Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

“Mudimu Wenu Wakutambwila Wuloku”

“Mudimu Wenu Wakutambwila Wuloku”

“Mudimu Wenu Wakutambwila Wuloku”

MWANTA Asa wanyakeli kutwaminina amashidika indi muchinekineki chakunama kufuma kuyinañanaña yaYuda kushika kuchana. Chashikiliyi hatohela chinekineki, Asa wahulumeni nakuhayama. Mwishina, mwadiña chendu chawamashidika awayilumbu jindi nawa adiña amavulu nankashi. Awa amashidika awaEtiyopiya atela adiña kanunu kamu. Ilaña Asa wadiña nachikunku chawamashidika.

Chelili amulukukili kudi ayilumbu, chumanyi chatachi cheliliyi Asa? Waheni nshimbi kudi akulumpi jawamashidika indi? Wayikolesheli amashidika jindi tahindi? Indi kwiji watachikili kusonekela antaña jindi nyikanda? Inehi. Chelili wadiña mukukala, Asa walombeli.

Henohu kanda tuhanjeki hakulomba kwalombeliyi nikutala hachuma chamwekeni hayina mpinji, tusambilenu kutala haniwu iyala Asa kulonda twiluki chadiñayi. Chumanyi chamukwashili kwila yuma yakoñeliyi? Komana wakuhweleleli nindi Nzambi wukumukwasha? Indi iyi nsañu yaAsa yatulejaña nawudi hadi Yehova chakiswilañayi nyidimu yawambuña Indi?

YUMA YAKOÑELIYI ASA

Hadi yaaka 20 yalondeleluhu kufuma haambukili aIsarela nakwikala mawanta ayedi, musumba waYuda wenzeli to-o nayililu yawusenji. Chelili Asa yekali mwanta mu 977 B.C.E., niatulamba twindi atachikili kudifukula kudi anzambi jawaKenani alusemu. Ilaña nsañu yonenewa yamukushindulula yachiyuulu chaAsa yahosha nawu “welili chachiwahi chaloña kumesu aYehova Nzambi yindi.” Asa ‘wafumishili tumeña twawantu acheñi niyinañanaña wahumwini nituposhi twakupeshela watemeni ninyiyombu.’ (2 Kushi. 14:2, 3) Asa wafumishili cheñi muwanta waYuda ‘ayivumbi awamayala amutembeli,’ elileña wuvumbi mwijina dansakililu. Ilaña Asa hadiñijili muyumiyuku. Walejeli cheñi antu nindi ‘amukeñakeñi Yehova Nzambi yawankakulula jawu’ nikuhemba ‘nshimbi nikuleja’ kwaNzambi.—1 Anya. 15:12, 13; 2 Kushi. 14:4.

Yehova wamwinkeli Asa wuloku wakushakama mukuwunda hadi yaaka yayivulu muloña wazañaleli nachuma chakoñeliyi. Dihafumini mwanta kuhosha nindi: ‘Tunamukeñakeñi Yehova Nzambi yetu; tunamukeñakeñi dehi niyena natunookeshi dehi mbadi jejima.’ Antu azatili nañovu kuhitila mukutuñulula nyisumba yawanta waYuda. Nsañu yamuBayibolu yahoshaña nawu: “Atuña nikutuña ashakama nichachiwahi.”—2 Kushi. 14:1, 6, 7.

ASA WAZUÑILI NJITA

Neyi tushinshika hayuma yakoñeliyi Asa, hitunateli kuhayama hakwiluka netu walombeli hampinji yamulukukiluwu kudi izanvu dawamashidika atenawu muNsonaku. Asa welukili nindi Nzambi wasomwenaña antu amwekeshaña chikuhwelelu munyidimu. Mukulomba kwindi, mwanta wamulembeleli Yehova nindi yamukwashi. Asa welukili nindi neyi yashindamena hadi Nzambi niwukwashu windi, hela chakwila ayilumbu jindi akuvula hela akwikala nañovu yamuchidinyi, akukañanya. Asa wamulembeleli Nzambi muloña welukili nindi ijina daYehova dikutama neyi ayishinda. Dihafumini mwanta hakulomba nindi: “Tukwashuku eyi Yehova Nzambi yetu muloña tunashindameni hadeyi, chitunenzi nakulwa naluntu ilu, tunenzi mwijina deyi. Eyi Yehova yeyi Nzambi yetu; bayi akwimika mushindu kudi muntu wafwañaku.” (2 Kushi. 14:11) Chidi neyi wahosheleña nindi: ‘Amashidika awaEtiyopiya anakukulukuka, eyi Yehova. Bayi witeja ijina deyi adisawuli kudi antu azeya kulonda atapi antu atiyakeshaña ijina deyuku.’ Dichi, “Yehova hakutapa aEtiyopiya kwakuyayi Asa nikwakuyawu aYuda; aEtiyopiya hiyakutemoka.”—2 Kushi. 14:12.

Nikulelu, antu jaYehova anakuyimwesha yihuñu kudi ayilumbu asweja ñovu amavulu. Hitunakuyasa njita kuzatisha yitwa yayeni munjita yayenuku. Ilaña, tunakuhweleli netu Yehova wakashinda nakwinka antu jindi ashinshika wuloku wakwasa njita yakuspiritu mwijina dindi. Njita yitunakwasa hamuntu hamuntu yinabombelumu kukañesha yililu yatama, kushinda kuzeyazeya kwetu nikukiña chisaka chetu kuyuma yinateli kuyiluwañesha. Hela chakwila tukumona yihuñu yamuchidinyi, kulomba kwaAsa kunateli kutukolesha. Yehova diyi wamwinkeli wuswa wakushinda. Chumichi chinakumwekesha nawu neyi tushindamena hadi Nzambi tunateli kushinda. Kwosi antu anateli kumwimika Yehova mushindu.

MAZU AKUKOLESHA NIAKUSOÑAMISHA

Hakufuma kunjita, Asa wadibulakeni naAzariya. Iwu kaprofwetu wahosheli mazu akukolesha niakusoñamisha nindi: “Eyi Asa, ninenu aYuda nawaBenjamini ejima, ntiyenu; mwonsu mumukwikala naYehova, yena wukwikala nanenu; neyi mukumukeñakeña mwakamuwana; neyi mukumuleka niyena wakayileka. . . . Ikalenu nañovu, makasenu bayi azeyaku, muloña mudimu wenu wakutambwila wuloku.”—2 Kushi. 15:1, 2, 7.

Awa mazu anateli kukolesha chikuhwelelu chetu. Amwekeshaña nawu Yehova wakekala nanetu neyi tutwalekahu kumuzatila nakashinshi. Neyi tumulomba netu yatukwashi, tunateli kukuhwelela netu wukutiya kulomba kwetu. Azariya nindi: “Ikalenu nañovu.” Hakwila twili chuma chaloña chiña tuzata nañovu, ilaña tuneluki netu tunateli kwila mwenimu neyi Yehova yatukwasha.

Hamuloña wakwila nkanka yaAsa wamumbanda Mayaka welili ‘mukishi wachishimashima wakushila kumuyombu,’ Asa chamukalilili nankashi hakwila yamufumishi hetanda ‘dawanta.’ Ilaña wamufumishiluhu nawa wocheli mukishi windi. (1 Anya. 15:13) Yehova wamukiswilili Asa hawulobu wamwekesheliyi. Anetu nawa twatela kukakela chikupu kudi Yehova nikunshimbi jindi jaloña hela chakwila antaña jetu amukalakelaña Nzambi nankashi hela nehi. Neyi twila mwenimu, Yehova wakatukiswila neyi twikala nayililu yayiwahi.

Nkisu jikwawu jatambwililiyi Asa jadiña jakumona aIsarela amavulu afumini muwanta wakukabeta kaluwunda kawakwakusekesha nakwinza muYuda chamwenuwu nawu Yehova wadiña naAsa. Akeñeli kudifukula kwalala chakwila ashili nyikala yawu nakwinza nakushakama nawantu jaYehova. Asa niaYudeya ejima ‘atiyañeni chitiyañenu chakumukeñakeña Yehova namuchima wawu wejima nawumi wawu wejima.’ Chumanyi chafuminumu? “Amuweni [Nzambi]; Yehova hakuyinookesha niniku niniku.” (2 Kushi. 15:9-15) Wenowu muzañalu wutwatiyaña neyi antu akeña kuloña atachika kudifukula kudi Yehova!

Hela chochu, kaprofwetu Azariya wamulejeli cheñi mazu akusoñamisha. Wahosheli nindi: “Neyi mukumuleka [Yehova] niyena wakayileka.” Bayi twiteja chumichi chikatumwekenuku, muloña yuma yafumañamu yomisha mbaña. (2 Pet. 2:20-22) Nsona hiyashimuna chaletesheli Yehova yamuleji Asa awa mazuku, ilaña mwanta wakañenyi kutiyilila.

“WUNAKOÑI CHAWUSUPI”

Chashikijili Asa yaaka 36 hetanda, Mwanta Bayasha wamuIsarela wayili nakulwa njita nawaYuda. Hadaha wakeñeleña kukañesha antu jindi kumwovwahila Asa nikwikala mukudifukula kwalala, Bayasha watachikili kukolesha ñinza yamusumba waRama, wekala makilomita 8 kukabeta kaluwunda kaYerusalema. Chatela yalombi wukwashu kudi Nzambi neyi cheliliyi hampinji yazuñiliyi nawaEtiyopiya, Asa watachikili kukeña wukwashu kudi antu. Watemesheli chawana kudi mwanta wakuSiriya nawa wamulejeli nindi yalukuki wanta wawaIsarela wakukabeta kaluwunda. Chelili aSiriya alukuki, Bayasha watemukili kuRama.—2 Kushi. 16:1-5.

Yehova waneñeli chikupu nayuma yakoñeliyi Asa nawa watemesheli kaprofwetu Hanani kuya nakumuleja. Chineli welukili chuma chakoñeliyi Nzambi kudi aEtiyopiya, Asa wateleli kwiluka nindi “mesu aYehova adi nakutalatala mwahita iseki dejima kulonda akwashuku nañovu adi nanyichima yalala yindi chikupu.” Hadaha Asa amulejeli munjila yaheña indi kwiji wamudiwili Bayasha niamashidika indi nindi nateli kuyimika mushindu nakutoñojoka nindi nateli kuyishinda nkawindi. Hela chochu, Asa watiyili mutunwa twawantu nawa hashindameneni hadi Yehovaku. Hanani wahosheli nindi: “Chumichi chiwunakoñi wunakoñi chawusupi; dichi kufumisha henahanu wakamona majita hohu.”—2 Kushi. 16:7-9.

Asa wakoñeli chuma chatama nankashi. Hamuloña wakuhila, wamushili kaprofwetu Hanani mumpompa. (2 Kushi. 16:10) Tahindi Asa watoñojokeli nindi, ‘Mwalala atela kunzuwila henohu nakalakali nakashinshi hadi yaaka yayivulu?’ Komana walekeli kutoñojoka chachiwahi hamuloña wakushinakaja? Bayibolu hiyashimunaku.

Chayuuliliyi hadi yaaka 39, Asa wakatili nankashi chikatu chanyendu. Nsañu yamuBayibolu yahosha nawu, “hakeñakeñeli Yehova namusoñu winduku chiña ayimbuki hohu.” Haniyi mpinji, Asa watela wadiwileña wuspiritu windi. Watwalekeluhu nayitoñojoka yamuchidiyi, wafwili nayaaka 41 hachiyuulu.—2 Kushi. 16:12-14.

Yehova wanukili yililu yayiwahi yaAsa niyena dadiñayi nadu dakudifuukula kwalala kubadika yiluwa yejima yakosomweniyi. Asa halekeli kumukalakela Yehovaku. (1 Anya. 15:14) Kwesekeja nayuma yejima yakoñeliyi Asa, chumanyi chitwatela kudizilaku? Nsañu yindi yatukwashaña kwiluka netu twatela kwanuka chatukwashiliyi Yehova kunyima, muloña chumichi chikutuleñela kulomba wukwashu windi neyi tuholokela mukweseka kukwawu. Dichi bayi tutoñojoka netu chineli tunamuzatili Nzambi nakashinshi hadi yaaka yayivulu, hitwatela kwiteja kufumba kwamuNsonaku. Hela chakwila tunamuzatili nakashinshi, Yehova nateli kutuzuwila neyi tuvulumuna. Twatela kwiteja munatufumbuwu chiwahi kulonda tuhetelumu. Sweje-e dinu, Tata yetu wamwiwulu wukwikala nanetu neyi twikala kukabadi kindi. Mesu aYehova akeñakeñaña mwahita iseki dejima kulonda amoni antu amwovwahilaña. Wayikiswilaña kuhitila mukuzatisha ñovu yindi kulonda ayikwashi. Yehova wazatishili ñovu yindi nakumukwasha Asa nawa nateli kuyizatisha nihadi etu.

[Mazu ekoku adi hefu 9]

Yehova wakiswilaña antu ashinshika alwaña njita yakuspiritu

[Mazu ekoku adi hefu 10]

Twatela kwikala ahamuka kulonda twili yuma yaloña kumesu aYehova