaaka cha 607 B.C.E., aYudeya amakwawu niantu abulili kwikala aIsarela apulukili kujilumuka kwaYerusalema. Twelukahu antu amakwawu apulukili akaRekabi, aEbedi Meleki, niBaruki. (Yere. 35:19; 39:15-18; 43:5-7) Awa amabwambu jaYeremiya ashinshika nawa amutiyileña Nzambi woma emenañaku antu ejima akweti chikuhwelelu chakushakama hamaseki adikundaña nezanvu daYeremiya. Izanvu daYeremiya datiyaña kuwaha nankashi hakukolesha “izaza deneni” kuspiritu. (Chim. 7:9) Munjila yoyimu, amabwambu jawawayishewa ashinshika azañalalaña chikupu hakukwasha antu akweti mpwila kulonda eluki chalala.

15 Antu jaNzambi eluka nawu kushimwina nsañu yayiwahi bayi neyi himudimu wakuzatila antu amavulu atiyililaña hohuku, ilaña hikudifukula kudi Nzambi. Hela chakwila antu akwiteja hela nehi, kumuzatila Yehova mudimu wajila kuhitila mukushimwina kwatuzañaleshaña chikupu.—Mas. 71:23; tañenu Aroma 1:9.

‘Ikalenu Atona’ Kumudimu Wenu!

16, 17. Nyikanda yaChimwekeshu 17:10 niHabakuki 2:3 yinakumwekesha ñahi nawu mpinji yinashaluku yinakehi dehi?

16 Neyi tushinshika hawuprofwetu wonenewa wudi haChimwekeshu 17:10, wamwekeshaña nawu mpinji yitunakushakamamu yinakehi. Mwanta wamuchitanu nachiyedi, Wanta waKaayi waAnglo-America, nakuyuula. Kutalisha kuniwu wanta twatañaña nawu: “Chakenzayi [wanta wakaayi wamuchitanu nachiyedi] wakashakama kapinji kanti.” Chayinu mpinji kana “kapinji kanti” keña kamani. Kaprofwetu Habakuki watukonkomwenaña kutalisha hakukuma kwakanu kaayi katama nindi: “Chimwenu ichi chichidi kanda, chakumwaka wakutoñola dehi, . . . Chichiñilili, muloña chakenza chalala, hichakalabaku.”—Hab. 2:3.

17 Dihulenu nenu: ‘Komana mwalala chihandilu chami chinakumwekesha nawu mpinji yinashaluku yinakehi dehi? Nawa chihandilu chami chinakumwekesha nawu nachiñejaña nami kukuma keña kwinzi? Indi kwiji yuma yinafuukulaña niyinatwamijañaku muchihandilu yamwekeshaña nawu nichidi kujinoka nami kukuma hikunateli kwinza swayiku, hela neluki wanyi neyi kukuma kwamba kenza?’

18, 19. Muloñadi chitukuhoshela netu ayinu bayi neyi diyi mpinji yakufunta hanyimaku?

18 Mudimu wunakuzata izanvu dakalama kanda wumani. (Tañenu Yeremiya 1:17-19.) Wenowu muzañalu wutwatiyaña hakwiluka netu awayishewa ashalahu anakwimana chakola neyi “chishimi chachikuñu” nawa neyi “mukala wakuhata chipaka”! Ashalahu ‘anakupimpila mahina ansañu yalala’ muloña anakwiteja Izu daNzambi diyikolesheña nakushika nimpinji yakamanishawu mudimu wayinkawu. (Efwes. 6:14) Antu amwizaza deneni niwena adi nampwila yoyimu yakukwasha izanvu daYeremiya hakukalakala mudimu wawu wayinkawu.

19 Ayinu bayi neyi diyi mpinji yakufunta hanyima hakukalakala mudimu waWantaku, ilaña himpinji yakwiluka mwatalisha mazu asonekawu haYeremiya 12:5. (Tañenu.) Wonsu wetu twatela kuumika muloña twaholokelaña mukweseka. Tunateli kwesekeja kweseka kwatuholokelaña “nawakwakwenda hamaseki” itwatela kutemuka nawu. Hela chochu, chineli “lukadi lwasweja,” ludi kwakwihi, tunateli kukuhwelela netu makabi akuswejelaku. (Mat. 24:21) Tunateli kwesekeja muntu wunakufwila kumanisha yihuñu yasweja yidi kumbidi namuntu wunakutemukila hamu ‘nawakwakwenda hatuwalu.’ Hakwila nawu muntu yatwalekuhu kutemukila hamu nawatuwalu anakutemuka chikupu, chiña yomika nankashi. Dichi twatela kuumika kweseka kutunakumona makonu, nawa chakatukwashaku kuumika kweseka kudi kumbidi.

20. Chumanyi chimunakufwila kwila?

20 Wonsu wetu twatela kumwimbujola Yeremiya nikukalakala chikupu mudimu wetu wakushimwina! Yililu yidi neyi kukeña, kubula woma, nimuzañalu yamuleñeleli Yeremiya kudikita nankashi mumudimu windi wakushimwina nakashinshi hadi yaaka 67. Lubanji lwankenu yamutondu wamumondi lwatwanukishaña netu Yehova ‘wukutwalekahu kutona’ kulonda yakoñi mwaya izu dindi. Anetu nawa, twatela kwikala atona kulonda twili mwaya izu dindi. Yeremiya ‘watwalekeluhu kutona,’ anetu nawa, twatela kwikala atona.

Munakwanuka?

• Kukeña kwamukwashili ñahi Yeremiya ‘kwikala watona’ kumudimu wamwinkeluwu?

• Muloñadi chitunakukeñela netu Nzambi yatwinki ñovu yakwikala ahamuka?

• Chumanyi chamukwashili Yeremiya kwikala namuzañalu?

• Muloñadi chimunakukeñela ‘kwikala atona’?

[Malwihu aKuzatisha haKudiza]

[Mwevulu wudi hefu 31]

Komana mukutwalekahu kushimwina hela anakuyikañesha?