Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Malwihu Kufuma Kudi Antañi

Malwihu Kufuma Kudi Antañi

Malwihu Kufuma Kudi Antañi

Yesu Kristu chatemesheliyi apostolu 12 kuya nakushimwina, komana wayilejeli nindi asendi jimbwechi nikuvwala nkwabilu?

Antu amakwawu ahoshaña nawu nyikanda yisatu yaNsañu Yayiwahi yashimunaña nawu Yesu watemesheli apostolu yaditadikishaña. Neyi twesekeja iyi nyikanda, tukuwana wunsahu walala. Chatachi, esekejenu nsañu yasonekeli Maku niLuka. Nsañu yasonekeli Maku yahosha nawu: “[Yesu] hakuyileja nindi, Bayi musenda yuma yakuya nachu munjilaku, chiña kwambwechi hohu; yakudya nehi, ipakumuna nehi, mali muchikwama nehi; ilaña vwalenu nkwabilu; bayi muvwala yikovwelu yiyeduku.” (Maku 6:7-9) Luka niyena wasonekeli nindi: “Bayi musenda yuma yakuya nachu munjila yenuku; hela mbwechi, hela ipakumuna, hela yakudya, hela mali; hela kwikala nayikovwelu yiyedi.” (Luka 9:1-3) Muniyi nyikanda yiyedi tunamoni chaambu chiduhu. Kwesekeja nachahosheliyi Maku, apostolu ayilejeli kusenda mbwechi nikuvwala nkwabilu, ilaña Luka wasonekeli nindi hiyateleli kusenda chumaku, nimbwechi tuhu nehi. Maku wateneni nkwabilu, ilaña Luka nehi.

Hakwila twiluki mwatalishiliyi Yesu haniyi mpinji, talenu mazu azatishawu munyikanda yisatu yaNsañu Yayiwahi. Munyikanda yisatu yitunashimuni nihaMatewu 10:5-10, apostolu ayilejeli nawu bayi anvwala hela kusenda “yikovwelu yiyeduku.” Hekwawu, kapostolu wudi wejima wavweli chikowelu chimu. Dichi hiyateleli kusenda yikowelu yikwawu yakuvwala halwenduku. Munjila yoyimu, apostolu avweli nkwabilu. Maku wahosheli nindi ateleleli ‘kuvwala nkwabilu,’ yoyi nkwabilu yavwaliluwu. Indochu mbwechi? Mukanda waThe Jewish Encyclopedia wahosha nawu: “Chinamwekani neyi dichelileñawu antu amavulu hakachi kawaHeberu akushankulu asendeleña mbwechi.” (Kutach. 32:10) Maku wahosheli nindi apostolu ‘bayi asenda yuma yakuya nachu munjilaku’ chiña hohu mbwechi yadiñawu nayu hampinji yayilejeleñawu kudi Yesu. Dichi ansoneki aNsañu Yayiwahi adiña nakukonkomwena halushimbi lwaYesu lwakubula kuya kumatalawu nakusenda yuma yikwawu yakuzatisha halwendu.

Matewu niyena watiyili ilu lushimbi lwaYesu nakulusoneka wakonkomweneni hanichi chikuma. Yesu wahosheli nindi: ‘Bayi mudikeñela hela wuru, hela siliva, hela wuneñu muyikwama yenuku; hela ipakumuna dakuya nachu munjila yenu, hela tuhuma tuyedi, hela nkwabilu, hela mbwechi nehi, muloña mukwakukalakala watela yakudya yindi.’ (Mat. 10:9, 10) Chumanyi chadi kwilawu nankwabilu yavweluwu apostolu nimbwechi jakwatiluwu mumakasa? Yesu hayilejeli kunata yuma yadiñawu nayuku, ilaña wayilejeli nindi bayi adikeñela yuma yamuchidiwuku. Hanu dinu, chumanyi chayinkeleliyi ilu lushimbi? Muloña “mukwakukalakala watela yakudya yindi.” Aha dihashindameneni lushimbi lwaYesu, lwesekeni nakufumba kwashimwiniyi Mumpanji yindi yaHampinji yahosheleña hakubula kwakamena hayakudya, yakunwa hela yakuvwala.—Mat. 6:25-32.

Hela chakwila nyikanda yaNsañu Yayiwahi hatachi yamwekana neyi yaditadikishaña, ilaña yahosha hachuma chimu. Apostolu ateleleli kuya nayuma yadiñawu nayu hayina mpinji chakadi kuya nakukeñelahu yuma yikwawu. Muloñadi? Muloña Yehova wadi kuyinka yuma yakeñeleñawu.

Indi “Ambanda amavulu nankashi” ateneniyi Solomoni adiña anyi?—Mukwa. 2:8.

Hituneluki chikupuku, ilaña hekwawu adiña ambanda aya mpuhu amweneñayi Solomoni kuchota chindi chanyiloña.

HaMukwakutaŋisha kapetulu 2, Solomoni washimwini yuma yayivulu yakoñeliyi kushilahu ninyidimu yamaneni yakutuña matala. Wahosheli cheñi nindi: “Nadipompesheleli nisiliva niwuru, niyuma yalema yambala yawanyanta niyamumawuloñu. Hinukudipompeshela amayala akwakwimba tumina, niambanda akwakwimba tumina, niyuma yakuluñisha nachu anyana kawantu, niambanda amavulu nankashi.”—Mukwa. 2:8.

Atwaamba nsañu aBayibolu amavulu afwikijaña nawu “ambanda amavulu” ateneniyi Solomoni adiña añodi jindi amavulu akwacheñi nakwacheñi niantombu jindi asumbwiliyi kumbidi, ambanda amuletesheli yatachiki kudifukula kudi ankishi. (1 Anya. 11:1-4) Hela chochu, iyi nsañu ayilumbulula munjila yakobankana. Hampinji yasonekeliyi Solomoni awa mazu, wadiña wayiluka chikupu awa “ambanda amavulu.” Hayina mpinji, Solomoni wadiña nawuselewa waYehova, muloña Nzambi wamoneneneña hakusoneka nyikanda yamuBayibolu. Ilaña chimwahitili yaaka hadiñi cheñi nawuselewa waNzambuku chelili yasumbuli ambanda amavulu akwacheñi nikwacheñi niantombu nakutachika kudifukula kudi ankishi.

Mumukanda waMukwakutañisha, Solomoni wahosheli nindi ‘wakeñakeñeli mazu akutiyisha kuwaha niakusoneka choloka mazu alala.’ (Mukwa. 12:10) Hadaha wadiña weluka mazu akwila nawu ‘iñodami,’ ‘mwadi,’ ‘nintombu,’ muloña awa mazu wayizatishili hakusoneka nyikanda yajila. (Yish. 5:18; 12:4; 18:22; Mukwa. 9:9; Kam. 6:8,  9) Ilaña hamukanda waMukwakutañisha 2:8, awa mazu elukiliyi hayizatishiluku.

Mazu achiHeberu abalumunawu nawu “ambanda amavulu” haMukwakutaŋisha 2:8 muBayibolu yaLunda, ayizatisha kamu hohu muBayibolu. Ankuluñaña adiza Bayibolu eteja nawu hiyeluka mwatalisha awa mazuku. Akwakubalumuna Bayibolu amavulu ahoshaña nawu mazu adi haMukwakutaŋisha 2:8 atalisha kudi ambanda alemesheluwu nankashi. Imu dimwatalisha mazu akwila nawu “ambanda amavulu.”

Solomoni wayili mpuhu chikupu, chakwila mwanta wamumbanda walukanu wawanta wakuSheba wamaheta chatiyiliyi mpuhu yindi, wayili nakumutala nawa wazañaleli hama. (1 Anya. 10:1, 2) Hadaha dimwatalishiliyi Solomoni hakutena nindi “ambanda amavulu.” Hekwawu wateneneña ambanda aya mpuhu enjileña kuchota chindi hampinji yadiñayi hetanda hadi yaaka yayivulu hachidiñayi nawuselewa waNzambi.