Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Komana Mukulondela Wunlomboli Wawuwahi Wayehova?

Komana Mukulondela Wunlomboli Wawuwahi Wayehova?

Komana Mukulondela Wunlomboli Wawuwahi Wayehova?

“Njila jakutwamba najihelaña.”—MAS. 119:128.

1, 2. (a) Neyi mwihula ibwambu denu nenu yayileji chimwatela kwenda, yumanyi yimukukeña nenu yayisoñamishi, nawa muloñadi? (b) Yumanyi yatusoñamishañayi Yehova, nawa muloñadi?

 FWIKIJENU chumichi: Munakukeña kuya halwendu, ilaña munakukeña kuyikwasha muloña njila munayiluki wanyi. Hanu dinu mudi nebwambu denu weluka chimwatela kwenda nakushika kumunakuya. Chineli mwamukuhwelela, mukumwihula kulonda yayikwashi. Wukuyileja chimwatela kwenda, nawa wukuyisoñamisha kulonda mutondolweli wubanji munjila. Chakutalilahu, wukuyisoñamisha nindi munjila mukuwana chinjikijilu chabulaña kumwekesha. Antu amavulu alondelaña ochu chinjikijilu ajimbelañamu. Komana mukutiyilila mukuyilejayi? Chochimu ninetu tudi halwendu. Lwendu lwetu lwakuya kuwumi wahaya nyaka. Yehova diyi ibwambu detu, nawa watulejaña chakwenda kulonda tukashakami haya nyaka. Watulejaña niyuma yafwana yitwatela kutondolwela yinateli kutuleñela tubuli kumwovwahila.—Kuhit. 5:32; Isa. 30:21.

2 Muchinu chibaaba nimuchibaaba chinalondeluhu, tukuhanjeka hayuma yinateli kutuluwañesha, yatusoñamishañayi Yehova Nzambi, ibwambu detu. Mwatela kwiluka nenu Yehova watusoñamishaña muloña watwakamenaña nawa watukeña. Nakukeña twakashiki kutunakuya. Watiyaña kutama chamonayi antu anakudiñija muyuma yatama nakujimbesha njila yawu. (Ezek. 33:11) Muchinu chibaaba, tukuhanjeka hayuma yisatu yatama. Chatachi hikuluwañesha kwafumaña kudi antu amakwawu, chamuchiyedi hikuluwañesha kwekala munyichima yetu. Chamuchisatu chafumaña kuyuma yakutwamba. Twatela kwiluka iyi yuma yaluwañeshaña nichatukwashañayi Yehova hakwila tuyitondolweli. Nsoneki waBayibolu welukili iyi yuma yatama nawa wahosheli nindi: “Njila jakutwamba najihelaña.” (Mas. 119:128) Waheleli yuma yejima yatela kumuleñela yabuli kumwovwahila Yehova. Komana ninenu dichimwatoñojokaña? Tuhanjekenu chitwatela kufuukulahu chikupu kutondolwela “njila jakutwamba.”

Bayi Mulondela ‘Muchendu Chawantuku’

3. (a) Muloñadi chichatamina kulondela antu anakuya munjila neyi tuneluki wanyi munjila? (b) Lushimbinyi lwalema lutwawanaña haKwidika 23:2?

3 Neyi munakuya halwendu lwalulehi, chumanyi chimwatela kwila neyi njila munayilukishi wanyi? Hadaha mukukeña nenu mulondeleña antu amakwawu anakuya munjila yoyimu, sweje-e neyi mumona antu amavulu anakwila mwomumu. Kwila mweni kwafwana. Muloña, antu anakuya munoyu njila hiyanakuya kwiluña kumunakuyenuku, hadaha niwena anajimbali. Ichi chakutalilahu chatukwashaña kwiluka lushimbi, hela chuma chakeñeleñayi Yehova kudizisha aIsarela munshimbi jayinkeliyi. (Tañenu Kwidika 23:2.) Chakadi nikujina, chaswayi nankashi kudi antu abula kuwanina kutiyilila ikakeja, hela kuheñesha wuñanji. Hela chochu, komana lushimbi lwahisha kulondela muchendu chawantu lwashindamena hohu hanyiloña? Inehi.

4, 5. Indi aYoshuwa naKalebi ayikanjikijili ñahi nawu alondeli muchendu chawantu, ilaña chumanyi chayikwashili abuli kulondelamu?

4 Eñañi, tunateli kwikala mukukala ‘kwakulondela muchendu chawantu’ hadi mpinji yidi yejima. Kukala kunateli kumwekana mukukasumwisha, nawa chinateli kutukalila kukwishinda. Chakutalilahu, toñojokenu ikakeja damwenuwu aYoshuwa naKalebi. Adiña hezanvu dawamayala 12 ayili nakwendesha Ituña Dachikaninu. Chafuntiluwu, amayala ikumi ashimwini mujimba watama nawa wakutiyisha woma. Ahosheli cheñi nawu mwadiña antu asweja kutaluka afumini kuchisaka chawaNefwili. (Kutach. 6:4) Dichi, mwahosheluwu mwadiña mwakutwamba. Ana antu atama asweja kutaluka ayijilumwini naDibaji kuyaaka yakunyima, nawa hiyavweluhu anyanaku. Ilaña aIsarela atiyilili mwahosheluwu ana amayala ikumi muloña chikuhwelelu chawu chadiña chazeya. Nyijimbu yatama yashimwinuwu akwakwendesha ituña ikumi yaleteli woma nikwakama hakachi kawantu. Mumpinji yantesha, aIsarela amavulu atachikili kutoñojoka nawu hiyatela kutiyilila mwayilejeliyi Yehova nawu eñili Mwituña Dachikaninuku. Indi aYoshuwa naKalebi elili ñahi mukukala kwamuchidiwu?—Kuch. 13:25-33.

5 Yoshuwa naKalebi hiyalondeleli muchendu chawantuku. Hela chakwila aIsarela hiyakeñeleña kutiya wunsahu walalaku, awa amayala ayedi hiyatiyili woma wakushimunaku. Akoñeli chuma chaloña hela chakwila aIsarela akeñeleña kuyijaha! Chumanyi chayileñeleli kwikala ahamuka? Muloña adiña amukuhwelela Yehova. Muntu wamukuhwelela chikupu Yehova, wakuhwelelaña mwahoshañayi Yehova Nzambi bayi mwahoshaña antu atwabañaku. Hampinji yahosheluwu aYoshuwa naKalebi hachikuhwelelu chawu mudi Yehova, alejeli antu ejima nawu mpinji yejima Yehova wakoñaña mwakanañayi. (Tañenu Yoshuwa 14:6, 8; 23:2, 14.) Yoshuwa niKalebi amukeñeli Nzambi yawu nawa amukuhweleleli. Hiyakeñeleña kwila chuma chakumuneñesha Yehova hamuloña wakukeña kutiyisha antu kuwahaku. Dichi hiyalondeleli muchendu chawantuku, nawa atwimikila chakutalilahu chachiwahi makonu.—Kuch. 14:1-10.

6. Yumanyi yinateli kutuleñela kwikala muwubanji wakulondela muchendu chawantu?

6 Komana mpinji yikwawu mwakeñaña kulondela muchendu chawantu? Antu amavulu makonu ambuka kudi Yehova asekeshaña nshimbi jindi jahoshaña hayililu yayiwahi. Kutalisha kuyisela nikunooka, antu wenawa alondelaña yililu yamukunkulwayi. Akaanaña nawu yililu yatama, ndombu, nikupesha kunasweji kwinzala mumaprogiramu ahachisanji chanyevulu, nyivwimbimbi, niyisela yahavidiyo nawu yatama wanyi. (2 Tim. 3:1-5) Mwafuukulaña ñahi hayuma yimwatela kudiluñisha nachisaka chenu? Komana hakufuukula hayuma yimwamonaña nenu yayiwahi hela nenu yatama mwalondelaña mwahoshañawu akwenu nimwelañawu? Neyi dichimwafuukulañahu, dikwila nawu munakulondela muchendu chawantu.

7, 8. (a) Twafumbaña ñahi “yitoñojoka” yetu, nawa muloñadi chichawahila kufumba yitoñojoka yetu kubadika kulondela nshimbi jakutulejawu? (b) Muloñadi chimwatiyilaña kuwaha hakumona chakutalilahu chachiwahi chinakumwekeshawu atwansi akwaKristu amavulu?

7 Yehova watwinka “yitoñojoka” nawa hichawana chalema chatukwashaña kufuukula chachiwahi. Hela chochu, iyi yitoñojoka yakeñekaña kuyifumba ‘kuhitila mukwinjilila.’ (Heb. 5:14) Hitunateli kufumba yitoñojoka yetu neyi twilaña yuma yelaña antu amakwawu hela neyi tukeñaña netu atulejeña yuma yakwilaku. Twatela kuzatisha chinleji chetu nikufuukulahu etu aweni muyuma yayivulu. Chakutalilahu, antu jaYehova hiyatela kukuhwelela nawu muntu yayifuukwili nawa yayileji mafilimu, nyikanda, nijiIntaneti jatela kutondolwelawuku. Neyi tulondelaña yuma yatulejañawu, dikwila nawu mpinji yejima tukukeñaña atulejeña hohu yuma yitwatela kwila. (1 Kor. 7:31) Sweje-e dinu, hitukwikala namudimu walema wakushinshika hanshimbi jamuBayibolu chachiwahi nikulombelahu nakufuukulahu kushindamena haniyi nshimbuku.—Efwes. 5:10.

8 Neyi tufuukula hayuma kwesekeja nachahosha Bayibolu, antu amakwawu akutuhela. Chakutalilahu, anyanetu achidi kumashikola chayikalilaña nankashi muloña akwawu mpinji yejima afwilaña kuyikanjikija nawu eleña yuma yinakwila antu ejima. (1 Pet. 4:4) Ilaña anyanetu amavulu achidi atwansi hiyalondelaña muchendu chawantuku. Chachiwahi nankashi hakumona akwaKristu atwansi niakulumpi anakumwekesha chikuhwelelu chamwekesheli aYoshuwa naKalebi.

Bayi Mulondela Mwaya ‘Nyichima Yenu niMesuku’

9. (a) Neyi mudi halwendu, muloñadi chichatamina kulondela njila yimukumona nenu yalubanji? (b) Muloñadi lushimbi lwekala haKuchinda 15:37-39 chilwadiña lwalema kudi antu jaNzambi muIsarela?

9 Chuma chatama chamuchiyedi chaluwañeshaña chitukuhanjekahu chekala munyichima yetu. Twili netu: Munakuya halwendu kwiluña dimu, nawa mukweti mapu yinakumwekesha kwiluña kumunakuya. Chumanyi chikumwekana neyi mukaana kuzatisha mapu ilaña nenu mukuyaña hohu munjila yinakumwekana lubanji? Himunateli kushika kwiluña kumunakuyaku. Ichi chakutalilahu chinakutukwashaku kwiluka lushimbi lukwawu lwakeñeleñayi Yehova kudizisha aIsarela lwadiña munshimbi yikwawu yayinkeliyi. Tunateli kuwana ilu lushimbi hamukanda waKuchinda 15:37-39. (Tañenu.) Antu amavulu makonu hiyeluka mwatalisha lushimbi lwakusha nzombu kunsa yamahina niwanda wawuzeeliku. Komana mweluka muloña waleñeleli ilu lushimbi lwikali lwalema? Muloña wumu wakwila nawu ilu lushimbi lwaleñeleleña antu jaNzambi kwambukaku nanyunza yikwawu. Cheñi nawa neyi akeñeleña kumuzañalesha chikupu Yehova, ateleleli kwambukaku nanyunza yikwawu. (Lev. 18:24, 25) Hela chochu, kudi muloña wukwawu waleñeleli ahani ilu lushimbi. Tuhanjekenu hachaleñeleli nawa twiluki niwubanji wukwawu wunateli kutuleñela tubuli kumwovwahila Yehova.

10. Yehova wamwekesheli ñahi nindi weluka chikupu chekalawu antu?

10 Talenu chaleñeleli Yehova yayinki antu jindi luna lushimbi nindi: “Kulonda mwakabuli kulondejeja mwaya nyichima yenwenu aweni, nimwaya mesu enwenu aweni, mumwalondelaña mwaka mukoñaña wuvumbi.” Yehova wahosheli mwenimu muloña wayiluka chikupu antu. Weluka nindi nyichima yetu, wuntu wamukachi, wanyakalaña kufwila yuma yitwamonaña namesu. Bayibolu yatusoñamishaña nawu: “Muchima wasweja kudimbana, wadimbana chakubadika yuma yejima, wasweja nikukata, wukutwesha kuwiluka hinyi?” (Yere. 17:9) Dichaleñeleli Yehova yaleji aIsarela nindi bayi alondeja mwaya nyichima yawu nimesuku. Welukili nindi aIsarela chadi kumonawu nyunza yabulileña kudifukula kudi Yehova, adi kutachika kukeña kwikala neyi wena. Mutenowu atachikili kukeña kumwekana neyi wena nikutachika kutoñojoka nikwila yuma neyi chelileñawu.—Yish. 13:20.

11. Tunateli kwikala ñahi muwubanji wakulondela mwaya nyichima yetu nimesu?

11 Makonu, chaswayi nyichima yetu yasweja kudimbana kutachika kufwila yuma yitunakumona. Tunakushakama mwituña daleñelaña tuswejeña kulondela yuma yatama yitwafwilaña. Dichi tunateli kuzatisha ñahi lushimbi lwekala haKuchinda 15:39? Toñojokenu: Neyi antu imwatañaña nawu hashikola, imwazataña nawu kunyidimu, hela muchituñilu anakusweja kuvwala munjila yabula kushikilamu, komana ninenu chikutachika kuyiluwañesha? Chinateli kuyileñela mutachiki ‘kulondela mwaya nyichima yenu nimesu’ nakuhuñumuka nayuma yimwamonaña? Indi kwiji mukudiwula nshimbi jimwalondelaña nakutachika kuvwala neyi chinakuvwalawu?—Rom. 12:1, 2.

12, 13. (a) Twatela kwila ñahi neyi mpinji yikwawu mesu etu anakufwila kutala hayuma yatama? (b) Muloñadi chitwatela kutondolwela yuma yaleñelaña antu amakwawu atachiki kufwila yuma yatama?

12 Twatela kunyakala kwikala nayililu yakudihemba. Neyi mesu etu atachika kuya mwabula kutelela, twatela kwanuka Yoba muntu washinshika, wakwatili chitiyañenu namesu indi, wadikanini chikupu mumuchima windi nindi hateleleli kushinshika mumbanda wabulili kwikala ñodindi munjila yakumufwilaku. (Yoba 31:1) Mwanta Davidi niyena wafuukwiluhu chikupu nindi: “Hinukusha mesu ami hachuma chatamaku.” (Mas. 101:3) Chuma chejima chinateli kuluwañesha chinleji chetu chitooka niwubwambu wetu naYehova ‘hichuma chatama.’ Ichi chinateli kubombelamu kweseka kudi kwejima kwakokolaña mesu etu nikuhuñumuna muchima wetu mukwila yuma yatama.

13 Cheñi nawa, hitunakukeña twikali antu ‘atama’ kudi antu amakwawu kuhitila mukuyeseka atoñojokeña hakwila yuma yatamaku. Dichi twatela kutiyilila chikupu kufumba kwamuBayibolu. Yahosha nawu twatela ‘kuvwala mahina chalumbuluka’ nawa ‘nansonyi.’ (1 Tim. 2:9) Neyi tuvwala ‘mahina nansonyi,’ dikwila nawu hitunakutoñojoka hohu hayuma yitwakeñaku. Tunakulemesha nimwatoñojokaña antu amakwawu. Twatela kutiyisha antu amakwawu kuwaha kubadika kuditiyisha etu aweni kuwaha. (Rom. 15:1, 2) Muchipompelu chawakwaKristu mwekala atwansi amavulu emikaña chakutalilahu chachiwahi munvwalilu. Chatuzañaleshaña nankashi hakumona netu hiyanakulondela mwaya nyichima yawu nimesuku. Atondahu kumuzañalesha Yehova muyuma yejima yelañawu.

Bayi Mulondela ‘Yuma Yamukunkulwayiku’

14. Mazwinyi akusoñamisha kutalisha hakufwila yuma “yamukunkulwayi” ashimwiniyi Samweli?

14 Fwikijenu nenu munakuya halwendu, nawa munahitili muchinkalampata cheneni. Dichi nenu mutali, himukumona neyi chibweti chamenji. Ilaña komana menji wanyi. Chumanyi chikumwekana neyi musenuka munjila nenu mukatahi menji imwamona? Mukujimbelamu nawa mukufwila muchinkalampata. Munjila yoyimu, Yehova weluka wubanji wekala mukukuhwelela chuma chakutwamba. Mpinji yimu wayisoñamishili aIsarela hawubanji wamuchidiwu. Nyunza yejima yadiña namwanta, dichi aIsarela niwena akeñeleña mwanta. Kufwila kwawu kwadiña hinshidi muloña kwamwekesheleña nawu hiyakeñeleña Yehova yekali Mwanta wawuku. Hela chakwila Yehova wayitejeli ekali namwanta, watemesheli kaprofwetu kindi Samweli kuyileja mazu akuyisoñamisha kutalisha hakufwila yuma “yamukunkulwayi.”—Tañenu 1 Samweli 12:21.

15. Munjilanyi aIsarela mwalondeleleñawu yuma “yamukunkulwayi”?

15 Hadaha aIsarela atoñojokeli nawu anateli kukuhwelela mwanta wawu kubadika Yehova. Neyi dichatoñojokeleñawu, dikwila nawu alondeleleña yuma “yamukunkulwayi.” Hamuloña wakukuhwelela chuma chamukunkulwayi, chadiña chaswayi kutachika kukuhwelela yuma yayivulu “yamukunkulwayi” yafumineña kudi Satana. Mwanta wawu wadi kuyileñela atachiki kupesha. Antu adifukulaña kudi akishi atoñojokaña nawu anateli kukuhwelela anzambi akusoña hela amalola muloña anateli kuyimona nikuyikwasha. Hiyakuhwelelaña Nzambi wabulaña kumwekana Yehova, waleñeli yuma yejimaku. Ilaña kapostolu Pawulu wahosheli nindi akishi “hichuma munu mwishinaku.” (1 Kor. 8:4) Hiyanateli kumona, kutiya, kuhosha, hela kwila chidi chejimaku. Munateli kuyimona nikuyikwasha, ilaña neyi mutachika kudifukula kudi mukishi, dikwila nawu munakulondela chuma chamukunkulwayi, chakadi nimuchaya nawa munateli kufuma jakala.—Mas. 115:4-8.

16. (a) Indi Satana waleñelaña ñahi antu alondeleña yuma “yamukunkulwayi” makonu? (b) Muloñadi chitukuhoshela netu yuma yakumujimba yamukunkulwayi, sweje-e neyi tuyesekeja kudi Yehova Nzambi?

16 Satana wuchidi kufwila nindi antu alondeleña yuma yamukunkulwayi. Chakutalilahu, nadimbi antu amavulu kukuhwelela nawu yuma yakumujimba yinateli kuyikiña. Mali, maheta, ninyidimu yakutambula nfwetu yeneni yinateli kuyiletela yuma yayiwahi. Hanu dinu yuma yakumujimba yakwashaña ñahi neyi muholokela mukankati, hela neyi maheta etuña aholoka, indi kwiji kuholoka wubanji wadimwekenaña waweni? Iyi yuma yinateli kuyikwasha ñahi neyi atachika kutoñojoka nawu wumi wawu hiwalemaku? Komana iyi yuma yinateli kwakula malwihu alema kutalisha hawumi? Iyi yuma yayikwashaña antu neyi hiyakukeña kufwa? Neyi tukinka manuñu mumali nimuyuma yikwawu, twakatiya nsonyi. Mali niyuma hiyinateli kutuletela muzañaluku, nawa hiyanateli kutukiña kuyikatu nikukufwaku. Hiyuma “yamukunkulwayi.” (Yish. 23:4, 5) Ilaña Yehova hadi neyi yuma yamukunkulwayiku! HiNzambi walala. Dichi neyi twikala nawubwambu wawuwahi naYehova tunateli kuzañalala chikupu nikukiñewa. Yehova hohu diwatela kutukwasha nakukala kwejima kutwamonaña. Tunazañalali nankashi hakwikala amabwambu jindi. Hitunakukeña kumushiya nakulondela yuma ‘yamukunkulwayiku.’

17. Chumanyi chimukwila nayuma yinatusoñamishiwu muchinu chibaaba?

17 Tudi amuzañalu muloña Yehova diyi Ibwambu detu nawa watulombolaña halwendu lwakuya kuwumi wahaya nyaka. Neyi tutwalekahu kusha muchima kuyuma yinakutusoñamishayi, twamba kashakama haya nyaka. Muchinu chibaaba, tunadizi hayuma yisatu yafwana yaleñelaña antu kuheñukila munjila yatama: chendu chawantu, nyichima yetu, niyuma “yamukunkulwayi.” Muchibaaba chinalondeluhu, twakadiza hayuma yikwawu yisatu yatusoñamishañayi Yehova kulonda yatukwashi tuheli nikutondolwela “njila jakutwamba” jejima.—Mas. 119:128.

Munatoñojokuhu Nenudi?

Munateli kuzatisha ñahi nshimbi jidi haniyi Nsona?

Kwidika 23:2

Kuchinda 15:37-39

1 Samweli 12:21

Masamu 119:128

[Malwihu aKuzatisha haKudiza]

[Mwevulu wudi hefu 11]

Komana chachiwahi kulondela ‘muchendu chawantu’?

[Mwevulu wudi hefu 13]

Muloñadi chichatamina kulondela muchima wenu nimesu?

[Mwevulu wudi hefu 14]

Komana munakulondela yuma “yamukunkulwayi”?