Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Fuukulenuhu Yuma Yamulemeshaña Nzambi

Fuukulenuhu Yuma Yamulemeshaña Nzambi

Fuukulenuhu Yuma Yamulemeshaña Nzambi

“Muntu wadihoñeshaña mumuchima watalaña chachiwahi mwakuyayi.”—YISH. 14:15.

1, 2. (a) Chumanyi chasweja kulema chitwakeñaña muyuma yejima yitwafuukulañahu? (b) Tukudiza malwihwinyi?

 CHAKADI nikujina diyuma yitwelaña mafuku ejima. Yayivulu mwafumaña kukala kwakapinji kantesha. Yikwawu yinateli kuleta kukala kweneni muchihandilu chetu. Hiyumanyi? Hiyuma yitwafuukulañahu. Muyuma yejima yitwafuukulañahu chili yamaneni chili yanyanya, chuma chasweja kulema chitwakeñaña hikumulemesha Nzambi.—Tañenu 1 Akorinda 10:31.

2 Komana chayikalilaña kufuukulahu yuma tahindi chapela? Neyi tunakukeña kwikala akwaKristu apama, twatela kudiza kwambula yuma yaloña nayatama nikufuukulahu yuma yitweluka netu yalala, bayi yelukayi muntu mukwawuku. (Rom. 12:1, 2; Heb. 5:14) Yumanyi yikwawu yayiwahi yikutuleñela kwiluka chakufuukulahu chiwahi? Muloñadi kufuukula hayuma mpinji yikwawu chikwakalila? Nawa jinjilanyi jitwatela kulondela hakwila twiluki netu yuma yitwafuukulañahu yamulemeshaña Nzambi?

Muloñadi Wutwatelela Kufuukulahu?

3. Yumanyi yitukubula kwiteja yinateli kuluwañesha yuma yitunakufuukulahu?

3 Neyi tudi nanyichima yiyedi kutalisha hanshimbi jamuBayibolu, akwetu akashikola hela itwazataña nawu anateli kuhosha nawu hitweteja chikupu yuma yitwakuhwelelaku nawa anateli kutuhuñumuna. Anateli kutwamba hela kwiya nikutukakeja nawu ‘tulondeli muchendu chawantu’ kulonda tuzati yuma yelañawu hela kujinda yuma yakoñañawu. (Kwid. 23:2) Hela chochu, muntu weluka kufuukulahu yuma yamulemeshaña Nzambi hakutiya woma hela kukeña kumwiteja kudi akwawu kumukojeja kwila yuma yikuzuñesha chinleji chindi chadizishewa naBayiboluku.—Rom. 13:5.

4. Muloñadi antu amakwawu chakeñelañawu kutufuukwila hayuma?

4 Bayi neyi antu ejima akutufuukwila hayuma anateli kutuleja mwaheñaku. Niamabwambu anakufwila kutukwasha atela kutushinjila nawu tulondeli nsañu yinakutufumbawu. Hela twashakamaña nawanvwali jetu wanyi, chakadi nikujina antaña jetu atwakamenaña nawa anateli kutwalekahu kutuleja chakufuukula hayuma yalema. Chakutalilahu, shinshikenu hansañu yakuukewa. Bayibolu yakaanisha chikupu kuzatisha mashi. (Yil. 15:28, 29) Nsañu jikwawu jakundama kukuukewa, hiyajishimuna jikaku nawa jakeñekaña wejima wetu kufuukulahu kutalisha hanjila jitwatela kwiteja hela kukaana kutuukilamu. * Antaña jetu atela kutushinjila chikupu haniyi nsañu. Hela chochu, neyi hitukufuukulahu haniyi nsañu, mukwaKristu wejima wapapatishewa watela kudisendela ‘chiteli chindi.’ (Ŋal. 6:4, 5) Kwikala nachinleji chitooka kumesu aNzambi dichuma chitwasweja kulemesha, bayi kwikala nawuselewa wawantuku.—1 Tim. 1:5.

5. Tunateli kutondolwela ñahi kujiyisha chikuhwelelu chetu?

5 Kwikala nanyichima yiyedi kunateli kutuletela kukala kweneni. Kambanji Yakoba wasonekeli nindi muntu wanyichima yiyedi “wajilajilaña mwelañayi mwejima.” (Yak. 1:8) Kufwana muntu wudi muwatu wakadi chilapu wudi hakaluñalwiji hadi mpepela yeneni, akumuhuñumuna nayitoñojoka yawantu yamukunkulwayi. Muntu wamuchidiwu hashimbulaña nakujiyisha chikuhwelelu chinduku nawa wukutachika kwinka akwawu muloña hakukala kukwetiyi. (1 Tim. 1:19) Tunateli kukañesha ñahi kukala kwamuchidiwu? Twatela kwikala ‘akola muchikuhwelelu.’ (Tañenu Akolosi 2:6, 7.) Hakwila nawu twikali akola, twatela kwiluka chakufuukulahu yuma yamwekeshaña nawu twakuhwelela Mwizu daNzambi donenawu. (2 Tim. 3:14-17) Yumanyi yatela kutukañesha kufuukulahu chiwahi?

Kufuukulahu haYuma hiChuma Chakala

6. Indi woma wunateli kutuzeyesha ñahi?

6 Woma wunateli kutuzeyesha, tunateli kuchiina kufuukula mwaluwa, kuchiina netu tukukañanya hela netu akutuseha kudi antu. Chatama wanyi kwakama muniyi njila. Kwosi muntu wakeñaña kufuukulahu chuma chaluwa, chikumuletela kukala hela kumutiyisha nsonyi. Hela chochu, kukeña kutwamukeña Nzambi Niizu dindi kunateli kutukwasha kubula kutiya woma chikupu. Munjilanyi? Kukeña kutwamukeña Nzambi kukutusañumuna kutala Mwizu dindi ninyikanda yashindamena haBayibolu henohu kanda tufuukuluhu yuma yalema. Dichi neyi twila mwenimu hitukusweja kufuukula yuma yaluwaku. Muloñadi? Muloña Bayibolu ‘yalejaña wakadi maana mwakubabela, nikuleja mukwenzi mwakwilukila nimwakutoñojokela mwakashinshi.’—Yish. 1:4.

7. Chumanyi chitukudizila kudi Mwanta Davidi?

7 Komana tukufuukulañahu yuma yayiwahi mpinji yejima? Inehi. Wejima wetu twakoñaña yiluwa. (Rom. 3:23) Chakutalilahu, Mwanta Davidi wadiña muntu wamaana nawa washinshika. Ilaña mpinji yikwawu wafuukwileñahu yuma yaheña, nawa yumiyi yamuleteleli yihuñu nikuyandishilamu amakwawu. (2 Sam. 12:9-12) Hela chochu, Davidi hetejeli yiluwa yindi kumukañesha kufuukulahu yuma yamuletesheli kwikala nawuselewa waNzambuku. (1 Anya. 15:4, 5) Kufwana Davidi, neyi twiluka netu Yehova wukudiwula yiluwa yetu nawa wukutwanakena nshidi jetu, tunateli kufuukulahu chiwahi hela chakwila twavulumwini kunyima. Wakatwalekahu kukwasha antu amukeña nawa amwovwahilaña.—Mas. 51:1-4, 7-10.

8. Chumanyi chitwadizilaña kunsañu yahosheliyi kapostolu Pawulu kutalisha hamaluwi?

8 Hitukusweja kwakamena hayuma yitwafuukulañahuku. Munjilanyi? Neyi twiluka netu mpinji jikwawu kwekala njila jajivulu jaloña jitwatela kulondela. Shinshikenu chahosheliyi kapostolu Pawulu hansañu yamaluwi. Amoneneneni kusoneka nawu: ‘Neyi kudi muntu wunatoñojoki nindi hakutwesha kushakama wujikuku, neyi nakuli dehi, hela hanatweshi kudihembaku, akumini dakwila mwakeñayi; hanavulumunuku, adisumbuli tuhu. Hakwila muntu wadikaña mumuchima windi, hikudi nsañu jakumukanjikijaku, wukweti nawa ñovu yakudihemba, nakoleshi mumuchima windi nindi yahembi wujiki windi, diyi wukwila chachiwahi.’ (1 Kor. 7:36-38) Pawulu wahosheli nindi wujiki hichuma chasweja kuwaha, hela chochu, hahosheli nindi wujiki dichuma chachiwahi hohuku.

9. Komana twatela kwakamena chamonañawu amakwawu yuma yitwafuukulañahu? Lumbululenu.

9 Komana twatela kwakamena chamonañawu amakwawu yuma yitwafuukulaña? Twatela kwakamena yuma yikwawu. Talenu chahosheliyi Pawulu hakudya yakudya yalambwileñawu kudi ankishi. Wahosheli nindi kudya yakudya yamuchidiwu chatama wanyi, ilaña chinateli kuneñesha muntu wudi nachinleji chazeya. Chumanyi chafuukwiluhu Pawulu? Wasonekeli nindi, “Neyi yakudya yikudimbwisha mana kwami, nukuleka kudya mbiji chikupu haya nyaka, nakenda kadimbwisha mana kwami.” (1 Kor. 8:4-13) Anetu twatela kushinshika yuma yitwafuukulañahu chiyinateli kukwasha hela kuzeyesha yinleji yawakwetu. Hela chochu, twatela kwakamena chikupu hayuma yitwafuukulañahu chiyinateli kukuma wulunda wetu naYehova. (Tañenu Aroma 14:1-4.) Nshimbinyi yamuBayibolu yikutukwasha kufuukulahu yuma yamulemeshaña Nzambi?

Jinjila jitanu naYimu Jatela Kutukwasha Kufuukulahu Chiwahi

10, 11. (a) Tunateli kutondolwela ñahi kudinka wanta muchisaka? (b) Chumanyi chatela kwanukawu aeluda neyi anakufuukula hayuma yakundama kuchipompelu?

10 Bayi mudinka wantaku. Henohu kanda tuzati chuma chitunakukeña kwila, twatela kudihula netu, ‘Nikweti ñovu yakufuukula chumiche?’ Mwanta Solomoni wasonekeli nindi: “Chikwenzaña kudinka wanta, dihu henzaña nsonyi; ilaña kudi akwakudizoza kwokwekala maana.”—Yish. 11:2.

11 Anvwali atela kuyiteja anyanawu kufuukulahu yuma yikwawu, ilaña anyana bayi amona nawu akweti ñovu yakufuukulahuku. (Kol. 3:20) Ambanda niamama jawantu akweti ñovu muchisaka, ilaña atela kulemesha anfumu jawu neyi nyitu yamatala. (Yish. 1:8; 31:10-18; Efwes. 5:23) Chochimu, amayala atela kwiluka nawu akweti ñovu yantesha hohu nawa atela kumwovwahila Kristu. (1 Kor. 11:3) Aeluda afuukulaña yuma yakundama kuchipompelu. Hela chochu, azataña nañovu kulonda abuli “kupandakana yuma yasonekawu dehi” Mwizu daNzambi. (1 Kor. 4:6) Alondelaña cheñi wunlomboli watambwilañawu kudi nduñu wakashinshi. (Mat. 24:45-47) Neyi tufuukulañahu yuma yinatulejuwu nawu tufuukulahu hitukusweja kwakamena hela kuneñesha amakwawuku.

12. (a) Muloñadi wutwatelela kusandujola? (b) Lumbululenu muntu chatela kusandujolayi.

12 Sandujolenu. Solomoni wasonekeli nindi, “Yitoñojoka yamukwakudikita yatwala kwamukuvulisha hohu; ilaña antu ejima elaña yakulundumukila alonda yowu kubula.” (Yish. 21:5) Chakutalilahu, munakutoñojoka kuzata mudimu wakulanda nakulandulula? Bayi mukumina dakwila yuma yimunakutoñojokaku. Mwatela kwikala nawunsahu wejima watela kuyikwasha, ihulenu antu eluka iyi nsañu, nawa fwilenu kwiluka nshimbi jamuBayibolu chijahosha haniyi nsañu. (Yish. 20:18) Hakwila nawu nsañu yimunasandujoli yiyikwashi, loñeshenu yipapilu yiyedi, chimu sonekenuhu yuma yayiwahi yafumaña muniwu mudimu, chikwawu sonekenuhu yuma yatama. Henohu kanda mufuukuluhu, sambilenu “kuchinda mali achidikochu.” (Luka 14:28) Toñojokenu chuma chikumwekana hayuma yimukufuukulahu kutalisha hamali enu niwulunda wenu naYehova. Mwatela kwikala nampinji yeneni nikuzata nañovu hakwila musandujoli. Neyi mwila mwenimu himukufuukulahu yuma yakulundumukila yikuyiletela kukalaku.

13. (a) Chumanyi chatushikawu hamukanda waYakoba 1:5? (b) Indi kulomba maana kunateli kutukwasha ñahi?

13 Lombenu maana. Twatela kumulemesha Nzambi nayuma yitwafuukulaña neyi tumulomba netu yitukwashi. Kambanji Yakoba wasonekeli nindi: “Mwinenu nabuli maana, alombi kudi Nzambi, wahanaña kudi antu ejima makasa ayedi, hahosholañaku; akumwinkawu.” (Yak. 1:5) Hitwatela kutiya nsonyi yakumulomba Nzambi netu yatwinki maana akufuukulahuku. (Yish. 3:5, 6) Kafwampi neyi tushindamena hakashinshi ketu etu aweni tunateli kuluwankana. Neyi tulomba maana nikusandujola nshimbi jaMwizu daNzambi, tukwiteja spiritu yajila kutukwasha kwiluka chuma chacheni chitunakukeñela kuzata owu mudimu.—Heb. 4:12; tañenu Yakoba 1:22-25.

14. Muloñadi wutwatelela kutondolwela kushintajala?

14 Fuukulenuhu. Bayi munyakala kufuukulahu chakubula kusandujola hela kulomba maanaku. Muntu wukweti maana wasambilaña ‘kutala chachiwahi mwakuyayi.’ (Yish. 14:15) Hela chochu, bayi mushintajalaku. Mukwakushintajala nateli kuleyela munjila jakubula kushikilamu muloña nakañanyi kuzata mudimu. (Yish. 22:13) Hela chochu wafuukulañahu, kafwampi wafuukulahu nindi akwawu amulomboleña muchihandilu chindi.

15, 16. Chumanyi chakeñekaña hakuzatila hayuma yimunafuukuluhu?

15 Zatenu mumunafuukuli. Ñovu yitwazatishaña hakufuukulahu chiwahi yinateli kuya mumenji neyi tubula kuzatila chikupu hayuma yitunafuukuli. Solomoni wasonekeli nindi: “Yuma yejima yinawani chikasa cheyi kwila, ilaku nañovu jeyi.” (Mukwa. 9:10) Hakwila nawu twili mwenimu twatela kuwanisha mali ejima anakukeñeka kulonda tuzati mutunafuukuli. Chakutalilahu, mukwakushimwina muchipompelu nateli kufuukulahu kuzata wupayiniya. Komana wukutwesha? Wukutwesha neyi yabula kwiteja mudimu wakumujimba nikuhema kumuzeyesha nikumumanishila mpinji yatela kukalakalayi mudimu wakushimwina.

16 Muntu neyi yafuukulahu chuma chachiwahi kakavulu chakalaña kuzatamu. Muloñadi? Muloña “mpata yamunu mwishina yashakamaña mudi owu watama.” (1 Yow. 5:19) Twatela kulwisha ‘nawakwakuyuula mwidima wamakonu, nawaspiritu atama amumawulu.’ (Efwes. 6:12) Kapostolu Pawulu nikambanji Yuda ashimwini nawu antu afuukulahu kumulemesha Nzambi atela kulwa.—1 Tim. 6:12; Yuda 3.

17. Indi Yehova wakeñaña nindi twilidi kutalisha hayuma yitwafuukulañahu?

17 Hitulukenu muyuma yimunafuukuluhu nawa himpenu neyi hanakukeñeka kuhimpa. Bayi neyi yuma yejima yimukufuukula yazatikaña neyi chimwayifuukulaku. ‘Mpinji nakululakana chatululakenaña’ wonsu wetu. (Mukwa. 9:11) Hela chochu, Yehova wakeñaña nindi tuumiki yuma yikwawu yitwafuukulaña hela chakwila tunakumona kukala. Neyi muntu nafuukuluhu kudihana kudi Yehova, hela chikaninu chamaluwi hatela kuhimpaku. Nzambi wakeñaña nindi tukakeli kuyuma yitunafuukuluhu. (Tañenu Masamu 15:1, 2, 4.) Yuma yikwawu yitwafuukulañahu hiyalema nankashuku. Muntu wukweti maana wahitulukaña muyuma yinafuukuluhu mumpinji mumpinji. Hetejaña kudinka wanta hela kuchinchika kumukañeshi kuhimpa yuma yinafuukuliyi hela kufuukula mwacheñuku. (Yish. 16:18) Chuma chalemeshayi hikutwalekahu kumulemesha Nzambi nayuma yaleñayi muchihandilu chindi.

Dizishenu Amakwawu Kufuukulahu Yuma Yamulemeshaña Nzambi

18. Indi anvwali anateli kudizisha ñahi anyanawu kulonda afuukuleñahu chiwahi?

18 Anvwali atela kuzata nañovu hakukwasha anyanawu kudiza chakufuukulahu yuma yamulemeshaña Nzambi. Chakutalilahu chachiwahi chekala chantañishi wamuwahi. (Luka 6:40) Neyi chinatwesheki, anvwali atela kulumbulwila anyanawu chiyafuukwileñawu yuma yikwawu. Atela cheñi kuyiteja anyanawu kufuukulahu yuma yikwawu aweni nikuyihameka neyi anazati chiwahi yuma yafuukulawu. Indi neyi mwana yafuukulahu mwaheña anateli kwiladi? Chuma chatachi chatela kwilawu anvwali hikumukiña mwanawu kuyuma yatama yafumañamu, ilaña kwila mwenimu hikunateli kumukwasha mwanawu mpinji yejimaku. Chakutalilahu, anvwali anateli kumwiteja mwana kutambula pasu yawuñendeshi. Neyi mwana yofumpa nshimbi jahamukwakwa nawa amwinka muloña, anvwali akwiladi? Anvwali anateli kufweta muloña. Hela chochu, neyi anakukeña nawu mwana yazati yomweni yafweti muloña, nateli kudiza chakudimena hayuma yineliyi.—Rom. 13:4.

19. Yumanyi yitwatela kudizisha atudizi etu aBayibolu, nawa tunateli kwila ñahi mwenimu?

19 Yesu wayilejeli atumbanji twindi kutañisha amakwawu. (Mat. 28:20) Chuma chasweja kulema chitwatela kudizisha atudizi aBayibolu hikuyileja chakufuukulahu chiwahi. Hakwila tuyidizishi chiwahi, hitwatela kwikala nachaaku chakuyileja chakwilaku. Chikuwaha neyi tukuyidizisha chakutoñojoka hanshimbi jamuBayibolu kulonda adifuukwileña aweni mwakwilila. Kafwampi wejima wetu “twamba kalumbulula kudi Nzambi mutwelaña hamuntu hamuntu.” (Rom. 14:12) Dichi, wejima wetu tukweti yuma yayiwahi yikutuleñela kufuukulahu yuma yamulemeshaña Nzambi.

[Tumazu twaheshina]

^ Neyi munakukeña nsañu yikwawu yahosha haniyi nsañu, talenu muchamukachi chinakwila nawu “Nateli Kufuukula Ñahi Kutalisha Hatuyuma Twanti Twamumashi niJinjila Jakuukilamu Jinabombelumu Kuzatisha Mashami?” muMudimu Wetu waWanta waNovember 2006, mafu 3-6.

Mukwakula Nenudi?

• Muloñadi wutwatelela kudizila chakufuukula?

• Indi woma wunateli kutukojeja kwiladi, nawa tunateli kushinda ñahi woma?

• Jinjilanyi jitanu nayimu jitwatela kulondela hakwila twiluki netu yuma yitwafuukulañahu yamulemeshaña Nzambi?

[Malwihu aKuzatisha haKudiza]

[Chikasha/Mwevulu wudi hefu 16]

Jinjila Jatela Kutukwasha Kufuukulahu Chiwahi

1 Bayi Mudinka Wantaku

2 Sandujolenu

3 Lombenu Maana

4 Fuukulenuhu

5 Zatenu muMunafuukuli

6 Hitulukenu Muyuma Yimunafuukuluhu Nawa Himpenu

[Mwevulu wudi hefu 15]

Muntu wanyichima yiyedi wudi neyi muntu wudi muwatu wakadi chilapu hakaluñalwiji hadi mpepela yeneni