Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Indi Kunooka Kwanzambi Kwatalisha Mudihi?

Indi Kunooka Kwanzambi Kwatalisha Mudihi?

Indi Kunooka Kwanzambi Kwatalisha Mudihi?

“Kudi antu aNzambi kunashali kunooka kwalala.”—HEB. 4:9.

1, 2. Yumanyi yitukudizilaku hamukanda waKutachika 2:3, nawa malwihwinyi itwatela kwihula?

 MUKAPETULU katachi kamukanda waKutachika, twadizaña netu Nzambi waleñeli iseki hadi mafuku atanu nadimu kulonda antu akashakameñamu. Awa bayi neyi himafuku amaora 24 hohuku, ilaña himpinji yayilehi. Bayibolu yahoshaña hakukuma kwefuku dejima danawa mafuku atanu nadimu nawu: “Kwila nimelela, Kwila nintetemena.” (Kutach. 1:5, 8, 13, 19, 23, 31) Ilaña ifuku damuchitanu nachiyedi dadiña dambukaku. Bayibolu yahoshaña hanidi ifuku nawu: “Nzambi wakiswilili ifuku damuchitanu nachiyedi nkisu yodijilika nikudijilika; muloña hefuku odu hohalekeliyi [hanookeliyi] mudimu windi wakuleña.”—Kutach. 2:3.

2 Mosi chahosheliyi nindi Nzambi ‘wanookeli,’ watalishili mukwila nindi wachidiña nakunooka hayina mpinji. Dichi tunateli kuhosha netu hampinji yasonekeliyi Mosi mukanda waKutachika muchaaka cha 1513 B.C.E. Nzambi wachidiña nakunooka. Nzambi washimwini cheñi muBayibolu nindi antu anateli kwiñila mukunooka kwindi, dikwila nawu kunooka neyi chanookeliyi yena. Komana Nzambi wuchidi kunooka nimakonu? Neyi wuchidi kunooka, tunateli kwiñila ñahi mukunooka kwindi? Kwiluka ñakwilu yanawa malwihu kwalema nankashi.

Komana Yehova Wuchidi ‘Kunooka’?

3. Mazu ahosheliyi Yesu haYowanu 5:16, 17 anakumwekesha ñahi nawu ifuku damuchitanu nachiyedi datwalekeluhu muyaaka nkulakaji yakusambila?

3 Kudi yikuma yiyedi yatuleñelaña kwiluka netu ifuku damuchitanu nachiyedi datwalekeluhu nimuyaaka nkulakaji yakusambila C.E. Chatachi, shinshikenu hamazu ahosheliyi kudi akwakudimbulula amuhosholeli hamuloña wakuuka hefuku daSabata, kuuka akumweneña nawu himudimu. Mwanta wayilejeli nindi: “Tata yami wuchidi kukalakala nihanu, ninami nawa nidi nakukalakala.” (Yow. 5:16, 17) Watalishili mudihi? Watalishili mukwila nindi: ‘Ami niTata yami twazataña mudimu wowumu. Tata yami wazataña haSabata yindi hadi yaaka yayivulu, nawa wuchidi kuzata, ninami natela kuzata haSabata.’ Mazu ahosheliyi Yesu anakumwekesha nawu ifuku damuchitanu nachiyedi dachidiña kutwalekahu, dikwila nawu ifuku daNzambi dakunooka mumpinji yaYesu. *

4. Chikumanyi chashimwiniyi Pawulu chamwekesheli nawu ifuku damuchitanu nachiyedi datwalekeluhu nimumafuku indi?

4 Pawulu washimwini cheñi chikuma chikwawu. Hakushimuna mazu ekala haKutachika 2:2 ahoshaña hakunooka kwaNzambi, Pawulu amoneneni hakusoneka mazu akwila nawu: “Etu tunakuhweleli tweñilaña mukunookoku.” (Heb. 4:3, 4, 6, 9) Ichi chinakumwekesha nawu nimumafuku aPawulu ifuku damuchitanu nachiyedi dachidiña nakutwalekahu. Indi ifuku damuchitanu nachiyedi dakamana mpinjinyi?

5. Chumanyi chakeñeleñayi Yehova kukoña hefuku damuchitanu nachiyedi? Nawa mpinjinyi yakamanishayi kufuukula kwindi?

5 Hakwakula ilu lwihu, twatela kwiluka chatondeleliyi Nzambi idi ifuku damuchitanu nachiyedi. Nsona yaKutachika 2:3 yadilumbulula nawu: “Nzambi wakiswilili ifuku damuchitanu nachiyedi nkisu, yodijilika nikudijilika.” Yehova wajilikili idi ifuku muloña waditondeli nindi hiifuku damanishiliyi kufuukula kwindi kwakuleña iseki. Nzambi wakeñeli nindi antu ovwahila ashakami heseki nakudihemba chiwahi niyuma yejima yekala heseki. (Kutach. 1:28) Hamuloña wakukeña kushikija iku kufuukula dichaleñela Yehova Nzambi niYesu Kristu, “Mwanta wasabata,” ‘kutwalekahu kukalakala nihanu.’ (Mat. 12:8) Ifuku daNzambi dakunooka dikatwalekahu kushika nihakumana kwayaaka ikombakaji daKuyuula kwaKristu.

Bayi ‘Mudimbuka Nakulondeja Mwajikwiluwu Wenaku’

6. Yakutalilahwinyi yinateli kutusoñamisha, nawa yumanyi yitukudizilaku?

6 Nzambi washimwini chikupu kufuukula kwindi kudi Adama naEvu, ilaña akañenyi kulondela mwayilejeliyi. Kufuma hadikañiluwu Adama naEvu, yihita yawantu niwena adikañaña. Antu jaNzambi niwena, chidi neyi aIsarela adikañili naNzambi mapampa kakavulu. Pawulu wasoñamishili akwaKristu akusambila nindi antu amakwawu akakañanya kwovwahila neyi chakañenyiwu aIsarela. Wasonekeli nindi: “Dichi tushenu muchima hakwiñila mukunookoku, hakenda kamwekana muntu wukudimbuka nakulondeja mwajikwiluwu wena.” (Heb. 4:11) Mazu ahosheliyi Pawulu amwekeshaña nawu antu abulaña kwovwahila hiyanateli kwiñila mukunooka kwaNzambuku. Chumichi chinatalishi mudihi? Komana chinatalishi mukwila nawu neyi tubula kulondela mwaya kufuukula kwaNzambi hitukwiñila mukunooka kwaNzambuku? Eñañi, kwiluka ñakwilu yanilu lwihu kwalema nankashi kudetu, nawa tukuhanjekahu chikupu. Tusambilenu kushinshika hachakutalilahu chatama chemikiluwu aIsarela nichuma chaleñeleli abuli kwiñila mukunooka kwaNzambi.

“Hiyakeñila Mukunooka Kwamuku”

7. Chumanyi chiyifuukwililiyi Yehova aIsarela hampinji yayipulwishiliyi muEjipitu, nawa chumanyi chateleleli kwilawu aIsarela?

7 Mu 1513 B.C.E., Yehova walejeli kambuñindi Mosi mwafuukwililiyi aIsarela. Nzambi wahosheli nindi: “Nasuluki dehi munu niyipulwishi kudi aEjipitu, nakayifumishi mwituñodu, nakayitwali mwituña dadiwahi deneni dasweja nimayeli niwuchi.” (Kwid. 3:8) Yehova wapulwishili aIsarela muEjipitu kulonda ekali antu jindi neyi chamukaniniyi Abarahama. (Kutach. 22:17) Nzambi wayinkeli aIsarela nshimbi jateleleli kuyikwasha kwikala nawubwambu wawuwahi nayena. (Isa. 48:17, 18) Wayilejeli aIsarela nindi: “Neyi chalala mukwovwahilaña izu dami, neyi mukuhembaña chitiyañenu chami, mukwikala chuma chalema, chamami aweni chakwambula munyuza yejima yawantu; muloña iseki dejima damami.” (Kwid. 19:5, 6) Dichi, aIsarela adi kwikala antu jaNzambi neyi ovwahilili nshimbi jindi.

8. Kukoolekanyi kwadiña nawaIsarela neyi amwovwahilili Nzambi?

8 Toñojokenu hakukooleka kwadi kwikala nawaIsarela! Yehova wayikanini nindi neyi amwovwahilili wadi kukiswila mahawu, matempawu anyivinyu niatunyama awu. Wayikanini cheñi kuyikiña kudi ayilumbu jawu. (Tañenu 1 Anyanta 10:23-27.) Adiña nakukooleka kwakwikala akasunuka kuchiyuulu chanyunza yikwawu nimumpinji yaYesu hampinji yayulileñawu Aroma nyunza yayivulu. Yehova wakeñeleña munza wawaIsarela wimikili nyunza yikwawu chakutalilahu chachiwahi. Wakeñeleña antu ejima eluki nawu antu amwovwahilaña Nzambi walala ayikiswilaña.

9, 10. (a) Muloñadi kufuukula kwawaIsarela kwakukeña kufunta kuEjipitu chikwataminini? (b) Komana aIsarela adi kudifukulaña kudi Yehova munjila yayiwahi neyi afuntili kuEjipitu?

9 A Isarela adiña nakukooleka kwabadika kwakuyizatisha kudi Yehova kulonda ashikiji kufuukula kwindi. Adi kutambwila nkisu yaYehova nikuleta nkisu kuyisaka yejima yahamaseki. (Kutach. 22:18) Ilaña aIsarela hiyalemesheli kukooleka kwakwikala nyunza yambala yaNzambi nikwimikila nyunza yikwawu chakutalilahuku. Ashikili nihakuhosha nawu akeñeleña kufunta kuEjipitu. (Tañenu Kuchinda 14:2-4.) Ilaña neyi afuntili kuEjipitu chiña hiyadifukwileña kudi Yehova munjila yayiwahi nikwimikila nyunza yikwawu chakutalilahuku. Hiyadi kwikala akasunuka nakwovwahila nshimbi jaNzambi nikuyanakena nshidi jawu neyi chakwila ekalili cheñi añamba muEjipituku. Dichi adiña nakutoñojoka hohu hadi awenawu. Hiyadiña nakutoñojoka hadi Nzambi nimwafuukulayiku. Dihafumini Yehova hakuhosha nindi: “Nayitiyili kutama, nelili nami, Hiyantu ajimbalaña munyichima yawu mafuku ejima, hiyaneluki njila jamuku. Dichi hinukusanyika mukuzuwa kwami nami hiyakeñila mukunooka kwamuku.”—Heb. 3:10, 11; Mas. 95:10, 11.

10 Dichi muchima wakukeña kufunta kuEjipitu wamwekesheli nawu hiyalemesheli nkisu jatambwilileñawu kudi Yehovaku. Ilaña wena akeñeleña yakudya yayiwahi yadileñawu muEjipitu. (Kuch. 11:5) Adiña neyi Esawu wabulili kulemesha wuswana windi wakwikala wedi nakuwulandisha nayakudya.—Kutach. 25:30-32; Heb. 12:16.

11. Chineli aIsarela afumini muEjipitu akañenyi kumwekesha chikuhwelelu. Komana Yehova wahimpili kufuukula kwindi?

11 Hela chakwila aIsarela afumini muEjipitu akañenyi kumwekesha chikuhwelelu mudi Yehova, hahimpili kufuukula kwindi kuwuna munzaku. Anyanawu adiña ovwahila chikupu kubadika anvwali jawu, dichi Yehova wayizatishili hakushikija kufuukula kwindi. Ovwahilili nshimbi yaYehova hakwila nawu eñili Mwituña Dachikaninu nikutachika kushinda. HaYoshuwa 24:31 hahosha nawu: “AIsarela amukalakeleli Yehova mafuku aYoshuwa ejima, nimafuku ejima adiñuwu akulumpi ashiyiliyi Yoshuwa, elukili mudimu waYehova wakoñeleliyi aIsarela wejima.”

12. Tuneluki ñahi netu akwaKristu makonu anateli kwiñila mukunooka kwaNzambi?

12 Hela chochu, aIsarela ovwahila akulili nawa afwili. Ilaña ikiñu dahiñiluhu ‘hidamwilukili Yehova hela kwiluka mudimu wakoñeleliyi aIsarelaku.’ Dichi, “anyana kaIsarela akoñeli chatama kumesu aYehova, apesheli aBayali.” (Ansomp. 2:10, 11) Chineli awa Isarela hiyadiña ovwahilaku, hiyadiña nawubwambu wawuwahi naNzambuku. Dichi ‘hiyanookeleli’ Mwituña daChikaninuku. Pawulu wasonekeli hadi aIsarela nindi: “Neyi Yoshuwa wayinkeli kunooka, Nzambi hadi kutena nawa cheñi ifuku dikwawu kukukumininaku. Dichi kudi antu aNzambi kunashali kunooka kwalala.” (Heb. 4:8, 9) “Antu aNzambi” ateneneñayi Pawulu adiña akwaKristu. Komana ichi chinayi mukwila nawu akwaKristu anateli kwiñila mukunooka kwaNzambi? Mazu ahosheliyi Pawulu anakumwekesha nawu akwaKristu makonu anateli kwiñila mukunooka kwaNzambi.

Amakwawu Akañenyi Kwiñila Mukunooka kwaNzambi

13, 14. (a) Mumafuku aMosi chumanyi chateleleli kwilawu aIsarela hakwila eñili mukunooka kwaNzambi? (b) Mumafuku aPawulu komana akwaKristu ateleleli kwovwahila Lushimbi lwamwinkeluwu Mosi hakwila nawu eñili mukunooka kwaNzambi?

13 Pawulu wayisonekeleli akwaKristu Aheberu muloña amakwawu hiyadiña nakulondela kufuukula kwaNzambuku. (Tañenu Aheberu 4:1.) Elileña ñahi? Achidiña nakwovwahila yuma yikwawu yashimwiniwu muNshimbi yamwinkeluwu Mosi. Eñañi, hadi yaaka 1,500, antu jaNzambi ovwahilili Nshimbi yamwinkeluwu Mosi kulonda amutiyishi Nzambi kuwaha. Ilaña hanyima yakufwa kwaYesu, Nshimbi ayifumishiluhu. AkwaKristu amakwawu hiyachilukiluku, nawa akoleleli hakutwalekahu kwovwahila yuma yikwawu yamuNshimbi. *

14 Pawulu wayilumbulwili akwaKristu akoleleli hakulondela Nshimbi nindi mudimu waYesu wawukapristu muneni, chitiyañenu chachiha, nitembeli yakuspiritu wabadikili wawatupristu awu akunyima. (Heb. 7:26-28; 8:7-10; 9:11, 12) Dichi, Pawulu wazatishili chakutalilahu chaSabata muNshimbi yamwinkeluwu Mosi hakulumbulwila akwaKristu chatela kwiñilawu mukunooka kwaYehova. Wasonekeli nindi: “Kudi antu aNzambi kunashali kunooka kwalala. Muloña muntu neñili dehi mukunooka kwindi, niyena naleki nawa nyidimu yindi, nanooki dehi neyi chanookeliyi Nzambi hamanishiliyi nyidimu yindi.” (Heb. 4:8-10) AkwaKristu Aheberu ateleleli kuleka kutoñojoka nawu muntu nateli kwikala nawuselewa waYehova hamuloña wakuzata nyidimu yashindameneni haNshimbi yamwinkeluwu Mosi. Kufuma tuhu haPentekosta 33 C.E., Nzambi wakiswilaña chikupu antu akuhwelela mudi Yesu Kristu.

15. Muloñadi kwovwahila chikwalemena neyi tunakukeña kwiñila mukunooka kwaNzambi?

15 Chumanyi chakañesheli aIsarela mumafuku aMosi kwiñila Mwituña Dachikaninu? Kubula kwovwahila. Muloñadi akwaKristu amakwawu mumafuku aPawulu chakañenyiwu kwiñila mukunooka kwaNzambi? Niwena yokubula kwovwahila. Akañenyi kukuhwelela nawu Yehova wakeñeleña antu jindi adifukuleña munjila yambukaku nikuleka kwovwahila Nshimbi yamwinkeluwu Mosi.

Chitwatela Kwiñila Mukunooka kwaNzambi Makonu

16, 17. (a) Indi akwaKristu anateli kwiñila ñahi mukunooka kwaNzambi makonu? (b) Yumanyi yitukahanjekahu muchibaaba chinalondeluhu?

16 Kwosi watela kukolela hakukuhwelela nindi akwaKristu atela kulondelaña Nshimbi yamwinkeluwu Mosi hakwila tukapuluki. Mazu onenawu asonekeleliyi Pawulu Aefwesesa atiyakana chikupu akwila nawu: “Muloña anayihandishi naluwi kwokukukuhwelela; hiyenu awenuku, hichamukunkulu chambala chaNzambi; hichakunyidimuku, kulonda kubuli muntu wukudisamba.” (Efwes. 2:8, 9) Hanu makonu, akwaKristu anateli kwiñila ñahi mukunooka kwaNzambi? Anukenu nenu Yehova watondeli ifuku damanishiliyi kuleña iseki niantu ovwahila nindi dikali ifuku dakunooka. Tunateli kwiñila mukunooka kwaYehova neyi tumwovwahila yena nikuloñesha kwindi.

17 Ilaña, neyi tubulaña kwovwahila nduñu wamaana nikashinshi hela twovwahilaña hohu yuma yitunamoni netu yalema, dikwila nawu tunakudiwula kufuukula kwaYehova. Ichi chinateli kutamisha wubwambu wetu naYehova. Muchibaaba chikulondelahu tukuhanjeka hayuma yatuleñelaña kumwekesha netu twovwahila. Yuma yitwafuukulaña yamwekeshaña neyi chakwila tuneñili mukunooka kwaNzambi.

[Tumazu twaheshina]

^ Atupristu niAlevi azatileña hatembeli hefuku daSabata nawa hiyafumpileña Lushimbi lwamwinkeluwu Mosiku. Nzambi wamutondeli Yesu kwikala kapristu ketu muneni. Dichi Yesu haluwañesheli hakuzata haSabata mudimu wamwinkeluwu kudi Yehovaku.—Mat. 12:5, 6.

^ Tuneluki wanyi neyi akwaKristu Aheberu ahanini mulambu Hefuku Dakubuta Hanshidi hela Ifuku Dakwanakena Nshidi, nichelili Yesu nahani dehi mulambu wefutu danyiloña kudi Yehova mwiwulu. Neyi ahanini, hiyamwekesheli kalemesha kumulambu waYesuku. Hela chochu, tweluka netu Aheberu akwaKristu amakwawu achidiña nakulondela tushidikilu twadiña muNshimbi yamwinkeluwu Mosi.—Ŋal. 4:9-11.

Malwihu Akutoñojokahu

• Chumanyi chakeñeleña kukoñayi Yehova hefuku damuchitanu nachiyedi?

• Tuneluki ñahi netu ifuku damuchitanu nachiyedi dichidi kutwalekahu makonu?

• Chumanyi chaleñeleli aIsarela amumafuku aMosi niakwaKristu amuyaaka nkulakaji yakusambila akañanyi kwiñila mukunooka kwaNzambi?

• Tunateli kwiñila ñahi mukunooka kwaNzambi makonu?

[Malwihu aKuzatisha haKudiza]

[Mazu ekoku adi hefu 27]

Tunateli kwiñila mukunooka kwaYehova neyi tumwovwahila yena nikuloñesha kwindi

[Nyevulu yidi hefu 26, 27]

Muloñadi antu jaNzambi chiyatela kutwalekahu kwiñila mukunooka kwaNzambi?