Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Kumukalakela Yehova Kwanzañaleshaña

Kumukalakela Yehova Kwanzañaleshaña

Kumukalakela Yehova Kwanzañaleshaña

Washimwini Fred Rusk

Henohu nichidi tuhu kansi muchihandilu chami namweni kushikijewa kwamazu aDavidi itwatañaña haMasamu 27:10 akwila nawu: “Neyi tata namama akunshiya, Yehova wukuntambula.” Wundenu niyileji chashikijeweli awa mazu muchihandilu chami.

NAKULILILI hamukala wawankaka awamayala hadimineñawu wanda mumusumba waGeorgia, U.S.A., hampinji Yaswejeli Kukala Maheta Mwituña muyaaka yamuma 1930. Atata, aswejeli kuneña nankashi nakufwa kwawamama nimana kwami wasemukili, anshiyili nawankaka awamayala adiña antuluwa nawa ayili kumusumba kwakulehi nakukeña nyidimu. Chimwahitili mpinji, atata akeñeleña nawu niyilondeli, ilaña hinatwesheluku.

Atata jami awambanda akula dehi anyana kawankaka awamayala diwu ahembeleña itala. Hela chakwila ankaka hiyadiña etiyaku, anyanawu awambanda ayileña kuchechi yaSouthern Baptists. Hamuloña wakutiya woma nami akuleta, akanjikijileña kuya kuchechi Hamulungu Hamulungu. Dichi kufuma tuhu kuwansi wami, hinalemesheleña nsakililu chikupuku. Ilaña, natiyileña kuwaha kuya kushikola nikuhema yisela.

Mwenyi Wenjili Wankwashili Kuhimpa Chihandilu Chami

Ifuku dimu namwaana mu 1941, henohu nidi nayaaka 15, mukulumpi weyala niñodindi enjili kwitala detu. Anlejeli nawu “awa diwu amandumi yeyi aTalmadge Rusk.” Nadiña nayiluka wanyi ilaña nenjili nakuyiluka nami amandumi niañodawu hiyaYinsahu jaYehova. Nsañu yanlejeluwu hakufuukula kwaNzambi kutalisha hadi antu nawu akashakama hamaseki haya nyaka yambukili chikupu nayinatiyileña muchechi. Antu ejima muchisaka atachikili kuyiseha nikuyisekesha hakutiya nsañu yashimwineñawu. Ayihañili hetala. Hela chochu, atata awambanda aMary, ambadikili nayaaka yisatu, atambwili Bayibolu ninyikanda yikwawu yalumbulwileña nsañu yamuBayibolu.

Atata awambanda aMary ashikeneni dakwiteja nawu awanini chalala nawa ayipapatishili mu 1942 ekalili aChinsahu chaYehova. Amweni cheñi kushikijewa kwamazu ashimwiniyi Yesu nindi: “Akwankunyi namuntu akekala wowu amwitala dindi yomweni.” (Mat. 10:34-36) Chisaka chaswejeli kuyidimbulula nankashi. Muhelawu wamukulumpi, wadiña nachifulu cheneni muniwu musumba, wakwatili kafuta namwanta waboma nawa aMandumi Talmadge ayikasili. Ayitwikili muloña wakushimwina chakadi kuyinka lusesa. Ayinkeli muloña.

Chipapilu chansañu chamuniyi mbaka chashimwini nawu mwanta waboma, wadiña cheñi nsompeshi, walejeli antu amuchota chamumusumba nindi: “Nyikanda yinakuhanayi iwu iyala . . . yafwana neyi wulembi.” Amandumi ayili nakulemba kuchota nawa ayiñili, ilaña ashakamini mukaleya hadi mafuku ikumi.

Chankwashiluwu Atata Awambanda aMary

Atata awambanda aMary hiyanlejeleña hohu yuma yadizileñawuku, ilaña atachikili kushimwina kudi antuñi nawu. Nayili nawu kwitala deyala wumu wadizishileñawu Bayibolu watambwili mukanda waThe New World. * Ñodindi wahosheli nindi nfumwindi wachishili wufuku wejima nakutaña iwu mukanda. Hela chakwila hinakeñeleña kudiñija swayi mujansakililuku, ilaña yuma yinadizileña yahizumwishili. Hela chochu, bayi neyi ntañishilu yamuBayibolu diyi yanleñeleli neluki nami aYinsahu hiyantu jaNzambuku. Ilaña chayikabishileñawu kudi antu dichaletesheli niteji.

Chakutalilahu, ifuku dimu chinafumineña nakudima machamacha, ami nawatata awambanda aMary twawanini mumungomu mutocheleleña nswadi amana kwawu awambanda anochi nyikanda yawu, kushilahu nichisanji chamaselechi nimaselechi hakukwatila nsañu yamuBayibolu. Nazuwili chikupu, ilaña atata awambanda atachikili kunhoshola nawu, “Wakatusakilila kumbidi hayuma yitunakoñi.”

Atata awambanda aMary afumini hetala mu 1943 muloña akaanini kuleka yuma yadizileñawu nikuleka kushimwina kudi antuñi nawu. Haniyi mpinji, nazañaleli hakwiluka nami Nzambi hakweti hohu ijina daYehovaku, ilaña hiNzambi wakukeña, wawushona, nawa bayi neyi hiNzambi wochaña antu mukaluña kachinanaku. Nadizili cheñi nami Yehova wukweti kuloñesha kwakuwahi, hela chakwila nadiña kanda nitachiki kupompa.

Ifuku dimu, hinakupileña hanzi nekina, namweni motoka wunakuhita chovu nawa mwadiña amayala ayedi, wumu wañinhwili nindi yeyi Fred? Chinelukili nami adiña aYinsahu, nayilejeli nami, “Añiteji niñili mumotoka kulonda tuyi kwiluña kwaswamanyika tukahanjekeluku.” Atata awambanda aMary diwu alejeli awa amayala nawu enzi nakunshimwina. Iyala wumu wadiña diyi Shield Toutjian, nkoñi wendaña wankolesheli nikunleja hampinji yatelela chinatela kupama kuspiritu. Chinatachikili kuhakwilaku yuma yakuhwelelawu aYinsahu jaYehova, chisaka chejima chatachikili kukaana.

Atata awambanda aMary ansonekeleli mukanda kufuma kuVirginia, kwabuukililuwu, nawa ahosheli nawu neyi inakufwila kumukalakela Yehova, natela kuyilondela nakashakameña nawu. Hohenohu nayilondeleleli. Hachitanu namelela haOctober 1943, naloñejeli yuma yami muchikasha nachikasili nanyonji nakuchihachika mwihampa hahalehi netala. Hamposu, nanoneli chikasha chami, nawombolokeleli kwikeki detala dawantuñi netu, nawa nakandamini motoka nakuya kumbaka. Chinendeli nakuya kumusumba waRoanoke, nayiwanini atata awambanda aMary kwitala daEdna Fowlkes.

Chinapamini kuSpiritu, Kupapatishewa niKuzatila haBeteli

Amuhela Edna adiña aChinsahu awayishewa adiña nawushona, neyi chadiña Lidiya washimunawu muBayibolu, asonkeleleña itala deneni nawa atambikili Atata Awambanda aMary, nishaku dawu ñoda mana kwamuhela Edna nawu ashakameña hamu, nianyanindi awambanda ayedi. Nkumininaku, awa anyana awambanda ayedi aGladys niGrace Gregory, ekalili amishonali. Gladys, chayinu mpinji wudi muyaaka yamuma 90, wuchidi kukalakala nakashinshi hamutayi kuJapan.

Hampinji yitwashakamineña mwitala dawa muhela Edna, nayileña nakupompa mpinji yejima nawa adizishileña mumudimu wakushimwina. Chineli nadiña wakasunuka kudiza Izu daNzambi nikuya kukupompa kwawakwaKristu kwanleñeleli nitwalekuhu kwikala nampwila yakumwiluka Yehova. Ampapatishili haJune 14, 1944. Atata awambanda aMary nimuhela Gregory atachikili kuzata mudimu wawupayiniya nawa etejeli mudimu wayinkeluwu wakuya nakuzatila kukabeta kaluwunda kaVirginia. Kunidi iluña azatili mudimu weneni wakutachika chipompelu chamuLeesburg. Kukutachika kwachaaka cha 1946, natachikili mudimu wawupayiniya kukamwihi nakwiluña kwazatilileñawu. Muchaaka chochimu cha 1946 twayili hamu kukupompa kwanyuza kutwakanukaña kwadiña muCleveland, Ohio, August 4-11.

Haniku kupompa, mana kwetu Nathan Knorr, adiña nakulombola mukuloñesha, ashimwini mudimu wakutohesha Beteli yakuBrooklyn. Iwu mudimu wabombelelumu nikutuña tupeka twakukaamamu twatuha nikunuñilaku itala mwakupulintila nyikanda. Akeñeleña amana kwetu amavulu achidi akwenzi. Nafuukwiluhu nami natela kuya nakumuzatila Yehova haBeteli. Dichi nahanini mukanda wakwihula mudimu, nawa mutukweji twantesha, haDecember 1, 1946, nayili kuBeteli.

Chimwahitili chaaka, nkoñi watalaña mudimu wakupulinta, Max Larson, wenjili hinazatilileña kuDipatimenti yaNyikanda. Anlejeli nawu nikutachika kuzatila kuDipatimenti yaMudimu. Haniwu mudimu, nadizili yuma yayivulu chakuzatisha nshimbi jamuBayibolu nichazatikaña kuloñesha kwaNzambi, sweje-e hampinji yinazatileña na T. J. (Bud) Sullivan, nkoñi wadipatimenti.

Atata ahempwileña kakavulu haBeteli. Chimwahitili mafuku, ekalili akwansakililu. Chanhempwiluwu kakukumishaku, mu 1965, atata ahosheli nawu, “Wukenzaña nakuhempula, ilaña ami hinamba kenza cheñi nakuhempula kunuku.” Nayihempwili mapampa antesha henohu kanda afwi. Awenawu akuhweleleli chikupu nawu akaya mwiwulu. Nakuhweleleli nami Yehova nakuyanuka, nawa hampinji yakusañuka akekala hanu hamaseki nakuchiñeja kwakushakama haya nyaka muParadisa, bayi kwiwulu neyi chatoñojokeleñawuku.

Kupompa Kukwawu Kweneni Kunanukaña niMudimu Wakutuña

Mpinji yejima kupompa kwankambi dikwankwashaña kupaminaku kuspiritu. Sweje-e kupompa kwanyuza kwadiña Mwibulu daYankee muNew York muyaaka yamuma 1950. Mpinji yimu hitwapompeleña mu 1958, Mwibulu daYankee niPolo mwenzeli antu 253,922 afumini kumatuña 123. Kudi chuma chimu chamwekeni haniku kupompa, chinakanukaña hohu. Hampinji yinadiña nakuzatila mukasanji haniku kupompa, Mana kwetu Knorr wenjili nakuwana lufuchi. Wahosheli nindi: “Fred, najimbalaku kuleja mana kwetu watela kuhanjeka nawapayiniya ejima anapompi mwitala dakudyila ditwafwetela dadiña kwakwihi. Komana kwila wunyakala kuya nakuhana mpanji yayiwahi kushindamena hayuma yuwukutoñojokaña munjila nehi?” Nalombeli chikupu henohu kanda nishiki, iku inakonashana.

Yipompelu chiyavulileña nankashi muMusumba waNew York muma 1950 ni 1960, matala akusonkela itwazatishileña neyi Matala aWanta akeheli. Dichi kufuma mu 1970 nakushika mu 1990, alandili matala asatu nakuyituñulula mumusumba waManhattan kulonda ekali maluña amawahi akupompela. Ami yami nadiña cheyamani wakomiti waniyi nyidimu yakutuña nawa nanukaña yuma yayiwahi yamwekeshaña Yehova chakiswililiyi yipompelu yazatilili hamu nakuhana mali nakumanisha kutuña awa matala achidi kuzatishawu neyi maluña akudifukula kwalala.

Yuma Yahimpikili Muchihandilu

Ifuku dimu mu 1957, hinayileña nakuzata, nashikili heluña dekala hakachi ketala kwashakamaña akaBeteli netala kwakupulintila nyikanda, dichi nvula yatachikili kunoka. Namweni chañadima wamumbanda walubanji nankashi wenjili nakuzatila haBeteli hambidi. Hadiña naambulelaku, dichi namujikiluku muambulela yami. Dichinadilukili naMarjorie, nawa kufuma hitwadisumbwili mu 1960, twendelaña hamu namuzañalu mumudimu waYehova, mumpinji yakala niyayiwahi. Twashikijili yaaka 50 mumaluwi muSeptember 2010.

Henohu kanda tuloñololi yuma yitwasendeli kutwayili nakunookela hitwadisumbwili, Mana kwetu Knorr wanlejeli nindi anatondi kwikala Ntañishi muShikola yaGileyadi. Iku kwadiña hikukooleka kweneni nankashi! Kutachika mu 1961 nakushika mu 1965, mashikola atanu adizileña hadi mpinji yayilehi mwadiña akulumpi alombolaña nyitayi adizishiluwu chakulombola nsañu yahanyitayi. Kukukuma kwachaaka cha 1965, mashikola atachikili kuleha hadi tukweji tutanu, nawa ashili maana hakudizisha amishonali.

Mu 1972, anfumishili kuShikola yaGileyadi nakutwala kuDipatimenti Yakusoneka niKwakula Nyikanda, kunadiña nakuzatila neyi nkoñi wadipatimenti. Kusandujola kulonda nakuli malwihu ashiyashana nikukala kwankwasha kwiluka chikupu ntañishilu yaMwizu daNzambi nikwiluka chakuzatisha nshimbi jaNzambi yetu hakukwasha antu amakwawu.

Mu 1987, antwalili kudipatimenti yayiha yatenañawu nawu Nsañu yaNyidimu yaChipatela. Kwadiña kupompa kulonda adizishi aeluda nsañu yamuJikomiti Jatiyañanaña naYipatela nichatela kuhoshawu nawandotolu, ansompeshi, niakwanyidimu hakuhanjeka hayuma yitwakuhwelela yamuNsona kutalisha hamashi. Kukala kweneni kwadiñahu, andotolu enkeleña anyanetu mashi chakadi kutambula lusesa kudetu anvwali, kakavulu ayileña nakutambula lusesa kuyota yanyiloña.

Andotolu chayilejeleñawu nawu azatishi njila jikwawu jakuukilamu chakadi mashi, ahosheleña nawu kwosi njila jamuchidiwu hela nawu jakala nankashi. Hakwakula ndotolu mukwakuladika wahosheleña mazu amuchidiwu namulejeleña nami, “Wundenu mwani.” Neyi yawunda, namulejeleña nami, “Wudi nanjila yimu yasweja kubadika yakuukilamu chakadi kuzatisha mashi.” Iyi yadiña njila yakumukwashilamu ndotolu kuzatisha njila jelukayi, nikuzatisha yozelu yazatishañawu hakuladika chachiwahi kulonda mashi abuli kusweja kupweka.

Hadi yaaka makumi ayedi yinahituhu, Yehova natukiswili hanyidimu yitunadikiti yakudizisha andotolu niansompeshi. Yililu yawu yahimpikili chikupu chelukiluwu yuma yitwakuhwelela. Elukili nawu nsañu yasandujolawu yakundama kunsañu jakuuka yamwekeshaña nawu njila jikwawu jakuukilamu chakadi mashi jajiwahi nawa kudi andotolu amavulu anakujizatisha, kudi niyipatela kwatela kutwalawu muyeji.

Kufuma tuhu mu 1996, ami niñodami Marjorie tuchidi kukalakela hamutayi haWatchtower Educational Center muPatterson, New York, wekala kukabeta kaluwunda kaBrooklyn hadi makilomita 110. Nazatili hadi mpinji yantesha kuDipatimenti Yamudimu kufumahu nadiña nakudizisha amana kwetu emenañaku nyitayi niankoñi endaña. Hadi yaaka 12 yinahituhu, nakalakali cheñi neyi nkoñi waDipatimenti Yakusoneka niKwakula Nyikanda, yafumishiluwu kuBrooklyn nakuyitwala kuPatterson.

Kukala Kutunakumona Muwushinakaji

Chayinu mpinji chinakunkalila kuzata nyidimu yami haBeteli muloña nabadiki dehi muyaaka 80. Chikatu chakansa chinammweshi ilamba kubadika hadi yaaka ikumi. Natiyaña neyi chatiyiliyi Hezekiya, ashililuwu mafuku kukuhanda kwindi kudi Yehova. (Isa. 38:5) Ñodami niyena wakatakataña, nawa twazatilaña hamu nakuumika nachikatu chakatayi chakuwoñu chaAlzheimer. Ñodami Marjorie hinkoñi waYehova wadikita, wunakwashi atwansi, nkwashi washinshika nawa ibwambu dami chikupu. Mpinji yejima wadiña kadizi waBayibolu wamuwahi nawa ntañishi wamuwahi, nawa twahanjekaña nawanyanetu amavulu akuspiritu.

Atata awambanda aMary afwili muMarch 2010 nayaaka 87. Adiña eluka nankashi kutañisha Izu daNzambi nawa akwashili antu kukolela kukudifukula kwalala. Azatili yaaka yayivulu mumudimu wampinji yejima. Nayisakililaña nankashi hakunkwasha kulonda nidizi chalala chekala Mwizu daNzambi nikuyimbujola, kambuña aNzambi yetu wakukeña, Yehova. Ijamu dawatata awambanda aMary dadikumashana nadawanfumwawu, akalakeli mudimu wawumishonali muIsrael mpinji yakunyima. Nakuhweleli chikupu nami Yehova wayanukaña kushika nimpinji yakayisañulayi.

Chinanuka nyidimu yinamukalakeli Yehova hadi yaaka yakubadika ha 67, namusakililaña hankisu jinatambwili. Kumukalakela Yehova kwanzañaleshaña nankashi. Hamuloña wakukuhwelela muluwi lwindi lwabadika, anami nawa namoni kushikijewa kwamazu ahosheliyi Mwanindi nindi: “Ejima anashiyi hela matala, hela ana kwawu, hela ahelawu, hela atata jawu, hela amama jawu, hela anyana, hela maha, hansañu yejina dami, akatambwilamu nkulakaji, akaswana niwumi wahaya nyaka.”Mat. 19:29.

[Tumazu twaheshina]

^ Wasonekeluwu mu 1942 ilaña ichi aleka dehi kuwupulinta.

[Mwevulu wudi hefu 19]

Mwiha dawanda dawankaka awamayala muGeorgia, U.S.A., mu 1928

[Mwevulu wudi hefu 19]

Atata awamumbanda aMary niamandumi Talmadge

[Mwevulu wudi hefu 20]

Mary, Gladys niGrace

[Mwevulu wudi hefu 20]

Hefuku dampapatishiluwu, haJune 14, 1944

[Mwevulu wudi hefu 20]

KuDipatimenti yaMudimu haBeteli

[Mwevulu wudi hefu 21]

Nawatata wamumbanda aMary mu 1958 hakupompa kwanyuza Mwibulu daYankee

[Mwevulu wudi hefu 21]

Ifuku ditwadisumbwili nañodami Marjorie

[Mwevulu wudi hefu 21]

Twadiña hamu mu 2008