Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

“Temukenu Kulonda Akayisomoni”

“Temukenu Kulonda Akayisomoni”

“Temukenu Kulonda Akayisomoni”

“Ninenu temukenu kulonda akayisomoni.”—1 KOR. 9:24.

1, 2. (a) Chumanyi chazatishiliyi Pawulu hakukolesha akwaKristu Aheberu? (b) Chumanyi chayikonkomwenawu ambuña Nzambi kwila?

 KAPOSTOLU Pawulu hamukanda wasonekeleliyi Aheberu, wazatishili chakutalilahu chachiwahi kulonda yakoleshi akwawu akwaKristu. Wayilejeli nindi bayi neyi wena hohu diwu atemukileña lufuchi lwakuwumiku. Ayinyeñumukili kudi ‘ivu deneni dawayinsahu,’ atwesheli kutemuka lufuchi kushika nikunsa. Neyi Aheberu akwaKristu anukileña nyidimu yachikuhwelelu nikudikita kwawantu ashinshika, chadi kuyileñela kufwila kutemuka lufuchi nakushika nikunsa.

2 Muchibaaba chinafumuhu, twadizili hachakutalilahu chawambuña aYehova ashinshika. Wejima wawu amwekesheli nawu chikuhwelelu chakola chayikwashili kwikala ashinshika kudi Nzambi, atwalekeluhu nakutemuka lufuchi kushika nikunsa. Tunateli kudizila kuchuma chakoñeluwu. Neyi chitwadiza muchibaaba, Pawulu wakonkomweneni akwawu akwakukalakala, kubombelahu ninetu nindi: “Tutentekenu yuma yikutulemenaña yejima, ninshidi oyu yanyakalaña kutulamata, tutatakenenu nakutemuka njila yanatupiminuwu.”—Heb. 12:1.

3. Chumanyi chatela kudizawu akwaKristu kumazu ahosheliyi Pawulu hadi akwakutemuka amuyisela yawaGriki?

3 Pawulu watalishili mudihi hakuhosha nindi: “Tutentekenu yuma yikutulemenaña yejima”? Mukanda wahoshaña hadi akwaKristu wadiñaku mumpinji yaPawulu walumbululaña chatemukileñawu antu lufuchi hayina mumpinji. Mukanda waBackgrounds of Early Christianity, wahosha nawu: “AGriki atemukileña lufuchi lwakudibecha mujimba hanzi.” * Akwakutemuka lufuchi asubwileña yakuvwala yinateli kuyilemena nakuyikañesha atemuki lufuchi nakushika kunsa. Hela chakwila tunateli kuyiseha netu adiña adana nsonyi nawa aluwañesheleña, atemukileña muniyi njila kulonda atweshi kuyisomona. Chikuma chashimwiniyi Pawulu chakwila nawu hakuyisomwena mulufuchi lwakuwumi, akwakutemuka atela kutenteka yuma yidi yejima yatela kuyikañesha. Iku kufumba kwayikwashili chikupu akwaKristu akunyima, ninetu kunateli kutukwasha. Yumanyi yatulemenaña hela yiteli yatela kutukañesha kutambula isomu mulufuchi lwakuwumi?

“Tutentekenu Yuma Yikutulemenaña Yejima”

4. Yumanyi yakoñeleñawu antu mumpinji yaNowa?

4 Pawulu watufumbili nindi “tutentekenu yuma yikutulemenaña yejima.” Yuma yidi yejima yinateli kutukañesha kushaku maana nikutemuka lufuchi nañovu yetu yejima. Yumanyi yinateli kutulemena? Kushinshika hadi Nowa, muntu wumu hayakutalilahu yateneniyi Pawulu, tukwanuka mazu ahosheliyi Yesu nindi: “Cheliluwu hamafuku aNowa, dichi chakelawu nihamafuku aMwana kamuntu.” (Luka 17:26) Eñañi, kaayi kamakonu kakajilumuka neyi chajilumukili kaayi mumpinji yaNowa. Ilaña Yesu walumbulwili nindi makonu antu anakushakama neyi chashakamineñawu antu henohu Dibaji daNowa kanda dinzi. (Tañenu Matewu 24:37-39.) Antu amavulu mumpinji yaNowa hiyamukeñeli Nzambi, hela kufwila kumuzañaleshaku. Yumanyi yayikañesheleña? Kwosi yuma yacheñuku. Yuma yakoñañawu antu muchihandilu yidi neyi kudya, kunwa, nikusumbula. Yesu wahosheli nindi chuma chacheni chaleñeleli ‘wena hiyelukiluku.’

5. Chumanyi chikutukwasha chikupu kutemuka lufuchi nakushika nikunsa?

5 Kufwana Nowa nichisaka chindi, tukweti yuma yayivulu yitwatela kwila ifuku niifuku. Twatela kuzata kulonda tuwani mali akudikwasha nachu nikukwasha chisaka chetu. Ichi chinateli kutusendela mpinji yeneni, ñovu nimaheta etu. Sweje-e muyinu mpinji yinakukala kuwana mali, tunateli kutachika kwakama hayuma yamuchihandilu chetu. Hakwikala akwaKristu adihana, tukweti cheñi nyidimu yalema yateokalatiki. Twayaña mumudimu wakushimwina, kuloñesha nikuya kukupompa kwawakwaKristu, nikwikala akola kuspiritu kuhitila mukudiza nkawetu nikwikala nakudifukula kwachisaka. Hela chakwila Nowa wadiña nanyidimu yayivulu hakumukalakela Nzambi, “dimu mweliliyi.” (Kutach. 6:22) Neyi tunakukeña kwila yuma yakeñañayi Yehova nikumanisha lufuchi lwetu, twatela kutenteka yuma yejima yinateli kutukañesha kutemuka lufuchi nakushika kunsa.

6, 7. Mazwinyi ahosheliyi Yesu itwatela kwanukaña?

6 Indi Pawulu watalishili mudihi hakuhosha nindi tutentekenu “yuma yikutulemenaña yejima”? Dichi, hitunateli kutenteka nyidimu yejima yitukwetiku. Ilaña, anukenu mazu ahosheliyi Yesu nindi: “Dichi kwakama nenu, Tukudyadi? tukunwadi? hela nenu, Tukuvwaladi? bayi mwakama mwokuku. Muloña yuma yejimiyi diyi yakeñañawu aJentili; Tata yenu wamwiwulu neluki chimunakaankili yuma yejimiyi.” (Mat. 6:31, 32) Mazu aYesu atalisha mukwila nawu yuma yitwakeñaña yidi neyi yakudya niyakuvwala yinateli kwikala chiteli hela chuma chakutudimbwisha neyi tubula kwiluka mwakukumina.

7 Shinshikenu hamazu aYesu akwila nawu: “Tata yenu wamwiwulu neluki chimunakaankili yuma yejimiyi.” Ichi chinayi mukwila nawu Tata yetu wamwiwulu, Yehova, nateli kutwakamena kuhitila mukutwinka yuma yitunakankili. Ilaña, kuwana “yuma yejimiyi” hichinayi mukwila nawu tukwikala nayuma yejima yitwakeñañaku. Hela chochu, atulejaña nawu bayi twakamaña ‘yuma yakeñañawu aJentiliku.’ Muloñadi? Yesu walejeli cheñi antiyilili indi nindi: “Babalenu enu aweni, nyichima yenu yakenda kasweja kwikuta, nakusheta walwa, nikwakama yuma yawumi wunu, ifuku odu dakenda kayikasumwisha neyi muhetu.”—Luka 21:34.

8. Muloñadi chitwatela ‘kutenteka yuma yikutulemenaña yejima’ hayinu mpinji?

8 Kunashali kwantesha nakushika hamufunda. Okuhalwa neyi tuditwika yiteli yamukunkulwayi yinateli kutuleñela tukañanyi henohu tudi kwakwihi nakushika kumufunda! Dichi, kufumba kwakapostolu Pawulu kwakuwahi chikupu kwakwila nawu: “Kwakama Nzambi, nikutiya kuwaha, hikuheta kwakweni.” (1 Tim. 6:6) Kutiyilila mazu ahosheliyi Pawulu kukutuleñela chikupu tukatambuli isomu.

‘Nshidi Oyu Yanyakalaña Kutulamata’

9, 10. (a) Indi mazu akwila nawu “ninshidi oyu yanyakalaña kutulamata” atalisha kuchumanyi? (b) Chumanyi chinateli kumwekena chikuhwelelu chamukwaKristu?

9 Kubombela ‘hayuma yatulemenaña yejima,’ Pawulu wateneni cheñi nindi tutenteki “ninshidi oyu yanyakalaña kutulamata.” Iyi hinshidi yamuchidinyi? Izu dachiGriki dabalumunawu nawu “yanyakalaña kutulamata” damwekanaña hohu kamu muBayibolu, haniyi vasi. Muntu wadiza chikupu Albert Barnes wahosheli nindi: “Mukwakutemuka lufuchi hatela kudikasa nehina dinateli kumukoba kunyendu, nakumukañesha kutemukaku, chochimu namukwaKristu, watela kutenteka chuma chejima chinateli kumukañesha.” Yumanyi yinateli kumulamata mukwaKristu, nakuzeyesha chikuhwelelu chindi?

10 MukwaKristu hashikenaña dakujimbesha chikuhwelelu chindi mwifuku dimuku. Chinateli kutachika kuzeya chovu-chovu, hela chakadi kwiluka. Mumukanda wasonekeliyi hakusambila, Pawulu wasoñamishili hawubanji ‘wakuhuñumuka’ ‘nikwikala namuchima watama wakubula kukuhwelela.’ (Heb. 2:1; 3:12) Neyi ihina dinadikasi mukwakutemuka lufuchi dimupomba kunyendu, washikenaña dakudimbuka. Neyi mukwakutemuka lufuchi yakañanya kutiyilila mwakumulejawu nawu bayi yavwala yakuvwala yabula kutelelaku, nateli kudimbuka. Chumanyi chikumuleñela yabuli kutiyilila kuniwu wubanji? Hadaha muloña wakubula kushaku muchima hela kusweja kudikuhwelela hela yuma yikwawu yikumuluwañesha. Yumanyi yitwatela kudizilaku kukufumba kwaPawulu?

11. Yumanyi yinateli kuleñela tujimbeshi chikuhwelelu chetu?

11 Twatela kwiluka netu yuma yitwelaña diyaleñelaña chikuhwelelu chetu chizeyi. Muntu mukwawu wadiza chikupu wahosheli ‘hanshidi oyu yanyakalaña kutulamata’ nindi, “yuma yatumwekenaña, antu itwadikundaña nawu, niyuma yatama yitwafwilaña yinateli kutuluwañesha chikupu.” Iyi yuma yinateli kuzeyesha chikuhwelelu chetu hela kutuleña tujimbeshi chikuhwelelu chetu.—Mat. 13:3-9.

12. Kusoñamishanyi kwalema kutwatela kwovwahila neyi hitunakukeña kujimbesha chikuhwelelu chetuku?

12 Kakavulu izanvu danduñu wamaana nikashinshi datusoñamishaña nawu twatela kubabala nayuma yitwatalaña niyitwatiyililañaku, dikwila nawu hitwasha muchima wetu niyitoñojoka. Atusoñamishaña cheñi hakudiñija mukufwila mali nimaheta. Neyi tukeña yisela yamukaayi hela kufwila yuma yayiha tunateli kusweja kudiñija muniyi yuma nakudiwula yuma yasweja kulema. Tukumona jomisha mbaña neyi tutoñojoka netu iyi nshimbi yakala hela netu yinateli kuzatika hohu kudi antu amakwawu, hijinateli kuzatika kudetuku. Satana wazatishaña yitoñojoka niyuma yafwilaña kaayi kulonda etu tudiwuli mwanakutusoñamishawu. Kubula kushaku muchima, kusweja kudikuhwelela, niyuma yaluwañeshaña diyahuñumunaña antu amakwawu, nawa yumiyi yinateli kutuleñela tujimbeshi kuchiñeja kwetu kwakutambwila wumi wahaya nyaka.—1 Yow. 2:15-17.

13. Chumanyi chitwatela kwila kulonda tubuleña kutoñojoka neyi antu amukaayi?

13 Ifuku niifuku, twabulakanaña antu asha maana kuyikonkwanyi, yuma yalemeshawu, niyitoñojoka yamukanu kaayi. (Tañenu Aefwesesa 2:1, 2.) Hela chochu, tunateli kufuukulahu etu aweni. Twatela kufuukulahu kutuluwañesha nayitoñojoka yamukaayi. Pawulu wahosheli nindi yitoñojoka yawantu amukaayi yidi neyi mpepela yitonaña. Ilaña iyi yitoñojoka yidi neyi mpepela yawulembi wafwana. Mpinji yejima twatela kwikala asoñama kulonda tubuli koona iyi mpepela yafwana yikuleñela tukañanyi kutemuka lufuchi nakushika kumufunda. Yumanyi yatela kutukwasha kulonda tutwalekuhu kutemuka lufuchi? Twatela kwimbujola chakutalilahu chaYesu watemukili lufuchi nakushika nikunsa. (Heb. 12:2) Tukweti cheñi chakutalilahu chakapostolu Pawulu watemukili lufuchi nakushika nikunsa, nawa wakolesheli amana kwindi kwimbujola chakutalilahu chindi.—1 Kor. 11:1; Fwi. 3:14.

Mwatela Kwila Ñahi “Kulonda Akayisomoni”?

14. Indi Pawulu wamweni ñahi lufuchi lwindi lwatemukileñayi?

14 Indi Pawulu wamweneña ñahi lufuchi lwindi lwatemukileñayi? Hamukanda wakukumishaku wasonekeleliyi aeluda amuEfwesesa, wahosheli nindi: “Wumi wami hinawumoni kulemaku mwaka niwukeñi; chakala nakamanishi njila yami, nimudimu wanyinkeliyi Mwanta Yesu kukalakala.” (Yil. 20:24) Wadiheni kushiya yuma yindi yejima, kushilahu niwumi windi, kulonda yatemuki nakushika nikunsa. Pawulu welukili nindi neyi yakañanya kumanisha lufuchi lwindi, dikwila nawu ñovu yindi yejima nimudimu wazatiliyi wejima mukushimwina nsañu yayiwahi wadi kuya mumenji. Welukili nindi wateleleli kutwalekahu kuzata nañovu kushika nikunsa. Hatoñojokeleña nindi wadiña watambwila dehi isomuku. (Tañenu Afwilipi 3:12, 13.) Dichi henohu kanda yafwi wahosheli nindi: “Nalwi njita yayiwahi; namanishi njila yakutemukila; nahembi kwitiya kwakukuhwelela.”—2 Tim. 4:7.

15. Pawulu wayikolesheli nindidi akwawu akwakutemuka lufuchi?

15 Kubombelahu, Pawulu wakeñeleña chikupu nindi akwawu akwaKristu atemuki lufuchi nakushika kunsa bayi akumina hakachiku. Chakutalilahu, wakonkomweneni akwaKristu amuFwilipi kuzata nañovu kulonda akapuluki. Ateleleli ‘kukwatisha chikupu mazu awumi.’ Watwalekeluhu nindi: “Kulonda nakadisambi mwifuku daKristu nami hinatemukili chamukunkuluku, hela kukabakana hinakabakeni chamukunkuluku.” (Fwi. 2:16) Wakonkomweneni cheñi akwaKristu amuKorinda nindi: “Ninenu temukenu kulonda akayisomoni.”—1 Kor. 9:24.

16. Muloñadi chitwatela kusha maana chikupu hakutambwila isomu?

16 Mukwakutemuka lufuchi munjila yayilehi hamonaña kunakumini mufundaku. Ilaña, hakutemuka lufuchi washaña maana hakushika kunsa. Waswejaña kushaku maana chamonayi nindi wudi kwakwihi nakushika kumufunda. Anetu nawa dichitwatela kwila mulufuchi lutunakutemuka. Twatela kusha maana hesomu. Chikutukwasha kulonda tukatambwili isomu.

17. Indi chikuhwelelu chinateli kutukwasha ñahi kusha maana hesomu?

17 Pawulu wasonekeli nindi: “Kukuhwelela yowu kwiluka chalala netu yuma yitwachiñejaña yidi kwoku, yowu [kwesekeja] yuma yakadi kumonewa.” (Heb. 11:1) Abarahama niSara adihanini kushiya chihandilu chawu chachiwahi nikushakama neyi “enyi niakwakwenda mwambala hanu hamaseki.” Chumanyi chayikwashili? “[Kushikijewa kwayikaninu yaNzambi] akuminini dakuyimwena maaya.” Mosi wakaanini “kuluña mpinji yantesha nachiseki chanshidi” ‘niyuma yalema yamuEjipitu.’ Indi chikuhwelelu niñovu yakwila mwenimu wayiwanini kudihi? Wadiña ‘nakutalila masomu amba kamusomonawu.’ (Heb. 11:8-13, 24-26) Pawulu wahosheli nindi awa antu ejima elili mwenimu hamuloña ‘wachikuhwelelu.’ Chikuhwelelu chayikwashili kuumika kweseka nimakabi amweneñawu nakwiluka yuma yayikoñeleleñayi Nzambi niyakayikoñelayi.

18. Yumanyi yitwatela kwila kulonda tutenteki “nshidi oyu yanyakalaña kutulamata”?

18 Kuhitila mukutoñojoka chikupu hadi amayala niambanda adiña nachikuhwelelu ashimunawu hamukanda waAheberu kapetulu 11 nikwimbujola chakutalilahu chawu, tunateli kwikala nachikuhwelelu nikutenteka “nshidi oyu yanyakalaña kutulamata.” (Heb. 12:1) Tunateli cheñi ‘kuditoñojoka muntu himuntu, kulonda tusañumuni akwetu kukeñañana nakwila nyidimu yayiwahi’ kuhitila mukupompa nawantu anakufwila kukolesha chikuhwelelu chawu.—Heb. 10:24.

19. Muloñadi chichalemena kutwalekahu kutemuka lufuchi makonu?

19 Tudi kwakwihi nakushika kumufunda. Chidi neyi tunakumona hanakumini mufunda. Kuhitila mukwikala nachikuhwelelu niwukwashu waYehova, anetu nawa “tutentekenu yuma yikutulemenaña yejima, ninshidi oyu yanyakalaña kutulamata.” Eñañi, tunateli kutemuka kulonda tukatambwili isomu, dikwila nawu nkisu yatukanawu kudi Nzambi nawa Tata yetu, Yehova.

[Tumazu twaheshina]

^ A Yudeya akunyaka amweneña nawu ichi hichishimashima. Kwesekeja namukanda wabula kwonenawu wa 2 Maccabees wahosha nawu aYudeya amavulu ahilili hampinji yakeñeleña Kapristu Muneni mukwakusekesha Jason kutuña itala dayisela muYerusalema neyi cheliluwu aGriki.—2 Macc. 4:7-17.

Munakwanuka?

• Tunateli kutenteka ñahi “yuma yikutulemenaña yejima”?

• Yumanyi yinateli kuleñela mukwaKristu yajimbeshi chikuhwelelu chindi?

• Muloñadi chitwatela kushila maana hesomu?

[Malwihu aKuzatisha haKudiza]

[Mwevulu wudi hefu 23]

Indi ‘nshidi oyu yanyakalaña kutulamata,’ hichumanyi nawa yinateli kutulamata ñahi?