Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Yehu Wahakwililuku Chikupu Kudifukula Kwalala

Yehu Wahakwililuku Chikupu Kudifukula Kwalala

Yehu Wahakwililuku Chikupu Kudifukula Kwalala

YEHU wahakwililuku kudifukula kwalala. Hakuzata iwu mudimu, wawuzatili nañovu chikupu, nanyitakalaji, chakadi kunooka, neyena nikuhamuka. Yehu wamwekesheli yililu yitwatela kumwekesha ninetu.

Yehu amwinkeli mudimu hampinji yakoñeleña muza waIsarela yuma yatama. Ituña dadiñi mumakasa amuntu watama Yezebeli, ntuluwa wakuAhabi nawa wadiña mama yamwanta wayuulileña, Yorami. Walejeli antu nindi apesheña Bayali chatela adifukuleña kudi Yehova, wajahili atuprofwetu aNzambi nawa waluwañesheli antu ‘nawuvumbi’ ‘niwuloji’ windi. (2 Anya. 9:22; 1 Anya. 18:4, 13) Yehova wahosheli nindi wukujiyisha antu ejima amwitala daAhabi, kushilahu niYorami niYezebeli. Yehu diyi wadiña nlomboli muniyi njita.

Nsona yatachika kuhosha hadi Yehu nawu washakamini hamu nawakulumpi jawamashidika hampinji yasileñawu aIsarela njita nawaAsiriya kuRamoti-gileyadi. Yehu wadiña nachifulu cheneni muwushidika, hadaha diyi wadiña mukulumpi wamashidika amuIsarela. Kaprofwetu Elisha watemesheli mwana kawatuprofwetu wumu nakumuwayisha Yehu manji kulonda yekali mwanta nikumuleja nindi yajahi anyana awamayala ejima amwitala damukwakusekesha Ahabi.—2 Anya. 8:28; 9:1-10.

Chelili akwawu amashidika amwihuli Yehu kulonda yayileji chenjilili mwana kawatuprofwetu, Yehu wayijindili. Ilaña chaswejeluwu kumwihula, wayilejeli mwejima, yena nialundanindi hiyakumukwatila Yorami chikuchi. (2 Anya. 9:11-14) Chidi neyi amashidika aheleli nshimbi jamwanta niyililu yatama yaYezebeli. Hela chochu, Yehu watoñojokeli chikupu hakwila yawani njila yayiwahi yakuyilukukilamu.

Mwanta Yorami amukatishili kunjita nawa wawombolokeleli kumusumba waYezereyeli, nindi yakakoleluku. Yehu watoñojokeli nindi hakwila njila yafuukwiliyi yizatiki chiwahi, kwosi watela kuya nakushimuna nsañwiyi kuYezereyeli. Yehu nindi: ‘Bayi hatemuka muntu kufuma mumukala ayi nakushimuna nsañu iyi muYezereyeluku.’ (2 Anya. 9:14, 15) Hadaha welukili nindi amashidika amwovwahila Yorami akatachika kufwindashana. Dichi Yehu wafuukwiluhu kumwena kulonda kwakabuli wakuleta mabaza.

IKALU DINDI DENDELEÑA NEYI KANKUNDUNKUNDU

Hakwila yayikasumwishi, Yehu wendesheli ikalu dindi hadi jikilomita 72 kufuma kuRamoti Gileyadi nakushika kuYezereyeli. Chelili hakushika kwakwihi, mukwakutalatala wemeni hakaposhi wamweni ‘chendu chenjileña naYehu.’ (2 Anya. 9:17) Chinamwekani neyi, Yehu wasendeli amashidika amavulu nindi akayijilumuni ejima.

Mukwakutalatala chamumweniyi Yehu wenjileña nawulobu mwikalu, wabidikili nindi: “Kwenda kwindi kudi neyi kwakuzaluka hohu.” (2 Anya. 9:20) Neyi Yehu watemukileña ikalu dindi, dikwila nawu hanidi ifuku watemukileña neyi kankundunkundu.

Chelili yakaani kuhosha nawantemesha ayedi atemesheluwu, Yehu wayili nakudimona naMwanta Yorami nimulundanindi Ahaziya, mwanta wamuYuda, wonsu wawu adiña mumakalu awu. Lwihu lwehwiliyi Yorami nindi, “Eyi Yehu, kwamwena tahindi?” alwakwilili tuhu mwacheñi nawu: ‘Kwikali kumwena chikuneli mawuvumbi amama yeyi Yezebeli niwuloji windi saña wavulila?’ Hakutiya awa mazu, Yorami wabalumukili nakutemuka. Ilaña Yehu wamukupishili! Hakwevula wuta wamukunji, hakumusowa Yorami nsewu hamuchima, hohenohu mwanta yafwila nimwikalu dindi. Hela chakwila Ahaziya watemukili, ilaña Yehu wamukupishili niyena nakumujaha.—2 Anya. 9:22-24, 27.

Muntu mukwawu wamwitala daAhabi wajahiluwu wadiña Yezebeli Mwanta watama. Yehu wamuteneni nindi “mumbanda washiñewa.” Chashikiliyi Yehu muYezereyeli, wamumweni Yezebeli nakutala mwishina hanjanina yachipañu. Chakadi kumba mpinji, Yehu walejeli akwanshimbi amuchota nindi amunatili Yezebeli mwishina hanjanina. Atuwalu twaYehu hiyakumudatujola Yezebeli waluwañesheli antu muIsarela yejima. Kufumahu, Yehu wayili nakujilumuna antu amavulu amwitala daAhabi watama.—2 Anya. 9:30-34; 10:1-14.

Hela chakwila ndombu yatama, twatela kwanuka netu hayina mpinji, Yehova wazatishileña ambuñindi kwila mwafuukwileñayi. Nsona jahoshaña nawu: “Kujilumuka kwajilumukiliyi Ahaziya kwafumini kudi Nzambi, heliliyi hakuya kudi Yorami; muloña chashikiliyi, hakuya hamu naYorami nakumubulakana mwana kaNimishi Yehu awayishiliyi Yehova manji kulonda afumishuhu mutaña waAhabi.” (2 Kushi. 22:7) Chafumishiliyi mujimba waYorami mwikalu dindi, Yehu yeluka nikwiluka nindi chuma cheliliyi washikijili chikaninu chaYehova chakubabesha Ahabi wajahili Naboti. Cheñi, Yehu amulejeli ‘kutenda mashi awambuña Nzambi’ apwekesheliyi Yezebeli.—2 Anya. 9:7, 25, 26; 1 Anya. 21:17-19.

Makonu, kwosi kambuña Yehova wazatishaña ñovu yakumujimba nakwasa njita nawantu akañeshaña kudifukula kwalalaku. Nzambi nindi: “Yami nukutenda.” (Heb. 10:30) Hakwila nawu akiñi chipompelu kuyuma yinateli kuleta wufwinda, aeluda akwaKristu atela kwikala ahamuka neyi chadiñayi Yehu. (1 Kor. 5:9-13) Antu ejima muchipompelu atela kwikala namuchima wakubula kudikunda nawantu ahañawu muchipompelu.—2 Yow. 9-11.

YEHU WAMUTATILILILI YEHOVA IYENA

Chuma chaletesheli Yehu yakoñi mudimu wamwinkeluwu achishimuna mumazu alondelahu alejeliyi Yonadabi washinshika nindi: “Tuyi neyi wakatali iyena dami dinamutatilaña Yehova.” Yonadabi wetejeli, yakandama nimwikalu daYehu, hiyakuya nikuSamariya. Chashikiluwu, Yehu ‘welili mumaana kulonda yajilumuni akwakupesha Bayali.’—2 Anya. 10:15-17, 19.

Yehu walejeli antu nindi wakeñeleña “kumuketwila Bayali yimuna yayivulu.” (2 Anya. 10:18, 19) Nkuluñaña wumu wahosheli nindi: “Yehu wahosheli awa mazu munkinji.” Hela chakwila mazu azatishuluwu “atalisha kukuhana ‘yawana,’ atalisha cheñi ‘kukujaha’ akwakusekesha.” Chineli Yehu hakeñeleña akwakupesha Bayali ejima kujiña kunichi chidikaku, wayipompesheli ejima mwitala daBayali nawa wayilejeli kuvwala yilondu yamuchidi wumu. “Cheliliyi nakumishi dehi kulambula mulambu wakushita,” Yehu walejeli amashidika 80 kujaha akwakupesha Bayali. Wayilejeli cheñi nindi ahumuni itala daBayali nakutachika kulumbikahu nswadi, kulonda antu abuleña kupeshelahu.—2 Anya. 10:20-27.

Yehu wamwañili mashi awantu amavulu. Nsona yamushimuna nawu wadiñi iyala wahamuka wapulwishili aIsarela kuchiyuulu chawukatu chaYezebeli nichisaka chindi. Hakwila nawu nlomboli wamuIsarela yeli mwenimu, chiña yekala namuchima wawulombu, wakanyama niyena. Dikishonali yimu yahosha haBayibolu yahosha nawu: “Wadiña mudimu wamashi mumazulu nawa awuzatili wejima to-o. Neyi abulili kushamu katwa mutenowu akwakupesha Bayali hiyadi kuyijiyisha muIsarelaku.”

Chakadi kujina, kukala kunakumonawu akwaKristu makonu kunakumwekesha nawu niwena atela kwikala nayililu neyi yadiña naYehu. Chakutalilahu, tunateli kwila ñahi neyi atuleja nawu twili chuma chahelayi Yehova? Twatela kumwekesha muchima wakuhamuka, nawa twatela kukaana swayi. Kutalisha kunsañu jakudifuukula kwetu, twatela kumutiyila Yehova iyena.

SHENU MUCHIMA NAKWENDA MUNSHIMBI JAYEHOVA

Kumana kwaniyi nsañu kwatusoñamishaña. Yehu ‘halekeli kulondela anyana kañombi awuru muBeteli nimuDanuku.’ (2 Anya. 10:29) Indi muntu wudi neyena dakukeña kudifukula kwalala wukukeña ñahi nsañu jakupesha jaheleliyi?

Yehu watela welukili nindi hakwila nawu wanta waIsarela waambuki kudi aYuda, awa mawanta ayedi ateleli kwaambuka munsakililu. Chochelili anyanta amuIsarela akunyima, wesekeli kuyambula kuhitila mukuleja antu nindi adifukuleña kudi mwana kañombi. Chuma cheliliyi chamwekesheli nawu hamukuhweleleli Yehova wamutondeli kwikala mwantaku.

Ilaña, Yehova wamuhamekeli Yehu muloña ‘wakoñeli chuma chachiwahi hakukoña mwaloña kumesu aNzambi.’ Hela chochu, Yehu “hashili muchima windi wejima kukwenda munshimbi jaYehova Nzambi yaIsarelaku.” (2 Anya. 10:30, 31) Neyi mutoñojoka hayuma yejima yakoñeliyi Yehu hakusambila, mukudihayamina nawa mukuneña. Ilaña, tunateli kudizilaku. Bayi tuhemesha wubwambu wetu naYehovaku. Twatela kumwovwahila Yehova hefuku hefuku kuhitila mukudiza Izu dindi, kutoñojoka chikupu hayuma yitunadizi nikulomba chakufuma hamuchima kudi Tata yetu wamwiwulu. Dichi, twikalenu namuchima wakwenda mwaya nshimbi jaYehova namuchima wetu wejima.—1 Kor. 10:12.

[Chikasha chidi hefu 4]

Yehu Amushimuna Munyikanda Yakwituña

Akwakusekesha ahoshaña nawu eluka wanyi neyi antu ashimunawu muNsona adiña kwoku. Hanu dinu kudihu wunsahu wukwawu wabula kushimunawu muBayibolu wahosha hadi Yehu?

Eñañi, kudi nyikanda yisatu yakuAsiriya wakushankulu yatena ijina daniwu mwanta wamuIsarela. Mukanda wumu wahoshaña hadi Yehu, indi kwiji hadi kañanda kindi, nakudibuka kumesu aMwanta wawaAsiriya Shalmaneser III nakuhana nyilambu. Mazu alondelahu ahosha nawu: “Mulambu waYehu (Ia-ú-a), mwana kaOmri (Hu-um-ri); wanyinkeli siliva, wuru, mbashila yawuru-saplu, chilawudi chawuru chasoñoloka kwishina, malupasa awuru, mbeketi yawuru, chifoyi, nkunyi yamwanta, (ni) puruhtu yamutondu [idi izu adiluka wanyi mudatalisha.]” Yehu hadiña “mwana kaOmri” wakudivwelaku, ilaña awa mazu ayizatishileña hakutonda anyanta aswanineña muIsarela, muloña Omri watuumbakeni niSamariya, musumba weneni wamuIsarela.

Mazu ahosheliyi mwanta wakuAsiriya kutalisha hamulambu washimunañawu nawu Yehu diyi wawuheni alumbuluka chiwahi wanyi. Hela chochu, wamutena Yehu kasatu, mumukanda, hamukishi waShalmaneser nimuwunsahu wawanyanta amuAsiriya. Iyi nyikanda yashimunaña nawu iwu muntu watenawu muBayibolu wadiñi kwoku.